. . . Vai vế của chú Samourai cũng khá là quan trọng trong thế cờ Biển Đông...
Đúng vậy đó và Nam Hàn, tuy không thể sánh với Nhật, nhưng khả năng kiếm được một "vai vế ngon lành" ở đây không phải là không có v́ tuyến đường Biển Đông cũng như Nhật là cửa ngơ vận chuyển hàng hóa trọng yếu của Nam Hàn, nhưng chính sự thiển cận và hẹp ḥi của TT Moon đă kéo ngược Nam Hàn lại phía sau và bây giờ ,nếu phải như thế, không có càng tốt hơn.
Chỉ nguyên quyết định gần đây rút khỏi Thỏa thuận GSOMIA đă cho thấy sự hẹp ḥi nông cạn đă làm mất sự phán đoán đúng đắn của Moon. Ai cần thỏa thuận GSOMIA hơn? thỏa thuận này là vấn đề sinh tử của ai ? Nhật hay Nam Hàn ?! và những dữ liệu về các vụ bắn thử hỏa tiễn của BH, ai thông tin nhanh và chính xác hơn? Tokyo hay Seoul?! (BH)
___________________
Việc Hàn Quốc ngừng chia sẻ thông t́nh báo quân sự với Nhật Bản sẽ khiến Seoul hứng chịu tổn hại lớn hơn về an ninh quốc gia.
Chính quyền Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngày 22/8 quyết định không gia hạn Thỏa thuận Hợp tác Thông tin An ninh Quân sự Chung (GSOMIA) với Nhật Bản nhằm trả đũa các động thái hạn chế thương mại của Tokyo giữa lúc căng thẳng giữa hai nước leo thang.
Thỏa thuận GSOMIA được kư kết vào năm 2016, cho phép Nhật Bản và Hàn Quốc trao đổi trực tiếp thông tin t́nh báo quân sự nhạy cảm trong khu vực, bao gồm dữ liệu về các vụ phóng tên lửa của Triều Tiên, thay v́ thông qua Mỹ, nước đă thiết lập hai thỏa thuận chia sẻ tin t́nh báo riêng rẽ với Tokyo và Seoul.
Với quyết định không gia hạn GSOMIA, Hàn Quốc sẽ phải đối mặt với những thách thức lớn từ chương tŕnh tên lửa Triều Tiên, cũng như những mối đe dọa an ninh khác trong khu vực, theo John Lee, học giả tại Viện Hudson ở Washington kiêm giáo sư Trung tâm Nghiên cứu Mỹ thuộc Đại học Sydney, Australia.
Triều Tiên đă liên tiếp tiến hành 6 vụ thử vũ khí chiến thuật tầm ngắn kể từ ngày 25/7. Dù Tổng thống Moon Jae-in luôn ch́a tay hữu nghị với lănh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, những vụ thử tên lửa, pháo phản lực này cho thấy B́nh Nhưỡng vẫn là mối đe dọa sống c̣n thực sự đối với Seoul.
Hàn Quốc từng t́m cách xây dựng quan hệ gắn kết hơn với các nước ngoài đồng minh Nhật, Mỹ, để rồi sau đó rút ra bài học thấm thía. Sau khi nhậm chức tổng thống Hàn Quốc năm 2013, bà Park Geun-hye lập tức có động thái xích lại gần Trung Quốc, thay v́ quá dựa dẫm vào Mỹ. Bà mô tả chuyến thăm cấp nhà nước lần đầu tiên đến Bắc Kinh hồi tháng 6/2013 là "chuyến thăm của trái tim và ḷng tin".
Hai năm liên tiếp sau đó, Hàn Quốc được hưởng lợi nhờ thay đổi chính sách ngoại giao với Trung Quốc với mối quan hệ giữa đôi bên được đánh giá là gần gũi và nồng ấm nhất từ trước tới nay. Mối quan hệ kinh tế giữa hai nước cũng mạnh mẽ hơn bao giờ hết. T́nh hữu nghị Hàn - Trung lên đỉnh điểm khi bà Park đến Bắc Kinh dự cuộc duyệt binh kỷ niệm 70 năm ngày kết thúc Thế chiến II vào năm 2015, dù lănh đạo các nước như Mỹ, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) không tới sự kiện này.
Tuy nhiên, chính quyền bà Park tan vỡ ảo tưởng về mối quan hệ với Trung Quốc khi Triều Tiên tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 4 ngày 1/6/2016. Sau vụ thử, bà Park cho phép Mỹ triển khai hệ thống pḥng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) trên lănh thổ Hàn Quốc, nhưng quyết định này vấp phải phản ứng giận dữ từ Trung Quốc.
Mối quan hệ Trung - Hàn vừa chớm nồng ấm đă trở nên nguội lạnh từ năm 2017, khi Bắc Kinh áp đặt các biện pháp trừng phạt không chính thức đối với Seoul để đáp trả quyết định trên, khiến nền kinh tế Hàn Quốc thiệt hại 7,5 tỷ USD.
Những sự kiện này cho thấy Nhật vẫn là quốc gia thân thiện nhất với Hàn Quốc ở khu vực Đông Bắc Á. Tranh căi ngoại giao hiện nay giữa Hàn Quốc và Nhật Bản dường như sẽ làm gián đoạn lợi ích quốc gia của cả hai nước, giới quan sát nhận định.
Năm ngoái, đột nhiên ṭa án tối cao Hàn Quốc ra phán quyết buộc hai công ty Nhật phải bồi thường cho những người Hàn Quốc bị cưỡng bức lao động trong thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng bán đảo Triều Tiên (1910-1945). Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản cho rằng phán quyết trên vi phạm thỏa thuận thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước vào năm 1965, trong đó đồng ư khép lại vấn đề cưỡng bức lao động.
Hồi tháng 7, Nhật Bản thông báo hạn chế xuất khẩu sang Hàn Quốc ba loại hóa chất quan trọng để sản xuất màn h́nh và linh kiện bán dẫn. Đến đầu tháng 8, Nhật quyết định loại Hàn Quốc khỏi "danh sách trắng" các nhà nhập khẩu uy tín gồm những nước được phép mua sản phẩm và công nghệ Nhật Bản có thể sử dụng cho mục đích quân sự. Nhật Bản nói những động thái trên xuất phát từ các lư do an ninh và sự suy giảm ḷng tin với Hàn Quốc.
Học giả John Lee cho rằng căng thẳng song phương có thể được giải quyết êm đẹp khi Seoul nhượng bộ một chút trong vấn đề lịch sử, trong đó có vấn đề lao động cưỡng bức, để tạo điều kiện cho Tokyo đảo ngược những quyết định trên.
Song quyết định của Hàn Quốc chấm dứt GSOMIA với Nhật Bản làm tiêu tan mọi hy vọng về việc hàn gắn mối quan hệ giữa Seoul và Tokyo trong tương lai gần.
John Lee nhận xét để mối quan hệ chuyển biến xấu đến mức như hiện nay không có lợi cho Hàn Quốc lẫn Nhật Bản, hai nước đồng minh của Mỹ ở Đông Bắc Á, nhưng Hàn Quốc sẽ gánh chịu hậu quả lớn hơn nhiều so với Nhật.
Dưới thời kỳ cầm quyền của Thủ tướng Shinzo Abe, Nhật Bản đă trở thành đồng minh quan trọng và quyền lực nhất của Mỹ trong khu vực, đặc biệt là việc nước này hợp tác với Australia và Mỹ để thực hiện chiến lược "Thái B́nh Dương - Ấn Độ Dương tự do và rộng mở".
Trong khi đó, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in vẫn cam kết "ba không" với Trung Quốc để được Bắc Kinh chấm dứt cuộc tẩy chay thương mại không chính thức nhằm trừng phạt việc Seoul cho phép Washington triển khai THAAD. Cam kết "ba không" bao gồm không triển khai thêm hệ thống THAAD, không tham gia vào hệ thống pḥng thủ tên lửa của Mỹ trong khu vực và không liên minh quân sự ba bên với Mỹ và Nhật Bản.
Khi trút lửa giận vào Nhật Bản và quyết định đ́nh chỉ hiệp định chia sẻ thông tin t́nh báo, Hàn Quốc dường như đă quên mất một thực tế rằng các tên lửa tầm ngắn của Triều Tiên chỉ có thể nhắm đến lănh thổ nước này. Trong khi đó, Nhật Bản sở hữu những hệ thống cảm biến hiện đại, có thể kịp thời chia sẻ với Hàn Quốc những thông tin t́nh báo chính xác và giá trị về các hoạt động tên lửa của Triều Tiên.
John Lee cho rằng với việc chấm dứt thỏa thuận GSOMIA, Hàn Quốc đă nhầm lẫn đâu là mối đe dọa lớn nhất đối với các lợi ích của nước này.
Hăng tin AFP dẫn lời Bộ trưởng Quốc pḥng Nhật Bản Takeshi Iwaya cho biết thỏa thuận GSOMIA rất quan trọng đối với an ninh khu vực. "Trong hàng loạt vụ phóng tên lửa của Triều Tiên, hai bên đều có trao đổi thông tin kỹ lưỡng và cẩn thận", Iwaya nói với phóng viên hôm 23/8. Ông cảnh báo việc hủy bỏ thỏa thuận sẽ khiến hợp tác quốc pḥng song phương khó khăn hơn.
Khi không có những cơ chế hợp tác như GSOMIA, quân đội hai nước có thể gặp khó khăn hơn trong việc theo dơi các vụ phóng tên lửa của Triều Tiên, nhà phân tích Tobias Harris từ hăng tư vấn Teneo, cho biết.
"Chấm dứt GSOMIA không chỉ là đi nước cờ sai để gây sức ép với Nhật Bản mà c̣n chẳng có lợi cho an ninh của chúng tôi", cựu cố vấn an ninh quốc gia Hàn Quốc Cho Tae-yong, người từng tham gia nỗ lực kư kết thỏa thuận GSOMIA, cho hay.
Trong khi đó, Daniel Russel, cựu trợ lư ngoại trưởng Mỹ chuyên trách về các vấn đề Đông Á và Thái B́nh Dương, cho rằng quyết định của Hàn Quốc không chỉ khiến họ gặp khó, mà c̣n gây tổn hại trực tiếp lợi ích của cả Mỹ trong khu vực, trong bối cảnh kho tên lửa đạn đạo và hạt nhân của Triều Tiên đang gia tăng nhanh chóng.
"Đây là những ǵ mà chính sách 'Nước Mỹ trên hết' mang lại cho chúng ta: Mọi người hành động ích kỷ thay v́ phục vụ mạng lưới hợp tác của các đối tác", Russel nói.
Tờ New York Times cho rằng việc Hàn Quốc dừng thỏa thuận GSOMIA với Nhật Bản là hành động bất thường v́ nó sẽ làm suy yếu nguồn thông tin t́nh báo quan trọng của hai nước về Triều Tiên và Trung Quốc. Xung đột Hàn - Nhật không chỉ gây tổn hại rơ ràng đối với nền kinh tế và an ninh hai nước mà c̣n tổn hại cả các lợi ích của Mỹ trong khu vực, vốn dựa vào mối quan hệ lành mạnh giữa Nhật Bản và Hàn Quốc.
VnExpress (Theo Diplomat, Reuters, NYTimes)
Bookmarks