Tập Cận B́nh nhức đầu v́ Hồng Kông 

Khi cuộc biểu t́nh của sinh viên lên cao nhất, Tập Cận B́nh ngay lập  tức đă nhắn bảo Lương Chấn Anh (Leung Chun-Ying): Không được bắn. Nhật  báo Wall Street đă loan báo và nhắc lại tin này nhiều lần, chắc là  chuyện có thật. Để tránh cảnh đổ máu bất ngờ, ông hành chánh trưởng quan  Hồng Kông đă ra lệnh cảnh sát rút lui, chỉ để ít người giữ trật tự,  không đeo vũ khí.
 Tại sao chủ tịch nhà nước Trung Cộng phải ban lệnh cho thuộc hạ nhanh  như vậy? V́ cả thế giới đang nh́n về Hồng Kông. Từ hàng thế kỷ nay,  Hồng Kông vẫn là một mảnh đất đầy gián điệp quốc tế. Chỉ cần một nước  thù nghịch nào đó cho điệp viên thả mấy trái “lựu đạn không cay” làm  chết mấy người th́, dù chuyện ǵ xẩy ra Bắc Kinh cũng phải gánh những  hậu quả sẽ khó lường.
 Trước hết, Bắc Kinh có cải chính tới đâu, dư luận cũng tin rằng quyết  định tàn sát từ Trung Nam Hải phát ra. Những người lănh đạo Trung Cộng  đă từng cho xe tăng giết chết sinh viên và công nhân tại Thiên An Môn,  ngay trước mắt cả thế giới; họ đâu ngần ngại giết những thanh niên Hồng  Kông mà guồng máy tuyên truyền của họ đang bôi nhọ và lăng mạ suốt hai  tuần rồi? Từ năm 1989 tới nay, người dân trong nước Trung Hoa cũng như  người ngoại quốc không c̣n ai tin lời nói của Bắc Kinh nữa. Nếu các sinh  viên, học sinh ở Hồng Kông bị giết, thế giới loài người càng ghê tởm  chế độ Đảng Cộng Sản Trung Quốc hơn nữa. Guồng máy tuyên truyền và ngoại  giao chạy hết xăng cũng c̣n lâu mới gột rửa được tiếng xấu đó. Cho nên,  đội cảnh sát đặc biệt chuyên dẹp biểu t́nh của Trung Cộng, đang đồn trú  ở tỉnh Quảng Đông, gần biên giới, không được dùng tới .
 Mối lo đầu tiên của Trung Nam Hải, nơi các lănh tụ cộng sản cao nhất  cư ngụ, là phản ứng dây chuyền lan vào trong lục địa. Thanh niên Hoa lục  đang theo dơi các diễn biến ở Hồng Kông và có thể noi gương các sinh  viên, học sinh ở đó. Họ có thể nổi cơn phẫn nộ nếu thấy đảng Cộng Sản  tàn sát người biểu t́nh, gợi lại cho họ nhớ các nạn nhân bị giết ở Thiên  An Môn trước đây 25 năm. Biết như vậy nên trong hơn 10 ngày qua, Bắc  Kinh đă ra lệnh tăng cường kiểm duyệt các mạng lưới xă hội trong lục  địa, bất cứ thông điệp nào viết những chữ “cấm kỵ” như “sinh viên biểu  t́nh” hoặc “cảnh sát Hồng Kông” đều bị đục bỏ. Nhiều bạn trẻ đă t́m ra  cách né tránh lưỡi kéo kiểm duyệt. Có người chỉ đưa lên facebook h́nh  ảnh đám sinh viên Hồng Kông đang ngủ đêm trong chỗ biểu t́nh, ghi một  nhận xét: Mặt đất sạch đấy nhỉ!
 Ai coi cũng thương cảm các bạn trẻ của họ tranh đấu gian nan và phải  liên tưởng đến t́nh trạng ô nhiễm trong lục địa. Một mạng khác đưa lên  bức h́nh ông Tập Cận B́nh, với một chiếc dù che trên đầu. Cách Mạng Dù  là tên gọi của phong trào phản kháng tại Hồng Kông. Guồng máy kiểm duyệt  của đảng phải mất mấy ngày mới nghĩ ra, đem đục hai thông điệp đó.
 Giới lănh đạo Cộng Sản Trung Quốc vẫn nêu Hồng Kông ra làm mẫu để dụ  dỗ dân chúng Đài Loan. Với quy tắc “nhất quốc lưỡng chế” (một quốc gia,  hai thể chế chính trị) được hứa hẹn sẽ thi hành trong 50 năm, kể từ năm  1997 khi Hồng Kông trở về với Trung Quốc, Đảng Cộng Sản hy vọng dân Đài  Loan sẽ tin vào lời hứa đó, có ngày chấp nhận gia nhập nước Trung Hoa  thay v́ cứ đứng riêng độc lập. Từ 16 năm nay Bắc Kinh vẫn muốn dùng Hồng  Kông như một bằng chứng cho thấy họ có thể cai trị một hệ thống kinh  tế, tài chánh hoàn toàn tư bản, mà không cần can thiệp như lối cộng sản.  Nếu Bắc Kinh nuốt lời hứa, dân Hồng Kông bị tàn sát, th́ phong trào đ̣i  độc lập ở Đài Loan sẽ lên mạnh không thể dập tắt được. Đó là một cơn ác  mộng của Trung Nam Hải.
 Nhưng các phản ứng chính trị không nguy hiểm bằng hậu quả kinh tế.  Tập Cận B́nh không muốn một biến cố vô t́nh sẽ giết “con gà đẻ rừng  vàng” của chế độ. Trước khi lên ngôi, họ Tập chịu trách nhiệm với Bộ  Chính Trị về hồ sơ Hồng Kông; cho nên chắc ông ta biết rơ vai tṛ kinh  tế, tài chánh của cựu thuộc địa này.
 Hồng Kông vẫn là cây cầu nối lục địa Trung Hoa với thế giới bên  ngoài, từ hàng thế kỷ nay, và sau khi chính thức nhập vào Trung Quốc,  vẫn giữ vai tṛ đó. Vào năm 1997, tổng sản lượng nội địa của Hồng Kông  lớn bằng 16% GDP của Trung Quốc, năm nay chỉ c̣n là 3%, v́ cuộc lục địa  tăng trưởng nhanh. Nhưng vai tṛ trung gian tài chánh của Hồng Kông  không xuống mà c̣n lên cao hơn.
 Các công ty Trung Quốc, kể cả các doanh nghiệp nhà nước, gây vốn nhờ  thị trường Hồng Kông. Từ năm 2012 đến nay, họ đă thu về 43 tỷ Mỹ kim  tiền vốn nhờ bán cổ phiếu lần đầu (IPO) trên Thị trường Hằng Thịnh (Hang  seng), Hương Cảng. Trong cùng thời gian đó, các thị trường trong lục  địa chỉ giúp gây vốn được 25 tỷ. Bắc Kinh đang dự trù đưa ra một chương  tŕnh cho người ngoại quốc mua cổ phần các xí nghiệp trong nước qua thị  trường Hồng Kông; và ngược lại người Trung Hoa trong lục địa được mua cổ  phần các công ty ngoại quốc, cũng trên thị trường Hồng Kông. Ngoài tiền  vốn, các công ty Trung Quốc cũng vay nợ qua một thị trường gọi là “trái  phiếu tỉm sắm” (dim sum bond market) ở Hồng Kông, vay người nước ngoài  các món nợ tính bằng tiền Trung Quốc.
 Hồng Kông hiện là nơi cung cấp hai phần ba số đầu tư ngoại quốc vào  Trung Quốc, mà vào năm 2005 chỉ mới chiếm 30%. Các công ty nước ngoài  cũng thường đầu tư thử ở Hồng Kông trước khi đem vốn vào trong lục địa.  Lợi điểm của Hồng Kông là một môi trường đầu tư có nền nếp sẵn lâu đời,  luật lệ công bằng đối với giới đầu tư, và hệ thống tư pháp độc lập, công  khai minh bạch từng bảo vệ tinh thần thượng tôn pháp luật dưới ảnh  hưởng của Anh quốc.
 Vai tṛ của Hồng Kông c̣n cần thiết hơn thời trước, v́ giới lănh đạo  Bắc Kinh muốn cải tổ hệ thống tài chánh, kinh tế trong nước họ. Nếu  không cải tổ kịp th́ nền kinh tế Trung Quốc sẽ suy sụp, các ngân hàng  ngày càng yếu v́ nợ xấu, các doanh nghiệp nhà nước không chịu cải tổ làm  ăn theo lối thị trường, chênh lệch giàu nghèo thêm trầm trọng.
 Trong ba chục năm qua, các cuộc thí nghiệm canh tân tài chánh của Bắc  Kinh đều được đem thử tại Hồng Kông. Năm 2009, Bắc Kinh muốn thí nghiệm  để đưa đồng Nguyên lên thành một thứ tiền tệ quốc tế, như các đồng đô  la Mỹ, đồng Euro hay tiền Franc Thụy Sĩ. Họ bắt đầu bằng việc cho phép  mở các trương mục ngân hàng dùng đồng Nguyên ở Hồng Kông; và cho phép  đổi tiền tự do. Cơ quan quản lư (China Cinda Asset Management Co) được  Bắc Kinh thiết lập vào cuối năm ngoái để mua các món nợ xấu đă gây hai  tỷ rưỡi đô la tiền vốn tại Hồng Kông.
 So với Hồng Kông, các thành phố trong lục địa đều thua kém. Thượng  Hải đă cố gắng tự biến thành một trung tâm thương mại nhưng không thể  cạnh tranh nổi. Lư do chính là Hồng Kông có sẵn một hạ tầng cơ sở tài  chánh được xây dựng hàng thế kỷ, một hệ thống pháp luật được mọi người  tin tưởng, và đội ngũ những chuyên viên tài chánh đầy kinh nghiệm.  Thượng Hải thiếu tất cả những yếu tố quyết định đó. Năm ngoái Bắc Kinh  đă thử lập ra một “khu chế xuất tự do” ở thành phố này, nhưng chưa được  giới đầu tư quốc tế ủng hộ. Luật mới cho phép các công ty nước ngoài vay  tiền bằng cách phát hành trái phiếu lấy đồng Nguyên làm bản vị, nhưng  không mấy ai làm. Nhiều dự án bán cổ phiếu lần đầu IPO đang bị ngâm tôm ở  Thượng Hải. Nạn tham nhũng, lợi dụng tin tức mật khi mua bán cổ phần là  điều Hồng Kông có thể tránh được, c̣n Thượng Hải th́ c̣n lâu. Bắc Kinh  cần sử dụng Hồng Kông như một pḥng thí nghiệm tài chánh, v́ nếu làm  trong lục địa th́ không biết rủi ro sẽ ra sao. Nếu một thí nghiệm ở Hồng  Kông thấy không có lợi th́ họ có thể sẽ ngưng, rồi bỏ qua; c̣n khi đă  thí nghiệm ở trong nước th́ họ sẽ phải gánh các hậu quả lớn gấp bội; khi  ḍng chảy tiền vốn mất quân b́nh hay xáo trộn.
 Kinh tế Hồng Kông cũng tùy thuộc Trung Quốc, có thể nói c̣n chặt chẽ  hơn. Một nửa số xuất cảng của lănh thổ này là bán sang Trung Quốc. Một  phần ba các món nợ của ngân hàng Hồng Kông là cho các xí nghiệp Trung  Quốc vay. Cho nên, cảnh xáo trộn tại Hồng Kông trong những ngày qua  khiến nhiều người dân địa phương lo lắng. Ngày hôm qua, Thứ Sáu, 3 Tháng  Mười, một số người đă gây sự với các sinh viên biểu t́nh ở khu Mong Kok  (tên gốc là Vọng Giác 望角, nay viết là 旺角). Đám người gây sự này được  nhận diện là thuộc thành phần các băng đảng địa phương, nhưng sau đó các  sinh viên đă quyết định rút khỏi khu dân cư lao động này.
 
Tập Cận B́nh có thể đối phó với biến động ở Hồng Kông bằng cách chờ  đợi, cho đến khi các sinh viên, học sinh và người dân mỏi mệt. Bắc Kinh  có thể nhượng bộ bằng cách sẽ cho Lương Chấn Anh từ chức, sau một thời  gian khá xa để khỏi mất mặt. Nhưng mối lo của Tập Cận B́nh vẫn c̣n đó:  Làm sao để thế giới không thấy Bắc Kinh đă can thiệp quá nhiều vào đời  sống dân chúng, v́ bất cứ hành động can thiệp nào cũng có thể gây phản  ứng mạnh mẽ của người dân đă quen sống tự do trong ít nhất một thế hệ.  Điều quan trọng nhất là không được can thiệp vào hệ thống tư pháp được  tiếng tốt của Hồng Kông. Nếu không, các ngân hàng quốc tế, các nhà đầu  tư ngoại quốc, và ḷng tin của mọi người sẽ được chuyển đi nơi khác.  Singapore là một thành phố đang sẵn sàng đóng vai tṛ thay thế Hồng  Kông!
 Muốn chấm dứt mối nhức đầu do Hồng Kông gây ra, Tập Cận B́nh có thể  nhân cơ hội này mà chấp nhận một thử thách, là đồng ư cho dân Hồng Kông  được tự do lựa chọn người cai trị họ, thay v́ nhất định theo lối “đảng  cử, dân bầu.” Khi cuộc bầu cử năm 2017 ở Hồng Kông thành công, và chiếm  lại được ḷng tin của thế giới, ông ta c̣n nên đem thí nghiệm thể thức  tranh cử, bầu cử đó tại các thành phố lớn trong lục địa trong những năm  sau đó. Hồng Kông đă là một pḥng thí nghiệm tài chánh, ngân hàng, nay  có thể dùng làm một nơi thí nghiệm chế độ dân chủ tự do cho cả nước  Trung Hoa! 
Ngô Nhân Dụng
 Nguồn: 
Người Việt Online
 
						
Bookmarks