Trung Hoa Tả Pí Lù

**dtkcamau** · 29-02-2020, 11:18 AM

Tổng thống Mông Cổ bị cách ly sau khi đi Tàu gặp Tập Cận Bình rêu rao thành tích chống dịch

CTV Danlambao - Tổng thống Battulga Khaltmaa và các nhân viên chính phủ cao cấp đã bị cách ly 14 để theo dõi nguy cơ nhiễm vi khuẩn Tàu.

Theo hãng thông tấn Reuter, phái đoàn Mông Cổ là phái đoàn với nguyên thủ quốc gia đầu tiên đã đến Trung Quốc kể từ khi coronavirus bùng phát ở Vũ Hán (1).

Cùng với Bộ trưởng Bộ Ngoại Giao Tsogtbaatar Damdin và các thành viên cao cấp trong chính phủ, Tổng thống Battulga Khaltmaa đã họp Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường vào ngày Thứ Năm.

Dựa vào nội dung gặp gỡ được đăng tải bởi truyền thông, rõ ràng buổi họp được dựng lên để Tập Cận Bình tuyên truyền về nỗ lực chống dịch của Bắc Kinh - "Kể từ khi dịch bệnh bùng phát, đảng Cộng sản và chính phủ Trung Quốc đã ưu tiên hàng đầu cho việc kiểm soát dịch bệnh. Trên cơ sở huy động toàn quốc, chúng tôi đã áp dụng các biện pháp toàn diện, kỹ lưỡng và nghiêm ngặt nhất trong thời gian ngắn. Chúng tôi thành lập một nhóm lãnh đạo trung tâm về phản ứng bùng phát và gửi một nhóm chỉ huy trung tâm đến Hồ Bắc để bảo đảm rằng các hướng dẫn, mệnh lệnh và phân bổ nguồn lực được phối hợp ở cấp quốc gia và được thi hành trọn vẹn. Nhờ những nỗ lực đoàn kết, phi thường của người dân Trung Quốc, chiều hướng tích cực trong cuộc cuộc kiểm soát dịch bệnh đang mở rộng. Chúng tôi có đầy đủ niềm tin, năng lực và quyết tâm chiến thắng dịch bệnh." (2)

Một ngày sau khi "hoàn thành công tác" phụ diễn cho màn kịch truyên truyền chống dịch Tàu, phái đoàn Mông cổ về nước ngay lập tức bị cách ly sau khi nghe Tập Cận Bình khoe khoang thành tích chống dịch.

Chú thích:

(1) https://www.reuters.com/article/us-h...-idUSKCN20M0WW

(2) http://www.chinamission.be/eng/mhs/t1750462.htm

29.02.2020

CTV Danlambao
danlambaovn.blogspot .com

**dtkcamau** · 29-02-2020, 11:27 AM

Mạng Xã Hội “WeChat” bị dân Trung Hoa kiện tập thể

“Một xã hội lành mạnh không nên chỉ có một tiếng nói” - Bác sĩ Li Wenliang

Ls Đặng Thanh Chi (Danlambao) - Ngày 6 tháng 2 năm 2020 sự ra đi vĩnh viễn của bác sĩ Li Wenliang đã thức tỉnh người dân Trung Quốc về tầm quan trọng của quyền tự do ngôn luận. Nếu sự thật không bị đảng CS Trung Quốc bưng bít, bóp méo, che đậy thì ngày nay sinh mạng và cuộc sống của hằng triệu người dân Trung Quốc và của cả thế giới đã không phải đối diện với sự đe dọa chưa từng thấy. Trong một xã hội tự do dân chủ, tinh thần trách nhiệm và lương tâm của vị lương y này chắc chắn đã được vinh danh như một anh hùng, thế nhưng tại một nước độc tài cộng sản, Bác Sĩ Li Wenliang đã bị ghép tội và đối xử như một tội phạm. Kết cuộc bi thảm của ông đã bắt đầu khi ông gõ trên bàn phím những giòng báo động gửi trên WeChat: “Có 7 trường hợp SARS được xác nhận tại chợ hải sản Huanan... Tin mới nhất vừa được xác minh là họ đã nhiễm vi khuẩn Coronavirus”.

WeChat là mạng xã hội hiện có hơn 1 tỉ dân sống ở Trung Quốc sử dụng và ước chừng 100 đến 120 triệu người sống ngoài Trung Quốc sử dụng hằng ngày. Chính vì thế, WeChat được xem là công cụ của nhà cầm quyền CS Trung Quốc để giám sát chặt chẽ mọi suy nghĩ của người dân. Lực lượng công an mạng hùng hậu và dư luận viên đóng quân thường trực trên WeChat có nhiệm vụ theo dõi, kiểm soát và toàn quyền đóng các tài khoản đăng những thông tin “nhạy cảm”, những tuyên bố “bất hợp pháp”, “phạm luật” và tùy tiện ngăn chận không cho tiếp cận các “thông tin”, “lời nhắn” giữa các nhóm trao đổi trên mạng xã hội nằm “trong tầm ngắm” của chế độ. Song song đó, dư luận viên và công an mạng còn kiêm nhiệm vụ “hướng dẫn” dư luận, tẩy não người dân theo chỉ thị và hướng dẫn của lãnh đạo. Ngoài ra, WeChat còn được thiết bị để giữ nhiều chức năng khác như lưu trữ thông tin cá nhân, mua bán hàng hóa, thanh toán tiền bạc, các dịch vụ y tế, đặt mua vé du lịch và khách sạn v.v... Nôm na, WeChat có khả năng theo dõi mọi ý nghĩ, lời nói, thái độ, hành động, sinh hoạt và mọi mặt đời sống của mọi người, mọi nơi, mọi lúc.

Mạng xã hội WeChat bắt đầu hoạt động năm 2011 và là thành phẩm của tập đoàn Tencent Holdings Ltd., vốn là công ty công nghệ viễn thông lớn nhất tại Trung Quốc thành lập năm 1998. Sau khi kiến tạo nên WeChat, định giá vốn thị trường vào cuối năm 2017 của Tencent là $530 tỉ USD, vượt qua Facebook thời bấy giờ và đoạt vị trí thứ 5 trong số các tập đoàn lớn nhất thế giới lúc đó. Tencent được niêm yết tại Sở Giao Dịch Chứng Khoán Hong Kong với ticker code 0700.hk, và giao dịch chứng khoán trên NASDAQ ở Hoa Kỳ, dưới dạng ADR (“American Depository Receipt”) với cổ phiếu ticker TCEHY. TCEHY giao dịch trên thị trường chứng khoán New York và phải tuân theo các quy luật của Hiệp Hội Chứng Khoán Hoa Kỳ (American Securities Association). Khi ghi danh tại Hoa Kỳ dưới dạng ADR, Tencent không muốn công khai mối quan hệ với chính phủ Trung Quốc nhằm che đậy các rủi ro chính trị cho giá trị cổ phiếu của mình. Yếu tố này tạo nên nguy hiểm cho các nhà đầu tư. Hiện có hơn 700 công ty con của tập đoàn Tencent, trong số đó có hàng chục công ty được liệt kê tại Hoa Kỳ. Đa số chúng ta biết đến những sản phẩm của Tencent qua các trò chơi video games như Riot Games, (League of Legends), Supercell (thuộc nhà sản xuất Clash of Clans) v.v... Tencent cũng bỏ tiền đầu tư vào các công ty lớn như Epic Games (Gears of War) và Activision Blizzard (Overwatch và Destiny).

Tencent lợi dụng vốn capital của Mỹ để phát triển và tham gia vào việc khai triển hệ thống giám sát dân chúng của đảng CS Trung Quốc. Bên cạnh việc cải thiện hơn nữa cơ chế giám sát gắt gao của WeChat, Tencent còn nỗ lực rất lớn vào việc phát triển các công nghệ khác nhằm trấn áp chính trị triệt để quần chúng trong nước. Những công nghệ này bao gồm hệ thống nhận dạng, và các phương pháp giám sát khác sử dụng trí tuệ nhân tạo. Tại Trung Quốc, ngoài việc độc quyền mạng xã hội, Tencent còn cung cấp 1 số ứng dụng truyền thông xã hội và nhắn tin bao gồm QQ và QZone. Tencent cũng tung ra thị trường trợ lý kỹ thuật số với tên gọi Xiaowei có thể trả lời các câu hỏi về thời tiết hoặc giao thông (tương tự như Alexa, Google Home) cho quần chúng Trung Hoa sử dụng. Số lượng ứng dụng và dịch vụ mạng internet của Tencent ở Trung Quốc dường như là vô tận, trải dài từ dịch vụ trả tiền di động của hệ thống TenPay, đến dịch vụ lưu trữ dữ liệu cloud storage Weiyun, thậm chí hãng phim Tencent Pictures v.v...

Trước khi xảy ra dịch bệnh Coronavirus (nCovid-19), WeChat áp dụng 1 cơ chế kiểm tra nội dung đăng tải trên mạng xã hội với tên gọi “Một APP, Hai Hệ Thống” (“One APP, Two Systems”). Hệ thống này kiểm duyệt những người sử dụng WeChat trong nước và ngoài nước qua hai hệ thống riêng biệt để tránh né luật pháp bảo vệ quyền tự do ngôn luận ở các quốc gia dân chủ trên thế giới. Tuy nhiên, gần đây, Tencent đã áp dụng “Một APP, Một Hệ Thống” cho cả người dân Trung Hoa trong cũng như ngoài nước. Thông tin của nhiều người dùng WeChat ở nước ngoài cũng bị kiểm duyệt tương tự hoặc thậm chí còn khắc nghiệt hơn so với những người sử dụng trong nước. Trình duyệt tích hợp của WeChat ngăn chận một số trang mạng không cho người từ ngoài Trung Quốc tiếp cận. Càng ngày số lượng người dùng WeChat từ bên ngoài Trung Quốc bị chận càng nhiều, cũng như họ không thể nhận những tin nhắn từ trong nước gửi ra, đặc biệt là những thông tin liên quan đến Coronavirus càng bị kiểm duyệt gắt gao. Do WeChat cung cấp thông tin, người dân Trung Quốc bị công an vũ trang quấy rối, đe dọa, đàn áp. Các nhà đấu tranh nhân quyền Trung Hoa đang sống ở các nước tự do cho biết do mạng xã hội WeChat mà danh tính và dữ kiện cá nhân của họ bị lộ và gia đình họ sống ở Trung Quốc bị công an truy tố vì các hoạt động của họ ở nước ngoài.

Cái chết của bác sĩ Li Wenliang và những đau khổ, mất mát, khó khăn kéo dài đến nay của đại dịch Coronavirus đã đánh động một số thành phần quần chúng trong nước về tầm quan trọng của quyền tự do ngôn luận và cái ác của đảng CS cầm quyền khi bưng bít thông tin gây ra hằng ngàn cái chết của dân vô tội. Khai thác sự nhận thức của quần chúng lần đầu tiên trong xã hội Trung Quốc qua biến cố của đại dịch, các nhà đấu tranh, trí thức trong và ngoài nước đã quyết định khởi kiện WeChat tại Hoa Kỳ và Trung Quốc. Đây sẽ là một vụ kiện tập thể cho những người sử dụng WeChat trong và ngoài nước và của cổ đông của WeChat / Tencent tại Hoa Kỳ. Một đội ngũ các luật sư Trung Hoa và Hoa Kỳ đang phối hợp để thu thập các dữ kiện pháp lý từ các nạn nhân và chia làm 4 trường hợp:

1. Các trường hợp nạn nhân bị nhà cầm quyền CSTQ truy tố vì đã đăng tải những thông tin trên mạng xã hội và do hệ thống kiểm duyệt của WeChat cung cấp cho tòa án.

2. Các trường hợp bị tổn thất tài chính nghiêm trọng vì WeChat tự tiện đóng tài khoản cá nhân do đăng các thông tin bị cho là “nhạy cảm”, “sai lạc”, “gây tổn hại” cho nhà nước.

3. Các trường hợp bị tổn thất về tinh thần và vật chất do WeChat vi phạm quyền riêng tư.

4. Các trường hợp các nhà đầu tư và cổ đông bị thiệt hại do việc Tencent che giấu mối quan hệ với chính phủ Trung quốc.

Theo các luật sư cho biết, từ những dữ kiện thu thập được từ các nạn nhân, họ sẽ chọn lọc những trường hợp có cơ sở pháp lý mạnh nhất với những thiệt hại nghiêm trọng nhất để lập án khởi kiện chính thức. Họ sẽ bắt đầu với các trường hợp nạn nhân là công dân Mỹ hoặc là thường trú nhân tại Hoa Kỳ. Đồng thời, các luật sư cũng phối hợp hành động với nhóm người Hoa sử dụng WeChat trong nước, để hỗ trợ họ cùng khởi kiện tập thể trên 1 quy mô rộng lớn hơn. Bác sĩ Li Wenliang chắc chắn không phải là nạn nhân duy nhất bị truy tố vì sự giám sát gắt gao của WeChat. Ngoài ông, chúng ta hẳn chưa quên trường hợp của cựu chủ tịch của Cục Kiểm Tra và Giám Sát của Cục Quản Lý Thực Phẩm và Dược Phẩm Tân Cương, kiêm cựu Trưởng Khoa của Đại Học Y Khoa Tân Cương, Halmurat Ghopur. Ông bị buộc tội bày tỏ “khuynh hướng dân tộc” trên WeChat, và bị kết án tử hình vì tội “chia rẽ đất nước” và “tuyên truyền cực đoan”. Và ông Zhang Haitao, 1 nạn nhân công giáo, đã bị kết án 19 năm tù vì gửi tin nhắn trên WeChat với nội dung ủng hộ nhân quyền. Và còn rất nhiều những nạn nhân khác do WeChat cung cấp dữ kiện để bộ máy công quyền CSTQ sử dụng làm bằng chứng để truy tố mà hy vọng nhóm luật sư hành động vì công lý sẽ phơi bày trước ánh sáng công luận quốc tế.

Các nhà đấu tranh Trung Hoa cho rằng Tencent đang là gông cùm công nghệ cho đảng CSTQ khóa chặt quyền tự do của người dân. Những gì tập đoàn này đã và đang làm trong nước và ngoài nước Trung quốc vi phạm nghiêm trọng quyền làm người, vi phạm hiến pháp Trung Quốc, luật pháp Hoa Kỳ cũng như luật pháp quốc tế. WeChat vi phạm các quyền riêng tư, quyền tự do tư tưởng, tự do bày tỏ, tự do tiếp cận thông tin, và tùy tiện đóng tài khoản của người sử dụng, gây tổn hại quyền lợi kinh tế, thất thoát tài chánh. WeChat còn có thể bị truy tố vì khả năng liên hệ đến các hoạt động gián điệp, thu thập nhiều loại thông tin của người dùng WeChat bất cứ lúc nào và sử dụng vào các mục đích bất hợp pháp, không có sự đồng ý hoặc hay biết của người sử dụng.

Các tổn thất và tác hại tiềm ẩn do WeChat/Tencent gây ra khó ước tính cho thực hết. Đại dịch Coronavirus tiếp tục vượt biên giới gieo rắc đại họa khắp toàn cầu chỉ vì sự thật bị kiểm soát. Qua đại dịch này, người dân Trung Quốc ý thức được rằng: Tự Do Ngôn Luận nếu được thực thi không gây nguy hiểm chết người, nhưng chính sự cưỡng bức im lặng của đảng CSTQ đã khiến hằng ngàn người phải mất mạng. Mong rằng vụ kiện tập thể nhắm vào WeChat / Tencent này sẽ thành công tại Hoa Kỳ để oan hồn của hằng ngàn người Trung Hoa ở Vũ Hán và nạn nhân ở các địa phương bị phong tỏa, bức tử khác cũng sẽ được an ủi phần nào. Xin cầu chúc cho các phong trào đấu tranh dân chủ trong và ngoài Trung Quốc ngày càng tạo thêm khó khăn càng nhiều trên các mặt trận đa dạng để làm suy yếu thêm các cột trụ quyền lực của chế độ bạo tàn. Năm 2020 là năm đại họa cho đảng CSTQ vì tứ bề thọ địch.

29.02.2020

Ls Đặng Thanh Chi
danlambaovn.blogspot .com

**dtkcamau** · 29-02-2020, 10:46 PM

Virus corona: Bài học nhớ đời khi lệ thuộc hoàn toàn vào Trung Quốc

Công nhân trên dây chuyền sản xuất trang bị bảo hộ đối phó với dịch virus corona tại quận Hãn Châu (Xinzhou), Vũ Hán, ngày 12/02/2020.

Con virus corona đang dạy cho những bài học đích đáng về việc để các mặt hàng thiết yếu phụ thuộc vào một quốc gia duy nhất. Ngay cả khi dịch Covid-19 sớm kết thúc, thế giới ngày càng lo ngại hơn về Trung Quốc. Rất ít công ty có thể hoàn toàn rời hẳn Hoa lục, nhưng ý định ra đi đang sôi sục, và hiện tượng này sẽ vẽ lại bản đồ chuỗi cung ứng ở châu Á.

Trang bìa tuần báo L’Express kỳ này đăng ảnh Sylvain Tesson, nhà văn best-seller Pháp. L’Obs dành riêng một số báo 48 trang tưởng niệm Jean Daniel, người đồng sáng lập tuần báo, một nhà báo tự do, trí thức dấn thân và nhà văn nổi tiếng. Le Point lo ngại trước « Phe siêu cực tả, mối đe dọa mới », Courrier International dành chủ đề cho « Mafia mạnh nhất thế giới tại Ý », lực lượng Nrangheta. Trên trang nhất của The Economist là quả địa cầu với những con virus corona như những tiểu hành tinh bay quanh, khi nạn dịch « đã trở nên toàn cầu ».

Các tập đoàn đa quốc gia chưa sẵn sàng đối phó với nạn dịch

Trong bài « Virus corona gây xáo trộn nền kinh tế thế giới », The Economist nhận định nạn dịch đã gây hậu quả nghiêm trọng đối với các chuỗi cung ứng, và rất ít công ty thực sự chuẩn bị đối mặt với những nguy cơ như vậy.

Điển hình là Apple, lệ thuộc cho đến nỗi hãng United Airlines hàng ngày đưa khoảng 50 nhà quản lý qua lại giữa Trung Quốc và California. Nhưng nay United và nhiều hãng hàng không đã ngưng các chuyến bay đến Trung Quốc, và chuỗi sản xuất của Foxconn đang thiếu nhân công, như vậy con virus khiến số iPhone được Apple đưa ra bán sẽ giảm 5 đến 10% trong quý này.

Cùng với tốc độ lan truyền, virus corona ngày càng tác động mạnh lên các hoạt động kinh tế. Du lịch đến và đi từ Trung Quốc giảm mạnh : khoảng 400.000 du khách Trung Quốc phải hủy chuyến đến Nhật, một tàu du lịch bị năm quốc gia từ chối. Hội chợ hàng không lẽ ra mang lại 250 triệu đô la cho Singapore, đã có đến 70 công ty từ chối tham gia trong đó có Lockheed Martin. Hội chợ viễn thông thế giới ở Barcelona bị hủy bỏ.

Hầu hết các tập đoàn đa quốc gia đều bị bất ngờ, tuy đây không phải là lần đầu chuỗi cung ứng tại châu Á bị rối loạn. Trận sóng thần ở Nhật Bản và nạn lụt ở Thái Lan năm 2011, rồi mới đây là cuộc chiến tranh thương mại do tổng thống Donald Trump khởi động với Bắc Kinh đã cho thấy nguy cơ khi quá lệ thuộc vào Trung Quốc, tuy vậy lãnh đạo các tập đoàn liên quan vẫn chưa sẵn sàng đối phó với Covid-19.

Lao đao vì lệ thuộc quá nhiều

Có ba lý do khiến những tháng tới sẽ khó khăn hơn. Trước hết, là do chiến lược giảm giá thành, và lượng hàng dự trữ của một số công ty chỉ còn đủ vài tuần. Thứ hai, nhiều tập đoàn ngày nay lệ thuộc vào các nhà máy Trung Quốc nhiều hơn thời dịch SARS : hồi đó Trung Quốc chỉ chiếm 4% GDP thế giới còn nay lên đến 16%. Trung Quốc chiếm 40% xuất khẩu toàn thế giới về dệt may, 26% đồ gỗ ; đồng thời tiêu thụ đến 20% khoáng sản toàn cầu. Từ 2003 đến nay, các nhà máy vùng duyên hải đã mở rộng đến vùng nội địa nghèo hơn, như Vũ Hán, sự dịch chuyển của công nhân khiến chuỗi sản xuất dễ tổn thương hơn. Bên cạnh đó, các nhà cung cấp Trung Quốc nay không chỉ lắp ráp mà còn sản xuất.

Lý do thứ ba, Hồ Bắc là trái tim của « thung lũng sợi quang », với nhiều nhà sản xuất thiết bị cần thiết cho mạng lưới viễn thông, chiếm đến 25% số cáp quang. Một trong những nhà máy sản xuất chip hiện đại nhất Trung Quốc, làm ra bộ nhớ flash cho smartphone cũng đặt tại đây. Các lãnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất là điện tử, xe hơi do thiếu linh kiện.

Tất nhiên các tập đoàn muốn sản xuất lại càng sớm càng tốt, nhưng chưa biết đến bao giờ công nhân mới được phép trở lại nhà máy. Hơn nữa các khu cư xá công nhân bị quá tải : tại nhà máy Foxconn ở Thâm Quyến, nhân viên chen chúc 8 người một phòng, nếu con virus tái xuất, sẽ có nguy cơ lại bị đóng cửa. Ngay cả khi bắt đầu làm việc lại, việc vận chuyển rất khó khăn. Về lâu về dài, nạn dịch sẽ làm giảm bớt sự gắn bó của các tập đoàn đa quốc gia với Trung Quốc, sau thời gian dài tin rằng chuỗi sản xuất ở nước này là khả tín.

Bước ngoặt dịch chuyển sản xuất khỏi Hoa lục

Tương tự, Courrier International trích dịch bài viết của Nikkei Asian Review, theo đó các tập đoàn đa quốc gia sẽ tổ chức lại chuỗi cung ứng, và giải pháp tạm thời này rất có thể trở thành vĩnh viễn. Một số chuyên gia còn cho rằng việc này sẽ lại bản đồ sản xuất ở châu Á nếu các công ty « một đi không trở lại ».

Nhà sản xuất thiết bị cho ngành xây dựng Komatsu đang dịch chuyển sản xuất các bộ phận bằng kim khí và bó cáp từ Trung Quốc sang Nhật và Việt Nam, tương tự với Meiko Electronics. Daikin Industries muốn dời sản xuất máy lạnh sang Malaysia hay một nơi nào khác ngoài Vũ Hán. Nhà sản xuất trang phục thể thao Asics nghĩ đến việc chuyển từ Vũ Hán sang Việt Nam và Indonesia.

Tuy chỉ là tạm thời, nhưng theo chuyên gia Edward Alden thuộc think tank Council on Foreign Relations, đây sẽ là một bước ngoặt, trong khi nhiều công ty đã buộc phải đa dạng hóa nguồn cung vì tiền lương và giá thành ở Hoa lục tăng lên, đặc biệt là cuộc chiến thuế quan với Mỹ còn kéo dài.

Dan Alpert, giám đốc ngân hàng đầu tư Westwood Capital ở New York cho rằng Bắc Kinh sẽ để cho đồng nhân dân tệ sụt giá để hỗ trợ các nhà xuất khẩu Trung Quốc, khuyến khích các tập đoàn ngoại quốc quay lại. Nhưng như vậy Bắc Kinh sẽ gặp rắc rối với chính quyền Trump, « vì việc này rõ ràng vi phạm thỏa thuận giai đoạn 1 ».

Virus corona dạy bài học đích đáng khi phụ thuộc vào Trung Quốc

The Economist nhấn mạnh, « Covid-19 đang dạy những bài học nghiêm khắc về việc chuỗi cung ứng dựa hoàn toàn vào Trung Quốc ».

Cho đến gần cuối tháng Giêng, chỉ có vài nhà lãnh đạo ngành dược phẩm, thanh tra an toàn dược và những con diều hâu kiên trì là lo âu trước việc phần lớn nguồn cung kháng sinh phụ thuộc vào một ít nhà máy tại Hoa lục, chủ yếu là một cụm nhà máy đặt tại Nội Mông. Rồi nạn dịch Covid-19 bùng phát, việc cách ly khiến nhiều cơ xưởng, hải cảng, và cả những thành phố bị phong tỏa tại Trung Quốc.

Các nhà lãnh đạo Bắc Kinh khẳng định đang chiến thắng con virus, nhờ đó các doanh nghiệp hàng đầu sẽ mở cửa trở lại. Một thắng lợi trước virus corona chủng mới một lần nữa chứng tỏ « ưu thế vượt trội nhờ sự lãnh đạo của đảng Cộng Sản Trung Quốc » - ông Tập Cận Bình tuyên bố trước 170.000 cán bộ trong hội nghị truyền hình hôm 23/2. Nhưng cho dù sự khoa trương này có trở thành sự thực đi chăng nữa, các chính phủ ngoại quốc và chủ doanh nghiệp không quên bài học đáng sợ : đối với một số mặt hàng thiết yếu, họ lệ thuộc vào một quốc gia duy nhất !

Trung Quốc đang thống trị về các hoạt chất (API) trong ngành dược. Nhà máy sản xuất penicilline cuối cùng của Mỹ đóng cửa vào năm 2004, và những nhà máy quốc doanh hoặc được nhà nước trợ giá của Trung Quốc mọc lên thay thế. Các công ty tư nhân nước ngoài tìm kiếm nguyên liệu giá rẻ, không quan tâm đến xuất xứ.

Một ủy ban của Quốc Hội Mỹ đã mở điều trần hồi tháng 7/2019 về mối đe dọa và cơ hội từ kỹ nghệ dược phẩm Trung Quốc. Một quan chức bộ Quốc Phòng đề nghị thử hình dung Bắc Kinh ngưng cung cấp những loại thuốc không thể thay thế cho quân đội, thí dụ về bệnh than. Một chiến lược gia lưu ý, sự lệ thuộc lẫn nhau trước đây được cho là hợp lý khi quan hệ Mỹ-Trung tốt đẹp, nhưng nay khi đôi bên không còn tin tưởng nhau, thì tình trạng phụ thuộc này thật đáng sợ.

Nguy cơ bị Bắc Kinh bắt chẹt khi xung đột chính trị

Đối với những nhân vật diều hâu như Peter Navarro, cuộc khủng hoảng virus corona đã được báo trước. Hôm 23/2 ông nhận xét trên kênh Fox News là nguồn cung những loại thuốc chính yếu ở quá xa, cần phải đưa sản xuất trở về nước Mỹ.

Joerg Wuttke, chủ tịch Phòng thương mại châu Âu tại Trung Quốc cho biết sự thống trị của Bắc Kinh trong dược phẩm và thuốc trừ sâu là quan ngại chính mà ông nghe được trong những chuyến công du Berlin, Bruxelles và nhiều nơi khác. Người ta lo ngại Bắc Kinh sử dụng thế độc quyền để bắt chẹt khi có bất đồng chính trị, như đã từ chối xuất đất hiếm qua Nhật Bản năm 2012. Theo ông, thời kỳ toàn cầu hóa, tổ chức sản xuất ở bất kỳ nơi nào hiệu quả, nay đã qua rồi.

James McGregor, nhà tư vấn Mỹ đã nhìn thấy các doanh nghiệp bỏ nhiều trứng vào cùng một cái rổ Trung Quốc trong suốt một thập niên. Với giá nhân công tăng, thương chiến Mỹ-Trung và giờ đây là con virus corona, nhiều công ty kết luận cần đa dạng hóa nguồn cung, dù khó tìm được những nước có cơ sở hạ tầng và lực lượng lao động thích ứng như Trung Quốc.

Một tác động khác từ virus thấy rõ ở dàn lãnh đạo. Các tập đoàn đa quốc gia ngày càng đưa người Trung Quốc (thường là được đào tạo ở phương Tây) vào bộ máy điều hành, và nạn dịch có thể khiến các nhà điều hành ngoại quốc còn ở lại sẽ ra đi. Ô nhiễm không khí, dân tộc chủ nghĩa, độc tài, virus…khiến không ít nhà quản lý người nước ngoài để gia đình về nước, sống một mình tại Hoa lục.

The Economist kết luận, ngay cả khi dịch Covid-19 sớm kết thúc, rõ ràng là thế giới ngày càng lo ngại hơn về Trung Quốc. Rất ít công ty có thể hoàn toàn rời hẳn Hoa lục, nhưng tâm lý muốn ra đi đang sôi sục.

Vũ Hán dối trá về số nạn nhân virus corona ngay từ đầu

Sự thiếu minh bạch của Bắc Kinh về dịch bệnh luôn là nghi vấn. Courrier International đặt câu hỏi « Thành phố Vũ Hán có nói dối về số người bị Covid-19 ? ».

Hôm 23/2, Trường Giang Nhật Báo (Changjiang Ribao), nhật báo chính thức của thành phố Vũ Hán, đăng một bản tin tưởng niệm Xia Sisi, nữ y tá 29 tuổi vừa tử vong buổi sáng hôm đó. Tờ báo viết : « Ngày 14/2, Sisi đã chăm sóc một bệnh nhân vừa được xác nhận dương tính với virus corona ». Nhưng Sở Y tế thành phố lại tuyên bố hôm đó không có ca nào.

Tạp chí kinh tế uy tín Tài Kinh (Caixin) ngày 20/2 đưa tin « 11 người cao tuổi tại một nhà dưỡng lão đã chết ». Hôm sau, chính quyền Vũ Hán bác bỏ, và còn dọa « lan truyền tin đồn trong thời kỳ dịch bệnh » có thể bị tù đến 7 năm. Cao Wenjiao, nhà báo của Tài Kinh không chịu thua, ngay sau đó cho công bố danh sách cụ thể những người tại cơ sở trên bị chết, tuổi, thời điểm và nguyên nhân tử vong. « Từ tháng 12/2019 đến tháng 2/2020 có 19 người chết tại nhà dưỡng lão này, chỉ cách chợ hải sản Vũ Hán có vài trăm mét ». Chính quyền thành phố lần này không cải chính.

Một điểm gây tranh cãi nữa là ca tử vong đầu tiên do virus corona xảy ra khi nào ? Theo Tân Hoa Xã, đến nửa đêm 10/1 « có 41 ca dương tính, trong đó có một người chết ». Nhưng một tuần sau Tân Kinh báo tiết lộ « có đến 15 tử vong và 104 ca dương tính trước ngày 31/12/2019 », và theo Hiệp hội y tế dự phòng Trung Quốc, « lây nhiễm từ người sang người đã diễn ra từ giữa tháng 12/2019 ».

Dịch bệnh do con người làm xáo trộn môi trường

Le Monde Diplomatique đặt vấn đề về mặt sinh thái. Phải chăng đã đến lúc tự hỏi vì sao các loại dịch bệnh liên tục xảy ra ?

Thủ phạm có phải là loài tê tê, dơi hay rắn ? Từ năm 1940, hàng trăm loại virus gây bệnh xuất hiện tại những vùng trước đây chưa bao giờ quan sát thấy. Đó là trường hợp của HIV, Ebola hay Zika, và 60% có xuất xứ từ động vật hoang dã. Nhưng thú hoang không có tội tình gì, hầu hết virus sống chung hòa bình với chúng. Nạn phá rừng, đô thị hóa và kỹ nghệ hóa đã giúp cho virus tiếp cận với con người, thích ứng với cơ thể chúng ta, và từ vô hại trở thành độc hại.

Virus Ebola là một minh chứng. Một nghiên cứu năm 2017 chứng minh virus này xuất hiện nơi nhiều loài dơi, chủ yếu tại Trung Phi và Tây Phi, nơi nhiều cây rừng bị đốn hạ. Dơi đành phải bay đến đậu trên những cây trong vườn nhà, ăn trái cây và lây bệnh cho người. Nhà dịch tễ học Larry Brilliant nói : « Không thể tránh được sự xuất hiện của virus, nhưng dịch bệnh thì được » - với điều kiện con người không làm xáo trộn thiên nhiên và cuộc sống của loài vật

**dtkcamau** · 29-02-2020, 10:48 PM

Bài học virus corona : Cơ hội phi « Trung Quốc hóa » kinh tế toàn cầu ?

Một dây chuyền lắp ráp xe ô tô ở Thượng Hải, Trung Quốc, ngày 24/02/2020.

Siêu vi Corona chủng mới đã lan khắp địa cầu. Thị trường tài chính hốt hoảng, nhiều lãnh vực kinh tế tê liệt vì lệ thuộc vào công xưởng Trung Quốc. Giới doanh nhân, y tế, chính trị ráo riết đối phó ra sao ? Đâu là những biện pháp cần làm ? Đâu là những ngộ nhận? Với góc nhìn kinh tế, Le Figaro xem đại họa corona là cơ hội để phương Tây « thoát Trung ».

Siêu vi Corona : Biến đại họa thành cơ hội cân bằng thương mại

Với các tựa « Kinh tế thế giới dưới cơn sốc Coronavirus », « Hàng loạt lãnh vực công nghiệp sắp bị tê liệt » « Corona lan rộng làm tăng nguy cơ khủng hoảng thế giới » « Các xí nghiệp chuẩn bị các biện pháp thích ứng với tình thế », Le Figaro phác họa một bức tranh ảm đạm với hai kết luận : Chúng ta đã lệ thuộc vào Trung Quốc đến mức báo động. Đây là cơ hội để tái cân bằng hiện tượng toàn cầu hóa kinh tế.

Ngay trang nhất, xã luận « bài học con siêu vi » xác quyết : Lẽ ra trong một nền kinh tế toàn cầu hóa, trao đổi hàng ngày từ giải trí cho đến công nghệ, từ giao thông cho đến xây dựng, các xí nghiệp của Pháp phải được nhãn hiệu « Made in France » bảo đảm thành công.

Tuy nhiên vì trong mấy thập niên nay, Pháp đã dời sản xuất qua Trung Quốc cho nên đừng ngạc nhiên khi thấy nước Pháp bị thiếu thuốc, thiếu linh kiện. Thế nhưng, không phải vì dịch Corona mà nghe theo xu hướng bảo hộ mậu dịch. Trái lại, đây là cơ hội để tuân thủ một nguyên tắc cơ bản của kinh tế : phải đa dạng hóa các nguồn cung cấp để không lệ thuộc vào bất kỳ ai.

Bất kỳ ai mới được ? Trang ý kiến của Le Figaro trả lời : Dịch Corona là cơ hội để các quốc tây phương ý thức rõ bị lệ thuộc quá nhiều vào các nhà cung cấp Trung Quốc. Còn giới tài chính, đây có thể là cơ may để điều chỉnh tình trạng bất cân bằng trong xu hướng toàn cầu hóa.

Chuyên gia nghiên cứu tài chính vĩ mô ở Luân Đôn Nicolas Goetzmann dẫn chứng : Toàn cầu hóa thực tế là Trung Quốc hóa gần như toàn bộ kinh tế thế giới. Trong vòng 10 năm, từ 2000 đến 2018, Trung Quốc tăng từ 3% GDP thế giới lên 18%. Trong khi đó, không một nước nào lên tới 4%. Năm 2015, Trung Quốc sản xuất 80% máy điều hòa không khí, 70% máy điện thoại, 60% giày dép tiêu thụ trên thế giới. Chiến tranh thương mại trong hai năm qua càng làm lộ rõ thế yếu của phương Tây.

Cách thức Bắc Kinh quản lý khủng hoảng corona, mà không hiểu vì sao có người khen ngợi trong khi người khác chỉ trích là giống Liên Xô giấu giếm thảm họa hạt nhân Tchernobyl, càng làm công luận thêm nghi ngờ Trung Quốc.

Thông tin về chính sách nhốt tù hàng triệu người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương , vụ khủng hoảng Hồng Kông, cáo buộc Hoa Vi làm gián điệp… đánh thức lương tâm người dân phương Tây khiến cho « giấc mơ Trung Quốc » của Tập Cận Bình đụng vào cản lực.

Theo tác giả, Châu Âu có nhiều lá chủ bài trong tay để giảm bớt lệ thuộc vào Trung Quốc. Châu Âu cần hàng Trung Quốc nhưng Trung Quốc cũng lệ thuộc nhiều hơn vào mức cầu của Châu Âu.

Châu Âu phải ra khỏi chiếc bẫy do mình tạo ra : mua hàng giá rẻ của một chế độ độc tài nhất hành tinh, gây ô nhiễm nhất hành tinh, và ngày càng phô trương tham vọng bá quyền.

Thuốc giải của các nền dân chủ phương Tây là vừa giảm bớt lệ thuộc vào thị trường nước ngoài, vừa ưu tiên cho tăng trưởng trong nước tức là tài trợ tạo công ăn việc làm, sản xuất nội địa, nâng cao sức mua của người dân. Nói rõ hơn, đó là một chính sách kinh tế quân bình có sự can thiệp của nhà nước để vừa có thể phục vụ xã hội, củng cố tăng trưởng trong một nền dân chủ tự do. Chính sách đó sẽ đáp ứng tốt nhu cầu của nền kinh tế toàn cầu hóa rộng mở.

Vì sao không nên cô lập nước Ý ?

Cũng cùng nhận định, Les Echos cho biết thêm các xí nghiệp ngoại quốc tại Hoa lục đang bị tác hại mạnh. Còn tại Nhật, thủ tướng Shinzo Abe ra lệnh đóng cửa tất cả trường học cho đến đầu tháng Tư.

Một câu hỏi then chốt cũng đang được đặt ra tại Châu Âu là có cần đóng cửa biên giới « cô lập » ổ dịch nước Ý hay không ? Les Echos dứt khoát trả lời không. Theo nhật báo kinh tế, mỗi lần đất nước có vấn đề nghiêm trọng thì luôn luôn có những kẻ tự cho là khôn ngoan hơn người. Trong vụ Covid-19, không thể chê trách cách quản lý của chính phủ Pháp, thận trọng không nghe theo chủ trương cách ly triệt để theo kiểu Bắc Kinh. Đúng là dân chúng lo sợ vì không ai biết nguồn cội siêu vi, giới khoa học cũng chưa có cách đối phó. Nhưng nếu cấm 3.000 ủng hộ viên đội banh Ý Turino sang đấu ở Lyon chỉ càng làm tăng thêm tâm lý sợ hãi.

Trước hết, phải thấy chính Trung Quốc đã gây ra tình trạng hỗn loạn này khi từ đầu đã chối là không có dịch, giấu không được thì huy động các biện pháp thô bạo để trấn áp một hiện tượng mà ban lãnh đạo đảng cho là đe dọa ổn định xã hội. Chính các biện pháp thô bạo của Bắc Kinh đã gây ra tâm lý sợ hãi và lan khắp địa cầu. Nói tóm lại, để đối phó hiệu quả với Covid-19 thì cần có sự hợp tác khắp thế giới, tức là giới chuyên gia phải có quyền tự do đi lại. Bảo hộ, cách ly y tế không phải là toa thuốc tốt.

Ký ninh gây tranh cãi

Thuốc trị sốt rét Chloroquine (ký ninh) được Trung Quốc loan báo là có hiệu quả để chống siêu vi Covid-19. Tin này được một chuyên gia phương Tây là giáo sư Didier Raoult đồng tình tán thưởng. Le Monde đánh dấu hỏi hoài nghi.

Nhật báo độc lập cho biết thêm là thông báo của giáo sư Didier Raoult thật ra là dựa vào « bức thư thật ngắn » của ba nhà nghiên cứu Trung Quốc gửi cho tạp chí y khoa Trung Quốc, lấy lại toàn văn của thông báo của chính phủ Trung Quốc hôm 17/02 và được Tân Hoa Xã phổ biến cùng ngày, theo đó Chloroquine được sử dụng chữa trị lành cho một vài bệnh nhân. Vấn đề là số người bệnh sử dụng thuốc rất ít, báo cáo cũng không cho biết danh sách người uống thuốc khác để có thể so sánh và kết luận.

Bruno Canard, một chuyên gia Pháp thuộc trung tâm nghiên cứu sinh hóa Aix-Marseille thận trọng : cần phải có thêm xác minh khoa học. Ngay Tổ Chức Y Tế Thế Giới cũng chưa liệt kê « ký ninh » vào danh sách ưu tiên dùng chữa trị siêu vi Covid-19, Le Monde nhắc khéo độc giả.

Trump, Modi, Tập Cận Bình, Putin có điểm nào giống nhau ?

Với tựa « Nhà nước pháp trị và nhóm tứ nhân bang », bài bình luận của Le Monde chỉ đích danh bốn thủ phạm chà đạp hai niềm hy vọng của nhân loại từ khi chiến tranh lạnh kết thúc : đó là một trật tự thế giới dân chủ và những chế độ biết thượng tôn pháp luật.

Để trả lời câu hỏi trên, nhà báo Alain Frachon đặt thêm nhiều câu hỏi khác : Vì sao gần một triệu thường dân Syria ở Idleb trốn về biên giới Thổ Nhĩ Kỳ mà không chạy về phía quân đội Damas và quân đội Nga ? Tại sao tại Hội Đồng Bảo An, với sự ủng hộ của Trung Quốc, Nga bác bỏ mọi đề nghị trợ giúp nhân đạo cho người dân Syria như là muốn cho cuộc chạy loạn này diễn ra trong điều kiện càng tồi tệ càng tốt ?

Theo tác giả, thế kỷ 21 này đã bắt đầu với những đòn chí tử đánh vào ước mơ một trật tự thế giới mới. Cuộc tấn công thống trị Irak năm 2003. Tiếp theo đó là xuất hiện những sự kiện xác định xu thế chủ trương dùng sức mạnh áp đặt chuyện đã rồi : bình thường hóa chính sách sáp nhập lãnh thổ không phải của mình. Với Modi, với Putin, với Tập, sửa đổi biên giới bằng vũ lực, nguyên tắc thương mại của WTO bị Trump xem thường.

Tập và Putin được bảo đảm lãnh đạo trọn đời. Điểm khác biệt là Trump bị giới hạn trong hai nhiệm kỳ, nhưng khắp thế giới, xu hướng độc đoán thắng thế, các nền dân chủ tự do bị yếu đi. Thổ Nhĩ Kỳ hay Hungari có thể không gây ngạc nhiên, nhưng ở Washington, chiếc nôi của nền dân chủ thì không thể hiểu được. Đối thủ hay đồng minh của Mỹ đều bị ông Donald Trump mắng nhiếc như kẻ thù hay kẻ phản bội.

Cách nay ba năm, nhà bình luận Anh Martin Wolf đã viết về Donald Trump như sau : « Trump là hạng người mà những vị sáng lập Hiệp Chủng Quốc rất sợ. Alexander Hamilton (thế kỷ 18) cho rằng trong số những nhà lãnh đạo của chế độ Cộng hoà có công kích các quyền tự do, hầu hết là những người bắt đầu sự nghiệp chính trị bằng thái độ khúm núm trước người dân. Họ khởi nghiệp bằng mị dân để cuối cùng trở thành bạo chúa ».

« Ngục Văn Tự »

Cũng trong hồ sơ nhân quyền, Le Monde giới thiệu quyển nhật ký trong tù của Hoàng Chi Phong, một trong những lãnh tụ sinh viên Hồng Kông, tham gia phong trào dân chủ từ năm 2010, lúc mới 14 tuổi, khi chính quyền Hồng Kông bắt buộc đưa vào học đường chương trình giáo dục yêu Trung Quốc.

« Ngục Văn Tự », ấn bản tiếng Pháp là « Parole enchainée » được người thanh niên này ghi lại từng ngày trong nhà tù Pik Up, năm 2017.

Trong phần giới thiệu, Le Monde lưu ý : Hoàng Chi Phong chào đời 9 tháng trước khi Hồng Kông được Anh trao trả cho Trung Quốc vào thời điểm kinh tế Hoa lục phất phới tự hào.

Cho nên không thể nói cậu bé này ý thức thế nào là niềm hãnh diện làm thần dân của Vương quốc Anh. Cha mẹ cậu bé cũng không thuộc thành phần lo âu sợ mất tự do cho nên vẫn ở lại Hồng Kông. Chính những sự kiện xảy ra sau đó, những cảm nhận, sợ hãi mất tự do quý báu mà cậu bé học sinh này trở thành nhà tranh đấu.

Quan tâm và theo dõi rất sớm về sinh hoạt ở Viện Lập pháp nơi mà đại đa số ghế giành riêng cho các đại gia tuân phục Bắc Kinh, Hoàng Chi Phong nhanh chóng mở trang Facebook để tường trình, báo động cho bạn bè cùng tuổi và phụ huynh học sinh những điều mà cậu nhận thấy là sai trái.

Cuối cùng, thời sự điện ảnh là tiêu điểm của Libération : Lễ trao giải thưởng Cesar khai mạc vào đêm nay 28/02/2020 tại Paris trong bầu không khí căng thẳng. Với tựa « đại gia đình ly tán », nhật báo thiên tả kể ra một loạt vụ việc không thể lạc quan trong ban tổ chức : xung khắc nội bộ, thiếu bình đẳng nam nữ, cáo buộc sách nhiễu tình dục…

**dtkcamau** · 01-03-2020, 10:43 AM

Hồng Kông biểu tình trở lại bất chấp dịch COVID-19
Feb 29, 2020

Người biểu tình Hồng Kông mặc áo đen, đeo khẩu trang dựng chướng ngại chắn đường trong ngày 26 Tháng Giêng vừa qua tại khu Fanling. (Hình: Anthony Kwan/Getty Images)
HỒNG KÔNG (NV) – Cảnh sát Hồng Kông bắn hơi cay để giải tán hàng trăm người biểu tình vào tối Thứ Bảy, 29 Tháng Hai.

Ngay từ trưa, những người biểu tình mặt đeo khẩu trang phục áo đen xuống đường đánh dấu sáu tháng kể từ khi chính quyền xông vào ga tàu điện ngầm và bắt giữ người biểu tình.

Reuters tường trình hàng trăm người biểu tình tập trung quanh khu vực Mong Kok và ga tàu điện ngầm Prince Edward, đây từng là nơi nổ ra những vụ đàn áp bạo lực khốc liệt nhất vào ngày 31 Tháng Tám, 2019, khi cảnh sát bắn hơi cay, còn những người biểu tình ủng hộ dân chủ thì ném bom xăng.

Cuộc đụng độ mới nhất này là một trong những vụ bạo lực nhất làm náo loạn Hồng Kông, sau một thời gian tương đối lắng dịu vì nỗi lo sợ lây lan dịch bệnh virus Corona.

Người biểu tình hô vang các khẩu hiệu như “Tự do cho Hồng Kông” hay “Giải tán cảnh sát.” Những khẩu hiệu này đã vang vọng trong suốt những cuộc biểu tình từ tám tháng qua. Tại khu Kowloon, một số người bắt đầu nổi lửa và dựng chướng ngại trên đường Nathan. Ga tàu điện ngầm Mong Kok bị đóng cửa.

Cảnh tượng trên khơi lại hình ảnh các cuộc biểu tình bạo lực nhấn chìm Hồng Kông trong náo loạn hồi năm ngoái. Quan trọng hơn, hình ảnh người Hồng Kông xuống đường là biểu tượng mạnh mẽ nhất thách thức quyền lực Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Nhắc lại, những cuộc biểu tình tại Hồng Kông suốt trong nhiều tháng vừa qua bùng phát vì dự luật dẫn độ về Trung Quốc xét xử. Đối với người Hồng Kông, dự luật trên là một sự can thiệp thô bạo của Bắc Kinh trên quyền tự trị của thành phố này.

Các cuộc biểu tình bắt đầu từ Tháng Sáu năm ngoái, kéo dài liên tục qua nhiều tuần lễ. Khi không có dấu hiệu lắng dịu, phía cảnh sát bắt đầu mạnh tay đàn áp người biểu tình bằng hơi cay, đánh đập thậm chí cả nổ súng, điều không hề xảy ra trong cuộc Cách Mạng Dù Vàng năm 2014. Sau đó, xảy ra hiện tượng những nhóm người bịt mặt chận đánh người biểu tình tại các nhà ga và trên các toa tàu điện bất kể nam phụ lão ấu.

Trước những diễn biến tồi tệ trên, người dân Hồng Kông đòi một cuộc điều tra độc lập và minh bạch về tình trạng cảnh sát sử dụng bạo lực quá mức. Phía cảnh sát cho rằng họ phải phản ứng để kềm chế tình trạng bạo lực gia tăng từ phía người biểu tình.

Bảy ngàn người bị bắt trong các cuộc biểu tình vừa qua. Hầu hết bị truy tố tội tụ tập bất hợp pháp và bạo loạn. Những tội danh này có bản án tối đa là mười năm tù. (MPL)

**dtkcamau** · 02-03-2020, 09:39 PM

Bài học nhớ đời khi lệ thuộc hoàn toàn vào Trung Quốc

**dtkcamau** · 02-03-2020, 09:47 PM

Đảng Cộng Sản Trung Quốc tiếp tục lừa đảo về Dịch Corona | Trung Quốc Không Kiểm Duyệt

**dtkcamau** · 03-03-2020, 08:27 AM

Mức sản xuất Trung Quốc giảm mạnh vì đối phó COVID-19
Mar 2, 2020

Một nhà máy sản xuất vỏ xe ở Trung Quốc. (Hình: Chinatopix via AP)
BẮC KINH, Trung Quốc (AP) – Mức sản xuất của Trung Quốc trong Tháng Hai vừa qua giảm mạnh vì các biện pháp chống lây lan virus COVID-19 coi như đóng cả nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới này.

Tuy nhiên, các công ty nơi đây lạc quan rằng các nhà máy sẽ bận rộn trở lại trong thời gian tới, do các biện pháp kích thích của chính quyền trung ương.

Các dữ kiện mới công bố hôm Thứ Hai, 2 Tháng Ba, của hai cuộc thăm dò, cho thấy rõ thêm ảnh hưởng của virus đối với thị trường tài chánh thế giới. Các thị trường chứng khoán đã mất khoảng hơn 10% trị giá kể từ giữa Tháng Hai tới nay, trong khi các báo cáo lây lan ngày càng nhiều ở Iran, Ý và Nam Hàn đã tạo thêm lo sợ cho dân chúng khắp nơi.

Hoạt động của các nhà máy Trung Quốc giảm ở mức nhanh nhất và xuống tới mức thấp nhất từ trước tới nay do các biện pháp chống virus, khiến nhiều nơi phải đóng cửa và nguồn cung cấp hàng hóa, vật liệu bị xáo trộn, theo các cuộc thăm dò do một tạp chí thương mại, cơ quan thống kê Trung Quốc và một nhóm kỹ nghệ thực hiện.

Tạp chí Caixin nói rằng tuy mức sản xuất sút giảm trầm trọng, các công ty bày tỏ sự lạc quan là tình hình sẽ trở lại bình thường vào năm tới, do các biện pháp kích thích của nhà nước, như giảm thuế và tạo dễ dàng để vay tiền.

Trong một bản báo cáo gửi tới khách hàng, các kinh tế gia của Citigroup nhận định rằng tình hình ở Trung Quốc nay “đã qua lúc khó khăn nhất.”

Tuy nhiên, ông Julian Evans-Pritchard tại Capital Economics, nói rằng mức thất nghiệp ở Trung Quốc sẽ mất nhiều thời gian hơn để giảm xuống, do tình trạng lây lan virus bên ngoài Trung Quốc sẽ khiến cho nhu cầu hàng hóa giảm sút. (V.Giang)