( Tiếp theo...)
Ngày Tháng Buồn Hiu
Tác giả: Ngọc Ánh
.
Phần 4
.
.PHỤ BẢN
NHẬT KƯ MỰC TÍM
Đây là những suy nghĩ của cô học tṛ nhỏ nh́n miền Nam tả tơi sau biến động 30/4/75. Xă hội chủ nghĩa đă biến đổi toàn bộ cuộc sống của người dân và đẩy họ vào bước đường cùng của đói nghèo, áp bức, bất công… Chân dung thật sự của bộ mặt giả trá Cộng sản trong thời gian cô có dịp “sống chung với lũ”, sự cảm nhận chua xót phẫn uất mà cô không biết phải chia sẻ cùng ai trong nỗi cô đơn thất vọng mà cô đă trăi qua những năm tháng đáng nguyền rủa ấy
Cuốn nhật kư được viết bằng mực tím của thời làm học tṛ lăng mạn mà văn phong c̣n vụng về như viên sỏi thô thiển ném vào khoảng không tăm tối, thật sự cô không hy vọng nh́n thấy ánh sáng cuối đường hầm của địa đạo Cộng sản hun hút phía trước, mà cuộc chiến đấu nếu có cũng không chắc ǵ lật ngược t́nh thế khi dân quân miền Nam đang sức cùng lực kiệt trong nhà tù rộng lớn của chế độ Cộng Sản.
“Nhật kư mực tím” được người thân chuyển ra nước ngoài trước khi tác giả bị bắt và được in trong Tạp chí việt Nam Hải Ngoại bắt đầu từ số 44 năm 1979 tại SanDeigo, California.
Gần 30 năm sau, khi tôi đến Mỹ th́ tạp chí Việt Nam Hải Ngoại đă đóng cửa lâu rồi, trong lúc tôi không biết t́m đâu ra nguyên bản “đứa con đầu tay” của ḿnh th́ anh Ba Trí từ Paris bay sang gặp Ông Đinh Thạch Bích chủ biên của tạp chí VNHN và lục t́m trong kho báo cũ của ông để copy lại tương đối đầy đủ, đóng b́a màu tím và anh đă tặng tôi như món quà ư nghĩa nhất trong ngày tôi đặt chân xuống vùng đất Tự Do. “Cây thánh giá nặng nề trên vai em đă được gỡ xuống, hăy quên đi những đau buồn đă qua để sống tự tin và hy vọng cho một tương lai tốt đẹp hơn”.
Xin cám ơn người anh đáng kính và Ông Đinh Thạch Bích chủ biên của VNHN đă giúp tôi có được ấn phẩm này.
*Tháng 6 năm 1975
“Người trưởng thành là người tự chọn cho ḿnh một lối đi – mà không phải do kẻ khác vạch sẵn” – Ta chán nản buông cây bút xuống bàn, khi nguệch ngoạc ḍng chữ kư cuối cùng trong tờ khai sơ yếu lư lịch – do Ba ngồi cạnh bên đọc cho viết - thế là hết. Đời ta sẽ gắn liền với mảnh giấy dễ ghét đó. Không thoát được. Không thể chạy trốn đàng nào. Kẻ khác đă vạch sẵn tương lai cho ta – và ta bất lực trong hành động độc đoán đó. Điều này sẽ làm ta thất vọng ray rứt đến suốt cả đời. Có thể vậy. V́ ta sẽ không bao giờ được trưởng thành. Vâng, măi măi ta vẫn là một con bé yếu đuối trong “nỗi buồn nhược tiểu”. Chán quá! Thấy ḿnh chẳng quyết định được ǵ hết cho cuộc đời. Cứ lừng khừng như rong rêu trôi dạt..
Ta chỉ khoái làm học tṛ ôm cặp vô tư. Ta chả ham mần thư kư, thư cóp “sáng vác ô đi- tối vác ô về” trong cái pḥng giấy chật hẹp tù túng.
Thế mà “kẻ khác” vẫn cứ phom phom dí vào mặt ta bản sơ yếu lư lịch:
- Con ghi vào đây những sự thật về tiểu sử, về đời tư, về những quá tŕnh hoạt động từ trước đến nay. Kê khai họ hàng. Kê khai cha mẹ anh em. Đời sống gia đ́nh giai cấp xuất thân. v.v… và v.v…
Hai mươi phút ngồi lại để ghi chuyện hai mươi năm. Ta năn muốn phát khóc với cái tên Lê Ngọc Ánh vô duyên. ( đến cái tên cũng do người khác áp đặt.) Biết nói cái ǵ bây giờ?
Mọi việc đều ngoài ư muốn, kẻ khác đă dành quyền định đoạt.
- Con phải học khóa kế toán tài chánh. Con phải đi làm thư kư cho phường. Con phải dành nhiều th́ giờ cho công tác hơn là việc trau dồi văn hoá. Học th́ cũng từ từ, chầm chậm. Lo thực tế trước. Có tinh thần cách mạng trước vẫn hơn, như bà Nguyễn thị B́nh, nhà nghèo không có điều kiện đi học, bà đi làm cách mạng trước, bây giờ bà đi khắp nơi trên thế giới, nói hàng trăm thứ tiếng đó, có muộn màng ǵ đâu! Con nên làm theo ư Ba, thế này.. thế này…
Ta ngao ngán quá đỗi và cũng rầu rĩ quá đỗi. Mấy ngày nay cứ lang thang đi chơi, chả biết người ḿnh ra làm sao nữa. nhu nhược thất vọng buồn bă… đủ thứ tâm trạng hững hờ!
Trời ơi! Giá biết thế, ta ở quách dưới quê cho rồi, dù ǵ ở đó cũng đở tẻ nhạt hơn, cũng cảm thấy đời an ủi hơn. Bây giờ mới tiếc rẻ khi rời xa thành phố nhỏ nhoi ấm cúng đó, tiếc ḿnh đă dại dột khăn gói trở lại Sài G̣n khó chịu này.
Mọi sự đă rồi, có vẫy vùng phản kháng thế mấy cũng vô ích. Liệu ḿnh có đủ can đảm thoát ly làm thân ngựa hoang trên cánh đồng cỏ úa hôm nay không?
Nhớ tới hàng chữ ghi trong phần khuyết điểm cá nhân “nhạy cảm và hay yếu đuối.”. Vâng, ta phải tự thú như vậy bởi v́ ta biết khó mà ngoi đầu lên được trong ḍng nước ngược này!
Ngày… tháng…
Đi học một khóa kế toán. Ngôi nhà rộng trên đường Trần Quư Cáp bị tịch thu lại của chính quyền cũ. Nghĩ cũng tiếc của trời. Đúng là số Vici đẻ bọc điều - tự dưng đầu hôm sớm mơi được mần chủ hàng trăm ngàn ngôi nhà với đầy đủ tiện nghi, quả sướng thật!
Đồng chí Thầy là dân Nam bộ, tập kết ngoài Bắc mới về, giọng nói bị pha trộn nghe deo dẻo như đôi dép cao su của ông, câu chuyện cũng hể hả cởi mở. Một lớp có chừng mươi cái bàn. Chừng năm sáu chục gương mặt đủ giới, sinh viên Luật, Kinh tế, Văn khoa có, học sinh lớp 10, 11, 12 cũng có. Đàn ông, đàn bà sồn sồn đủ dạng, mấy nàng thơ kư mặc áo bà ba, đi dép bộ đội cũng ngồi rải rác trong pḥng. Mỗi bàn là một tổ. Mỗi tổ gồm 8 người. Bàn ta là tổ một, kê dưới cái quạt gió lạnh thấu xương, tổ có hai thằng nhóc, ba đàn bà, ba con gái, ngồi kế bên trái là chị uỷ viên kinh tài từ rừng cao su miền Đông chường mặt ra, bên phải một nàng sinh viên Văn khoa năm thứ ba, nàng khoe là cán bộ ṇng cốt của đảng, bí thơ bí thở ǵ đó hoạt động nằm vùng Sài G̣n - Gia định tỉnh bơ trong thời kỳ “Mỹ Thiệu”. Nàng xinh xắn khả ái như thế mà đâu có ai ngờ, mấy hôm đầu thấy nàng tưởng như muốn mê, vậy mà khi nghe nàng tiết lộ lư lịch trích ngang, tự dưng nổi da gà. Ôi trời! Người đẹp ghê thật! Mỗi tháng vào bưng học tập cứ như đi chợ.
Nh́n tới nh́n lui trong lớp thấy ḿnh chả giống ai hết. Việt cộng dày đặc. Việt cộng lềnh như bánh canh, đông như bèo, như kiến. Ḷng chán ơi là chán, ta phải làm thế nào đây để tự cô lập ta?
Ngày… tháng…
Nghe thương bạn bè quá đỗi là thương khi biết lúc này ḿnh chợt mất mát nhiều quá. Nh́n mà không biết phải lôi kéo thế nào để đỡ hư hao, để bớt vuột mất. Buổi sáng đi uống cà phê với Sơn trong công viên “con rùa”, hai đứa kể về bạn bè một thời c̣n rong chơi, rộn ră. Đọc thư nhỏ Hương viết từ SócTrăng kỷ niệm, ḷng bồi hồi nhung nhớ không cùng. Những lời trách móc trẻ con, thứ ngôn ngữ đay nghiến nồng nàn đă khiến ta buồn muốn khóc. Không, ta không quên cái thị xă êm đềm một thời tuổi nhỏ, Sài G̣n chẳng làm nguôi ngoai chút xíu nào. Sở dĩ ta thích đi chơi với tên Sơn v́ ở hắn ta c̣n thấy được chút hồn quê trong t́nh nghĩa bạn bè thân mật.
“Thời cuộc càng lúc càng dầu sôi lửa bỏng. Đẩy mạnh tớ vào trách nhiệm không thể thoái thác. Chấp nhận gánh vác là chấp nhận cái chết đeo đuổi - cầm bằng. Bây giờ c̣n ngồi đây nói chuyện với cậu - Biết đâu là lần cuối cùng. Chúa nhật tuần sau cậu chẳng c̣n nh́n thấy tớ nữa. Mạng sống tớ giờ mong manh. Tương lai tớ thí vào ván bài định mệnh. Chuyện thế nào cũng kết thúc. Tớ biết ḿnh đang liều lĩnh. Nhưng ít ra khi nằm xuống, tớ c̣n có cái hănh diện của kẻ làm người – dù kẻ đó vô danh. Bạn bè sẽ không c̣n dịp để chọc Sơn quắn, Sơn cận… Sơn nào th́ cũng đă mất rồi!...”
Điếu thuốc ngậm hờ trên miệng, cái môi dưới trề ra khinh bạc. Cặp kính cận kéo xuống sóng mũi. Trông tên bạn tôi già cỗi đến tội nghiệp. Thương ngươi quá Sơn ơi! Nhưng tớ cũng ghét nghe cái giọng điệu như trăn trối đó. Nói bậy vừa thôi chứ. Sao bi quan lắm thế. Tớ ích kỷ lắm, tớ không muốn mất đi một người bạn nào của tớ, Thành đi Mỹ rồi, hắn là bạn trai mà dạo c̣n đi học, tớ khoái cái tính khùng khùng của hắn. Trông hắn dễ chịu với bạn bè hơn cả Sơn. Vậy mà hắn bỏ đi im ĺm. Tớ cảm thấy tiêng tiếc nao nao. Khi nghe hắn đă rời bỏ quê hương, Sơn mừng cho hắn trong khi tớ tự hỏi bao giờ hắn mới được trở về với bạn bè ngày cũ. Ôi, tên Tí quạu đáng yêu của nhóm Du ca Hoàng Diệu. Tết này ai sẽ chạy Vespa chở tớ đi chơi. Ai sẽ là đầu tàu bao cả bọn đi ăn uống tưng bừng? Ôi tên Thành tưng tửng đáng yêu của bạn bè!
Chuyện Sơn làm sẽ đưa đến con đường nào không máu và đổ vỡ điêu tàn. Liệu có thành công không Sơn? Tớ chỉ sợ nay mai ḿnh sẽ mất đi một người bạn nữa. Đó là điều tớ không muốn một chút xíu nào. Sơn, cẩn thận nghe Sơn!
Buổi sáng Sài G̣n trời âm u như sắp có mưa to. Không khí thành phố chợt ngột ngạt đến kỳ dị. Sơn chở tôi về con hẻm nhỏ, nghe tiếng thở dài ḿnh yếu đuối, buồn hiu.
Ngày… tháng…
Lá thư của nhỏ Hai vừa gởi lên chiều hôm qua, lá thư cầu cứu của con ḅ lạc bầy đang chán cánh đồng cỏ úa, lời thư kể lể, thở than. Tự dưng nghe thương bạn bè vô cùng. An ủi nhỏ như an ủi chính ḿnh. Cố lên đi Hai. Tao đang gắng hết sức để lôi kéo bạn bè. Hăy suy nghĩ kỹ trước khi lên đây với tao. Tao đi làm rồi, lương có thể sống lây lất qua ngày. Bạn bè cứ rủ nhau về hết Sài G̣n, khổ sở có nhau, tao không muốn đứa nào c̣n nhọc nhằn lao đao trong cái tỉnh nhỏ đó. SócTrăng không c̣n là của tụi ḿnh. Quê hương đă giải phóng nên tụi ḿnh phải đi chỗ khác dung thân. Đừng buồn nghe nhỏ. Cố can đảm mà chịu đựng, mà sống cho qua thời buổi khốn khổ này. Tao hiểu hoàn cảnh mày, Ba mày đi tù nên mày cảm thấy chới với, hụt hẩng, mẹ mày nay đau mai yếu và bầy em nheo nhóc bơ vơ … Tuổi trẻ chúng ta không thể ngồi đó, khoanh tay than thở. Tuổi trẻ chúng ta cần phải làm một cái ǵ cho hôm nay. Dù thế nào đi nữa th́ mọi việc cũng cố đến ván cuối cùng. Mày hiểu ra sao rồi chứ?
Im lặng bây giờ là một điều tốt, nếu mày thích mày có thể bắt tay với bạn bè. Chúng ta sẽ đi làm cơn gió nhỏ, hoặc thành trận mưa giông hay chỉ là làn khói mỏng. Thế nào th́ cũng phải có một lần. Suy nghĩ chính chắn đi để sau này không trách ḿnh lỡ lầm, dại dột.
Tao mong gặp mày cũng như mong thấy lại nhỏ Hạnh, nhỏ Hương, tên Sùng, tên Kiệt… hàng chục khuôn mặt bạn bè ngày cũ – hăy kéo hết tuổi trẻ đang loay hoay buồn năn ở Sóc Trăng lên Sài G̣n kết bè kết lũ, một ngày mà bọn ḿnh đều vui hát, hoan ca.
C̣n tiếp...
Bookmarks