ĐOẠN TRƯỜNG AI CÓ QUA CẦU MỚI HAY

[Tigon]

Cẩn tắc vô ưu”,

Tôi liền kiếm giấy bút viết ngay một tờ đơn để gửi cho “Ban” Nhu Trưởng Trại Z30D ngỏ lời cám ơn và tường trình về kết quả ca mổ mắt thành công, và dĩ nhiên là không quên ghi thêm những lời ca ngợi khả năng kỹ thuật ưu hạng của các Bác sĩ Xã hội Chủ nghĩa. Ngoài ra Tôi còn trình thêm là nhờ kết quả chẩn bệnh rất khoa học của các Bác sĩ xã hội chủ nghĩa chuyên khoa, biết xử dụng rất thông thạo các máy móc điện tử tân tiến nên đã phát giác ra Tôi đang mắc bệnh tim mạch trầm trọng. Do đó song song với việc điều trị mắt, Bệnh viện cũng đang điều trị bệnh tim “Suy mạch vành, ngoại tâm thu thất” cho Tôi.

Kết thúc tờ đơn Tôi ghi lời xin “Ban” Nhu mở lượng hải hà cho Tôi được phép ở lại Bệnh viện để điều trị tiếp bệnh tim cho được ổn định rồi sẽ trở về Trại. Viết xong Tôi nhờ Vợ Con tức tốc mang quà trả ơn lên ngay Trại gặp “Ban” Nhu, đồng thời trình nộp đơn xin cho ở lại Bệnh viện tiếp tục điều trị bệnh tim sau khi mắt mổ được cắt chỉ lành hẳn trong vòng 3 tuần lễ nữa theo lời giải thích của Bác sĩ điều trị. Thật không may, ngày Vợ Con tôi lên Trại thì “Ban” Nhu không có mặt tại Trại, đành phải xin gặp Cán bộ Y tế nhờ nhận đơn và trình lại giùm ngay khi “Ban” Nhu trở về, với bao lo lắng chẳng biết kết quả ra sao vì không được đích thăn gặp mặt “Ban”Nhu.

Trong những ngày kế theo, thân nhân nuôi bệnh ở cùng phòng lúc nào cũng canh chừng, hễ thấy bóng anh Công An đi canh Tôi xuất hiện nơi cổng Bệnh viện là họ chạy lên báo cho Tôi và mọi người biết trước, để Tôi ngưng kể truyện về những điều cam go khổ cực nhục nhằn mà anh em Tù phải chịu đựng trong các trại giam.

Ba ngày sau khi Vợ con tôi lên trại nộp đơn, bỗng dưng thấy Cán bộ Y tế Trại Z30D ghé Bệnh viện thăm Tôi vào khoảng 2 giờ chiều. Ông ấy đưa cho Tôi tờ đơn có bút phê chữ ký tên và dấu ấn của “Ban” Nhu Trại trưởng. Lời phê như sau:

“Ông X (ám chỉ Cán bộ Cảnh vệ đi theo canh giữ Tôi) cho Bác Hùng nằm điều trị đến khi nào Bệnh viện thấy Bác ấy hết bệnh cấp giấy xuất viện”.

Đồng thời Cán bộ Y tế cũng nói thêm là:

“-“Ban” Nhu dặn anh cứ yên tâm nằm điều trị đến khi nào khỏi hẳn hãy xuất viện. Có thể trong khi anh đang nằm điều trị thì lệnh tha về tới vào dịp trước Tết, anh sẽ từ đây về thẳng nhà chứ không phải trở lại Trại”.

Tôi cầm tờ đơn đọc rồi gật đầu nói lời cám ơn, và dĩ nhiên không quên ca ngợi lòng tốt đầy “tình người” của “Ban” Nhu và Cán bộ Y tế. Ông ấy nhoẻn miệng cười vẻ hãnh diện chìa tay ra bắt tay Tôi rồi đi ra một cách vội vã, chắc còn phải đi nhiều việc khác trước khi trở về Trại.

Thật là một chuyện lạ, từ gần mười ba năm nay đây là lần đầu tiên Tôi được Cán bộ Cai Tù vui vẻ bắt tay Tù cải tạo một cách lịch thiệp như vậy.

Mười ngày sau, Tôi được chuyển sang nằm trong phòng số 2, chỉ có 2 giường bệnh gần sát ngay bên cạnh phòng điều trị của Khu. Tại đây Tôi gặp một Bác sĩ tuổi còn rất trẻ đang nằm điều trị, ông ta cho biết là mắt phải bị cườm không nhìn thấy mới có vài tháng nay, được Nhà Nước “chiếu cố đặc biệt” cho nhập viện vào dịp này để phái đoàn Bác sĩ chuyên khoa mắt từ Pháp đến “tham quan” Bệnh viện thực hiện việc giải phẫu mắt cho ông ấy. Chẳng biết mắt bệnh tật ra sao, mổ xong bây giờ mù luôn không trông thấy gì nữa. Ông Bác sĩ giáo sư người Pháp có kinh nghiệm mổ cả ngàn ca rồi chớ phải tay mơ đâu!!!

Ca mổ này được thực hiện vào cùng một ngày Bác sĩ Nam mổ mắt cho Tôi, nghe nói vậy Tôi giật mình hú vía, ngầm tạ ơn Trời Phật đã thương không bắt Tôi phải tật nguyền như ông bạn trẻ này. Thật là “bôn ba chẳng qua số Trời”, mắt của Tôi bị cườm không nhìn thấy gì một năm rưỡi trời Trưởng Trại Cải tạo Đại diện Đảng và Nhà Nước không cho đi mổ là muốn cho Tôi phải chịu cảnh mù trột luôn, nhưng như lời các Cụ thường nói “ở hiền gặp lành” nên cuộc giải phẫu mắt cho Tôi đã thành công rất mỹ mãn. Đúng là “chỉ có Trời hại mới chết, người ta hại không bao giờ chết” là thế.

Ngày 23 tháng Chạp theo tục lệ cổ truyền Việt Nam, nhà nhà lo mua sắm bánh mứt kẹo thèo lèo mũ mão ông bà Táo quân tiền vàng mã rượu hoa trái cây và đặc biệt là con cá chép sống thả trong chậu nước, để chiều tối cúng tiễn Ba Vợ Chồng Táo Quân lên Trời. Các Con tôi cũng mang vào Bệnh viện một lô quà Tết gồm: mứt trái cây trứng gà tươi và mì gói ăn liền, nhờ Dì Phước biếu toàn thể Bác sĩ và nhân viên phục vụ tại Khu Nhãn Khoa II để tỏ lòng cám ơn đã giúp đỡ chăm sóc Tôi suốt những ngày điều trị tại Khu này.

Đúng một ngày trước ngày dự trù cắt chỉ mắt, Tôi đưa Dì Phước xem tờ đơn có bút phê của Trại trưởng Z30D, rồi nhờ Dì Phước dẫn Tôi qua Khu Tim Mạch nơi đang cấp thuốc trị tim hàng ngày cho Tôi, để xin Bác sĩ Trưởng Khu chấp nhận cho làm thủ tục đóng tiền vào nằm điều trị kể từ ngày xuất Khu Nhãn Khoa II. Tôi thành thật trình bầy hoàn cảnh của mình và đưa tờ đơn có bút phê của Trại trưởng Z30D cho Bác sĩ Trưởng Khu Tim Mạch xem, Dì Phước cũng tiếp lời nói giúp thêm nên ông Bác sĩ già rất tốt bụng người Bắc mới vào Nam sau 30-4-1975 bằng lòng nhận. Dì Phước dẫn Tôi trở lại Khu Nhãn Khoa II nhờ cô Y tá làm giấy cho Tôi xuống Khu Hành chánh nộp tiền Viện phí chuyển qua Khu Tim Mạch kể từ ngày hôm sau. Mọi việc xong xuôi êm đẹp Tôi yên tâm ngủ một đêm ngon lành để sáng sớm hôm sau cắt chỉ mắt.

Đúng ngày thứ 21 tính từ ngày mổ mắt, vào lúc 9 giờ sáng Bác sĩ Nam cắt chỉ mắt cho Tôi xong nói: “-Kể từ ngày mai Bác sang Khu Tim Mạch điều trị, nhưng nhớ là hàng ngày phài qua đây để các cô Y tá đổi băng nhỏ thuốc cho. Một tuần lễ sau không cần phải bịt băng bảo vệ mắt nữa nhưng phải đeo kính mát cho khỏi bị chói. Sau đó mỗi tuần một lần trở vào đây theo ngày giờ hẹn trong giấy xuất Viện để khám và theo dõi mắt. Ba tháng sau sẽ đo mắt để đi mua kính điều chỉnh thì mọi việc mới được coi là hoàn toàn xong”.

Ngày hôm sau đúng vào lúc 9 giờ Dì Phước dẫn Tôi rời Khu Nhãn Khoa II qua trình diện Khu Tim Mạch. Trước khi chia tay Bà không quên chúc lành và cầu xin Ơn Trên đoái thương cho Tôi sớm được tha về với gia đình. Thật là một nhà tu hành nhân hậu, cả gia đình chúng tôi chẳng bao giờ quên.

Trong lúc Tôi đang ngồi trước Văn phòng Khu Tim Mạch chờ được xếp phòng nằm, thì Cán bộ X từ Khu Nhãn Khoa II chạy sang. Thấy Tôi ngồi đó ông ta ngạc nhiên hỏi:

“-Anh làm gì ngồi đây?”

Tôi trả lời:

“-Khu Mắt chuyển qua đây để tiếp tục điều trị bệnh Tim”,

rồi Tôi móc túi đưa cho ông ấy tờ đơn có bút phê của “Ban” Nhu và nói:

“-Mấy bữa trước Cán bộ Y tế đem xuống và có dặn thêm là “Ban” Nhu nhắn Tôi cứ yên tâm nằm điều trị cho khỏi hẳn mới phải về Trại. Từ hôm đó đến nay Cán bộ không vào đây nên Tôi vẫn giữ chưa đưa cho Cán bộ được”.

Ông ta cầm tờ đơn có bút phê của “Ban” Nhu, đọc rồi chạy vào văn phòng gặp Bác sĩ một lúc lâu trở ra đi thẳng không nói gì với Tôi.

Ông Cán bộ X đi rồi cô Y tá văn phòng Khu Tim Mạch mới ra dẫn Tôi vào nằm trong phòng Cấp Cứu Hồi Sinh của Khu. Nơi đây toàn là bệnh nhân trong tình trạng trầm trọng phải tiếp “huyết thanh” vào máu và tiếp dưỡng khí thường xuyên qua lỗ mũi, bên giường người nào cũng có thân nhân ngồi bên canh chừng để kịp thời kêu Y tá cấp cứu mỗi khi cần. Trong phòng có 10 giường đang có 7 bệnh nhân, Tôi là người thứ 8. Cửa vào phòng Cấp Cứu Hồi Sinh lúc nào cũng khép kín và bên ngoài có treo một bảng thông cáo ghi rõ ràng: “Những người không phận sự cấm vào”.

Sáng hôm sau vào khoảng 9 giờ Bác sĩ đang khám bệnh trong phòng, không biết làm thế nào mà Cán bộ X cũng vào được tận chỗ Tôi nằm. Ông ta nói:

“-Anh phải nằm trong phòng Cấp cứu Hồi sinh, tại sao Bác sĩ không cho truyền thuốc vào máu như mọi người?”

Tôi nói:

“-Bác sĩ có toàn quyền quyết định việc điều trị làm sao Tôi biết”.

Ông ấy nói tiếp:

“-Sao anh không xin?”

Tôi nói:

“-Là bệnh nhân làm sao Tôi biết mình cần được điều trị bằng thuốc gì mà xin”.

Ông ta ra đứng bên cửa sổ nhìn xuống đường hồi lâu quay lại đến gần Tôi và nói:

“-Chắc là bệnh của anh không trầm trọng, chiều nay có xe của Trại lên công tác để Tôi nói Bác sĩ cho anh xuất viện về Trại nằm điều trị trong Bệnh xá cũng được”.

Tôi nổi nóng nói lớn tiếng cốt ý cho cả Bác sĩ và các người đang có mặt trong phòng cùng nghe:

“-Tôi bệnh, Thủ trưởng của ông cho đi Bệnh viện điều trị, ông chỉ có bổn phận đi canh gác Tôi không trốn Tù mà thôi. Tại sao ông cứ thường xuyên kiếm chuyện áp lực làm khủng hoảng tinh thần Tôi hoài như vậy? Tôi nhắc cho ông nhớ một điều tờ đơn xin nằm điều trị có bút phê của “Ban” Nhu Trại trưởng mà Tôi đưa cho ông, đã được chụp in ra nhiều bản sao. Nếu ông làm cách áp lực Bệnh viện phải cho Tôi xuất viện đi về Trại, lỡ dọc đường hoặc sau này Tôi có mệnh hệ nào gia đình tôi sẽ làm đơn kiện lên Ông Tổng Bí Thư Đảng, lên Viện Giám sát, lên Cục Trại giam, quy mọi tội lỗi lên đầu ông thì ráng mà chịu. Bác sĩ điều trị đang khám bệnh và thân nhân các bệnh nhân đang có mặt tại đây sẽ là nhân chứng cho Tôi, ông không thể chạy tội được đâu. Ông đi đi muốn làm gì thì làm đừng đứng đó gây phiền hà tinh thần của Tôi nữa”.

Còn tiếp...

[Tigon]

Ông ta bỏ đi ra khỏi phòng vừa đúng lúc Bác sĩ tới bên giường khám bệnh cho Tôi. Mặc dù biết là Bác sĩ cũng đã nghe và thấy mọi việc đã xẩy ra, nhưng Tôi vẫn trình bầy lại tỷ mỉ cho Bác sĩ biết rõ ràng đầy đủ hơn. Bác sĩ ôn tồn nhỏ nhẹ khuyên:

“-Liệu mà thu xếp với họ cho ổn thoả thì hơn”.

Khám bệnh cho Tôi xong Bác sĩ rời phòng và khoảng chừng mươi phút sau có một cô Y tá đem bịch “huyết thanh” đến truyền vào máu cho Tôi.

Khoảng 2 giờ chiều Cán bộ X trở lại thấy Tôi đang được truyền nước biển, ông ta hỏi:

“-Anh hết nóng giận chưa?”

Tôi nhếch miệng cười không trả lời. Lúc đó cô con Gái của Tôi đang đứng bên giường, cô ấy cất tiếng:

“-Chào Cán bộ!”

Ông ấy cười nói:

“-Anh Hùng có lệnh tha rồi, Tôi có đem hồ sơ giấy tha theo đây, Anh ký nhận và muốn nằm tại bệnh viện đến bao giờ tùy ý không phải trở lại Trại nữa, và cũng kể từ giờ phút này Tôi không còn trách nhiệm gì về anh nữa”.

Lúc đó Tôi mới lên tiếng:

“-Cả tuần lễ trước “Ban” Nhu đã cho Cán bộ Y tế lên báo cho biết là Tôi sẽ được tha vào dịp Tết, và cứ yên tâm tiếp tục nằm điều trị đến ngày có lệnh tha. Tôi có bệnh tim mạch nên tính tình đôi lúc thất thường, sáng nay có hơi nặng lời với ông xin thông cảm đừng buồn nhé. Tôi còn khoảng gần nghìn đồng lưu ký tại Trại chưa dùng, để Tôi ký giấy xin nhờ ông về trại lãnh giùm rồi giữ lấy mà tiêu Tết cho vui vẻ”.

Trao bản lệnh tha và nhận tờ giấy ủy quyền lấy tiền của Tôi xong, ông ta vội vã ra đi trước sự hân hoan của Cha Con Tôi và thân nhân các bệnh nhân nằm cùng phòng. Mọi người chạy lại chia vui và chúc Tết may mắn khoẻ mạnh. Tôi nhờ Con sang Văn phòng trình Bác sĩ Trưởng Khu rõ sự việc và xin vui lòng ký giấy cho Tôi xuất viện ngay chiều nay để về nhà ăn Tết. Bác sĩ vui vẻ chấp thuận ký hồ sơ ký giấy cho xuất viện liền không trở ngại gì.

Lúc đó là 5 giờ chiều ngày cuối năm Âm lịch Đinh Mão (con mèo), chỉ còn 7 tiếng đồng hồ nữa là sang đầu năm Mậu Thìn (con rồng) giữa tháng 2 năm 1988.

Nhận giấy xuất viện xong, Cha Con Tôi chào chia tay và chúc mọi người qua năm mới an khang may mắn. Trước khi xuống lầu rời Bệnh viện, Cha Con Tôi không quên ghé sang Khu Nhãn Khoa II báo tin mừng và chào tạm biệt Dì Phước nhân hậu giầu lòng bác ái. Bà nắm tay Tôi vỗ vỗ mừng rỡ chia vui miệng không ngớt lời tạ ơn Chúa đã thương ban Ơn Lành cho Tôi được tai qua nạn khỏi về đoàn tụ với Vợ Con đúng lúc năm hết Tết đến.

Cha Con tôi thuê xe xích lô đạp chở về nhà trong lúc thành phố Saigon đang chìm dần vào cảnh tranh tối tranh sáng của buổi hoàng hôn cuối năm. Mọi người đang tất bật tìm về nơi mái ấm gia đình sau một ngày lao động vất vả cam go. Nhưng cũng có những người không nhà không hộ khẩu đang phải lang thang tìm mái hiên quen thuộc bên vỉa hè, để nằm đỡ qua đêm gió sương lạnh lẽo.

Khi xe bắt đầu đến ngã tư Yên Đổ rẽ vào đầu đường Trương Minh Giảng, thì trong không khí phảng phất một mùi chua chua hắc hắc thối thối tràn lan nồng nặc. Chạy thêm trăm mét nữa mới thấy ngay bên trái đường có một đống rác cao 3, 4 mét dài rộng cũng khoảng 50 mét, nằm chình ình ngay giữa mấy dẫy nhà lầu và những túp nhà sàn dựng trên bãi sình gần đầu cầu Trương Minh Giảng. Trước 30-4-1975 vào những ngày Chủ Nhật Tôi vẫn thường lái xe chở Vợ Con qua lối này đi tới đường Lý Thái Tổ vùng ngã Bẩy Bàn Cờ ăn sáng, nhưng chưa bao giờ thấy đống rác nào vĩ đại như vậy tại đây.

HẾT ĐẠI NẠN CẢI TẠO.

Bệnh hoạn đem Ta khỏi Trại tù,
Giã từ lang sói chốn âm u.
Cú, diều, khỉ đột tha hồ hú,
Suối, thác, mưa rừng mặc sức ru.
Thoát cảnh chim lồng đầy tử khí,
Nhập khung ốc đảo đặc quân thù.
Tai qua nạn khỏi vui đoàn tụ,
Rượu Tết đầy bình mặc sức tu.

17-2-1988, Đêm Trừ Tịch đón Tết Mậu Thìn.

Đây là đêm đầu tiên được vui vẻ đoàn tụ bên Vợ các Con và các Chàu Nội Ngoại trong căn nhà riêng tại số 206A đường Lê văn Sỹ (Trương Minh Ký cũ) Phường 10 quận Phú Nhuận thành phố Saigon , sau 13 năm chịu cảnh lưu đầy lao khổ tủi nhục trong các Trại tập trung cải tạo.

Chờ xem tiếp chương 37...

[Tigon]

Chương 37‏

THÀNH QUẢ 13 NĂM ĐỔI ĐỜI

THEO XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

Trong lúc đang nằm điều trị bệnh tim mạch tại Bệnh viện Điện Biên Phủ chuyên khoa mắt giữa thành phố Saigon, Tôi nhận được giấy tha ra khỏi Trại cải tạo vào đúng chiều ngày cuối năm Âm lịch áp Tết Mậu Thìn-1988. Được trả lại Tự do sau thời gian dài đằng đẵng 13 năm trời chịu bao nhục hình đầy đọa trong rừng núi âm u trên cả 3 miền đất nước bởi chính sách tập trung cải tạo thâm độc man rợ của Nhà Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghiã và Đảng Cộng sản Việt Nam, Tôi cảm thấy xúc động và mừng vô kể không bút nào tả cho xiết được.

Không còn bị Công An ở bên canh giữ, Tôi đã xin và đã được Bác sĩ trưởng Khu tim mạch ký giấy hoàn tất hồ sơ và cho người hướng dẫn xuống văn phòng Quản lý thanh toán mọi chi phí nằm bệnh viện để nhận giấy xuất viện ngay. Nhận xong giấy xuất viện, hai cha con liền giắt nhau ra trước cổng Bệnh viện thuê xe xích lô đưa về nhà ngay tức khắc không giây phút chần chờ.

Với tấm thân tàn tạ bệnh hoạn bước vào nhà, cả gia đình uà ra ôm Tôi mừng rỡ nước mắt đầm đià tạ ơn Trời Phật Tổ Tiên đã phù hộ cho còn sống trở về đoàn tụ bên nhau. Các bà Thông gia và Xóm giềng thân hữu nghe tin cũng lục tục kéo nhau đến mừng thăm tíu tít. Thật là một chiều cuối năm hân hoan hạnh phúc nhất trong đời mà Tôi chưa từng có được từ thuở Cha sinh Mẹ đẻ đến giờ.

Trong lúc Tôi bận rộn tiếp khách, cậu Con trai lớn phải cầm tờ giấy tha Tôi ra khỏi Trại tù đến ngay nhà bà Tổ trưởng Tổ Dân Phố và cơ quan Công An Phường 10 Quận Phú Nhuận để báo cáo “khẩn trương” là Hộ khẩu mới có thêm người cư trú. Nếu không thì có thể trong đêm Công An sẽ ập vào nhà bắt đi giam vì vi phạm luật lệ di trú của Nhà Nước. Cũng may là được tha đúng trong thời gian Nhà Nước đang áp dụng Chính sách “cởi mở đổi mới” nên không gặp khó khăn gì, Cán bộ địa phương cũng rộng lượng dễ dãi hơn bình thường. Cậu con Trai kể cho biết, lúc tới trình giấy ông Trưởng Công An Phường chỉ hỏi:

“-Anh Hùng đâu, sao không đến trình diện?”

Con trai Tôi trả lời:

“-Ông Già của Tôi đang nằm Nhà thương mổ mắt tại Bệnh viện Điện Biên Phủ vừa nhận được lệnh tha và gia đình mới đón về nhà hồi chiều này, người còn yếu mắt đang băng kín nên không thấy đường đi mong anh thông cảm. Có chút quà biếu anh dùng lấy thảo đón Xuân chia vui cùng gia đình chúng tôi.”

Mọi việc êm xuôi, đã có được lời ghi nhận ngày giờ đã trình diện với đầy đủ chữ ký và dấu mộc đỏ của Công An Phường đóng trên mặt sau tờ giấy tha, thế là xong bước thủ tục thứ nhất tạm coi là yên bụng. Vấn đề tiếp theo là việc ghi tên xin nhập Hộ Khẩu, phải tới Phường nộp đơn xin trong vòng 7 ngày kể từ ngày được tha về đến nhà. Nộp đơn rồi cũng phải đợi ít ra là cả tuần sau mới đưọc Phường cứu xét gọi mang giấy Hộ khẩu đến để Phường ghi thêm tên mình vào.

Đang lơ mơ ngủ, bỗng nghe những tiếng pháo nổ tạch tạch đùng tại các trụ sở cơ quan Nhà Nước phá tan bầu không khí thanh tịnh của đêm khuya trừ tịch, Tôi giật mình thức giấc mặc bộ quần áo sạch sẽ bước ra hàng lan can trên lầu đến đứng trước chiếc bàn vuông nhỏ. Trên bàn Vợ tôi đã bầy sẵn chiếc lư hương với cặp đèn cầy (nến), mâm ngũ quả, chai rượu, 3 chiếc tách hột mít, bình bông vạn thọ, cặp bánh chưng và hộp mứt thập cẩm. Tôi thắp nến rót rượu đốt sáng 3 nén nhang, chắp 2 tay dơ cao ngang trán lâm râm khấn tạ ơn 9 phương Trời, 10 phương Đất, Chư Phật 10 phương, các Vị Thần linh và Tổ Tiên dòng Họ Nguyễn-Huy làng Phù Đổng đã che chở cho còn sống về đoàn tụ với Vợ Con, và cầu xin phù hộ cho gia đình được mọi sự an bình thịnh vượng hơn những ngày năm cũ vừa qua.

Khấn vái xong Tôi đứng lặng người nhìn quang cảnh phố xá vắng hoe, tâm hồn xúc động mắt rưng rưng lệ nhớ lại những đắng cay tủi nhục đã phải chịu đựng suốt 13 năm qua. Mỗi lần Xuân về chỉ nhắm mắt chắp tay ngồi xếp bằng theo thế Kiết già ngay trong mùng trên xạp ngủ trại giam giữa nơi rừng núi âm u lâm râm cầu nguyện. Những dịp ấy chẳng bao giờ cầu xin gì cho bản thân mà chỉ cầu xin cho Vợ Con thân quyến và đồng bào được ngày ngày cơm no áo ấm, cho vận nước sớm đổi thay để mọi người được đoàn tụ sống trong Tự do Dân chủ Thanh bình.

Tôi vừa hoàn tất thủ tục Lễ rước Tân Niên theo lệ cổ truyền do Ông Bà để lại xong, cả nhà Vợ Chồng Con Cháu quây quần trong phòng khách dưới nhà chúc nhau sức khoẻ và hân hoan ăn bánh chưng dưa món củ kiệu uống trà đón Xuân mới. Thời gian trôi qua thật là mau, mới ngày nào ra đi các Con còn nhỏ dại nay trở về gia đình đùm đề thêm 3 con Dâu 1 con Rể cùng với 2 cháu nội và 2 cháu ngoại chưa biết nói trọn câu cho đủ lời, quấn quýt giành nhau ngồi bên Ông Bà đòi ăn tíu tít.

Sáng sớm mồng Một Tết lúc đường xá còn vắng tanh, Vợ tôi ở nhà lo làm cơm cúng Gia Tiên, mấy đứa Con và Cháu giắt Tôi “xuất hành năm mới” đi Chùa lễ Phật đầu năm cầu phước cầu tài đem về tự “xông đất” cho yên tâm, nhất là để phòng trường hợp chẳng may tình cờ có ai đó nặng vía hoặc khắc tuổi với mình đạp đất xông nhà mình đầu năm có thể đem lại những điều không may như các Cụ thường nói.

Chúng tôi đi bộ đến Chùa Giác Ngạn cách nhà khoảng một cây số. Chùa này ở trong ngõ phía sau lưng Chợ Mới (mở sau 30-4-1975 gần cổng xe lửa số 6) giữa xóm đông dân cư với đủ loại nhà: villa, phố gạch mái tôn, nhà lầu đúc, nhà trệt... có đường đá đủ rộng cho xe hơi chạy. Đây là ngôi Chùa do Thượng Tọa Thích Thanh Long Giám đốc Nha Tuyên Úy Phật Giáo Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà xây dựng và chủ trì trước 1975. Từ sau Ngày Quốc hận 30-4-1975 Thượng Tọa Thanh Long phải đi học tập Cải tạo thì Vị Thượng Tọa Phụ tá lên Chủ trì thay.

Chung quanh khu chúng tôi ở có nhiều Chùa khác gần nhà hơn, nhưng Tôi ưu tiên đi Chùa Giác Ngạn vì bình Tro Cốt của Nhạc Mẫu được gửi thờ tại Chùa này. Mười ba năm rồi chưa có dịp quỳ lạy di cốt của người Mẹ hiền, thuở sinh tiền đã dầy công nuôi dưỡng dạy dỗ Vợ và các Con của Tôi.

Ngày 2 tháng 9 năm 1966 Nhạc Mẫu của Tôi qua đời di hài được chôn tại Nghĩa trang Bắc Việt Tương Tế khu Xóm Mới Gò Vấp, mộ phần được xây Kim tĩnh dát đá cẩm thạch cẩn thận. Đến năm 1987 Chính quyền Cộng sản địa phương đuổi Nghĩa trang phải rời đi nơi khác, lợi dụng dịp thân nhân đến bốc mộ kẻ xấu trà trộn phá các mộ phần chưa có thân nhân đến lo để gỡ lấy đá cẩm thạch và gạch xây đem đi bán lấy tiền. Mộ Nhạc Mẫu của Tôi cũng bị nạn đập phá này.

Gia đình nào không biết hoặc chần trừ chưa kịp thi hành lệnh, thì Nhà Nước tự tiện cho người đập phá bốc tập trung và cũng không cần thông báo cho thân nhân biết đem đi đâu. Gia đình chúng tôi thật là hên, nhớ có người bạn quen thân cũng có thân nhân qua đời chôn tại Nghĩa trang này biết được ghé nhà thông báo cho Vợ và các Con Tôi lo thuê người bốc và thiêu hài cốt để vào bình đem gửi nơi Chùa Giác Ngạn. Gia đình quyết định gửi bình tro cốt tại Chùa này vì sau khi Tôi đi trình diện học tập cải tạo vào tháng 6 năm 1975, ở nhà các con của Tôi phải vừa đi học vừa đi làm thợ cho Tổ hợp mành trúc kiếm cơm ăn hàng ngày, và trụ sở của Tổ hợp lại được đặt tại Chùa Giác Ngạn này nên trở thành thân quen với Thượng Toạ chủ trì.

Sau khi lễ Phật thăm bình Tro Di Cốt của Mẹ xong, Tôi ghé qua nhà khách chúc Tết Thượng Tọa chủ trì Chùa, nhờ thế mới biết là Thượng Tọa Thích Thanh Long đã được tha khỏi trại cải tạo và hiện đang cư trú tại Chùa. Tôi dắt bầy Con Cháu lên phòng riêng của Thượng Tọa Thanh Long chào chúc Tết. Gặp nhau hân hoan mừng rỡ, chẳng ai muốn nhắc chuyện quá khứ chỉ thăm hỏi về cuộc sống hiện tại và dự tính cho tương lai làm sao thích ứng được với hoàn cảnh khó khăn đương thời mà thôi.

Thượng Tọa Thanh Long được tha trước Tôi 6 tháng, hiện trạng hình hài Ngài bệnh hoạn gầy yếu hơn những năm bị nhốt chung với Tôi tại K1 Trại Thanh Phong huyện Như Xuân tỉnh Thanh Hoá Trung Việt (1980-1982).

Ngài cho Tôi biết suốt 6 tháng qua từ ngày được tha về, Chính quyền địa phương không cho nhập Hộ khẩu tại Chùa, họ buộc phải rời khỏi Chùa về nhà thân quyến mà ở. Ngài đã trả lời là: “-Đi tu từ thuở nhỏ đến giờ không có gia đình. Năm 1954 di cư từ Bắc vào Nam theo Hiệp định Genève chia đôi đất nước do Nhà Nước Cộng sản ký kết với Pháp. Hiện tại “tứ cố vô thân” nên nhất định ở tại Chùa do chính Ngài và Thầy của Ngài (đã viên tịch) xây dựng nên chớ không đi đâu hết. Nếu Chính quyền không chịu cứ việc khiêng Ngài bỏ ra đường, Ngài sẽ nằm đó đến chết khô phó mặc nhục thể cho chó chuột hoang tha hồ rúc rỉa chớ có gì sợ, vì xác phàm của con người được tạo nên từ cát bụi sau khi chết lại trở về với cát bụi vậy thôi.”

Từ hôm đó trở đi, tuần nào Tôi cũng ghé Chùa Giác Ngạn thăm Thượng Tọa Thanh Long và thắp nhang cầu Phật độ trì cho hương hồn Nhạc Mẫu được thoát khỏi kiếp luân hồi tiêu sinh tịnh độ nơi cõi Phật.

Rời Chùa trở về nhà được một lúc, có ông trưởng Công An Phường và bà Tổ trưởng Tổ Dân Phố đến thăm. Họ nói là đến thăm chúc Tết, nhưng thực ra để kiểm soát coi có bệnh hoạn thực không mà không chịu đích thân đi trình diện. Cũng kể từ hôm đó trở đi, thấy bên kia lề đường trước cửa căn phố đối diện nhà Tôi, có mấy cô bé đem một tủ kính nhỏ kê trên chiếc ghế đẩu thay phiên nhau ngồi bán thuốc lá điếu cho khách qua đường. Họ thay phiên nhau ngồi thường trực hàng ngày từ sáng sớm cho đến 9, 10 giờ tối, khi cửa tiệm may thêu quần áo phụ nữ của con gái tôi mở tại nhà đóng cửa họ mới biến đi.

Thời gian Tôi được tha, Nhà Nước không còn áp dụng Chính sách quản chế đối với Tù Chính trị như trường hợp các bạn được tha nhiều năm về trước, nhưng không biết hoàn cảnh các bạn khác ra sao chớ riêng cá nhân Tôi thì Công An Quận, Công An thành phố, Cán bộ Bộ Nội Vụ ngoài Hà Nội, đôi khi đi riêng lẻ đôi khi đi chung bất thần đến thăm hỏi sức khoẻ và tìm hiểu xem có kế hoạch làm ăn kinh tế nào quy mô góp phần cùng đồng bào tái thiết đất nước không?

Lần nào họ cũng chỉ thấy Tôi ngồi in các mẫu thêu lên vải cho các Con gái của Tôi dùng máy thêu làm “gia công” (tức là lãnh hàng về nhà làm bằng máy riêng của mình) cho Tổ hợp sản xuất quần áo may sẵn do gia đình các Cán bộ chức quyền địa phương làm Chủ nhiệm để kiếm cơm ăn hàng ngày.


Trong xã hội Xã hội Chủ nghĩa, Tổ hợp là một loại tổ chức cai thầu trung gian giữa các Xí nghiệp Nhà Nước và các lao động làm thuê. Chủ nhiệm Tổ hợp đến nhận hàng của các Xí nghiệp Nhà Nước với giá cao, đem về thuê người làm “gia công” trả giá rẻ mạt để ăn chặn phần sai biệt mà không phải vất vả lao động. Người lao động thuê chẳng có quyền lựa chọn, “mật ít ruồi nhiều” mặc dù biết là thiệt thòi nhưng vẫn buộc lòng phải nhận làm mới có ăn ít còn hơn không.

Hồi Tôi chưa được tha, ở nhà Vợ tôi được 2 cô con gái (tốt nghiệp Trung học không được vào Đại học) chưa lập gia đình phải phụ lực Mẹ mở quán bán cháo vịt và nước uống. Khách ăn thoạt đầu vắng vẻ, nhưng lâu dần nhờ bán rẻ tiếp đãi tử tế nên cũng khá đông, tiền lời kiếm được tạm đủ cho gia đình chi dùng hàng ngày. Thấy vậy Công An Phường và Ủy ban Nhân dân Phường bắt đầu ghé ăn, dăm ba bữa tới một lần. Ban đầu chỉ có 2, 3 người giắt nhau tới ăn nhậu, gia đình muốn tỏ ra lịch thiệp không lấy tiền. Nhưng rồi từ từ số người tới ăn “chùa” tăng dần lên cả chục, bắt buộc phải tính tiền không thể khoản đãi mãi. Lập tức vài ngày sau nhân viên Kinh tế Phường đến hỏi giấy phép kinh doanh, không có phải đi xin nhưng Phường cố tình trì hoãn việc cứu xét không chịu cấp. Trong khi nhà hàng xóm không thuộc diện phải đi cải tạo, thấy gia đình Tôi kiếm ăn được cũng mở quán bán cháo vịt để chia bớt khách, họ xin giấy phép chỉ trong vòng vài ngày là được Phường xét cấp ngay.

Những ngày tiếp theo chỉ trong vòng có một tuần lễ nhà chúng tôi bị kiểm tra liên tục nhiều lần, vẫn chưa có giấy phép nên bị buộc phải đóng cửa nếu không sẽ bị làm biên bản phạt vi phạm luật Kinh tế của Nhà Nước.

Từ ngày Tôi được tha về nhà có thêm miệng ăn, nên 2 cô Con gái đang nhận làm “gia công” may ráp thêu quần áo cho Tổ hợp may của gia đình Cách mạng làm chủ, đã phải liều lợi dụng “chiếc dù” này trương bảng hiệu “YẾN-LAN nhận cắt may thêu quần áo phụ nữ”. Tôi tự nguyện tham gia ngồi in mẫu thêu, bấm khuyết áo, cắt các mẩu chỉ dư trên các chiếc quần áo đã may xong và ủi phẳng xếp vào bao ni lông. Thời gian lặng lẽ trôi được chùng hơn tháng, khách hàng bắt đầu tăng hơi kha khá thì nhân viên Kinh tế Phường lại đến kiểm tra xét giấy phép và tính thuế. Cũng đã nộp đơn xin mở cửa tiệm chính thức nhưng Phường còn cứu xét chưa cấp, do đó lại phải hạ bảng hiệu xuống.

Nhưng để có thể tiếp tục kiếm sống đành phải viết một bảng nhỏ bằng bìa cứng hình chữ nhật cỡ 20 phân cao 40 phân dài, ghi câu “Nhận gia công may thêu quần áo và hướng dẫn kỹ thuật thêu máy” treo tòng teng trên dàn cửa sắt trước nhà. Những khách hàng quen và bạn bè cũng biết nên mọi người đã tự động giới thiệu thân hữu tiếp tục tới đặt hàng, nhờ vậy làm cũng đủ sống qua ngày.



Còn tiếp...

[Tigon]

Được tha không bị quản chế, nên 1 tuần lễ sau ngày được tha Chính quyền Quận gửi giấy gọi Tôi lên Công An Quận chụp ảnh, lăn dấu tay, điền mẫu lý lịch làm Giấy Chứng minh Nhân dân. Một tháng sau, Công An thành phố gọi lên trình diện để kiểm tra bổ túc. Hai tháng kế sau nữa, được kêu lên ký nhận Giấy Chứng minh Nhân dân để chính thức trở thành người Công dân, nhưng theo luật lệ Phường nơi Tôi cư trú quy định hàng năm phải đi tham gia lao động Xã hội Chủ nghĩa 7 ngày không có thù lao.

Với tấm Giấy Chứng Minh Nhân Dân gốc cải tạo về, đến đâu xin việc làm cũng chẳng được dù chỉ là một chân lao công quét rác dọn vệ sinh. Nhìn thấy ngày cấp ghi trên Giấy Chứng Minh Nhân Dân, người ta hỏi ngay:

“-Diện Cải tạo về hả? Rất tiếc, tuyển đủ người rồi.”

Buổi trưa mồng 3 Tết, Tôi đang nằm ngủ thì anh Nguyễn văn Sáu Đội phó cùng Đội 23 tại Z30D cũng được tha vào dịp trước Tết, nhà ở tuốt tận bên kia cầu chữ Y lạch cạch cưỡi chiếc xe đạp đến thăm. Thời gian ở trong các trại Z30C và Z30D (1982-1988) anh ấy và Tôi ăn cơm chung, nên chúng tôi có nhiều cảm tình thân thiết nhau hơn các bạn khác. Gặp anh Sáu, Tôi mới biết là trong Đội 23 chỉ còn một mình anh Đại tá Phạm Tài Điệt (An ninh Quân đội Biệt Khu Thủ Đô) nhà ở đường Huỳnh văn Bảnh gần nhà Tôi chưa được tha.

Những ngày kế theo, một số bạn bè khác cũng ghé thăm Tôi, có người ở gần cùng khu phố như anh Đại tá Trịnh đình Đăng (Đội 23 K1 Z30D), Trung tá Phạm ngọc Xuyến (Đội 6 K1 Z30C), Đại tá Nguyễn văn Bích(nguyên Thị trưởng Đà Lạt bạn đồng môn Võ bị Quốc gia tốt nghiệp sau Tôi một khoá), còn phần lớn là những người trước kia cùng phục vụ trong ngành Truyền Tin cư ngụ tại các Quận khác trong thành phố Saigon Chợ Lớn Gia định. Cũng có người ở thật xa như anh bạn Tù tên Khuông (trước 30-4-1975 làm Cán bộ Liên đoàn Lao công Saigon) quen tại Trại Thanh Phong Thanh Hoá, nhà ở tận Tây Ninh nhân dịp đi chợ Saigon biết tin Tôi được tha cũng ghé nhà thăm cho ít trái cây thổ sản của gia đình. Hồi ở Trại Thanh Phong anh ấy làm trực nhà của Đội, vì anh ấy không có tiếp tế của gia đình nên Tôi thường đưa đồ tiếp tế riêng nhờ lo việc nấu nướng cải thiện ăn chung, “miếng khi đói bằng gói khi no” nên đã trở thành bạn thân chẳng bao giờ quên nhau. Nhờ có dịp gặp nhiều bạn bè nên biết được là, đại đa số Tù nhân Chính trị miền Nam đang bị giam trong tất cả các Trại trên toàn nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã được tha vào dịp Tết Mậu Thìn 1988, chỉ còn lại khoảng 150 người (gồm cả Tướng, Tá, Úy, và Hạ sĩ quan) bị Nhà Nước Cộng sản liệt vào loại có “nợ máu” với nhân dân nặng nề hơn cả bị giữ lại dồn về giam tại Trại Z30D tiếp tục cải tạo chưa được tha. Nhưng theo suy nghĩ riêng của Tôi thì đây là mánh khoé của Việt Cộng giữ lại một số làm con tin, để buộc Hoa Kỳ thực hiện đầy đủ những lời đã hứa rồi mới tha lần lần đến hết, chứ không phải các Bạn này có nhiều “nợ máu” với Nhân dân hơn những người khác. Chằng hạn có trường hợp một anh Trung sĩ Trung đội trưởng Nghĩa quân kiêm ủy viên An ninh xã làm sao có “nợ máu” nhiều bằng một ông Tướng hay một Sĩ quan cấp Tá, thế mà anh ấy cũng bị giữ lại tiếp tục cải tạo cùng với mấy ống Tướng ông Tá tại trại Z30D Hàm Tân Thuận Hải???

Trước 30-4-1975, thường sau ngày mồng 7 tháng Giêng các Đình Chùa Lăng Miếu làm lễ hạ Cây Nêu xong thì quảng đại quần chúng mới coi là hết Tết bắt đầu “ra quân” làm ăn trở lại, nhưng bây giờ thì mới sáng ngày mồng 2 mọi sinh hoạt xã hội đã trở lại bình thường. Tôi nhờ Con trai dùng xe máy dầu chở đi một vòng để trả lễ các bạn bè đã tới thăm chúc Tết mình, cũng nhân đó xem quang cảnh phố phường chợ búa khắp vùng Saigon Chợ Lớn Gia Định ra sao sau 13 năm xa vắng.

Chẳng có gì đổi mới chỉ thấy tàn tệ hơn, đó đây đầu các ngõ hẻm gần những ngã tư đường lớn các khu chung cư và gần các góc chợ, xừng xững mọc lên những đống rác lù lù ruồi nhặng đảo lượn tự do như bầy ong vỡ tổ, mùi xú uế xông lan xa hàng trăm mét nồng nặc muốn ngộp thở. Dân khất thực lẫn lộn cả những người bị bệnh phong cùi cụt các ngón tay ngón chân loét lở đầy mặt ngồi vật vã bên vỉa hè phố quanh đầu chợ giữa các công viên, níu kéo nài nỉ người qua lại xin ăn xin tiền. Thảm thương nhất là những trẻ thơ cỡ 5 đến 10 tuổi, đứng rình bên các bàn ăn hễ thấy khách vừa ăn xong buông bát đũa xuống bàn, là nhào tới giành nhau cướp húp vét những gì còn sót lại trong tô và nhặt những mẩu xương vứt trên mặt bàn gặm nốt những gì khách ăn chưa gặm hết.

Ngay tại khu phố chúng tôi ở xế bên cổng Nhà Thờ Ba Chuông, một bộ đội thương binh “quân hàm” Đại úy phục viên (giải ngũ), kiên nhẫn chịu đựng hậu quả “vắt chanh bỏ vỏ” ngồi sửa vá lốp xe đạp kiếm tiền sinh sống hàng ngày tại miền Nam, chứ không chịu trở về quê cũ nơi chôn nhau cắt rốn của anh ta tại miền Bắc. Ngoài ra còn có mấy toán bộ đội thương binh cũng gốc miền Bắc từ chiến trường Campuchia trở về, ngày nào cũng chống nạng dắt nhau từng nhóm 2, 3 người miệng nồng nặc hơi rượu, ghé vào từng nhà suốt dọc phố xin tiền. Bà con cho 1, 2 chục đồng không thèm lấy vứt trả lại, rồi xấn vào trong nhà gây gổ chửi đổng:

“-Đ.Mẹ chúng bay, không có chúng ông vào giải phóng rồi lại sang Campuchia làm nghĩa vụ quốc tế thì làm gì chúng bay được ngồi yên đó mà kiếm tiền? Bát phở bây giờ tối thiểu cũng 5 chục bạc, cho 1, 2 chục thì mua được gì?”

Có người thuộc hạng thân nhân Cán bộ tập kết mới về, mạnh bạo lên tiếng dọa đi gọi Công An thì nhóm kiêu binh thách thức:

“-Có ngon cứ đi mời chúng nó lại đây xem có dám làm gì chúng ông không?”

Sau khi quậy phá mấy nhà hàng xóm xong, mấy tay thương binh này ghé vào cửa tiệm nhà tôi như thường lệ. Nhưng thật may mắn hôm đó một trong các cô con dâu của Tôi có người anh nuôi gốc trẻ mồ côi lai Mỹ to con, hồi những năm cuối Thập niên 1970 bị bắt đi bộ đội thiết giáp Việt Cộng tham gia chiến trận bên Cămpuchia nhiều năm mới về ghé thăm, cậu ấy mặc bộ đồ bộ đội nên Tôi mời xuống tiếp chuyện các thương binh. Cùng phe bộ đội với nhau họ trao đổi chuyện trò theo ngôn ngữ bộ đội được ít phút thì mấy tay thương binh cúi đầu chào bỏ đi, và từ đấy về sau bọn họ không bao giờ ghé làm phiền chúng tôi nữa. Đúng là Trời đã tạo cơ duyên giúp cho chúng tôi thoát nạn kiêu binh Việt Cộng quậy phá!

Hàng ngày ngồi tại nhà, Tôi còn phải chứng kiến nhiều cảnh thương tâm khác nữa chưa từng thấy trong những năm có thiên tai lớn tại miền Nam trước 30 tháng 4 năm 1975. Những bà mẹ đầu quấn khăn tang nách bồng con thơ chưa đầy 1 tuổi, tay dắt theo 2, 3 đứa khác tuổi san sát nhau từ 3 đến 10 quần áo rách rưới dơ bẩn hôi hám, ghé vào nhà tay chìa tấm giấy địa phương vùng Thanh Hoá Nghệ An cấp cho phép di chuyển vào các tỉnh miền Nam xin trợ giúp và kiếm việc làm, vì quê quán bị thiên tai tàn phá mất sạch hoa mầu nhà cửa. Từng nhóm trẻ thơ chưa quá 13 tuổi, đứa lớn cõng đứa bé giắt díu nhau ghé cửa xin ăn xin uống, vì đói khát không cha không mẹ không thân quyến đùm bọc. Tối nào cũng có một gia đình “tha phương cầu thực” không nhà cửa Hộ khẩu trong thành phố, ghé dọn chỗ chen chúc bên nhau đắp manh chiếu đụp không mùng không mền nằm nhờ dưới mái hiên ngay bên lề đường trước cửa nhà Tôi. Mùa nắng còn đỡ đến mùa mưa thấy thật thê thảm thương tâm hết chỗ nói, nhưng toàn là người lạ không quen chẳng biết ở đâu tới gốc gác ra sao, dù có xót thương tội nghiệp đến mấy cũng chẳng dám cho vào tá túc trong nhà ban đêm vì không có tên trong Hộ Khẩu sẽ mang tội vi phạm luật cư trú do Nhà Nước quy định sẽ là một tại hoạ lớn.

Đấy là những gì chính mắt Tôi thấy giữa “thiên thanh bạch nhật” trên khắp nẻo phố phường Saigon (Hòn Ngọc Viễn đông) sau 13 năm “đổi đời” theo Xã hội Chủ nghiã dưới sự lãnh đạo ưu việt của Đảng Cộng sản Việt Nam và quyền quản lý tài giỏi của Nhà Nước Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (tôi tớ của Nhân dân như Bác Hồ vĩ đại từng nói trước khi đi về với các Cụ Lênin Các Mác). Thật vô cùng thảm thương!

Nhân dịp “tham quan” cho biết hiện tình xã hội Xã Hội Chủ Nghiã này, Tôi còn được chứng kiến một sự kiện đau lòng khác tại một trụ sở Dịch vụ làm hồ sơ xuất cảnh theo diện Đoàn tụ gia đình (ODP=Orderly Departure Program) trên đường Nguyễn Trãi. Những bạn Cựu Tù có thân nhân di tản ra ngoại quốc dịp 30-4-1975, nay đã có cuộc sống tạm ổn định được Chính phủ Hoa Kỳ và các nước đang cưu mang cho làm giấy bảo lãnh thân nhân qua đoàn tụ, chen nhau đứng vòng trong vòng ngoài đợi đóng tiền lập hồ sơ xin xuất ngoại. Có người ở tỉnh xa Saigon phải lên ở đậu ăn chực nằm chờ, ngày nào cũng phải đi từ 4, 5 giờ sáng để đứng xếp hàng giữ chỗ ưu tiên vào trước. Có người hồ sơ trục trặc thiếu sót phải chạy đi chạy lại nhiều lần mới bổ túc xong. Lệ phí mỗi hồ sơ tùy theo số người cùng Hộ khẩu xin đi nhiều hay ít, tối thiểu cũng phải từ ba bốn trăm ngàn trở lên đến một hai triệu đồng bạc Cụ Hồ.

Rút kinh nghiệm sống với Cộng sản, Anh Em sợ Nhà Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam vốn trở mặt như bàn tay có thể thay đổi ý kiến bất cứ lúc nào. Chắc không ai quên câu tục ngữ các Cụ thường nói là: “Ăn đi trước, lội nước đi sau” nên gặp dịp may hiếm có cánh cửa đang mở này phải vội vã bon chen lo cho xong sớm chứ để lỡ “trâu chậm uống nước đục” thì ước mơ tương lai đầy hy vọng sẽ tan tành theo mây khói. Có người được tha về sau nhưng lại muốn được đi trước, nên đã răm rắp theo lời hướng dẫn khôn ngoan của phòng dịch vụ là biên thơ sang Hoa Kỳ bảo Vợ Con đến đóng lệ phí bằng Đô La cho văn Phòng Luật sư có đại diện bên Việt Nam. Chịu tốn vài bốn trăm Đô La theo phương cách này, hồ sơ sẽ được giải quyết xét cấp Hộ Chiếu (Passeport) và lên danh sách chuyển cho Đại diện Hoa Kỳ phỏng vấn nhanh chóng hơn. Mấy người bạn tốt bụng cũng mách nước cho Tôi làm theo phương cách này, nhưng Tôi không thực hiện vì gia đình đông quá chẳng biết 2 người con ở Hoa Kỳ có khả năng lo nổi hay không, đành phải làm ngơ.

Loanh quanh bận bịu phụ các con may thêu kiếm tiền ăn hàng ngày cho gia đình, chả mấy chốc mùa Giáng sinh 1988 đã tới. Một hôm đang ngồi quay mặt ra đường cặm cụi in mẫu thêu lên vải, bỗng một ông già mặc quần tây áo sơ mi vải đen ghé vào vỗ vai hỏi:

“-Bác còn nhớ Tôi không?”

Ngẩng lên mừng rỡ reo:

“-Ồ! Linh mục Sinh, Ngài đi đâu làm gì mà qua lối này? Được tha về từ bao giờ? Bây giờ ở đâu?”

Linh mục Bùi đức Sinh cười vui vẻ tự kéo ghế ngồi xuống bên kể cho biết:

“-Hồi được lệnh ra đi khỏi Đội 23 Trại Z30D bất ngờ nên chẳng chào chia tay được ai. Rời Trại Z30D hôm đó là ngày 20-6-1986, được đưa về giam chung với các Linh mục Tuyên úy Quân đội tại Trại Z30A Xuân Lộc Long Khánh, và được tha về ngày 13 tháng 10 năm 1987. Giấy tha về địa chỉ dòng tu Đa Minh Thủ Đức, nhưng Nhà Nước đã tịch thu làm Trường Đảng nên địa phương không nhận, chỉ lên thành phố khiếu nại. Thành phố cho về Nhà Thờ Ba Chuông ngay ngã tư đường Lê văn Sĩ này tạm trú. Rồi phải tìm kiếm thân nhân hoặc bạn bè ngoài Nhà Thờ xin về ở chung với họ. Linh mục đi cải tạo về không được tiếp tục thi hành mục vụ, nên không cho nhập Hộ khẩu Nhà Thờ.” Tôi đã phải giải thích là Nhà Thờ Ba Chuông cũng là Tu viện Đa Minh, nhưng Thành phố trả lời: “-Nếu là Tu viện thì phải dẹp Nhà Thờ, hiện tại được coi là Nhà Thờ thì không thể là Tu viện.” Loanh quanh bị gọi tới gọi lui làm việc hoài. Cả năm sau tìm được người cháu ở xóm Bùi Phát (trên đường Trương Minh Giảng) bằng lòng nhận cho cư trú. Trình lên thành phố, được chấp nhận chỉ định cho nhập Hộ khẩu nhà người cháu. Theo chỉ thị của thành phố ban ngày muốn đi đâu thì đi đêm phải có mặt tại nhà người cháu. Lâu lâu thành phố cũng cho người tới kiểm tra hỏi thăm làm ăn gì mà có tiền sinh sống hàng ngày? Hiện nay ban ngày Tôi tới Nhà Thờ Ba Chuông ngay góc ngã tư Lê văn Sĩ-Huỳnh quang Tiên này, nhưng đến tối thì phải về cư ngụ tại nhà người cháu tại xóm Bùi Phát.”

Từ đó trở đi, Tôi lại có thêm một bạn Tù cũ nữa gần nhà để thỉnh thoảng ghé thăm nói chuyện thời sự. Cũng nhờ thế, Tôi mới biết được lý do tại sao Chính quyền Cộng sản không bằng lòng cho các Nhà Thờ tổ chức quy mô Lễ Tôn vinh 117 Vị hiển Thánh tử đạo Việt Nam vào ngày 19 tháng 6 năm 1988 như chỉ thị của Toà Thánh Vatican. Theo Linh mục Sinh cho biết, Cán bộ địa phương nói với Ngài :

“-Vì 19 tháng 6 là ngày kỷ niệm Quân Lực của Chế độ cũ, nếu cho Nhà Thờ tổ chức rầm rộ sợ các cựu Tù gốc Quân đội được tha về khá đông không bị quản chế lợi dụng sự đông đảo của quần chúng gây xáo trộn trật tự anh ninh xã hội.”

Còn tiếp...

[Tigon]

Đến dịp lễ Noel chỉ có đồng bào trong các xóm Đạo và Nhà Thờ tấp nập chuẩn bị đón ngày Chúa Giáng Trần mà thôi, quảng đại quần chúng ngoại Đạo không thấy ai tham gia vui như hồi trước 30-4-1975. Các Nhà Thờ cũng phải gia giảm việc chăng đèn kết hoa bên ngoài chung quanh sân, chỉ tập trung sửa soạn bên trong Cung nguyện mà thôi. Đi xem Lễ Misa đêm Noel cũng chỉ thấy toàn đồng bào Công giáo, nhưng đặc biệt lại có rất đông Công An Nhân Dân bận sắc phục và không sắc phục trà trộn bao quanh Nhà Thờ.

Đầu năm Dương lịch 1989, nhờ chính sách của Nhà Nước “đổi mới, mở cửa” tình hình buôn bán của tư nhân bắt đầu nhộn nhịp hơn và đặc biệt các Cơ quan Nhà Nước đua nhau đốt pháo mừng ngày tân niên Dương lịch rất là rôm rả. Nhờ thế để chuẩn bị ăn Tết Kỷ Tỵ 1989 đồng bào đua nhau mua sắm thật thoải mái. Quần áo mới, bánh mứt, đủ loại trái cây, hoa, chậu kiểng, pháo… bầy bán đầy 2 bên lề đường và trong các chợ.

Gia đình Tôi nhờ có 2 người con đang ở Hoa Kỳ (một du học từ năm 1971 đến 30 tháng 4 năm 1975 xin ở lại tỵ nạn không về nước, một mới vượt biên hồi cuối năm 1982) gửi về cho vài thùng thuốc Âu bán đi lấy tiền chi dùng, nên cũng có một cái Tết tạm coi được nhưng không bằng những cái Tết trước 30-4-1975.

Để mừng đón cái Xuân thứ 2 đoàn tụ bên Vợ Con Cháu, Tôi quyết định tổ chức gói nấu bánh chưng tại nhà thay vì đi mua ngoài chợ. Chúng tôi bắc bếp luộc bánh ngay trên lề đường trước cửa nhà suốt đêm 29 đến sáng ngày 30 mới vớt bánh ra ép. Các cháu Nội cháu Ngoại của Tôi mừng vui hớn hở, vì từ khi lọt lòng Mẹ ra đời đến nay đã 4, 5 tuổi chưa bao giờ chúng có dịp được hưởng cái thú vị cổ truyền của gia đình Việt Nam, thức đêm nấu bánh chưng chuẩn bị đón Tết. Các Con của Tôi thì không lạ gì, vì trước 30-4-1975 năm nào gia đình cũng tự gói nấu bánh chưng ăn Tết. Chỉ có 12 cái Tết vừa qua gia đình ly tán hoạn nạn thiếu thốn, Vợ Con ở nhà dành dụm đủ tiền mua được một cặp bánh trước cúng Gia Tiên sau chia nhau thưởng thức Tết là may lắm rồi, có đâu mà bầy đặt tự gói nấu lấy bánh trong nhà. Ông hàng xóm là Tổ trưởng Lão Ông Phường ở cách nhà Tôi 2 căn, thấy gia đình chúng tôi rục rịch gói nấu bánh chưng ăn Tết cũng đến nhờ gói nấu giùm 2 cặp bánh để vợ chồng già ăn 3 ngày Tết cho được rẻ và chắc chắn là ngon hơn mua ngoài chợ.

Đúng lức Giao thừa tiễn năm con Rồng 1988 đón năm con Rắn 1989, gia đình Tôi đốt một bánh pháo dài 2 mét để chung vui với xóm giềng mừng đón Xuân mới. Đến sáng sớm mồng Một Tôi đi lễ Chùa về tự “xông nhà”, đốt thêm một bánh pháo dài 2 mét nữa để mừng tình hình Thế giới đang xoay chuyển làm cho cái nôi Cộng sản Liên Xô đang rơi vào thế cờ bí, dẫn đến tan rã sau 3 phần tư Thế Kỷ tung hoành tàn bạo giết hại hàng chục triệu sinh linh vô tội trên khắp mặt địa cầu.

Chiều ngày mồng Một, 2 vợ chồng ông bạn già Tổ trưởng Lão Ông Phường dắt nhau sang chúc Tết và khen bánh ngon hơn bánh mua ngoài chợ rất nhiều. Rồi tiện lúc đang vui câu chuyện, ông bạn già đề nghị Tôi đóng tiền niên liễm gia nhập đoàn thể Lão Ông Phường. Ông ấy giải thích:

“-Có thẻ Lão Ông được miễn không phải đi làm Nghĩa vụ Lao động Xã hội Chủ nghĩa. Tất cả đàn ông đàn bà đủ 18 tuổi nhưng chưa đến tuổi lão, hàng năm đều phải đi làm Nghĩa vụ Lao động Xã hội chủ nghĩa một tuần lễ. Ai có tiền đóng thế chân theo giá biểu Nhà Nước quy định thì không phải đi, Chính quyền địa phương sẽ thuê người làm thay cho. Ai không có tiền đóng góp thì phải “cơm đùm áo gói” đi lao động không công cho Nhà Nước 1 tuần lễ, thường là tại các vùng kinh tế mới xa thành phố thuộc quyền quản lý của Quận.”



Khoảng giữa năm Dương lịch 1989, Nhà Nước ban bố lệnh cho các cựu Tù nhân thuộc Chế độ cũ bị giam giữ trong các Trại cải tạo từ 3 năm trở lên đã được tha, có thể tiếp xúc Chính quyền địa phương lập hồ sơ xin cho mình và Vợ Con ở chung trong một Hộ khẩu cùng đi định cư tại nước ngoài. Ngay sau khi bản tin được thông báo qua hệ thống truyền thanh và báo chí của Nhà Nước, anh em cựu Tù Chính trị ùn ùn kéo nhau đến Trụ sở Ủy ban Nhân dân Quận đông như đi hội chợ. Cổng trụ sở Quận đóng kín, mọi người chen nhau đọc bản thông cáo treo trên cánh cổng cho biết mẫu hồ sơ còn đang in khi nào có sẽ thông báo sau.

Một tháng sau chẳng cần phổ biến trên báo chí truyền thanh, một biết đồn mười, mười biết đồn trăm, trăm biết đồn ngàn… loan truyền cho nhau. Anh em lại ùn ùn tới trụ sở Quận “mua mẫu hồ sơ” về nhà điền và đi làm bản sao các giấy Khai sanh, Giá thú, Hộ khẩu, Chứng minh Nhân dân, Giấy tha ra Trại... để kèm với đơn đem trở lại trụ sở Quận chen nhau đứng xếp hàng lấy số đợi gọi vào nộp. Việc thị thực các bản sao giấy tờ được thực hiện tại các Ủy ban Nhân dân Phường. Tiền lệ phí thị thực cho mỗi bản tài liệu phải trả đắt gấp mười lần lệ phí bình thường dành cho dân không thuộc thành phần cải tạo viên nộp hồ sơ xin đi nước ngoài.

Trụ sở Ủy ban Nhân dân Quận Phú Nhuận đóng ngay tại cơ sở của Quận Hành chánh Phú Nhuận cũ trên đường Hoàng văn Thụ (trước là đường Võ Tánh), xế trước cổng số 2 Trại Trần Hưng Đạo (Bộ Tổng Tham mưu Quân Lực Việt Nam Cộng hoà). Cả tháng trời ngày nào cũng đông nghẹt người, đi lại đứng ngồi trong sân và dọc lề đường bên ngoài cổng. Các xe đẩy gánh hàng rong bán thức ăn nước uống tha hồ thâu tiền. Câu lạc bộ bên trong trụ sở Quận cũng được dịp phục vụ không nghỉ tay thu tiền vào như nước. Các khu nhận giữ xe 2 bánh lấy tiền bên trong sân Quận cũng như dọc lề đường phía ngoài cổng trụ sở lúc nào cũng đầy nhóc. Ai đến trễ phải gửi xe xa hàng mấy trăm mét rồi đi bộ tới. Thật là một dịp may hiếm có cho thân nhân viên chức Cán bộ Quận cấu kết với nhau tha hồ móc tiền của cựu Tù Cải tạo.

Chục ngày đầu anh em ùn đến đông quá, chen nhau kẻ ra người vào nườm nượp suốt từ giờ mở cửa buổi sáng sớm cho đến chiều tối đóng cửa chẳng lúc nào ngớt, Tôi phải chờ tới ngày thứ mười lăm mới tới vậy mà vẫn còn đông như nêm. Xếp hàng vào mua được mẫu hồ sơ xong trở ra, đang lách giữa đám đông đi ra cổng nghe có tiếng gọi: “-Ê ! Hùng! Hùng! ” Tôi quay nhìn phía có tiếng gọi thấy một người cao lênh nghênh dơ tay vẫy, Trung tướng Nguyễn Hữu Có ông bạn tốt nghiệp cùng Khoá 1 Sĩ Quan Trường Bõ Bị Quốc gia với Tôi từ ngày 1 tháng 6 năm 1949 tại Huế.

Hồi Tôi còn bị giam tại Trại Tân Lập Vĩnh Phú, lúc đang có tin Hoa Kỳ vận động mở Hội nghị tại Genève để nhờ Liên Xô Trung Cộng áp lực Việt Cộng thả hết Tù Chính trị miền Nam, chúng tôi được Trại trưởng cho biết Trung tướng Có đang cùng phái đoàn Bộ Nội Vụ vào tỉnh Thanh Hoá tìm địa điểm làm Vùng Kinh tế mới để tập trung tất cả Cải tạo viên và Vợ Con vào đó.

Về sau tin này được Nhà Nước phổ biến rộng rãi trên các báo Nhân Dân và Quân đội nhân dân. Địa điểm được Trung tướng Có cùng phái đoàn lựa chọn là Thanh Cầm trong vùng huyện Như Xuân tỉnh Thanh Hoá, gần Trại Thanh Phong nơi Tôi và một số anh em ở Trại Tân Lập Vĩnh Phú bị chuyển vào giam từ hồi đầu năm 1980 đến năm 1982. Tin này đã khiến phần đông anh em không còn mấy cảm tình khi nghe nhắc tới 3 tiếng “Nguyễn Hữu Có” chứ đừng nói chi chịu tới gặp mặt bắt tay chào hỏi nói chuyện. Nhưng cá nhân Tôi vì tình nghĩa bạn cùng khoá Sĩ quan, nhất là khi còn là Sinh viên ở trong Trường chúng tôi cùng chung một Đội (Section, platoon) nên phải lách đám đông đến gặp nói chuyện trước sự nhòm ngó của mọi người. Tướng Có cho Tôi biết là ông đến quan sát tình hình xem có nên lập hồ sơ xin đi hay không.

Nhờ dịp này nên Tôi biết được địa chỉ nhà ở của Tướng Có không xa khu nhà Tôi cho lắm, nên mấy ngày sau Tôi tìm đến thăm. Gia đình ông ở khu Chung cư sang trọng gồm toàn nhà 2, 3 tầng, bên hông có lối vào nhà để xe hơi riêng sân trươc nhà rộng có cây cao bóng mát. Lối vào nhà xe và một khúc phía sân trước được lợp mái tôn, trang hoàng thành phòng đặt 2, 3 bàn bi da cho thuê giờ và một quầy bán đồ giải khát ăn nhậu lai rai cho các kiện tướng choai choai đến đấu bi da ăn tiền. Suốt ngày đêm lúc nào cũng đông khách.

Tướng Có tiếp Tôi nơi phòng khách trên lầu. Đồ đạc trang trí trong nhà vẫn là những loại sang như thời trước 30-4-1975, không như gia đình tôi ở trong cư xá Sĩ quan Bộ Tổng Tham mưu sau 30-4-1975 bị đuổi ra tay không, đồ đạc từ món nhỏ nhặt nhất như chiếc bát đôi đũa ăn, cũng bị Cách mạng Giải phóng tịch thu hết vì bị quy kết là đồ mua sắm bằng tiền lương do “Ngụy” phát.

Gặp nhau chuyện trò thăm hỏi trong tình Anh Em đồng môn và chiến hữu cũ, Tôi thấy Tướng Có vẫn bộc trực thân thiện chân thật như hồi nào. Qua câu chuyện hàn huyên, Tôi biết được Tướng Có đang làm việc với một văn phòng của Hội thánh Tin Lành và đang viết cuốn sách nói về những Phép Lạ đã xẩy ra trong đời ông, khiến ông tin và công nhận Chúa Jesus là Đấng toàn năng để ông tôn thờ. Ông cũng đã từng được Cán bộ Nhà Nước dẫn nhiều phóng viên ngoại quốc đến tận nhà phỏng vấn về cuộc sống hiện tại của ông sau khi cải tạo và cách cư xử của Chính quyền đối với ông và gia đình, để họ phổ biến cho Thế giới cùng biết. Ông cũng đang bị Chính quyền hỏi tới hỏi lui về một món tiền mấy trăm triệu của Tín Nghĩa Ngân Hàng, thời ông làm phụ tá hay cố vấn gì đó (Tôi không nhớ rõ) cho ông Tổng Giám đốc Ngân hàng Nguyễn Tấn Đời, do đó không biết Chính quyền có chịu cấp giấy cho ông xuất ngoại theo diện chương trình nhân đạo này hay không...

Tháng 12 năm 1989, Vợ Tôi nhận được giấy gọi đến Cơ sở Nguyễn Du nơi phụ trách làm hồ sơ xuất cảnh tại Saigon ở bên vườn Tao Đàn phía sau Dinh Độc Lập cũ, để bổ túc hồ sơ đi theo diện ODP (Orderly Departure Program) do con trai lớn của Tôi ở Hoa Kỳ bảo lãnh. Hồ sơ đã được nộp từ năm 1981 lúc Tôi còn đang ở trong tù ngoài Bắc. Vợ Tôi đến nơi người ta hỏi:

“-Chồng đã về chưa?”

Bà ấy trình giấy tha Tôi ra khỏi Trại cho họ thấy. Họ hỏi tiếp:

“-Anh ấy có muốn đi không?”

Vợ Tôi trả lời:

“-Có, đã nộp hồ sơ tại Quận Phú Nhuận xin đi theo diện Nhân đạo (H.O.) cho cả gia đình theo lệnh Nhà Nước mới phổ biến rồi.”

Họ nói:

“-Vậy thì về yêu cầu Quận chuyển ngay hồ sơ lên đây bổ túc một lượt.”

Mừng hí hửng, chúng tôi đến trụ sở phụ trách giải quyết các hồ sơ cựu Tù xin xuất ngoại của Quận cách nhà chừng 500 mét gần trước Trường học Saint Thomas cũ trên đường Huỳnh Quang Tiên, để xin họ chuyển hồ sơ của Tôi lên Cơ sở Nguyễn Du ngay theo lời yêu cầu của Cơ sở này. Nhân viên tiếp chúng tôi giải thích:

“-Cứ về đợi năm bẩy bữa nữa, khi nào chuyển hồ sơ đi sẽ có bản sao để thông báo.”

Hai tuần lễ sau chẳng thấy gì Tôi đến nơi hỏi nữa, một nhân viên khác trả lời:

“-Số hồ sơ tồn đọng rất nhiều. Chúng tôi không giải quyết lẻ tẻ, để đến cuối năm sẽ giải quyết chuyển đi hết một lần.”

Tết Trung Thu được coi là Tết Thiếu nhi Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, các quán bán bánh nướng bánh dẻo lồng đèn bầy la liệt 2 bên lề đường lớn và trong ngõ. Ngay từ tối 13, 14 chưa đến Rằm, trẻ con đã dắt nhau rước đèn dung giăng dung dẻ khắp nơi ngoài đường trong ngõ ca hát ồn ào thấy cũng vui mắt. Các gia đình có con đi học phải đóng góp tiền để Nhà Trường mua bánh Trung Thu tổ chức vui chơi cho các “cháu ngoan Bác Hồ” tại lớp học.

Vào lúc xế chiều ngày Rằm Trung Thu, tự nhiên thấy anh Đại tá Trịnh đình Đăng dẫn 2 anh Đại tá Phạm tài Điệt nhà ở đường Huỳnh văn Bảnh gần nhà Tôi và Lại đức Nhi ở tuốt tận Cư xá Bắc Hải Chí Hoà ghé thăm. Thật là một bất ngờ thú vị, anh em hỏi thăm sức khoẻ của nhau xong quay sang bàn tới chuyện hồ sơ xin xuất ngoại của mỗi người đã đi đến đâu rồi. Nhờ thế Tôi mới biết, Chị Điệt cũng mới được Cơ sở Nguyễn Du tại Saigon gửi giấy mời lên bổ túc hồ sơ đi theo diện con bảo lãnh như của Vợ Tôi. Họ cũng hỏi chồng về chưa, có muốn đi không, về nói với Quận chuyển hồ sơ lên bổ túc luôn thể. Khi tới cơ sở phụ trách tại Quận trình bầy họ cũng trả lời y như đã trả lời Tôi. Nhưng sau đó nhờ có người manh mối chỉ lối giới thiệu nhân viên phụ trách hồ sơ của cơ quan, đến tận nhà ra giá hai trăm ngàn đồng thì trong vòng một tuần lễ xong ngay. Anh ấy đã nộp tiền và trong vòng có 3 ngày nhân viên phụ trách đem đến tận nhà cho một bản sao phiếu chuyển hồ sơ lên Cơ sở Nguyễn Du. Hai tuần lễ sau Anh Điệt được giấy Cơ sở Nguyễn Du gọi lên bổ túc hồ sơ.

Lập tức ngày hôm sau, Tôi cho cậu Con đang làm trong Tổ hợp mành trúc xin nghỉ làm một buổi để đến gặp nhân viên phụ trách hồ sơ tại Quận. Lúc gặp anh X nhân viên phụ trách, cậu ấy đã làm một cử chỉ ngoại giao đặt bao thuốc thơm loại ngoại lên bàn, rồi nói nhỏ:

“-Nhờ anh xem giùm hồ sơ của ông Nguyễn-Huy Hùng sinh ngày... ở nhà số... đường... đã được chuyển đi chưa?”

Rời bàn giấy mấy phút sau anh X đem tập hồ sơ ra và hỏi:

“-Anh cần gì?”

Con tôi nói:

“-Anh biết địa chỉ nhà tôi rồi, tối nay lúc 7 giờ mời anh ghé nhà ông già của tôi muốn nhờ anh một việc.”

Thấy anh X gật đầu, cậu ấy đứng lên rời cơ quan đi đến Tổ hợp làm việc chứ không về nhà sợ có người theo dõi. Trước 7 giờ tối chừng 15 phút, cậu Con của Tôi bắc ghế trước cửa ngồi chơi hóng mát chờ đón anh X mời vào nhà. Lúc gặp anh X trong nhà, chẳng cần rào đón gì trước Tôi vào thẳng đề luôn:

“-Tôi muốn nhờ Chú trình cấp trên chuyển giùm hồ sơ của Tôi lên Cơ sở Nguyễn Du ngay, cần trà lá bao nhiêu cho biết Tôi sẽ lo nộp tiền trước.”

Anh ta nói:

“-Để về thỉnh ý cấp trên xem sao có thế nào chiều hôm sau sẽ trở lại trả lời.”

Đúng như lời hứa chiều hôm sau anh ấy trở lại cho biết:

“-Cấp trên bằng lòng giúp còn vấn đề tiền nong tùy khả năng tính sao cho đẹp là được.”

Tôi trình bầy:

“-Chú đến đây đã thấy hoàn cảnh gia đình Tôi. Đi học tập mười mấy năm về ở nhà con cháu đông, Vợ của Tôi cũng chẳng có khả năng làm Kinh tế nên cũng không dư giả gì như người ta. Vậy Tôi cố gắng biếu năm chục ngàn đồng để nhờ các Chú rộng lòng nhân đạo giúp giùm. Còn nhiều hơn thì Tôi đành chịu chờ bao giờ cơ quan chuyển đi thì chuyển chứ không đủ khả năng lo.”

Anh ấy nói:

“-Để về trình lại kết quả ra sao sẽ cho biết sau.”

Trưa ngày hôm sau anh ấy ghé nhà cho biết:

“-Bẩy giờ tối đến lấy tiền và bảo đảm một tuần sau sẽ cho bản sao phiếu chuyển hồ sơ lên Cơ sở Nguyễn Du.”

Đúng 7 giờ tối anh ấy đến nhận tiền và dặn:

“-Sáng mai lên phòng giấy bổ túc hồ sơ cho đầy đủ trước khi gửi đi.”

Hôm ấy là ngày Thứ Năm trong tuần lễ. Sáng hôm sau là Thứ Sáu lúc 10 giờ hai Cha Con Tôi lên gặp anh ta tại văn phòng. Chỉ phải sửa có mỗi một chữ chẳng có gì là quan trọng trong tờ khai lý lịch của cô con dâu, là hồ sơ hoàn toàn không còn vướng mắc gì để được chuyển tiếp lên Cơ sở Nguyễn Du.

Sáng sớm Chủ Nhật, anh X đem đến nhà giao cho Tôi một bản sao Phiếu chuyển hồ sơ lên Cơ sở Nguyễn Du do ông Trưởng Cơ Quan ký tên có đóng dấu mộc của cơ quan và ghi ngày ký hẳn hoi. Chuyển phiếu được ký vào ngày Thứ Bẩy tức là một ngày sau khi bổ túc sửa sai có một chữ trong hồ sơ.

Một tháng sau, gia đình Tôi nhận được giấy Cơ sở Nguyễn Du mời lên bổ túc hồ sơ trước khi chuyển ra Hà Nội cứu xét. Người ta hẹn trình diện lúc 8 giờ sáng, cả nhà lớn bé già trẻ gồm 16 người lo dậy thật sớm ăn uống no nê để đi trình diện cho kịp giờ. Lúc chúng tôi đến nơi mới có 7 giờ 30, thế mà người ta đã đứng bu đầy trước cửa chờ vào nộp giấy mời đến làm việc. Cậu con Trai lớn của Tôi phải dấn thân đứng chen lấn kèn cựa với người ta mãi đến 9 giờ mới nộp được giấy và nhận tấm thẻ ghi số thứ tự vào làm việc. Trong trụ sở không đủ chỗ cho mọi người vào cùng một lúc, gia đình nào chưa đến lượt làm việc phải đứng ngoài đường chờ. Gia đình chúng tôi phải đợi đến 1 giờ trưa mới đến lượt được gọi vào làm việc.

Vợ Chồng chủ gia đình đứng đơn và mấy người con còn độc thân được gọi vào làm việc trước. Mở đầu họ hỏi Tôi:

“-Có làm việc với bên phòng Dịch vụ đường Nguyễn Trãi chưa?”

Tôi trả lời không biết và hỏi lại là cần phải làm việc với bên đó trước sao? Họ nói:

“-Không, chỉ hỏi cho biết vậy thôi”

và bắt đầu lấy phiếu khai của Tôi ra hạch hỏi kiểm tra trước tiên, rồi lần lượt hỏi Vợ Tôi và 3 người con độc thân, và sau cùng mới gọi lần lượt từng cặp Vợ Chồng những người con đã thành gia thất và con của họ vào hỏi tiếp theo. Với ai họ cũng hỏi câu:

“-Tại sao muốn đi? Có thật sự muốn đi không?”

rồi mới bắt đầu đặt những câu hỏi để kiểm tra xem những câu trả lời tại chỗ của mỗi người có ăn khớp với những điều ghi trên mẫu phiếu khai đã nộp không, và cũng đồng thời so sánh hình cá nhân dán trên phiếu khai và người trình diện có đúng là một không. Sau khi tra vấn xong thì buộc mỗi cá nhân phải đích thân ký tờ cam kết đại ý gồm:

“Khi ra nước ngoài không được hoạt động hay hỗ trợ các hoạt động chống đối có hại cho Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Muốn trở lại Việt Nam phải xin phép Nhà Nước có chấp thuận mới được.”

Gia đình Tôi phải làm việc suốt 2 tiếng đồng hồ liền mới xong. Cầm được tờ giấy chứng nhận đã bổ túc hồ sơ xong về nhà nằm đợi hoài chẳng thấy tăm hơi gì. Chẳng biết lúc nào thì hồ sơ được chuyển đi? đã chuyển đi hay chưa? bao giờ sẽ được cấp Hộ Chiếu?

Hàng ngày Tôi phải lo phụ các Con làm kiếm miếng ăn, chẳng có thì giờ đi tìm nơi hỏi thăm xem kết quả đến đâu? Thật vô cùng chán nản, đành phó mặc cho thời vận đẩy đưa đến đâu hay đến đó. Nhưng nhiều Bạn khác rảnh rang không bận bịu như Tôi, họ đâu có chịu nhất định phải ngược xuôi tìm đủ mọi cách làm cho hồ sơ được giải quyết nhanh chóng, sớm có Hộ Chiếu để còn gặp phái đoàn Hoa Kỳ phỏng vấn lên đường cho chắc ăn. Nhiều người đến phòng Dịch Vụ đường Nguyễn Trãi Saigon lo đóng tiền cả Triệu, nhưng hồ sơ giải quyết vẫn chậm hơn phòng Dịch Vụ tại Hàng Bài Hà Nội.

Vào ngày mồng 3 Tết Canh Ngọ 1990, Tôi ghé thăm chúc Tết Vợ Chồng anh Điệt mới biết tin anh ấy đã cho người nhà ra Hà Nội vừa để thăm thân quyến đồng thời tìm đến Phòng Dịch Vụ ở phố Hàng Bài lo giải quyết vụ hồ sơ xong rồi. Hiện đang đợi Cơ sở Dịch vụ gửi Hộ Chiếu (Passeport) về cho cũng như lên Danh sách gửi qua Thái Lan cho Đại diện Hoa Kỳ định ngày phỏng vấn tại Saigon. Tôi xin anh ấy địa chỉ của Phòng Dịch vụ Hàng Bài Hà Nội, về nhà bàn với Vợ Con thu xếp kiếm sao cho có 2 triệu đồng bạc Cụ Hồ để biên thư liên lạc với Phòng Dịch Vụ Hàng Bài Hà Nội lo cho mình. Giải pháp duy nhất là gửi ngay thư bảo đảm sang Hoa Kỳ xin 2 người Con gửi gấp cho mấy thùng Âu dược. Các Con của Tôi bên Hoa Kỳ đã hăng hái tiếp giúp ngay. Khi các thùng thuốc về tới, chúng tôi phải đóng thuế cho Nhà Nước để lãnh ra rồi gọi người đến bán cũng được khoảng 2 triệu đồng.

Mọi thủ tục giao dịch giữa Tôi và Phòng Dịch Vụ Hàng Bài được hoàn tất qua đường bưu điện rất mỹ mãn. Chúng tôi phải đóng mọi phí tổn tổng cộng khoảng 1 triệu 800 ngàn đồng. Đến cuối tháng 7 năm 1990 tất cả mọi người trong gia đình nhận được Hộ Chiếu ký ngày 12 tháng 7 năm 1990, gửi bảo đảm từ Hà Nội vào tận nhà chúng tôi ở Saigon. Trên chuyển phiếu họ ghi chú cho biết là Bộ Ngoại Giao Nhà Nước Cộng Hoà Xã hội Chủ nghiã Việt Nam đã ghi tên mọi người vào danh sách H.13, và đã chuyển cho Toà Đại sứ Hoa Kỳ tại Thái Lan để họ lên danh sách gọi phỏng vấn tại Saigon. Mãnh lực đồng tiền quả là vô địch, thảo nào hồi cuối năm 1979 lúc Tôi còn bị giam tại K5 Trại Tân Lập Vĩnh Phú Bắc Việt, bà Chị Vợ tốt bụng ở Hải Phòng không thuộc diện được thăm nuôi theo quy định của Nhà Nước, nhưng vẫn được đến thăm nuôi Tôi đã nói:

“-Chú đừng ngạc nhiên, ở ngoài này Chị đã có kinh nghiệm từ mấy chục năm nay rồi. Mình muốn gì, cứ kín đáo ghép một xấp “Bác” dẫn đường kèm theo đơn là mọi việc xong hết chẳng vướng mắc gì.”

Có được Hộ Chiếu mới chỉ yên tâm về phía Thẩm quyền Việt Nam thôi, còn phải kiên tâm chờ đợi phía Hoa Kỳ cứu xét hồ sơ lên danh sách gọi phỏng vấn. Thời gian chờ đợi cũng không nhanh chóng gì, sớm lắm cũng phải 5, 6 tháng có khi lâu tới 1, 2 năm không chừng. Đến khi nào qua được cuộc phỏng vấn nhận các giấy tờ đi làm các thủ tục tiêm ngừa đủ thứ và khám sức khoẻ kết quả tốt rồi, cũng chưa “bảo đảm” chắc ăn. Còn giai đoạn chạy đến các Cơ quan từ Phường qua Quận lên đến Thành phố nơi mình cư ngụ để lo giải quyết đủ thứ giấy tờ: không thiếu Thuế, không vướng mắc các án của Toà, nhất là hồ sơ giao nộp nhà của mình cho Nhà Nước quản lý. Tất cả mấy vụ nêu trên hợp lệ còn phải lo tới việc đổi tiền, thuê dịch vụ chuyên chở và kiểm tra hành lý tại Phi trường cho chót lọt nhanh chóng, thuê xe chở ra Phi trường...



Xem tiếp chương 38

[Tigon]

Chương 38


NHỮNG CỐ GẮNG CUỐI CÙNG

ĐỂ THOÁT KHỎI VÒNG KỀM KẸP CỦA CỘNG SẢN VIỆT NAM

Cuối tháng 7 năm 1990 nhận được Hộ Chiếu cho cả gia đình 16 người lòng mừng khấp khởi, Tôi vội vã biên thơ báo tin và đính kèm bản sao các Hộ Chiếu cho 2 người con đang ở bên Hoa Kỳ để yêu cầu tiếp xúc với toà Đại Sứ Hoa Kỳ tại Thái Lan xin họ cứu xét lên danh sách phỏng vấn sớm chừng nào tốt chừng nấy. Thế rồi ngày tháng chờ đợi lại lặng lẽ nối đuôi nhau trôi qua, cơ quan phụ trách Di trú của Chính phủ Hoa Kỳ yêu cầu 2 người con tôi phải làm lại tờ khai lợi tức để cập nhật hoá hồ sơ bảo lãnh và lo tiền mua vé máy bay cho thân nhân. Ngoài ra còn phải đi tìm một tổ chức thiện nguyện tại địa phương cư trú, xin họ cấp giấy chứng nhận bằng lòng tiếp tay giúp đỡ khi gia đình sang tới Hoa Kỳ.

Bao nhiêu chuyện nhiêu khê chẳng đơn giản như người ta đồn đãi là Chính phủ Hoa Kỳ lo hết, đến nơi có tổ chức đón rước rầm rộ đưa về nơi ăn chốn ở đã chuẩn bị sẵn sàng đầy đủ tiện nghi, và đặc biệt được phát tiền lương bồi thường suốt từ tháng 4 năm 1975, vân vân và vân vân.
Một hôm Tôi đang phụ các con làm “gia công” may thêu quần áo như thường ngày, bỗng thấy Trưởng Công An Phường dẫn 2 người lạ đến thăm. Sau nụ cười xã giao, ông ta giới thiệu 2 người cùng đi là Trưởng Công An Quận và nhân viên đại diện Bộ Nội Vụ từ Hà Nội đến thăm và tìm hiểu xem Tôi có gặp khó khăn gì cần giúp đỡ không? Có giới thiệu tên và chức vụ của vị đại diện, nhưng lâu quá Tôi không còn nhớ. Ngay đến tên của Trưởng Công An Phường Tôi cũng chẳng cần lưu tâm ghi nhớ nói chi đến đại diện từ Hà Nội vào. Ngoài những câu mào đầu làm quen thăm hỏi sức khoẻ, công việc kiếm sống hàng ngày, về những “đổi mới” Nhà Nước đang tiến hành, ông Đại diện xen kẽ cài khéo một số câu đại ý:

“-Với hoàn cảnh “đổi mới” hiện tại, Bác có kế hoạch nào quy mô tham gia phát triển Kinh tế đất nước không? Bác có ý muốn xin đi định cư tại nước ngoài không? Bác đã nộp hồ sơ xin đi chưa? Nếu Bác ở lại trong nước, hàng tháng các anh chị ở Hoa Kỳ gửi về cho vài trăm Đô la sống dư giả như ông hoàng chắc chắn sung sướng hơn là ra nước ngoài phải nai lưng đi làm mới có ăn. Tuổi đã già chịu thêm vất vả làm chi cho nó khổ vào thân?”

Tôi thủng thẳng trả lời:

“-Sau 13 năm cải tạo sức khoẻ của Tôi bị suy nhược nhiều, lại không có cơ hội cập nhật hoá hiểu biết về khoa học kỹ thuật kịp thời đại, nên chẳng có khả năng cáng đáng những chương trình quy mô có lợi cho đất nước. Diện của Tôi hiện tại, chẳng Cơ quan Nhà Nước nào tin dùng, các Xí nghiệp cũng lắc đầu, chỉ còn ngồi nhà phụ cho các con kiếm hàng ngày vài ba chục đồng để sống vậy thôi. Lúc đau ốm không làm được sẽ là cái vạ lớn cho Vợ Con phải nuôi báo cô. Ngoài ra, Tôi ở đây chẳng làm được gì lợi cho đất nước, còn khiến Nhà Nước phải bận tâm cho người thường xuyên theo dõi chẳng uổng phí tiền và thì giờ lắm sao?

Bây giờ được Đảng và Nhà Nước chủ trương “cởi mở cho nói thẳng nói thật”, Tôi xin bầy tỏ sự thực những điều suy nghĩ của riêng Tôi là nếu cứ tiếp tục cuộc sống như hiện tại, các con của Tôi không có cơ hội học hỏi để thăng tiến làm sao có khả năng kỹ thuật khoa học tiến bộ mà đóng góp cho xứ sở. Suốt thời gian qua, các con của Tôi không ai được “chiếu cố” cho theo học bậc Đại học. Có đứa đang học Đại học Y khoa năm thứ 3, ngay sau giải phóng bị nghi ngờ có tham gia hoạt động chống Nhà Nước bị nhốt trong Khám Chí Hoà 2 năm không tìm được bằng chứng mới tha. Hiện nay hàng ngày cậu ấy đạp xe đi bỏ nước uống cho các nhà hàng ăn, không xin được việc làm hợp khả năng. Những đứa khác với tấm bằng Trung học cũng chẳng kiếm được việc làm hòng có cơ hội tiến thân, lại không có tiền vốn chẳng làm ăn kinh tế gì lớn lao được, để có thể cải tiến cuộc sống cho được tương đối đầy đủ hàng ngày nói chi đến dư giả mà lo cho Cha Mẹ. Hai người Con lớn của Tôi đang ở bên Mỹ cũng hàng ngày lao động kiếm tiền lo cho cuộc sống gia đình nhỏ của họ, mình không thể ở không mà đòi hỏi họ cung phụng cho mình sống như ông Hoàng bà Chúa cả đời được. Sau 13 năm học tập cải tạo Tôi đã thuộc lòng và không bao giờ quên lời dậy của các lãnh tụ Xã hội Chủ nghiã Việt Nam là “đừng bao giờ sống ăn bám vào xã hội, phải tự lao động mà sống mới là người Xã hội chủ nghiã”.

Tôi đã nộp hồ sơ xin cho cả gia đình đi sang Hoa Kỳ định cư. Các con Tôi khi được sang tới Hoa Kỳ với sự giúp đỡ của 2 người con đang ở bên đó đã có cuộc sống ổn định, chúng sẽ vừa đi làm vừa theo học tiếp bậc Đại học, như vậy chắc chắn chúng sẽ có tương lai sáng sủa hơn hiện tại. Một khi có khả năng kỹ thuật tân tiến cao, sau này nếu Nhà Nước cho phép chắc chắn chúng sẽ có cơ hội tiếp tay phục hưng kinh tế đất nước hữu hiệu hơn. Còn riêng phần Vợ Chồng tôi sang đó cũng chẳng còn sức khoẻ mà đi làm kiếm tiền tự sống, sẽ chỉ ở nhà trông nom các cháu nhỏ cho Cha Mẹ chúng đi làm đi học mà không phải tốn tiền thuê người trông nom trẻ nhỏ lúc vắng nhà, chẳng tốt hơn sao?
Nếu Nhà Nước chấp thuận cho đi, thì đời đời gia đình chúng tôi nhớ mãi “lòng nhân đạo đầy tình người” của “Đảng Quang vinh”. Còn không cho thì chúng tôi ở lại tiếp tục lao động với hết khả năng của mình như đang làm trong hiện tại được đến đâu hay đến đấy.”

Sau hơn tiếng đồng hồ ngồi nói chuyện trong “tinh thần cởi mở và thông cảm”, họ đã vui vẻ chia tay chẳng tỏ lộ vẻ gì khó chịu khiến Tôi phải lo lắng. Sở dĩ Tôi vững tâm “nói thẳng nói thật” là vì đã nắm Hộ Chiếu trong tay, và gia đình Tôi đã được Bộ Ngoại Giao Nhà Nước Hà Nội xếp vào danh sách H.13 chuyển sang Thái Lan cho Toà Đại sứ Hoa Kỳ rồi, nên không lo họ trở mặt. Hơn nữa Đảng và Nhà Nước Cộng sản Việt Nam đang cần tống ra khỏi nước tất cả những người bị giam giữ đầy đọa lâu năm trong các trại cải tạo, vì chắc chắn lòng thù hận của họ đối với Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà Nước Xã hội Chủ nghĩa dĩ nhiên cũng rất sâu đậm. Nếu để ở lại trong nước chẳng khác nào “nuôi ong tay áo” chắc chắn những người này sẽ cấu kết âm thầm tổ chức các phong trào gây xáo trộn Xã hội, đấu tranh làm áp lực Chính quyền phải thay đổi từ bỏ Chế độ độc Đảng độc quyền Chuyên chính thì đâu có lợi gì cho Xã hội Chủ nghĩa.

Từ cuối năm 1986, Đảng và Nhà Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam noi gương quan thầy Liên xô “mở cửa đổi mới” quảng đại quần chúng được thả lỏng cho buôn bán tự do, Nhà Nước tha hồ đặt ra đủ loại thuế chồng chất lên sản phẩm để mà thu vét làm giầu cho Đảng, chỉ có người tiêu thụ là đưa cổ ra chịu cứa. Nhưng có đồ tốt mà mua mà dùng còn hơn phải tiếp tục dùng những sản phẩm tồi do các Xí nghiệp Quốc doanh độc quyền sản xuất.

Nhà Nước có biện pháp đánh thuế của Nhà Nước, dân làm ăn buôn bán cũng có mánh lới trốn thuế nhờ các cấp Cán bộ Nhà Nước tiếp tay “ăn hối lộ” để sống phè phỡn cho bõ những ngày nằm trong “bưng” đói khổ. Nạn Cán bộ Cách mạng quan liêu tham nhũng vốn có xưa nay được thời cơ bộc phát công khai hoành hành mạnh mẽ hơn tại mọi cấp từ lớn xuống đến nhỏ, Nhà Nước chắc cũng biết nhưng làm ngơ miễn sao mọi người cùng có công việc làm kiếm ra tiền để sống thong thả không còn than van thù ghét muốn lật đổ Nhà Nước trong giai đoạn cả Thế giới Cộng sản đang gặp cơn bĩ cực lung lay theo nhau tan rã là được rồi.

Từ sau ngày giải phóng 30-4-1975, Đảng Cộng sản Việt Nam đã bần cùng hoá nhân dân san bằng giai cấp bằng 2 lần đổi tiền và một lần đánh Tư sản Mại bản. Nay theo gương quan Thầy Liên Xô “đổi mới, mở hé cửa” làm ăn “Kinh tế Thị trường theo định hướng Xã hội Chủ nghĩa”, không biết tiền của ở đâu Dân chúng còn mà đổ ra làm ăn nhiều đến thế? Nên Nhà Nước bỗng phát động một kế hoạch lưu manh là chỉ thị các Xí nghiệp Nhà Nước đua nhau mở Ngân hàng tiết kiệm cho ăn lời thật cao nhằm thu hút tiền và vàng của Dân chúng để tạo vốn kinh doanh. Ai để dài hạn 6 tháng hay 1 năm mới rút ra mức lời được trả cao gấp mấy lần mức lời dành cho các thương vụ gửi vào rút ra hàng tháng. Nhiều người nhẹ dạ không biết buôn bán thay vì cất tiền giữ vàng trong tủ phòng thân, thấy cò mồi đua nhau đi mở trương mục tiết kiệm ăn lời ngon lành xúi giục lôi cuốn cũng thử liều dấn thân làm theo. Không đầy một năm khi đã thu vét được nhiều tiền của Dân chúng rồi, Nhà Nước ra lệnh đóng cửa tất cả Ngân hàng Tiết kiệm để kiểm tra vì có gian lận. Nhà Nước sẽ trách nhiệm hoàn trả tiền vốn cho những trương chủ ký thác từ 100 ngàn đồng trở xuống, còn những trương chủ có số tiền ký thác cao hơn sẽ được một Ủy ban đặc nhiệm cứu xét hoàn trả lần lần từng ít một. Thật là một Kế hoạch xảo quyệt khoa học tinh vi của Đảng Cộng sản và Nhà Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam tung ra thu vét cướp tiền vàng của Nhân dân thêm lần nữa. Với mục đích tối hậu là quyết tâm bần cùng hoá mọi người để thực hiện cho bằng được Chế độ độc Đảng tập quyền Vô sản chuyên chính trên đất nước Việt Nam, dùng phương pháp nắm giữ bao tử để kiềm chế chỉ huy buộc mọi người phải ngoan ngoãn tuân theo lệnh của Đảng và Nhà Nước Xã hội Chủ nghĩa.

May cho gia đình Tôi chẳng có tiền dư, mà cho có dư cũng không khi nào bị xập vào cái bẫy lừa bịp này. Nhưng thương cho nhiều đồng bào thiếu kinh nghiệm trong đó cũng có một số bạn Cựu Tù Chính trị không muốn bỏ nước ra đi, phải khóc dở mếu dở vì bị lừa bịp tán gia bại sản thêm lần nữa kêu Trời không thấu.

Sau khi nhận được Hộ Chiếu cho cả gia đình đi Hoa Kỳ, Tôi ghé Chùa Giác Ngạn thăm và báo tin vui với Thượng Tọa Thích Thanh Long. Ngài ngỏ lời chia vui và nói:

“-Vậy là Đại Hạn đã qua Vận May đang tới, chúc Đại tá và Bửu quyến ra đi gặp mọi điều Phước Lành. Ráng chịu đựng dăm bẩy năm ly hương chuẩn bị chờ thời cơ đến trở về Việt Nam mà phực hưng tái thiết xứ sở, đem lại ấm no cho đồng bào thoát ách độc tài của Cộng sản.” Tôi hỏi: “-Sao Thượng Tọa không nộp đơn xin đi tỵ nạn?” Ngài trả lời: “-Tôi “tứ cố vô thân” lại già yếu quá rồi ở lại đây tiếp tục tu hành chia sẻ an ủi nỗi đau thương của đồng bào và Phật tử để vun đắp Quả Phúc tốt hơn.”

Đến khoảng gần cuối năm 1991 Thượng Tọa Thanh Long trở bệnh nặng và qua đời, Nhục thể của Ngài được hỏa táng ngày 20 tháng 10 năm Tân Mùi 1991. Một cây tháp được xây dựng ngay trong sân Chùa để lưu tro cốt của Ngài. Đám táng được tổ chức rất trọng thể với rất đông Tăng Ni và đồng bào Phật tử tham gia tiễn đưa dài cả cây số đường, Cảnh sát phải tăng cường giữ trật tự lưu thông. Một tháng sau ngày Thượng Tọa Thanh Long viên tịch, Vị Thượng Toạ trụ trì Chùa thay thế trong khi Ngài đi cải tạo cũng qua đời, ngôi Chùa trở thành không chủ nên Chính quyền địa phương chỉ định một Đại Đức từ Chùa Vĩnh Nghiêm ở đường Công Lý cũ tới cai quản tạm chờ Giáo hội Phật giáo do Nhà Nước thành lập chỉ định người thay thế.

Để ghi công đức nhà chân tu, Tôi đã đề tác một bài thơ HOÀI CỐ NHÂN và đưa tiền xin Vị trụ trì mới khắc bia gắn trên bệ thờ Thượng Tọa Thanh Long tại ngôi Tháp, nhưng đến tháng 8 năm 1992 Tôi đến lạy giã biệt trước di ảnh Ngài tại ngôi Tháp để đi Hoa Kỳ vẫn không thấy thực hiện tấm bia. Không biết tiền Tôi đưa để mua đá khắc bia chạy đi đâu?

Đây là bài thơ:

HOÀI CỐ NHÂN.

Thượng Tọa Thanh Long đã mãn phần,
Khuôn Thiền Giác Ngạn vắng Hiền quân.
Bốn Mùa khổ hạnh xây công đức,
Tám Tiết tu thân diệt Lục Trần.
Dứt kiếp luân hồi về cõi Phật,
Lìa thân cát bụi hết trầm luân.
Danh thơm đạo đức lưu muôn thuở,
Gương sáng từ bi rạng Thế nhân.

Phật tử KHIẾT CHÂU.

Phú Nhuận, mùa Thu Tân Mùi 1991.

Gần ngày Lễ Giáng Sinh 1990, Tôi nhận được một giấy thông báo của Toà Đai sứ Hoa Kỳ tại Thái Lan gửi bảo đảm đến cho biết là Tôi và gia đình được xếp vào danh sách R.D.1 với câu lưu ý:

“Nếu chưa được Nhà Nước Việt Nam cấp Hộ Chiếu thì phải tiếp xúc để xin xét cấp ngay”.

Tôi chẳng biết danh sách R.D. có ý nghĩa gì, nên biên thơ sang Hoa Kỳ thông báo và yêu cầu Con Tôi tiếp xúc hỏi xem là cái gì? Cậu ấy trả lời cho biết đây là trường hợp những cựu Tù Chính trị xin ra đi khỏi nước Việt Nam theo chương trình Nhân đạo của Hoa Kỳ có thân nhân bảo trợ, được tập trung vào các danh sách R.D. thông báo cho Chính quyền Việt Nam để yêu cầu họ ưu tiên cấp Hộ Chiếu cho đi trước những người khác. Tôi đến hỏi thăm anh Đại tá Phạm tài Điệt, anh ấy cũng nhận được bản thông báo như Tôi và cũng đã đi gặp bạn bè để tìm hiểu, tin tức thâu nhận được cũng đúng như lời con Tôi đã cho biết. Mọi người vui mừng hy vọng sẽ được gọi phỏng vấn và ra đi trong năm 1991.

Còn tiếp...

[Tigon]

Nhưng đại hạn của Tôi chưa đến kỳ dứt hẳn, luật bù trừ “Họa Phúc trùng lai” vẫn còn đeo duổi nên vào cuối năm con Ngựa (Canh Ngọ) 1990 vừa nhận tin vui gia đình được ghi vào danh sách D.R.1, thì đúng ngày Một Tết đón năm con Dê mới (Tân Mùi-1991) chuyện hao tài cũng xồng xộc vào nhà. Mắt phải của Tôi bị đục thủy tinh thể toàn diện không trông thấy gì nữa. Nhưng với kinh nghiệm con mắt trái trước đây cũng bị đục thủy tinh thể không có gì nguy hiểm gấp rút, nên Tôi đợi qua ngày mồng Bẩy hết Tết hạ Cây Nêu tại nhà xong, Tôi mới đi làm thủ tục vào nằm Bệnh viện Điện Biên Phủ chuyên khoa mắt để giải phẫu.

Nhờ Tôi đã có kinh nghiệm vào đây từ Trại Tù Z30D Hàm Tân Thuận Hải để mổ mắt trái bị đục thủy tinh thể vào đầu năm 1988 nên không lo lắng bồn chồn gì cả. Lần này Tôi xin vào nằm Khu Nhãn Khoa II trên lầu 2 để Bác sĩ Nam đã mổ mắt trái của Tôi hồi tháng 1 năm 1988 mổ nốt mắt phải, nhưng không được. Người ta nói mắt phải chỉ bị đục thủy tinh thể chớ không bị cao nhãn áp nên Khu Nhãn Khoa I ở lầu 1 là nơi phụ trách.

Mắt phải của Tôi được cái vinh dự là do Bác sĩ trưởng Khu (ở Bắc vào đang là Khoa Trưởng Khoa Nhãn của Viện Đại Học Y Khoa Saigon) đích thân phụ trách làm phẫu thuật. Nhưng không biết vì lý do gì, sau khi mổ một ngày con ngươi mắt của Tôi đau nhức làm buốt đầu chịu không nổi, đến khi vết mổ mắt lành hẳn lòng đen con ngươi cứ từ từ tự động bị kéo sát vào gần sống mũi khiến cho Tôi trở thành anh lé nặng, lúc nào cũng thấy 2 cảnh hiện ra trước mặt. Những bức ảnh bán thân của Tôi chụp trước 30-4-1975 cũng như Thẻ Căn Cước thời Việt Nam Cộng hòa cấp còn giữ được, minh chứng rõ ràng Tôi không phải người lé bẩm sinh. Các bạn quen thân cũ cũng ngạc nhiên không biết vì sao sau khi đi Tù mười mấy năm về Tôi lại biến thành anh chàng lé. Sau này tại Hoa Kỳ có lần mắt Tôi bị đau đến gặp Bác sĩ Nhãn Khoa điều trị, Tôi lợi dụng cơ hội hỏi mới biết nguyên do là một trong 8 gân giữ thăng bằng quanh mắt bị hư giãn không co lại được như những gân khác, vì tai nạn lao động do một nhánh cây đập vào khoé mắt phải của Tôi thời còn ở trong tù làm hư nên mới khiến ra như vậy.

Khoảng tháng 6 năm 1991, Tôi nhận được giấy của Bộ Ngoại giao Chính phủ Hà Nội báo cho biết gia đình Tôi được đôn từ danh sách H.13 lên H.10. Đến đầu tháng 9, Phái đoàn Hoa Kỳ tại đường Thái văn Lung (đường Alexandre de Rhode cũ, ngay chỗ vườn hoa có dựng pho tượng nhà Bác học Việt Nam Pétrus Trương Vĩnh Ký phía sau Vương Cung Thánh Đường Saigon) gửi giấy thông báo cho biết phải chuẩn bị hồ sơ gồm một số tài liệu chứng minh quá khứ dịch sang Anh ngữ để trình Đoàn phỏng vấn vào ngày 12 tháng 9 năm 1991 tại trụ sở đường Pasteur (Tôi không nhớ số nhà). Trong 10 ngày liền, Tôi phải lo moi móc tìm đủ thứ hình ảnh cũ, giấy tờ hành chánh cũ, giấy khai sinh và giá thú, bằng cấp chứng minh đã tham dự các khoá học bên Hoa Kỳ... để góp thành một hồ sơ trình phái đoàn Hoa Kỳ phỏng vấn cứu xét. Thật là một vấn nạn lớn cho Tôi, tất cả các giấy tờ hình ảnh của Tôi và gia đình đã bị mất hết từ ngày Saigon rơi vào tay Việt Cộng.

Trước 30-4-1975 gia đình Tôi cư ngụ trong Cư xá Sĩ quan Trại Trần Hưng Đạo (Bộ Tổng Tham Mưu) trên đường Võ Tánh (sau khi chiếm Saigon Việt Cộng đổi tên là đường Hoàng văn Thụ) gần lối rẽ vào phi trường Tân Sơn Nhất. Chiều 29 tháng 4 vùng phi trường bị pháo kích dữ dội, những người không di tản còn ở trong khu cư xá sợ phải bỏ chạy ra nhà bạn bè thân nhân ở ngoài phố tá túc.

Sáng ngày 30 tháng 4 lúc 10 giờ, Tướng phản bội đồng bào và chiến sĩ Việt Nam Cộng hoà Dương văn Minh tuyên bố đầu hàng, Việt Cộng chiếm Bộ Tổng Tham Mưu không ai được trở vào nhà cũ của mình vì là khu quân sự. Mãi cho đến khoảng giữa tháng 5 năm 1975, Tôi gặp được một anh Hạ sĩ nguyên là Huynh trưởng Hướng đạo Quân đội thuộc khối Chiến tranh Chính trị Bộ Chỉ huy Tổng Hành dinh nhà ở trong khu gia binh của Đại đội Tổng Hành Dinh, hướng dẫn Tôi đến gặp Thủ trưởng đơn vị Cộng sản đang đóng trong Bộ Tổng Tham mưu để xin vào nhà lấy tư trang của gia đình. Nhưng họ không cho và cho biết “phải có lệnh của Tướng Trần văn Trà Ủy ban Quân quản thành phố chấp thuận mới được”. Đến khi Tôi tìm người chỉ dẫn xin được giấy phép trở lại trình, ông Thủ trưởng lại nói:

“-Tất cả đồ đạc trong này là của Ngụy quân, không cứu xét”.

Tôi trình bầy là Tôi chỉ lấy quần áo bát đĩa nồi niêu xoong chảo, mùng mền, hình ảnh gia đình, do chính vợ chồng chúng tôi mua sắm bằng tiền riêng của mình chứ đâu có lấy đồ gì của Nhà Nước. Ông ta nói tiếp:

“-Anh đi làm cho Ngụy, lãnh lương của Ngụy, vậy thì tất cả những gì anh mua sắm cũng là của Ngụy chứ không phải của riêng.”

Nghe ông ta dùng biện chứng pháp Cộng sản như vậy Tôi đành cúi đầu chào thua và cám ơn bỏ đi ra.

Anh cựu chiến hữu dẫn Tôi vào, nói nhỏ cho biết sự thật là:

“-Tất cả đồ đạc quần áo của các gia đình Sĩ quan cư ngụ trong khu cấp Tá và Tướng, đã bị Bộ đội của đơn vị đang chiếm đóng lấy hết rồi. Quần áo, máy hình, máy hát, radio, giầy dép, họ lấy dùng làm của riêng. Đồ đạc, giường, tủ, bàn ghế... thì dẫn người vào bán lấy tiền chia nhau bỏ túi. Còn các món có giá trị hơn như Ti Vi, giàn máy ghi nghe băng nhạc, máy giặt, máy sấy, tủ lạnh lớn nhỏ, máy điều hoà không khí, thì các cấp Chỉ huy đưa xe tải Quân đội đến chở đi. Sách vở, giấy tờ, hình ảnh thì chất đống đốt. Nếu cho Tôi vào nhà cũng chẳng còn gì mà nhặt.”

Trước hoàn cảnh đó, mặt thật gian tham thổ phỉ cướp của trắng trợn của Cán bộ Bộ đội Nhân dân miền Bắc sẽ bị phơi bầy trước mắt anh chàng bị kết tội là Ngụy quân cướp của giết người thì ê mặt. Đành phải lấy uy quyền của kẻ thắng phán đại rằng là đồ của Ngụy không giải quyết cho xong chuyện.

Vấn đề giấy khai sanh của các con thì không lo, chúng được sinh ra tại Saigon Gia Định có thể đến các Quận xin bản sao không khó khăn, riêng phần Khai sinh và giá thú của Vợ Chồng chúng tôi do các cơ quan Hành chánh Chính quyền Quốc gia trên đất Bắc cấp từ mấy chục năm về trước (hồi đất nước chưa bị chia đôi), bây giờ làm gì còn hồ sơ lưu trữ mà xin được bản sao đành phải viết “tờ khai danh dự” đưa chính quyền Phường nơi cư ngụ thị thực chữ ký, nếu phái đoàn phỏng vấn không chấp nhận thì đành chịu. Cũng may là hồi đi trình diện cải tạo, có 3 văn kiện sau đây của Tôi:

-1. Thẻ Căn Cước dân sự do Việt Nam Cộng hoà cấp;

-2. Bằng lái xe dân sự do Bộ Công Chánh Chính phủ Quốc gia Việt Nam cấp từ năm 1951 có ghi nghề nghiệp của Tôi là Sĩ quan quân đội;

-3. Bản trích sao Tướng mạo Quân vụ do Tổng cục Chiến tranh Chính trị cấp hồi 1973, Tôi không đem nộp mà để lại nhà cho Vợ giữ nên lúc này là những tài liệu rất có giá trị qúy báu để chứng minh về lý lịch của Tôi.

Một trong các Hạ sĩ quan Huynh trưởng Hướng đạo cũ đến thăm, biết Tôi đang gặp khó khăn trong việc tìm các văn kiện chứng minh về lý lịch, anh ấy về lục trong đống ảnh gia đình tìm được 2 tấm hình chụp tại Trại Huấn luyện Huynh trưởng Hướng đạo Quân đội vào năm 1972, một tấm Tôi mặc quân phục tác chiến với cấp hiệu Đại tá và một tấm Tôi mặc đồng phục Hướng đạo sinh đứng bên Trung tướng Trần văn Trung Tổng Cục trưởng Chiến tranh Chính trị cùng mấy sĩ quan Cố vấn Hoa Kỳ mặc sắc phục Quân đội.

Ngoài ra con Tôi ở Hoa Kỳ cũng liên lạc được với Tướng Chỉ huy trưởng Truyền Tin Lục quân thuộc Bộ Quốc phòng trong Ngũ Giác Đài của Chính phủ Hoa Kỳ tại Hoa Thịnh Đốn, giới thiệu cho tiếp xúc với cơ quan phụ trách huấn luyện lục hồ sơ cũ cấp giấy chứng nhận Tôi đã theo học Trường Truyền Tin Lục quân tại Fort Monmouth New Jersey niên khoá 1956-1957.

Sau khi có được mọi thứ, lại còn nạn tốn tiền thuê dịch tất cả ra Anh ngữ. Chỉ có một văn phòng dịch thuật của Nhà Nước đủ “tiêu chuẩn” được phép độc quyền làm công việc này, do đó giá tiền công dịch họ đòi bao nhiêu cũng phải lặng lẽ đóng cho được việc. Có những chỗ thấy họ dịch không đúng nghĩa mình có ý kiến cũng không được, lời qua tiếng lại khiến họ tự ái giận lẩy trả không nhận làm là mọi việc tiêu tùng đành phải ngậm tăm mà chịu, vì trên bản phiên dịch không có con dấu của văn phòng này tài liệu trình sẽ bị khước từ coi như không có giá trị.

Còn tiếp...

[Tigon]

Ngày quy định phỏng vấn tới, giờ hẹn có mặt tại Cơ sở đường Pasteur là 10 giờ sáng, cả gia đình ăn uống no nê mặc quần áo tươm tất nhã nhặn, thuê mấy chiếc xe xích lô đạp chở đi cùng một lượt vào lúc 8 giờ cho sớm sủa thấy y như phái đoàn đám cưới đi đón Dâu vậy.

Thật là vui, nhưng ai nấy hồi hộp lo lắng chẳng khác nào thuở còn nhỏ lần đầu trong đời đi dự thi lấy bằng Tiểu học vậy.

Đến nơi mới có 9 giờ, sớm quá chưa được vào trong trụ sở phải đứng lóng ngóng bên lề đường đợi. Bên trong đầy nghẹt người đến làm việc từ 8 giờ sáng còn ứ lại chưa ra hết. Đúng 10 giờ, nhân viên an ninh canh cửa thông báo xét giấy mời cho từng gia đình lần lượt vào bên trong. Sau khi đã vào qua cửa muốn trở ra có việc gì phải gặp nhân viên an ninh xin phiếu tái nhập có đóng dấu để kiểm soát, nếu không thì sau khi ra không có cách nào trở vào lại được. Thật cẩn thận kỹ lưỡng quá chừng!

Ngay bên trong cửa vào trụ sở là khu chờ đợi, không đủ ghế người ta đứng ngồi la liệt trên nền nhà choáng cả hành lang và lối dẫn vào các phòng làm việc phía nhà sau. Nhưng thật lạ lùng là ngay bên trái cửa vào có một khu rộng bầy bàn ghế làm Câu lạc bộ, bán đủ thứ đồ ăn uống cho người đến chờ phỏng vấn dùng với giá cắt cổ, đắt gấp đôi những gì bầy bán ngay bên lề đường ngoài trước cửa.

Được vào trong nhà xong phải lo chen nhau đứng xếp hàng nộp giấy mời đến phỏng vấn, đóng tiền lập hồ sơ và chụp ảnh lăn tay cá nhân xong thì ngồi hoặc đứng dựa quanh đâu đó đợi. Mỗi gia đình được gọi tên đều có một nhân viên phụ trách dẫn đi chụp ảnh lăn dấu tay rồi dẫn vào một phòng riêng thuộc dẫy nhà kép phía sau căn nhà lớn, phát các mẫu khai bằng Anh ngữ và hướng dẫn sơ qua cách thức điền. Lúc mọi người trong gia đình đã điền đầy đủ, chủ gia đình phải đính kèm các văn kiện tài liệu đòi hỏi ghi trên giấy mời đến phỏng vấn đem nộp cho nhân viên phụ trách kiểm nhận. Nếu thiếu sót gì phải đi về lấy đến bổ túc, nếu được coi là đầy đủ thi cả gia đình trở ra khu chờ ngồi đợi đến lượt gọi lên lầu cho phái đoàn Mỹ phỏng vấn.

Những người đến chờ phỏng vấn gồm đủ các diện, nào là O.D.P. (Orderly Departure Progam) đoàn tụ gia đình theo Chương trình ra đi trong vòng trật tự, nào là H.O. (Humanitarian Operation) diện Nhân đạo dành cho các Tù Chính trị đã được tha đủ điều kiện đi tái định cư ở Hoa Kỳ, và xau cùng là diện Con Lai dành cho những trẻ mang dòng máu người Hoa Kỳ, do các bà Mẹ người Việt đẻ ra trước khi Quân lực Hoa Kỳ rút khỏi Nam Việt Nam.

Trong khi chờ đợi tới phiên được vào phỏng vấn, chúng tôi ngồi nghe và quan sát hành động của một số trong các gia đình đi theo diện Con Lai dặn dò nhau thấy mà chán ngán. Có 3 loại trường hợp Con Lai:

-1. Trường hợp Mẹ lấy Mỹ không hôn thú sinh con. Khi người chồng Mỹ tạm bợ về nước không mang theo, bà Mẹ kế tục lấy chồng Việt Nam sanh thêm một lô con nữa, nay cả gia đình xin đi theo diện Con Lai.

-2. Trường hợp đứa trẻ Lai bị Mẹ đẻ bỏ rơi hoặc Mẹ đã chết được người khác nuôi, nay gia đình người có công nuôi dưỡng xin đi theo diện Con Lai.
Cả 2 trường hợp trên đều đúng theo quy định của Chương trình định cư Con Lai tại Hoa Kỳ, họ ngay thẳng thiệt tình nộp hồ sơ xin đi theo diện Con Lai chẳng có gì gian trá phải lo lắng, ngồi lặng lẽ chờ đợi đến lượt vào trả lời phỏng vấn “bình chân như vại”.

-3. Riêng trường hợp đáng nói là, những người không thuộc hạng hiền lương lợi dụng thời cuộc “xoay gió đổi chiều” kiếm được nhiều tiền, nay muốn đưa cả gia đình sang Hoa Kỳ định cư nên họ phải tìm mua những trẻ Lai do người khác nuôi bấy nay để làm hồ sơ xin đi theo diện Con Lai.

Vì họ lo sợ bị phát giác nên cả Vợ lẫn Chồng lăng xăng đi mua thức ăn đồ uống săn đón vồ vập tỏ cử chỉ vuốt ve âu yếm lấm lét thì thầm dặn dò nhắc đi nhắc lại cho đứa trẻ Lai và mấy đứa con ruột, những câu trả lời phỏng vấn mẫu. Ai nhìn thấy hoạt cảnh này cũng phải tội nghiệp và buồn cười. Họ sợ đủ thứ, nào là các giấy Khai sinh giấy Hộ Khẩu man trá do mua chuộc các chức quyền địa phương làm sai sự thật để chứng minh đứa trẻ có mặt lâu năm trong gia đình có thể bị phát giác, nào là đứa trẻ mới về ở chung với những người chưa quen biết bao giờ không hề có trong tâm khảm non nớt những kỷ niệm thân thiết vui buồn trong quá khứ làm sao tránh khỏi những cử chỉ sơ hở bỡ ngỡ kém tự nhiên... Cho nên họ phải đẻ ra đủ loại câu trả lời mẫu, những kỷ niệm giả tạo, buộc mấy đứa trẻ cả con ruột lẫn con lai mới mua phải học thuộc lòng để trả lời như vẹt khi được nhân viên phỏng vấn hỏi. Nhưng vẫn còn sợ trường hợp nhân viên phỏng vấn hỏi một câu cắc cớ bất ngờ, đứa trẻ chưa được chỉ dẫn lo sợ lúng túng nói lỡ lời sẽ lòi sự gian trá ra thì hỏng cả mọi việc. Không những đã mất tiền “xôi hỏng, bỏng không” thì chớ còn có thể bị tù tội nữa. Thật là trớ trêu và thương thay cho những kẻ gian manh xảo quyệt!

Người ta đã thấy có những trường hợp qua mặt được đoàn phỏng vấn tại Saigon, nhưng khi đến điểm tập trung bên Phi Luật Tân chờ hoàn tất những thủ tục tiếp theo trước khi vào đất Mỹ, đã bị phát giác và bị giao trả về Việt Nam.

Cũng có những trường hợp Cán bộ Cộng sản làm giấy tờ giả mạo đi theo diện Con Lai sang Hoa Kỳ hoạt động lén lút đã bị các trẻ lai tố cáo.

Nhưng cũng còn nhiều trường hợp không bị tố giác, nên thành phần này sau khi sang được Hoa Kỳ đã trà trộn vào các tổ chức chống Cộng người Việt tỵ nạn để hoạt động gây chia rẽ lủng củng nội bộ khiến cho các kế hoạch Chống Cộng đưa ra thực hiện không đạt được kết quả hữu hiệu như mong muốn.

Buổi trưa, nhân viên Phái đoàn Phỏng vấn nghỉ dùng bữa một tiếng đồng hồ, do đó Gia đình Tôi đã hoàn tất hồ sơ nộp xong từ lúc 11 giờ nhưng phải đợi mãi đến 1 giờ mới được gọi lên lầu phỏng vấn. Tôi nhớ không rõ lắm, hình như ở trên lầu có đến 4 hay 5 phòng phỏng vấn. Không biết nhờ đâu mà có người được gọi phỏng vấn cùng một ngày với chúng tôi, tỏ vẻ rất thông thạo về cá tính của từng nhân viên Hoa Kỳ phụ trách phỏng vấn. Họ xì xầm cho biết Ông ở phòng số này khó, Bà ở phòng số kia dễ..., làm ai nấy càng thêm hồi hộp.

Trong lúc ngồi chờ đợi ở dưới nhà cũng đã thấy có những gia đình phỏng vấn xong xuống lầu với vẻ mặt buồn thiu. Hoặc vì có người trong gia đình không hội đủ điều kiện nào đó nên không được cùng đi, hoặc phải sửa đổi bổ túc những tài liệu hộ tịch hôn thú sao đó nên phải về lo bổ túc rồi nộp lại cho đầy đủ kịp hạn kỳ đòi hỏi. Nộp xong còn phải đợi cứu xét, nếu được chấp nhận mới hy vọng gọi phỏng vấn trở lại chẳng biết thời gian sẽ là bao lâu, thật rắc rối tơ lòng và tội nghiệp cho những gia đình bị xứt mẻ tình vợ chồng sau những năm dài cải tạo!

Gia đình Tôi được gọi vào căn phòng theo lời đồn là do ông Đại diện Hoa Kỳ phỏng vấn khó tính phụ trách. Nhưng thực tế cả gia đình Tôi nhận thấy ông ấy chẳng khó khăn chút nào. Với diện mạo nghiêm nghị lạnh lùng kiểu cách của người gốc Anh Cát Lợi, ông ta ăn nói rất từ tốn điềm đạm và thông cảm nhân hậu. Trong phòng phỏng vấn ngoài ông Đại diện Hoa Kỳ ra còn một người Việt Nam làm thông dịch viên. Vị này hơi hách dịch chút đỉnh, chắc là nhân viên Công An không mặc sắc phục được Nhà Nước cài vào làm.

Thoạt tiên tất cả gia đình được mời vào trong phòng, đứng nghiêm trang dơ bàn tay phải lên ngang vai, ông Đại diện cũng dơ tay phải của ông lên ngang vai như mọi người và nói bằng tiếng Anh câu:

“ -Quý Vị hãy thề nói sự thật và toàn sự thật.”,

mọi người trả lời:

“-Tôi xin thề”.

Xong thủ tục tuyên thệ, chỉ còn 2 Vợ Chồng Tôi và mấy người con độc thân ngồi lại trong phòng để lần lượt từng người một trả lời các câu phỏng vấn. Tất cả những người khác ra ngoài hành lang đứng đợi, chờ khi chúng tôi được phỏng vấn xong ra mới lần lượt được gọi từng cặp vợ chồng và con vào phỏng vấn tiếp theo. Cuộc phỏng vấn cũng chẳng có gì khó khăn, họ chỉ hỏi để kiểm tra lý lịch cá nhân chẳng hỏi gì về quá khứ cũng chẳng hỏi tại sao lại muốn đi Hoa Kỳ... Tất cả thân nhân của Tôi đều được nghe hỏi và trả lời qua thông dịch viên vì không ai nói được tiếng Anh.

Ông Đại diện Hoa Kỳ phỏng vấn Tôi đầu tiên, khi ông ấy vừa dứt lời hỏi bằng tiếng Anh:

“-Tên ông là gì?”,

Tôi buột miệng trả lời tên Tôi ngay thay vì chờ thông dịch viên làm bổn phận chuyển ngữ. Trả lời xong, Tôi chợt nhớ ra là có thông dịch viên liền ngỏ lời xin lỗi cả ông Đại diện lẫn ông thông dịch viên bằng tiếng Anh.

Hai người nhìn nhau cười và ông thông dịch viên dùng tiếng Việt nói:

“-Ông nói được tiếng Anh, cứ tự nhiên trả lời thẳng bằng tiếng Anh, không sao.”

Chắc ông Đại diện nghe hiểu được tiếng Việt, quay qua nhìn Tôi gật đầu. Trong cuộc phỏng vấn gia đình Tôi chỉ có mấy câu hỏi đặc biệt làm Tôi nhớ mãi không quên là:

-1. Ông Đại diện hỏi:

“-Ông có mấy vợ? Chỉ có một bà này thôi hả?”

Sau đó ông ấy cũng hỏi Vợ Tôi:

“-Bà có mấy chồng? Chỉ có một ông này thôi hả? Lấy nhau từ bao giờ? Được mấy người con? Có mấy người đang ở bên Hoa Kỳ?”

-2. Phỏng vấn Tôi xong, Ông Đại diện điềm đạm nghiêm chỉnh nói:

“-Ông có 2 người con là Công dân Hoa Kỳ đều đang đi làm có lợi tức. Sao không yêu cầu cả 2 người cùng đứng tên bảo lãnh cho gia đình ông? Lợi tức của một mình cậu con trai, e không đủ để bảo lãnh cho một gia đình đông đến 16 người.

” Tôi trả lời:

“-Cô con gái của Tôi đã lấy chồng. Tôi không biết chồng Cô ấy có đồng ý chấp nhận tiếp tay giúp không?”

Ông ấy nói:

“-Sao ông không cứ thử xem, biết chừng đâu cậu con rể cũng muốn tiếp tay giúp ông thì sao?”

Tôi nói:

“-Vâng để Tôi sẽ cố gắng hết sức mình. Ngày mai Tôi sẽ gửi thư cho con gái để yêu cầu cô ấy làm mọi thủ tục cần thiết.”

-3. Duy nhất chỉ có người con trai sinh năm 1961 (31 tuổi) bị hỏi:

“-Tại sao không đi làm nghĩa vụ quân sự?”

Cậu ấy cho Tôi biết là đã trả lời gọn lỏn:

“-Không đủ “tiêu chuẩn”theo Nhà Nước quy định”

Chớ không nói ra sự thật (vì là con Ngụy nên Nhà Nước không gọi). Cậu ấy cũng nghi người thông dịch viên là Công An được cài vào làm việc tại đây nên không dám nói sự thật, sợ có thể gây trở ngại cho việc ra đi của gia đình. Thật là khôn ngoan!

Khi mọi người trong gia đình đã được phỏng vấn xong, tất cả lại được mời vào tập trung trong phòng để nghe ông Đại diện đọc quyết định. Kết quả thật tốt đẹp, tất cả gia đình được chấp nhận cho sang Hoa Kỳ định cư hết, nhưng không phải toàn thể là tỵ nạn mà chia ra 3 thành phần nhập cư khác nhau. Ông Đại diện đọc tên từng người theo từng thành phần và giải thích như sau:

-1. Bẩy người đi theo diện O.D.P. (Orderly Departure Program = Ra đi trong vòng trật tự), gồm 2 Vợ Chồng Tôi và 2 người Con Trai cùng 2 cô Con dâu và 1 đứa Cháu Nội. Những người thuộc thành phần này sẽ do chính người Con ở Hoa Kỳ đứng tên bảo lãnh phải đóng tiền mua vé máy bay. Sang đến Hoa Kỳ những người này không được lãnh trợ cấp xã hội của Chính phủ. Mọi sự hỗ trợ đều do người con đứng bảo trợ phải lo hết trong vòng 3 năm. Chính phủ Hoa Kỳ sẽ giảm thuế lợi tức hàng năm cho người đứng bảo trợ dùng vào việc này.

-2. Sáu người đi theo diện H.O. (Humanitarian Operation) thường hiểu là Tỵ nạn (Refugees), gồm 1 cậu Con Trai và 3 cô Con Gái còn độc thân cùng 2 Cháu Ngoại con của 1 trong các cô gái độc thân. Chính phủ Hoa Kỳ sẽ ứng trước tiền mua vé máy bay cho những người này, nhưng 8 tháng sau khi định cư tại Hoa Kỳ phải lo gửi tiền hoàn trả lại, lần lần mỗi tháng một ít cho đến hết. Ngay khi tới Hoa Kỳ, những người này sẽ được hưởng trợ cấp xã hội và khám trị bệnh do Chính phủ Hoa Kỳ đài thọ trong vòng 8 tháng, sau đó phải tự túc.

-3. Ba người đi theo diện P.I.P. (Public Interested Personels = Những người Xã hội cần), gồm Cậu Trai lớn, Vợ và cô Con Gái của 2 người này. Các người đi theo diện P.I.P.này cũng sẽ do người đứng tên bảo lãnh đài thọ tiền mua vé máy bay và lo lắng hỗ trợ mọi nhu cầu cần thiết y như trường hợp của các người thuộc diện O.D.P.

Các bản chính tài liệu bằng tiếng Việt cùng các hình ảnh chứng minh quá khứ của Tôi và gia đình trình kèm hồ sơ phỏng vấn được hoàn trả lại. Đồng thời được cấp một giấy giới thiệu cho mọi người đi làm thủ tục trích ngừa tại trụ sở Y tế nơi gần Cầu Công Lý, và khám sức khoẻ Tổng quát tại Bệnh viện Cảnh sát Quốc gia cũ ở đường Hùng Vương bên Chợ Lớn (Bệnh viện đổi tên mới bằng một con số, nhưng Tôi không nhớ).

Tôi đại diện gia đình tỏ lời cám ơn và ra về trong lòng hân hoan như vừa nghe kết quả xướng danh trúng tuyển kỳ thi vào Đại học sau mười mấy năm trời dùi mài đũng quần trong các lớp Trung học.

Ngày hôm sau 13 tháng 9 năm 1991 cả gia đình giắt nhau đi trích ngừa các loại bệnh đúng theo quy ước Y tế quốc tế buộc tất cả mọi người muốn du lịch qua các nước khác phải tuân theo. Ba ngày sau, 16 tháng 9 năm 1991 cả gia đình lại phải giắt nhau đến Bệnh viện Cảnh sát Quốc gia cũ ở đường Hùng Vương bên Chợ Lớn từ sáng sớm, để khám tổng quát và qua các cuộc thử nghiệm như thử máu, chụp hình phổi... Sau thời hạn 2 tháng gia đình Tôi chưa có chuyến bay lên đường, lại phải đến Cơ quan Y tế đường Công Lý trích thêm 2 đợt nữa vào các ngày 13 tháng 11 năm 1991 và ngày 13 tháng 5 năm 1992. Lần nào đến trích cũng phải trả tiền lệ phí.

Khu khám nghiệm đặc biệt cho những người đi Hoa Kỳ theo diện H.O. và O.D.P. được xây dựng ngay sát phía cổng sau của Bệnh viện Cảnh sát cũ, lối ra đường Sư Vạn Hạnh. Cánh cổng sắt lớn lúc nào cũng đóng kín chỉ mở một cửa nhỏ sát bên cạnh trạm an ninh để kiểm soát người ra vào. Chỉ những người có giấy giới thiệu đến làm thủ tục khám nghiệm để hoàn tất hồ sơ đi Hoa Kỳ mới được vào bên trong sân. Ngày nào cũng đông nghẹt người như đi xem hội chợ chen nhau đứng xếp hàng chờ đóng tiền lệ phí lập hồ sơ qua nhiều phòng khám nghiệm khác nhau nên mất rất nhiều thì giờ. Chúng tôi đến nơi vào lúc 9 giờ sáng, xếp hàng nối đuôi mọi người “làm việc” liên tục mãi đến 4 giờ chiều mới xong.

Ai đến đây cũng phải nhịn đói để lấy máu thử nghiệm rồi mới được ăn, sau đó tiếp tục chờ đợi qua các phòng khám nghiệm khác suốt cả ngày, do đó nhu cầu ăn uống rất cao, Ban Giám đốc Bệnh viện phải thiếp lập tới 2 khu bán hàng ăn uống suốt ngày để cung phụng cho khách hàng, giá cả dĩ nhiên cao hơn bên ngoài chút đỉnh, thực khách đông nên lúc nào cũng phải xếp hàng chờ cà mấy chục phút mới tới lượt, Bệnh viện tha hồ thu tiền lời cho quỹ Xã hội Đảng Bộ chi dùng.

Ở đây toàn là Bác sĩ và Y tá Việt Nam làm việc, nhưng cũng thấy bóng dáng đôi ba người Hoa Kỳ chạy qua lại các phòng để kiểm soát và giải quyết những ca rắc rối tại chỗ. Nhân viên làm việc cho biết mọi kết quả khám và thử nghiệm đều phải gửi qua Ủy ban Y tế của Hoa Kỳ bên Thái Lan xét định. Những người có máu nhiễm HIV bị khước từ vĩnh viễn không cho sang Hoa Kỳ. Những người có vi trùng lao hiện diện trong máu hoặc hình phổi có tì vết nghi là có bệnh phải đến lấy đờm thử 3 ngày liền, nếu kết quả “dương tính” sẽ phải hàng ngày đến Bệnh viện lãnh thuốc uống tại chỗ suốt 6 tháng liền, sau đó phải chụp phổi và thử máu thử đờm lại nếu kết quả tốt sẽ được cho lên đường, nếu chưa hết phải tiếp tục đến Bệnh viện nhận thuốc uống điều trị cho thật hết bệnh mới được đi. Tôi biết có 2 trường hợp cả gia đình phải ở lại chờ chỉ vì một người trong gia đình phải uống thuốc chữa bệnh lao phổi cả năm trời đến lúc khỏi hẳn mới được giắt nhau lên đường sang Hoa Kỳ định cư. Hiện tại gia đình 2 bạn ấy và chúng tôi vẫn thường gặp nhau, nên biết được tin về ảnh hưởng thuốc đã đem lại hậu quả rất thương tâm là mắt của 2 người phải uống thuốc bị mờ loà không nhìn thấy xa quá một mét, Ngành Y chuyên về Nhãn Khoa tân tiến tại Hoa Kỳ cũng thúc thủ không chữa được. Thấy cũng tội nghiệp nhưng còn may hơn là chẳng bao giờ được rời khỏi Việt Nam phải tiếp tục sống dưới chế độ độc tài bóc lột tàn bạo của Chế độ Cộng sản Chuyên chính.

Tình hình Thế giới năm con Khỉ (Nhâm Thân-1992) mang lại nhiều hy vọng mới cho các gia đình cựu Tù Chính trị, để đón mừng Xuân mới Tôi đã cảm hứng làm đôi câu đối và một bài thơ lưu lại cái cảm xúc vui mừng như sau mặc dù biết mình không có khả năng học làm thi sĩ:

CÂU ĐỐI TẾT NHÂM THÂN


Nhâm Thân đến, toàn Thế giới chan hoà hương vận mới,
Chúa Xuân về, khắp năm Châu rực rỡ ánh vinh quang.



MỪNG XUÂN NHÂM THÂN 1992


Mai vàng xoè cánh đón Nhâm Thân,
Pháo đỏ reo vang rước Hỷ Thần.
Xuân lộc dạt dào hương nhựa sống,
Không gian chan chứa ánh kim ngân.
Đông Tây (1) hoà hiệp xây Dân chủ,
Nam Bắc (2) tương giao tạo hợp quần.
Trời Đất xoay vần qua vận mới,
Đại gia đoàn tụ hội Long Vân.(3)

Tết Nhâm Thân, ngày 4 tháng 2 năm 1992.


(1) Liên Xô Cộng sản tan rã để lập Liên bang Nga, sinh hoạt theo Chế độ Dân chủ Tư bản của các nước Âu Châu và Hoa Kỳ.

(2) Khu kinh tế Bắc bán cầu gồm các nước có nền kinh tế phát triển (giầu), và Khu kinh tế Nam bán cầu gồm các nước thuộc Thế giới thứ 3, kém phát triển (nghèo).

(3) Long, Vân, là tên 2 người con đang ở Hoa Kỳ.

Chắc là các Con của Tôi bên Hoa Kỳ gặp khó khăn về tài chánh chậm trễ trong việc nộp tiền mua vé máy bay, nên mãi đến dầu tháng 8 năm 1992 Cơ sở đại diện Hoa Kỳ tại đường Thái văn Lung (đường Alexandre de Rhode cũ) mới gửi giấy mời đến nhận vé máy bay. Chuyến bay được dự trù rời phi cảng Tân Sơn Nhất Saigon vào 8 giờ sáng ngày 5 tháng 8 năm 1992 đi Bangkok Thái Lan. Thật vô cùng vất vả vì thời gian còn lại từ ngày nhận vé đến ngày lên đường chỉ có 1 tuần lễ, gia đình chúng tôi phải vắt giò lên cổ chạy đôn chạy đáo lo giải quyết đủ thứ chuyện. Lo lắng quá chừng, nhưng mừng vui khó tả.

Vấn đề bất động sản của vợ chồng tôi thì khi bổ túc hồ sơ xin đi nước ngoài, phải ký giấy bằng lòng giao nhà riêng của mình cho Nhà Nước quản lý thì hồ sơ mới được chuyển ra Hà Nội cứu xét. Nay lại phải đích thân chạy từ Phường qua Sở Nhà đất Quận lên Sở Nhà đất thành phố, để làm các giấy tờ theo mẫu dâng hiến vô điều kiện. Mọi giấy tờ có chữ ký của mình còn phải đóng lệ phí thị thực chữ ký với “giá biểu đặc biệt” đắt gấp 10 lần bình thường. Điều nực cười trớ trêu hơn nữa là, mình bị mất nhà còn phải đóng những sắc thuế trước bạ y như trường hợp 2 bên thường dân mua bán nhà cho nhau, cũng theo giá biểu quy định riêng rất cao.

Đóng tiền đầy đủ tại mọi nơi rồi còn phải về chờ Sở Nhà đất thành phố cử người xuống kiểm tra lập biên bản thực trạng căn nhà và buộc mình ký tên xác nhận. Vẫn chưa xong, còn phải đợi tiếp tới khoảng 1 tiếng đồng hồ trước giờ ngày mình dự trù rời nhà ra phi trường, mới có người tới lấy chìa khoá cửa và giao giấy đã nhận nhà.

Thường thường nhân viên giữ giấy này đến gặp mình vào tối hôm trước, để báo cho biết sáng mai mấy giờ anh ta sẽ đến nhận chìa khoá và giao giấy biên nhận đã hoàn tất việc giao nhà. Nếu gia chủ biết điều lót tay chút đỉnh, sáng hôm sau anh ta sẽ đến khoảng 2 tiếng đồng hồ trước giờ mình dự tính phải rời nhà lên phi trường. Nếu không, Vị Thần Ôn Dịch này có thể làm cho gia chủ một phen lo lắng lên ruột bằng cách, đợi tới đúng giờ gia chủ phải lên xe rời nhà đi phi trường mới chường mặt ra với câu nói bình thản lạnh lùng:

“-Rất tiếc, chiếc xe máy dầu qủy quái bị trục trặc buổi sáng trời lạnh đạp hoài nó không chịu nổ máy.”

Đó là câu chuyện do một người bạn đã được chứng kiến khi đi tiễn chân một bạn khác đi trước kể lại cho Tôi nghe.

Hoặc nếu chẳng may vì lý do gì người giao giấy không đến hay đến trễ quá, người ra đi không tới phi trường đúng giờ làm thủ tục sẽ bị lỡ chuyến bay thì bao nhiêu chuyện nhiêu khê khác sẽ xẩy ra tiếp theo gây trở ngại không ít cho việc ra đi, vì không có mẩu giấy nhỏ then chốt chứng nhận đã nộp hết bất động sản này trình ra thì Hải quan Nhà Nước tại phi cảng không cho làm thủ tục lên máy bay. Thật quái ác!


Chỉ có phần vụ xin các giấy chứng nhận của Toà Án và Sở Thuế vụ là được cấp phát ngay dễ dàng nhanh chóng không có gì phiền hà ngay sau khi đã đóng đầy đủ lệ phí quy định.

Việc sau cùng cần phải lo cũng rất quan trọng là, lựa thuê được Công ty dịch vụ có tay trong đưa mình đem những kiện hành lý riêng của cả gia đình tới kho của hãng hàng không tại phi trường trước, để cân đo và trình Quan thuế kiểm soát. Dĩ nhiên phải chịu tốn khoảng vài trăm ngàn đúng theo giá biểu của Dịch vụ đòi hỏi. Đừng kèo nèo trả giá gì cả là mọi việc bảo đảm xuông sẻ không gặp một trắc trở nào kể cả những hành lý sẽ mang tay theo người lên phi cơ ngày lên đường. Những người không có tiền lo trang trải loại Dịch vụ này, thì hàng hoá gửi trước cũng như các thứ mang tay theo người lên máy bay đều bị Quan thuế phi cảng mở tung ra từng chiếc một để khám xét thật tỉ mỉ. Có thứ bị coi là hàng kinh tế phải đóng thuế rất cao, nếu không đóng thuế phải bỏ ra không được mang theo. Thật là cung cách hối lộ bóc lột công khai chẳng ai làm gì được.

Phương tiện chuyên chở cả gia đình Tôi ra phi trường phải thuê tốn hơn 100 ngàn đồng. Tất cả lớn bé già trẻ chỉ có 16 người, nhưng chiếc xe Bus nhỏ nhất cho thuê là 40 chỗ ngồi và phải trả cước phí khứu hồi.

Biết là đắt nhưng vẫn phải thuê vì chỉ có loại xe của Công ty chuyển vận này có giấy phép đặc biệt ra vào trạm hành khách phi trường thong thả không bị chặn lại nơi cổng vào để kiểm soát mất thì giờ như các loại taxi hay microbus thường chở khách khác.

Tuy rằng tốn nhưng lại có điều hay là các gia đình thông gia bạn bè xóm giềng thân quen được dịp đi theo chúng tôi ra tận phi trường tiễn chân. Sau khi máy bay cất cánh xe Bus lại chở những người đi tiễn chân trở về điểm khởi hành tại nhà cũ của người ra đi.

Nhờ phúc ấm của Tổ Tiên và Trời Phật phù hộ, các Con Tôi ở bên Hoa Kỳ không quên công ơn dưỡng dục sinh thành của Cha Mẹ và tình nghĩa Anh Chị Em ruột thịt thắm thiết sâu xa, đã gửi tiền về cho gia đình có dư giả để trang trải được mọi chuyện xuông sẻ êm đẹp thông đồng bén giọt vui vẻ mọi bề.

Còn tiếp...

[Tigon]

Theo quy định, ngày 3 tháng 8 năm 1992 tức là 2 ngày trước ngày dự trù có chuyến bay rời Saigon lên đường đi Hoa Kỳ, cả gia đình còn phải dắt nhau vào Bệnh viện Cảnh sát Quốc gia cũ bên Chợ Lớn cho Bác sĩ người Hoa Kỳ đích thân khám kiểm tra tổng quát lần chót. Nếu mọi việc thông suốt không ai bị cảm cúm xổ mũi mới được cấp giấy chứng nhận sức khoẻ tốt để lên đường theo chuyến bay đã dự trù.

Ngày 4 tháng 8 năm 1992 mọi việc được coi là xuông sẻ chót lọt, tất cả đồ đạc đã thanh toán hết, nhà trống trơn chẳng còn gì, mọi việc ăn, nằm, tiếp khách phải thực hiện ngay trên mấy chiếc chiếu trải trên nền nhà. Tuy vậy các bên thông gia xóm giềng bè bạn thân thuộc cũng vẫn kéo nhau đến chung vui trong bữa tiệc chia tay đơn giản, được tổ chức thân mật ngay tại nhà đến tối mịt mới dứt. Khách khứa về hết, mọi người lo thu dọn sắp xếp lại hành trang mang tay lên phi cơ cho gọn gàng, nằm chợp mắt được khoảng 2 tiếng đồng hồ đã phải trở dậy ăn uống chuẩn bị giao nhà và lên xe ra phi trường.

Đúng 4 giờ sáng ngày 5 tháng 8 năm 1992 chiếc xe Bus thuê đến đậu tại trước cửa nhà, các bên thông gia xóm giềng bạn bè thân muốn đi theo lên phi trường tiễn chân cũng lục tục kéo nhau tới. Nhân viên đại diện Nhà Nước đến yêu cầu được dẫn đi kiểm tra nhà dựa theo tờ biên bản đã ký mấy bữa trước, xong xuôi ông ta mới nhận chìa khoá các cửa căn nhà và trao cho mảnh giấy đã ký trước có đóng dấu của Sở Nhà Đất chỉ to vừa bằng bàn tay chứng nhận việc giao nhà đã hoàn tất. Thế là xong, mọi bất động sản tư hữu đã nộp hết chẳng còn nợ nần vướng mắc gì với Nhà Nước Xã hội Chủ nghĩa, mỗi người chỉ còn 2 bàn tay trắng với bộ quần áo trên người và túi xách tay đựng vật dụng riêng khi đi đường.

Tất cả gia đình và bè bạn đến tiễn đưa cùng lên xe rời nhà, vừa đúng lúc hồi chuông Nhà Thờ Saint Thomas bất đầu cất tiếng ngân nga đốc nhắc giáo dân đi dự lễ cầu nguyện 5 giờ sáng.

Xe chúng tôi tới phi trường lúc trời đang rạng đông, những tia sáng buổi bình minh vàng trong soi tỏ mặt mọi người. Phía trước trạm hành khách phi cảng đông nghẹt cả vài trăm người đứng đầy lối vào khu làm thủ tục ra đi, ai nấy hớn hở nói cười ồn ào vui vẻ. Nhưng cũng có những nhóm đứng túm tụm ôm nhau bịn rịn xúc động, miệng cười tay đưa khăn lên chậm chậm nước mắt.

Sau khi đứng chụp ít tấm ảnh kỷ niệm với những người tiễn chân, gia đình Tôi lách đám đông vào làm các thủ tục giấy tờ quan thuế trình Hộ Chiếu vé máy bay cân hành lý xách tay. Có lẽ gia đình Tôi là nhóm chót, nên mọi việc được tiến hành nhanh chóng không phải chen chúc giành giật gì cả.

Nhờ đã lo Dịch vụ từ trước nên nhân viên Quan thuế chỉ nhìn chúng tôi hỏi có gì bất hợp pháp trong này không? Tôi trả lời không, và anh ta chẳng khám xét gì cả cầm cục phấn trắng ngoạch ngoạch ký tên lên túi xách của mỗi người coi như đã kiểm tra xong. Quả thật “Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn” đúng như lời các Cụ ngày xưa đã dạy. Mọi việc xong xuôi êm đẹp, chưa tới giờ lên phi cơ chúng tôi giắt nhau lên Câu lạc bộ ở trên lầu uống nước ngồi chờ chung với những người đến trước. Chẳng thấy ai quen ra đi cùng chuyến.

Đúng 7 giờ 45 nhân viên hãng “Hàng không Dân dụng Việt Nam” cất giọng oang oang qua loa loan báo nhắc gọi hành khách ra cửa khởi hành trình vé lên máy bay. Gia đình chúng tôi là nhóm đứng sau chót của đoàn lữ hành khoảng trên dưới 7 chục người lẳng lặng leo các nấc thang lên phi cơ. Trước khi chui qua cửa vào thân phi cơ, Tôi đứng yên lặng ít giây tại bậc trên cùng đỉnh cầu thang quay mặt ra nhìn lần chót cảnh phi cảng Tân Sơn Nhất, dơ tay vẫy giã biệt tất cả những người đang đứng ngoài hàng rào đến tiễn đưa bạn bè thân quyến được may mắn rời bỏ đất nước ra đi tìm Tự do một cách công khai hợp pháp. Tôi đã từng có nhiều dịp lên phi cơ rời xa đất nước nhưng chưa lần nào thấy lòng xúc động bồi hồi rưng rưng lệ như lần này, tim như muốn ngừng đập, một luồng khí lạnh chạy dọc xương sống dâng lên tận đầu làm gai rợn toàn thân, mặt tê rầng rầng hai tai nóng bừng reo u u, cảnh vật nhoà mờ sau màn lệ nóng hổi tràn ra khoé mắt không sao cầm giữ nổi. Sau khi Tôi bước lọt vào trong khoang tầu thì chiếc cầu thang được kéo đi và cửa phi cơ đóng lại, lúc đó mới cảm thấy yên tâm chắc chắn rằng từ nay mình và bầu đoàn Thê Tử Tôn được thoát khỏi ách cai trị độc tài bóc lột tàn bạo của nhóm người đồng chủng Việt Nam cuồng tín Vô sản chuyên chính.

Mọi người ngồi yên chỗ thắt dây an toàn xong máy bay lăn bánh từ từ ra phi đạo chờ cất cánh, lòng xốn xang buồn. Tiếng động cơ bắt đầu rú mạnh lấy đà trườn tới mỗi lúc một nhanh hơn rồi dâng đuôi lên, cả thân phi cơ rời mặt đất lướt dần lên cao, áp lực không khí đè ép bao tử dồn lên ngực làm máu dâng lên đầu màng nhĩ trong lỗ tai lùng bùng.

Giờ phút đổi đời vừa điểm, từ đây chẳng biết bao giờ lại có dịp đạp chân trên đất nước Việt Nam thân yêu của chính mình nữa.

Sau khi cất cánh phi cơ nghiêng mình lượn sang trái rời khoảng không gian dành cho phi đạo. Các tia nắng vàng của mặt Trời ban mai đang xuyên qua các khuôn cửa sổ bên phải thân phi cơ chiếu vào trong khoang đổi hướng chiếu dần lên phía phòng lái rồi biến mất. Đường bay được chỉnh theo hướng Tây băng qua đất Xứ Chùa Tháp (Cao Miên) để đi Bangkok Thái Lan.

Không ai bảo ai mọi người cùng nhớn nhác quay mặt hướng mắt nhìn qua các khuôn cửa sổ nhỏ bên thân phi cơ, để thấy lần cuối cùng khung cảnh đồng ruộng phì nhiêu mênh mông của đồng bằng Cửu Long miền Nam. Trên dải sơn hà đầy cây trái bốn mùa tươi tốt đang hiện ra dưới kia, Tôi đã từng in dấu chân hàng ngày bên chiến hữu bên đồng bào cùng chia sẻ những niềm vui nỗi khổ trong cuộc chiến chống Cộng sản xâm lược suốt mấy chục năm trời, nay phải rời bỏ ra đi có thể là vĩnh viễn chẳng bao giờ còn thấy lại nếu Cộng sản Việt Nam vẫn còn tiếp tục ngự trị trên đất nước. Thật đau lòng biết chừng nào! Ôi quê hương Việt Nam yêu dấu! Ôi đồng bào mến thương! Biết bao giờ gặp lại?

Để quên đi nỗi buồn man mác đang đè nặng tâm hồn cũng như kềm hãm sự xúc động nghẹn ngào đang dâng lên cổ cho tiếng khóc khỏi bật ra, Tôi phải cố gắng tập trung suy tư ghi lại mấy vần thơ chân tình mộc mạc để đời sau cảm thông nỗi lòng của người chiến sĩ Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà chống Cộng sản xâm lược đất nước bị thất thế, phải bỏ nước đi lưu vong theo diện Nhân đạo tái định cư nơi xứ lạ quê người sau khi bị bọn Cộng Nô người cùng nòi giống Việt Nam với mình đọa đầy hành hạ khổ nhục đói khát bệnh tật suốt mười ba năm trường trong các trại tù tập trung lao động khổ sai, giữa núi rừng hoang vu thâm sâu nước độc trên cả 3 miền đất Mẹ Việt Nam thân yêu.



CHUYẾN BAY ĐI LƯU VONG


Bỏ nước ra đi dạ vấn vương,
Cộng nô kỳ thị phải lên đường.
Thương Dân lận đận đầy oan nghiệt,
Xót Bạn gian lao nặng đoạn trường.
Hạnh phúc Tự do hừng Thế giới,
Khổ đau kềm kẹp phủ Quê hương.
Lưu vong quyết tạo thời cơ mới,
Trở lại cùng Dân diệt bạo cường.

Bình minh 5 tháng 8 năm 1992 (vào Thu Nhâm Thân)

Trên máy bay rời Việt Nam đi Bangkok Thái Lan.


Còn tiếp...

[Tigon]

Chương 39


CHẶNG ĐƯỜNG CUỐI DẪN ĐẾN TỰ DO HẠNH PHÚC

Sáng sớm ngày 5-8-1992 phi cơ “Hàng không dân dụng Việt Nam đưa chúng tôi rời Tân Sơn Nhất Saigon, bay được khoảng 2 tiếng đồng hồ phi cơ hạ cánh xuống phi trường Bangkok Thái Lan. Sau khi lăn bánh ra khỏi phi đạo phi cơ không ghé vào trạm tiếp hành khách chính của phi cảng mà chạy đến đậu tại nơi tiếp đón riêng phía bên trong khu tiếp liệu của phi trường. Mọi người xuống phi cơ vào ngồi trong một dẫy nhà tôn tiền chế chờ làm thủ tục giấy tờ xếp chuyến bay đi tiếp.

Thời tiết nóng như nung mấy chiếc quạt điện cỡ lớn thổi vù vù liên tục chẳng đem lại chút gió mát nào. Chuẩn bị đi đường dài bằng phi cơ đến xứ lạnh, ai cũng phải mặc áo len khoác áo choàng áo bành tô mồ hôi ra nhễ nhại khát nước khô cổ họng. Mấy chiếc tủ máy tự động bán các hộp nước uống giải khát được người ta xếp hàng đứng bên bỏ tiền vào bắt hoạt động liên tục, cũng may các máy này nhận tiền Đô La giấy và thối lại tiền cắc tự động nếu không thì đành chịu nhịn khát.

Làm thủ tục suốt từ lúc xuống máy bay đến tận 5 giờ chiều mới xong, có nhóm được dẫn sang trạm hành khách của phi cảng lên phi cơ đi tiếp ngay chiều hôm đó, có nhóm ở lại tại chỗ chờ đến tối mới có chuyến bay. Gia đình tôi lọt ngay vào nhóm ở lại vì chưa có chuyến bay trong ngày.

Lúc 5 giờ chiều nhóm chúng tôi phải lên xe mang theo tất cả hành lý đã cân gửi theo phi cơ cũng như mang tay vào nghỉ tại nơi tạm trú trong thành phố Bangkok.

Nơi tạm trú là một dẫy nhà gạch 3 tầng trong Khu Khám rộng lớn gồm nhiều dẫy nhà giam các tội phạm hình sự của thành phố Bangkok. Mỗi tầng là một phòng giam rộng thông luôn nằm ngồi ngay trên nền xi măng, chứa được khoảng 100 người. Dọc 2 bên tường có dẫy cửa sổ dài suốt căn phòng gắn song sắt, có đèn điện chiếu sáng ở giữa phòng nhưng không có quạt trần nên ban ngày cũng hơi oi nồng chút đỉnh vào ban đêm thì lạnh. Chỉ có một lối ra vào duy nhất tại nơi đầu cầu thang lên. Phòng vệ sinh và phòng tắm công cộng ở ngay kế bên đầu cầu thang cũng khá rộng rãi, có nước đầy đủ nhưng không có giấy vệ sinh.

Ai nấy ngỡ ngàng không ngờ trước khi được hưởng cuộc sống Tự do Hạnh phúc trên đất nước Hoa Kỳ, mình và thân quyến lại bị buộc phải nếm thử cái không khí nhà tù của xứ Thái Lan. Đối với Tôi đã từng phải chịu đựng khổ nhục mười mấy năm trời trong các trại tù tập trung của Cộng sản Việt Nam quen rồi thì không sao, nhưng quả là một hoàn cảnh vô cùng buồn tủi cho Vợ Con Cháu đi theo mình để tìm cuộc sống Hạnh phúc Tự do Dân chủ.

Kỷ niệm này là một vệt đen làm hoen ố phần nào cái cảm tình ban đầu đối với việc làm Nhân đạo Vị tha của người bạn Hoa Kỳ tốt bụng đang dang tay cứu giúp mình thoát khỏi ách cai trị tàn bạo của Cộng sản Việt Nam.

Tất cả hành lý nặng mang theo đều để tập trung trong kho dưới nhà có cửa khoá, mỗi gia đình phải có người theo vào kho kiểm tra và xếp dọn hành lý của mình vào chung một chỗ để khi lên đường lấy ra không bị thiếu sót.

Nhóm chúng tôi được đưa lên tầng lầu 2 đã có một số gia đình nằm chờ tại đó từ nhiều ngày trước, có gia đình mới ở đây một hai ngày, có gia đình đã phải ở cả tuần lễ mà chưa được xếp chuyến bay.

Tùy theo những chỗ còn trống mỗi gia đình tự động chiếm một khu hoặc ngay giữa phòng hoặc dọc bên tường. Trước khi lên phòng ngủ tạm nhân viên hướng dẫn đã dặn dò mọi người hãy để đồ đạc của mình gọn gàng cho khỏi bị thất lạc, vì những người ra đi ban đêm vội vã có thể cầm lộn. Hiểu ngụ ý của những lời dặn dò chân tinh đó, gia đình Tôi chiếm một chỗ trống sát bên tường và để hành lý tập trung sát vào tường, người nằm bao chung quanh phía ngoài vậy là yên tâm chẳng sợ ai lấy lộn và mình cũng chẳng sợ lỡ vội vã cầm nhầm của người khác.

Trong khi ở đây mỗi ngày được phát 2 bữa ăn, mỗi phần được để riêng trong một bao ni lông gồm một nắm cơm và một quả trứng luộc. Một thùng nước chín để ở đầu phòng và mình phải tự động lấy đồ chứa riêng ra đong vào để dùng dần. Ai ăn không đủ no có thể yêu cầu nhân viên phục vụ cung cấp thực phẩm mua giùm mì gói có châm sẵn nước sôi để ăn thêm. Việc nhờ mua đồ ăn thêm có thể trả bằng Đô La hoặc tiền Việt Nam.

Mấy người tình nguyện phục vụ hướng dẫn tại đây toàn là người Việt đã ở đây lâu ngày, họ cũng là người thuộc thành phần đi định cư nhưng chẳng may trong gia đình có người bị ngã bệnh trong thời gian chờ đợi xếp chuyến bay nên cả gia đình phải ở lại chờ chữa hết bệnh mới được xếp chuyến bay đi tiếp. Hoặc vì không có thân nhân bên Hoa Kỳ bảo lãnh đang chờ kiếm một gia đình Hoa Kỳ nào đó tình nguyện nhận bảo trợ giúp đỡ khi tới Hoa Kỳ mới được xếp chuyến bay cho đi. Cũng có trường hợp các cá nhân vì lý do nào đó không được đi tiếp đợi hoàn tất thủ tục đưa trả về Việt Nam.

Ngay đêm hôm chúng tôi đến tạm trú, có một nhóm cũ được gọi đi vào lúc nửa khuya và một nhóm khác ra đi vào lúc sáng sớm ngày hôm sau. Căn phòng trở thành rộng mênh mông chỉ còn gia đình Tôi và mấy gia đình khác đi cùng chuyến bay từ Saigon đến ngày hôm trước. Sáng hôm sau ngày 6 tháng 8 năm 1992, cả nhóm chúng tôi mới đến được gọi xuống văn phòng làm thủ tục tiếp để xếp chuyến bay và được thông báo cho biết phải chuẩn bị sẵn sàng để ra phi trường rời Bangkok Thái Lan trên chuyến bay dự trù cất cánh lúc 8 giờ tối cùng ngày.

Mọi thủ tục xong suôi tất cả lại phải xuống văn phòng nghe thuyết trình và xem phim hướng dẫn về nếp sống bên Hoa Kỳ trong 2 tiếng đồng hồ liền. Riêng Tôi được miễn không phải tham dự, có lẽ vì trước kia Tôi đã có lần sống trên đất Hoa Kỳ cả năm rồi nên được miễn. Tôi nằm lại trên lầu trông chừng hành lý cho mọi người.

Bốn giờ chiều, các chủ gia đình đi chuyến bay tối phải xuống văn phòng nhận vé máy bay, thẻ IOM có ghi tên dán ảnh riêng của mỗi người để cài lên ngực áo và một túi ni lông ghi chữ IOM to tướng đựng những bì thơ hồ sơ Y tế cùng các giấy hành chánh nhập cảnh Hoa Kỳ. Nhân viên phụ trách cấp phát dặn dò kỹ luỡng là những thứ để trong túi IOM không được mở ra cho đến khi tới đất Hoa Kỳ trình cho nhân viên phụ trách đón tiếp tại phi trường. Trong khi đó, những người khác trong gia đình lo thu xếp hành lý xuống sân tập trung và coi chừng cho nhân viên khuân vác đem hành lý của mình từ trong kho ra chất lên xe không thiếu sót.

Nhóm ra đi kể cả gia đình chúng tôi gồm khoảng 50 người, gia đình Tôi đông nhất là 16 người còn các gia đình khác chỉ có từ 3 đến 10 người.

Đúng 6 giờ xe chuyển bánh ra phi trường, đèn dọc đường và trên bảng quảng cáo của các nhà hàng hai bên đường phố bật sáng trưng đủ mầu sắc trông rất đẹp mắt và hấp dẫn. Những dòng xe hơi lưu thông buổi tối đông nghẹt, nhiều khúc bị kẹt làm ứ đọng phải nối đuôi nhau chạy chậm rề rề, mãi 7 giờ 30 tối chúng tôi mới tới trạm hành khách chính của phi trường Bangkok. Nhân viên Hoa Kỳ tại đây làm việc thật chu đáo, họ biết xe kẹt bị chậm trễ nên đã liên lạc thu xếp trước với các giới chức phụ trách phi trường, khi đoàn chúng tôi đến nơi được vào trình Hộ Chiếu vé máy bay cân gửi hành lý và lên phi cơ ngay, không phải khai báo khám xét gì cả. Những hành khách khác đi cùng chuyến đã lên hết trên phi cơ đang kiên nhẫn ngồi đợi chúng tôi. Phi cơ đưa chúng tôi đi là của hãng hàng không Thái Lan, máy bay cất cánh lúc 8 giờ tối và bay liên tục tới gần trưa hôm sau đáp xuống phi trường quốc tế tại Tokyo Nhật Bản. Chúng tôi được dẫn vào khu đợi có nhà hàng bán các thức ăn uống kiểu Âu Mỹ rất sáng sủa.

Vì Tôi nghe nói được tiếng Anh tương đối khá hơn những người khác nên trong suốt thời gian chờ đợi tại đây nhân viên hướng dẫn người Nhật nhờ Tôi thông dịch hướng dẫn mọi người. Trong lúc ngồi nghỉ để ăn uống và đợi chuyến bay của hãng Hàng không Nhật Bản đưa đi San Francisco Hoa Kỳ, mọi người được yêu cầu không nên lang bang đi ra ngoài khu vực chờ đợi, tuy nhiên cũng vẫn có đôi người tùy tiện không tôn trọng khiến nhân viên trật tự phi trường phải can thiệp dẫn quay trở lại khu đợi.


Khoảng 2 giờ chiều, nhân viên hướng dẫn đến trao vé máy bay cho từng gia đình và cho biết chuyến bay sẽ cất cánh lúc 4 giờ chiều. Ngồi đợi tiếp đến gần giờ bay, nhân viên hướng dẫn trở lại nhờ Tôi gọi mọi người tập trung và cho biết là nhóm H.O. chúng tôi được xếp ngồi chung một khu. Họ nhắc nhở cho mọi người biết trên mỗi vé đều có ghi rõ số chỗ ngồi riêng, rồi dẫn đường cho nhóm chúng tôi ưu tiên lên phi cơ trước các hành khách đi cùng chuyến bay. Khi bắt đầu lên máy bay, Tôi tưởng rằng mọi người đã hiểu và biết tìm vào ngồi đúng ghế dành cho mình, nên thay vì cùng gia đình đi đầu dẫn lối Tôi đã nhường cho mọi người lên trước, gia đình chúng tôi đứng cuối hàng lên sau chót. Nhưng không ngờ khi vào trong phi cơ, những người lên trước không ngồi vào ghế có ghi số trên vé của mình, thích ngồi đâu kéo nhau vào chiếm đại chỗ đó. Những người lên sau bị mất chỗ ngồi cãi lộn om xòm làm tắc nghẽn lưu thông.

Những hành khách phải nhường cho nhóm H.O. chúng tôi lên trước, đang ùn ùn vào tìm ghế của họ gặp trở ngại ngạc nhiên nhìn ngó tỏ vẻ không hài lòng, nhân viên phi hành đoàn phải chạy đến hỏi xem chuyện gì đang xẩy ra. Không thể để những hành khách khác phải chờ đợi phiền hà vì nhóm người H.O. Việt Nam tranh nhau chỗ ngồi, Tôi phải hết lời năn nỉ những người khiếu nại vui lòng ngồi vào những chỗ còn trống cho yên chuyện.

Theo số ghế ghi trên vé máy bay, thân nhân gia đình Tôi 16 người được xếp ngồi chung một khu sát bên nhau, nhưng những người lên trước đã chiếm mất, đành phải chia nhau ngồi vào những chỗ lẻ tẻ còn lại trong nhiều hàng ghế cách xa nhau. Trong suốt thời gian bay Tôi cứ phải bỏ chỗ ngồi chạy đi chạy lại hỏi han xem chừng các con các cháu, Bà Xã cằn nhằn hoài thật bực mình hết sức nhưng đành ngậm tăm chịu đựng biết làm sao hơn.

Trên ngực áo của mỗi người trong nhóm H.O. chúng tôi, đều phải ghim 1 phiếu bìa cứng mầu đỏ cỡ 5 phân cao 10 phân rộng ghi chữ IOM và Họ Tên cùng ký hiệu số danh sách H.O. của người mang. Ngoài ra còn phải đeo thêm nơi túi áo ngực 1 thẻ IOM nhận diện khác cũng bằng giấy cứng mầu trắng cỡ 10 X 15 phân, trên thẻ ghi Tên Họ ngày tháng năm sinh và dán ảnh cá nhân đóng dấu đỏ tròn (Intergovernmental Committee for Migration), phiá trên đầu thẻ bên trái có in chữ H.O. to tướng, bên phải đóng dấu đỏ hình chữ nhật ghi Pre-Embarcation Card và ngày làm thẻ 4 Aug 92. Ai cũng có thể nhìn thấy và đọc dễ dàng từ xa, chẳng làm sao dấu được tông tích trước những hành khách đi cùng chuyến toàn là người thuộc cái xứ mà mình đang đi đến để sống nhờ, thật xấu hổ quá chừng! Chuyện lộn xộn này không xẩy ra trên chuyến bay từ Bangkok đi Tokyo, vì các hành khách khác đã lên trước đang ngồi đợi nhóm H.O. chúng tôi, khi chúng tôi lên phi cơ tiếp viên hàng không nhìn vé của từng người chỉ chỗ ghế ngồi.



Còn tiếp...