Việt Tide: Hiện nay đang có tin đồn tại Hà Nội, rằng v́ không t́m được một khuôn mặt nào sáng giá và mới mẻ cả, cho nên có thể Đại hội 10 kỳ này sẽ phải lưu ông Nông Đức Mạnh lại trong vai tṛ Tổng bí thư đảng; bà có nhận định ǵ về cá nhân ông Nông Đức Mạnh không ạ ?
Dương Thu Hương: Nh́n một cách chủ quan, th́ tất cả những nhân vật lănh đạo đảng cộng sản, tôi không trực tiếp gặp họ. Tôi chỉ nh́n họ qua h́nh ảnh, mà cũng rất hăn hữu. Những lần thấy h́nh họ trên TV, tôi thấy trong những người lănh đạo, th́ cái mặt ông Nông Đức Mạnh c̣n có vẻ sáng sủa hơn. Đôi khi tôi thấy ông ta có cái nh́n buồn rầu.
Có lẽ ông ta cũng thấy nước non thối tha quá và đảng của ông ta thối tha quá. Có lẽ cái nh́n buồn rầu ấy chứng tỏ người ta c̣n chút lương tâm; chứ không giống những bộ mặt nham nhở cười hềnh hệch như các cụ ngày xưa bảo "sằng sặc như ... cái ǵ phải nước sôi ấy".
Tóm lại, những người do đảng cử ra tất cả là do họ tự bầu lẫn nhau, nhân dân không bầu cho họ, cho nên mặt mũi họ tăm tối lắm, ăn nói th́ nham nhở ngu độn, câu nọ chửi bố câu kia, không ra thể thống ǵ cả. Họ ngớ ngẩn đến độ tất cả người dân Việt Nam, dù người mù chữ cũng phải xấu hổ v́ vua chúa sao mà tối tăm ngu dốt đến thế.
Tôi chẳng biết ông Nông Đức Mạnh có lên được không, nhưng mà ngay cả ông Mạnh tại vị chăng nữa th́ cái cơ chế này vẫn buộc phải thay đổi. Không một cá nhân nào có thể tử tế được. Vấn đề là phải có cơ chế tốt để buộc con người phải tử tế. Trước sau tôi vẫn nghĩ phải có một chế độ mà trong đó dân chúng được quyền bầu lên những người đại biểu của ḿnh.
Bản thân những người đại biểu ấy khi được bầu lên, họ sẽ có sự tự tin của họ bởi v́ họ được đảm bảo bởi lá phiếu của người dân; và do đó mặt họ dù có xấu xí chăng nữa th́ vẫn có ánh sáng của ḷng tự tin. Hơn thế nữa, nhân dân không đến nỗi ngu dốt đến độ bầu cho những khuôn mặt tối tăm quá, hoặc những kẻ ngu dốt quá.
Cho nên, đất nước chúng ta muốn tiến bộ th́ phải phá bỏ chế độ độc đảng và phải tiến tới một thể chế tôn trọng quyền bầu cử thật sự của người dân. Lúc bấy giờ th́ tôi mới có th́ giờ nh́n kỹ những khuôn mặt lănh đạo, chứ bây giờ th́ tôi không có th́ giờ làm việc đó.
Việt Tide: Hiện nay, những vụ tham nhũng và hành động vô trách nhiệm tại Bộ Giao thông Vận tải của nhà nước Hà Nội đang gây căm phẫn trong dân chúng; nhất là thái độ của Bộ trưởng Đào Đ́nh B́nh điềm nhiên đi giải trí bằng cách tắm bùn, đúng vào lúc xẩy ra tại nạn xe lửa ở Lăng Cô khiến nhiều người chết. Nhiều người băn khoăn tự hỏi chẳng lẽ giới lănh đạo không c̣n tư tự trọng nào nữa hay sao. Bà nghĩ ǵ về ḷng tự trọng của giới lănh đạo hiện nay ở Việt Nam ạ ?
Dương Thu Hương: Tôi xin nhắc lại một định nghĩa rất cổ điển về con người: "con người là sinh vật đứng ở giữa hai đầu, một đầu là thánh thần và một đầu là súc vật; và luôn luôn trong t́nh trạng bấp bênh và có khuynh hướng trượt; và sự trượt dễ nhất là trượt xuống về bản năng súc vật".
Trong những cơ chế chính trị tốt đẹp, các lực lượng đối trọng, các cơ quan truyền thông báo chí tự do và tŕnh độ dân trí sẽ là cái thắng để phanh người ta không thể trượt xuống phía bản năng súc vật. Chứ c̣n trong một xă hội bị cai trị bởi chế độ độc tài thối nát th́ làm ǵ có phanh. Cho nên con người ta trượt đến đâu th́ trượt thôi. Tất cả những chuyện tồi tệ như phá trinh trẻ con mới trên 10 tuổi v́ những thằng làm việc đó tin rằng như thế sẽ hên, sẽ thăng quan tiến chức, buôn bán thành công, v.v...; những chuyện như thế xẩy ra từ lâu rồi trong xă hội Việt Nam hiện nay.
Việt Tide: Trong tuần lễ vừa qua, 118 nhà đấu tranh dân chủ tại quê nhà chúng ta đă cùng kư tên trong bản Tuyên ngôn Tự Do-Dân Chủ cho Việt Nam 2006; ngoài ra, Đại hội Dân Chủ Thế Giới tại Istanbul – Thổ Nhĩ Kỳ đă vinh danh Đại lăo Ḥa thượng Thích Quảng Độ và giáo sư Hoàng Minh Chính. Bà nhận định ra sao về hai sự kiện này ạ ?
Dương Thu Hương: Đó là kết quả của cả một quá tŕnh dài đau khổ và chiến đấu. Rơ ràng phải có chiến đấu th́ mới đạt được những kết quả như thế. Theo tôi th́ đó là một bước tiến dài trên con đường dân chủ của đất nước chúng ta. Tôi rất sung sướng về những thành quả này; và đây là một vạn hạnh cho đất nước.
Bookmarks