Những buổi học đêm trong chiến tranh không ngờ đối với chúng tôi lại là những phút giờ b́nh yên tươi đẹp nhất. Có thể chúng tôi chẳng học được ǵ nhiều ở những người thầy, nhưng chúng tôi đă học lẫn nhau, đă nương tựa để mà lớn lên. Mặc dù sống thiếu thốn khổ cực chúng tôi vẫn thấy vui, vẫn không có những nỗi lo âu sợ hăi như người lớn. Như thể chúng tôi đang đứng bên lề của cuộc chiến tranh.
Nói là nói vậy chứ cái cuộc chiến này không cho phép một ai đứng bên lề. Bom đạn vẫn liên tục trút xuống cái mảnh đất nghèo khổ này. Mà mỗi ngày mỗi tàn nhẫn khủng khiếp hơn. Không chỉ có bom văng mảnh mà c̣n có cả bom napan thường gọi là bom xăng đặc. Cái quầng lửa nó bùng lên đẹp đẽ bao nhiêu th́ cũng tàn hại bấy nhiêu.
Nhà ông tổng Bá giống như một kho thóc nên đă nhận lănh trái bom napan đầu tiên. Cả cơ ngơi mấy đời chỉ trong chớp mắt đă cháy vèo vèo thành tro. Sức nóng khủng khiếp của nó làm cho mấy cây dừa cao vút ở tận góc vườn khô quắt quéo. Hai cái cối đạp bằng đá xanh trông hăy c̣n nguyên nhưng lấy tay bóp thử th́ nát vụn như phấn.
Năm ngày sau đến lượt nhà ông Chánh nhạc. Ai cũng tưởng nhà ngói th́ cháy sao nổi nhưng khi lửa tàn, những viên ngói được nung một lần nữa không cứng như sành mà vỡ ra thành những viên nhỏ như sỏi. Ngay cả cốc tách được đem chôn cũng chảy đóng cục. Đám dân quân, đám phụ nữ theo lệnh ông Khứ và cô Thảnh thúc hối đem gàu mo chổi dụi chạy tới cũng chỉ đứng từ xa mà nh́n.
Từ đây lửa hoành hoành khắp nơi. Những nhà to ở các làng đều bị đốt. Tuy chưa có ai bị cháy thui nhưng những đám cháy phừng phừng vẫn làm cho người ta kinh hoàng. Các cụ đồ Ngân và cụ cử Vân nói với nhau, lửa trên sông Xích Bích cũng chỉ khủng khiếp đến thế này là cùng.
Nhưng đó là lúc các cụ chưa thấy cái biển lửa ở làng An Định khi Pháp rải xăng đốt cả đồng lúa đang chín ! Lửa ngụt trời. Khói đen mù mịt. Cả làng cùng kêu thét như thấy con ḿnh bị ai ném vào lửa. Rồi như điên như dại, tất cả cùng lao vào giành giựt nhau với lửa những bông lúa tội nghiệp đang run lên v́ quá nóng. Ai có liềm dùng liềm, ai có dao dùng dao, những ai không có ǵ th́ dùng tay không.
Nhưng lửa như những con rồng hung dữ chỉ trong chớp mắt đă nuốt trọn cả cánh đồng. Cả đồng lúa đang trĩu hạt giờ chỉ c̣n lại tro. Mùi lúa cháy không khét như mùi nhà cháy mà lại thơm đến nghẹn ngào! Mặt đầy bụi tro lem luốc, đầy mồ hôi và nước mắt, mỗi người nh́n lại trong tay ḿnh chỉ có một vài bó lúa cỏn con, ngơ ngác tự hỏi không biết sống làm sao đây!
Lại đói!
Người ta kéo nhau đi mót ḿ , mót khoai ở tận Phù Cát, Phù Mỹ. Những đoàn người lếch thếch hệt như đám ăn mày chỉ khác là không bó chân những đồ dơ bẩn và không c̣n chó để chọc cho cắn rồi nằm vạ. Nhưng chẳng c̣n thứ ǵ để mà mót. Cả vỏ ḿ vỏ khoai trước đây là cho không, giờ th́ cũng phải mua. Khoai sùng khoai thối cũng bán. Những người nghèo lại đi thất thểu với cái bụng đói. Người ta cũng chẳng thèm sợ tàu bay và chúng cũng không thèm bắn vào họ nữa.
Chúng đi phá đập!
Nghe nói Mỹ viện trợ cho Pháp hàng ngàn quả bom có cánh. Khi rơi xuống sông chúng biết t́m đến cửa đập và đúng lúc đó chúng mới chịu nổ. Thế là cái đập lưng mai rùa làm đă từng làm trợt bao nhiêu bom nay ngờ nghệch hả họng ra để nuôt cái chết vào bụng
Đập Đá nổ tung !
Rồi đập Đồng Cam ở Phú Yên cũng không c̣n !
Giá lúa một ngày tăng đến năm lần. Một gánh lúa bằng cả một gánh tiền tín phiếu.
Đang giữa mùa hè. Gió nam thổi suốt ngày đêm như những bầy ngựa hoang cất tiếng hí đuổi nhau trên cánh đồng. Sông cạn khô như có cả trăm con rồng cùng kéo tới hút nước .
Ông Khứ lại hô hào chống hạn !
Hàng trăm cái giếng được đào giữa ruộng vừa mới cháy. Trước đây hàng ngàn cây cọc theo lệnh ông chỉa lên trời th́ nay hàng trăm cây xà beng thọc sâu vào bụng đất. Những mạch nước hiếm hoi ri rỉ được những chiếc gàu mo cán dài múc lên vung văi trên đồng. Đất bị nướng. Một vài gàu nước tạt lên chỉ nghe đánh xèo một tiếng, khói bốc lên khét lẹt. Đến cây xương rồng cũng không trồng được chứ nói ǵ đến lúa.
Đang lúc mọi người phải chiến đấu tuyệt vọng với đói khát, hạn hán th́ đột nhiên có tin xử tử Việt gian ở g̣ Na.
Cái tin mới lạ lùng làm sao ! Hả hê làm sao ! Thế là tất cả chết chóc, thương tật, ốm đau, nhà cháy, đập lở, ngay cả những con chó bị giết, những ngày đêm ngứa ngáy v́ bị chí rận … người ta đều trút lên đầu Việt gian.
Mọi người quên đói, quên ốm đau, quên những ngày sắp tới không biết sống bằng ǵ … để náo nức đợi chờ. Ai cũng muốn biết mồm ngang mũi dọc của thằng Việt gian nó ra làm sao. Chắc nó mặt xanh nanh vàng, vừa hung ác như thằng Năm Quầng mà cũng vừa quỷ quyệt như thằng Lư Thông. Người ta kháo nhau về những việc làm hèn hạ của nó.
Nào là chỉ điểm kho lúa, trường học, nhà thương … chính nó đốt nhà ông tổng Bá, nhà ông Chánh nhạc, chính nó ác độc báo cho Pháp biết đồng lúa chín … chỉ cần một mảnh gương nhỏ dắt đâu đó để mặt trời nhấp nháy là máy bay biết chắc nơi nào cần trút bom xuống. Nó c̣n rải truyền đơn rầm ŕ tung tin xấu, đặt những câu thơ phản động như :
Chú phỉnh tôi rồi chính phủ ôi !
Chú khiêng lên hết chiến khu rồi
Thi đua sao cứ thua đi măi ?
Kháng chiến lâu dài khiến chán thôi !
Nói thế mà nghe được à ? Ông Khứ nghiến răng trèo trẹo như thể sắp cắn vào cổ nó nếu nó dám nói trước mặt ông.
Còn tiếp ...
Bookmarks