Thơ Tình Linh Phương

[Camlydalat]

Lúc bản Kỷ Vật Cho Em được phổ biến, là lúc cuộc chiến Việt Nam dữ dội hơn bao giờ hết.
Vì thế, đã gây những chấn động lớn lao vào tâm hồn những quân nhân Sài Gòn cũng như trong mọi tầng lớp dân chúng
. Kỷ Vật Cho Em lúc đầu được hát nguyên văn bài thơ đã gây ra những hiện tượng xáo trộn, khiến chính quyền Sài Gòn cho rằng “ đã làm băng hoại hàng ngũ quân đội “.
Nên sau đó, đã sửa đổi lời bài hát làm nhẹ đi tính khốc liệt, bi thảm của chiến tranh trong nguyên văn bài thơ.
-Nguyên văn bài thơ “ Kỷ Vật Cho Em “ của Linh Phương

Em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời mai mốt anh về
Không bằng chiến thắng trận Pleime
Hay Đức Cơ- Đồng Xoài- Bình Giả

Anh trở về hàng cây nghiêng ngã
Anh trở về hòm gỗ cài hoa
Anh trở về bằng chiếc băng ca
Trên trực thăng sơn màu tang trắng

Mai trở về chiều hoang trốn nắng
Poncho buồn liệm kín hồn anh
Mai trở về bờ tóc em xanh
Vội vã chít khăn sô vĩnh biệt

Mai anh về em sầu thê thiết
Kỷ vật đây viên đạn màu đồng
Cho em làm kỷ niệm sang sông
Đời con gái một lần dang dở

Mai anh về trên đôi nạng gỗ
Bại tướng về làm gã cụt chân
Em ngại ngùng dạo phố mùa xuân
Bên người yêu tật nguyền chai đá
Thì thôi hãy nhìn nhau xa lạ
Em nhìn anh – ánh mắt chưa quen
Anh nhìn em- anh cố sẽ quên
Tình nghĩa cũ một lần trăng trối
20/02/1970
-Nguyên văn bài hát “ Kỷ Vật Cho Em “
-nhạc Phạm Duy, thơ Linh Phương

Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở về có thể bằng chiến thắng Pleime
Hay Đức Cơ - Đồng Xoài – Bình Giả
Anh trở về, anh trở về hàng cây nghiêng ngã
Anh trở về, có khi là hòm gỗ cài hoa
Anh trở về trên chiếc băng ca
Trên trực thăng sơn màu tang trắng
Em hỏi anh em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở về chiều hoang trốn nắng
Poncho buồn liệm kín hồn anh
Anh trở về bờ tóc em xanh
Chít khăn sô lên đầu vội vã...em ơi...
Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở về đây kỷ vật viên đạn đồng đen
Em sang sông cho làm kỷ niệm

Anh trở về, anh trở về trên đôi nạng gỗ
Anh trở về, anh trở về bại tướng cụt chân
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở về nhìn nhau xa lạ
Anh trở về dang dở đời em
Ta nhìn nhau ánh mắt không quen
Cố quên đi một lần trăng trối...em ơi...
Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về

-Lời bài hát “ Kỷ Vật Cho Em” đã bị thay đổi :

Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở lại có thể bằng chiến thắng Pleime
Hay Đức Cơ- Đồng Xoài- Bình Giả
Anh trở về, anh trở về hàng cây nghiêng ngã
Anh trở về có khi là một chiếc vòng hoa
Anh trở về bằng khúc hoan ca

Trên trực thăng vang trời thanh vắng
Em hòi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở về chiều hoang trốn nắng
Poncho từng phủ kín đời anh
Anh trở về bờ tóc em xanh
Chiếc khăn tay ngăn dòng lệ ứa...em ơi...
Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở lại đây kỷ vật viên đạn đồng đen
Em sang sông cho làm kỷ niệm

Anh trở về, anh trở về trên đôi nạng gỗ
Anh trở về, anh trở về người đã bị thương
Em một chiều dạo phố mùa xuân
Bên người yêu tật nguyền chai đá
Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Em ngại ngùng dạo phố mùa xuân
Bên người yêu tật nguyền chai đá
Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về
Anh trở về nhìn nhau rung động
Anh trở về chia sẻ đời em
Ta nhìn nhau ánh mắt chưa quen
Cố quên đi những ngày đen tối...em ơi...
Em hỏi anh, em hỏi anh bao giờ trở lại
Xin trả lời, xin trả lời mai mốt anh về

Chiến tranh nào không có những hình ảnh như vậy, chiến tranh nào không có cảnh :”... Cha xưa cầm súng ra đánh trận. Bỏ xác trên rừng mấy mươi năm.
Lần đi đưa tiễn tay chưa nắm. Vạt áo che ngang mẹ khóc thầm...’ hay :”...
Ta xưa thắp nến chờ đêm xuống. Đợi hồn thiêng khuất nẻo cha về. Mộ bia hiu quạnh ngày dâu bể Phách lạc đâu còn chỗ dung thân...”.. Như trong hồi ký nhạc sĩ Phạm Duy có đoạn nói về bản “ Kỷ Vật Cho Em “ :”...
Bài này trước tiên ở phòng trà Ritz của Jo Marcel với ban nhạc Dreamers, rồi hầu hết các ca sĩ từ Thái Thanh, Lệ Thu, Khánh Ly, Thanh Lan và Nhật Trường đều thu thanh vào băng nhạc. Bài hát trở thành một hiện tượng thời đó.
Ở phòng trà, khi ca sĩ hát bài đó lên bao giờ cũng có sự náo động nơi khán thính giả. nếu là thường dân thì phản ứng cũng vừa phải. Nhưng vì hồi đó dân nhà binh ở bốn vùng chiến thuật về Sài Gòn là đi phòng trà, và khi trong đám thính giả có một sĩ quan đi nghỉ phép hay một thương phế binh là có sự phản ứng ghê hồn nơi người nghe.
Có thể nói bài này gây một không khí phản chiến, nhưng có một cái gì cao hơn chính trị.
Nó nói đến định mạng của con người Việt Nam, nhất là cuộc hành quân Lam Sơn 719 qua bên kia Hạ Lào...”.

Linh Phương
( Trích Hồi Ký Linh Phương )

[Camlydalat]

Lời tác giả:
Tập Hồi Ký này, tôi chỉ trích đăng những phần có thể công khai đuợc, riêng những phần nhạy cảm, không phù hợp với thời điểm hiện nay, tôi gác lại.
Tôi xin cũng minh định rằng: Tôi rất trân trọng một nhạc sĩ Phạm Duy tài năng của ngày xa xưa còn sống mãi và một nhạc sĩ Phạm Duy đã chết trong lòng tôi.

- Linh Phương -

Vào đầu thập niên 70, tôi cộng tác hầu hết các nhật báo phát hành tại Sài Gòn. Tôi viết “ Xa dấu ngựa hồng “ truyện đăng nhiều kỳ trên tờ Nhân Dân với tên Linh Phương
. Riêng phóng sự “ Những bông hồng cho Lữ đoàn 147 TQLC (An Dương Vương) “ thì ký bút hiệu Phạm Thị Âu Cơ cũng đăng trên tờ này. Ngoài ra, tôi còn đăng thơ thường xuyên ở nhật báo Da Vàng do Vũ Tiêu Giang phụ trách; tờ Báo Đen do thi sĩ Nguyên Sa giữ trang thơ với các tên: Linh Phương, Phạm Nguyễn Hà Đông và Đoàn Đình Tây Phố...
Nhưng nhiều nhất là trang thơ văn của tờ Độc Lập do Ấu Lăng (tức thi sĩ Trần Dạ Từ phu quân của nữ sĩ Nhã Ca) phụ trách. Có thể nói, tờ báo Độc Lập một tháng 30 ngày thì trên 20 ngày đăng thơ, truyện của tôi qua các tên: Linh Phương,Phạm Thị Âu Cơ, Vương Thị Ái Khanh...Đầu tháng 2 năm 1970, tờ Độc Lập đăng đầu tiên bài thơ “
Để trả lời một câu hỏi “ (sau đó là các báo khác), bài thơ này tôi đề tặng một cô tên Hương, người mà tôi cùng bạn bè thân hay đến nhà cô ở bến Nguyễn Duy quận 7 Sài Gòn chơi.
Thời trẻ, tôi rất ít nói và nhát gái số một. Đêm nằm suy nghĩ nhất định ngày mai sẽ bày tỏ những điều mình ấp ủ từ lâu với người mình thương
. Nhưng khi gặp, đứng trước cô ấy tôi lại ấp a, ấp úng, trái tim đánh thình thịch,quên tuốt luốt và không dám nói gì cả.
Bởi vậy, suốt những năm học trung học đệ nhị cấp, tôi vẫn luôn luôn đứng dước gốc cây trước cổng trường giờ tan học đón cô ấy, rồi đi theo sau cho đến lúc cô đi vào nhà, khiến nhiều bạn học trong trường ai cũng biết.
Sau này vào quân đội, rày đây mai đó trên khắp miền đất nước, tôi không còn gặp người cũ cho đến hơn 30 năm sau mới hội ngộ. Khi lên xe về Sài Gòn, cô chìa tay cho tôi bắt, nắm tay cô tôi vẫn thấy một chút gì đó cảm xúc của ngày xưa.
Tôi kể lại cho người bạn thân là Vũ Trọng Quang nghe. Hắn vừa cười, vừa nói:
Trời! Ba mươi mấy năm mới nắm được tay nàng. Tôi chỉ biết cười thôi. Tình yêu mới lớn của tôi như một tiết tấu chậm, không như tuổi trẻ thời @ bây giờ, nhanh như chớp.
Bài thơ “ Để trả lời một câu hỏi “ của tôi, nhạc sĩ Phạm Duy phổ thành ca khúc với cái tên “ Kỷ Vật Cho Em “, ông chỉ để duy nhất tên của ông.
Ngay trong tập nhạc “ Kỷ Vật Cho Chúng Ta “ do nhà xuất bản Gìn Vàng Giữ Ngọc phát hành, bài “Kỷ Vật Cho Em” vẫn không có tên Linh Phương.
Lúc đó,” Kỷ Vật Cho Em” nổi tiếng đến nỗi đoàn cải lương Tiếng Chuông vàng Kim Chung cũng ăn ké cái tên “ Kỷ Vật Cho Em” cho vở cải lương hát tại rạp Quốc Thanh.Trên Truyền hình thì có nhạc kịch về thương phế binh cũng mang tên “Kỷ Vật Cho Em “.
Mặc dù nhạc sĩ Phạm Duy không để tên mình, tôi vẫn không phản ứng. Nhưng một người bạn của tôi là Thiên Hải phóng viên hãng tin THT đã đưa lên trang nhất của một tờ nhật báo, đại ý tác giả bài thơ “Kỷ Vật Cho Em” ở binh chủng TQLC sẽ kiện Phạm Duy ra Tòa. Tiếp theo là tờ tuần báo Sân Khấu Truyền Hình cho in một bài viết đề cập đến tiền tác quyền, và tên Linh Phương phải là đồng tác giả bản nhạc “Kỷ Vật Cho Em”.
Thời điểm bấy giờ, ở Sài Gòn là thủ đô của miền Nam Việt Nam, có trên 20 tờ nhật báo và 30 tờ tuần báo, bán nguyệt san và nguyệt san
. Chuyện tác quyền giữa tôi và nhạc sĩ Phạm Duy hầu hết các tờ báo đều có đăng thư Phạm Duy gởi tôi (biện minh vì sao ông không xin phép tác giả trước khi phổ thành ca khúc
.Ông cho rằng không biết tôi ở đâu, nên có hỏi thi sĩ Trần Dạ Từ vì bài thơ hay, phù hợp với không khí chiến tranh khốc liệt đang xảy ra...nên ông lấy phổ nhạc), thư tôi trả lời nhạc sĩ Phạm Duy.
Một số tờ báo phỏng vấn tôi, tờ Lập Trường của Giáo sư Nguyễn Ngọc Huy trong phong trào Cấp Tiến thì đăng hình và tiểu sử (tôi nhớ không lầm thì người viết là ký giả Huy Trường)
.Sau gần một tháng ầm ỉ, người cháu nhạc sĩ Phạm Duy là Phạm Duy Nghĩa sĩ quan Phòng Tâm Lý Chiến, Bộ tư lệnh Sư đoàn TQLC lên phòng Tổng Quản Trị Sư đoàn tìm hồ sơ của tôi.
Một người bạn tôi ở phòng này hỏi anh ta tìm hồ sơ ai, anh ta cho biết tìm hồ sơ Linh Phương, người bạn tôi chỉ anh ta nơi tôi thường xuyên có mặt.
Cuối cùng thì anh ta gặp tôi tại 104/23 đường Yersin, quận 2 (quận 1 bây giờ) Sài Gòn. (nhà của bạn tôi là nhà thơ Vũ Trọng Quang).
Sau đó, Phạm Duy Nghĩa đưa tôi đến phòng trà Đêm Màu Hồng nơi ban Thăng Long thường xuyên trình diễn
. Ở đây, tôi và nhạc sĩ Phạm Duy đã có sự thông cảm trong vấn đề bài thơ “ Kỷ Vật Cho Em “.
Nhạc sĩ Phạm Duy chở tôi trên chiếc Citroen Traction đến phòng trà Queen Bee do nhạc sĩ Ngọc Chánh quản lý
. Ở phòng trà Queen Bee, nhạc sĩ Phạm Duy giới thiệu tôi trước công chúng về tác giả bài thơ “ Kỷ Vật Cho Em “.
Sau cái bắt tay giữa tôi và nhạc sĩ Phạm Duy, nhạc sĩ Ngọc Chánh, quái kiệt Trần Văn Trạch, nữ ca sĩ Thái Thanh đã trình bày bài thơ phổ nhạc này.
Sáng hôm sau, như lời hẹn tôi đến tư gia nhạc sĩ Phạm Duy ở số 215 E/2 đường Chi Lăng- Gia Định- Phú Nhuận.
Nhà Phạm Duy phía bên trái khi bước vào cổng cư xá Chi Lăng. Tại đây, tôi gặp ca sĩ Thái Hằng - vợ nhạc sĩ Phạm Duy, Duy Quang –con trai và ca sĩ Julie vợ Duy Quang và Thái Hiền lúc đó hãy còn nhỏ.
Tôi ăn cơm trưa với nhạc sĩ Phạm Duy, xong chúng tôi ký hợp đồng tiền tác quyền bài thơ “ Kỷ Vật Cho Em “.
Trong hợp đồng tiền tác quyền là 30.000 đồng (thời điểm đó giá vàng, nếu tôi nhớ không lầm là khoảng 10.000 đồng- 12.000 đông / một lượng, nhưng thực tế nhạc sĩ Phạm Duy trả tôi là 50.000 đồng (30.000 đồng bằng chèque nhận ở Pháp Á Ngân hàng – 20.000 đồng tiền mặt).
Về số tiền 20.000 đồng tiền mặt, nhạc sĩ Phạm Duy bảo tôi đừng tiết lộ khoản tiền ngoài hợp đồng này.
Tôi không hiểu vì sao, nhưng cũng không thắc mắc.

(Trích Hồi Ký Linh Phương )

[Camlydalat]

Góc biển-chân trời-nào anh cũng đi
Dù đi hoài -đi hoài không đi tới
Con đường tình cứ như ngàn sợi khói
Dụi suốt đời anh dụi vẫn chưa tan

Có bao giờ em đau thắt ruột gan
Nếu biết mai này rồi anh sẽ chết
Em ở bên kia làm sao về kịp ?
Vuốt mặt anh chỉ để khóc một lần

Một lần thôi em thắp nén nhang thơm
Vĩnh biệt người đàn ông nhiều lận đận
Người đàn ông khiến em hờn-em giận
Và chực hờ làm khổ cuộc đời nhau

Có bao giờ em thử hỏi tại sao ?
Người đàn ông ấy vô cùng khờ dại
Người đàn ông thương em mãi mãi
Lại chính là anh –duy nhất anh thôi

Vancouver ơi ! Đã chớm thu rồi
Tím áo em buồn –tím môi em nhớ
Nụ hôn mấy mươi năm còn bỏ dở
Ngày biệt ly tình chia cách đôi bờ

Linh Phương

[Camlydalat]

Uống say
cười khóc cùng tôi
Ngày mai
ngày mốt
buông xuôi hết rồi
Kiếp này
tình đã chia đôi
Đành thôi xin hẹn
kiếp đời mai sau
Từ lâu
lâu lắm còn đâu
Trái tim bướng bỉnh
nỗi đau rối bời
Rượu ơi !
Xin chớ ngậm ngùi
Nếu tôi nằm chết giữa trời
bão giông
Bởi yêu
thì phải cạn lòng
Dẫu cho trái đất
nửa vòng cách xa
Dẫu em
là
của người ta…

Linh Phương

[Camlydalat]

Đuôi mắt ấy
biết nói cười
Từ khi
đêm nhớ
ngày mơ mộng buồn
Tay cầm
tay lại muốn buông
Câu thề thốt cũ
dưới vầng trăng khuya
Cay đắng này
vẫn còn kia
Chạnh thương điệu lý
theo về xứ xa
Ừ thôi !
Em của hôm qua
Hôm nay khuất cuối
đường hoa tím rồi
Sông đời
rẽ nhánh chia đôi
Nửa bên lở
nửa bên bồi
ngược xuôi
Em đi về phía
không tôi

Linh Phương

[Camlydalat]

Giấu tay
vào vạt áo mình
Xin em đừng nhớ
lúc tình bay đi
Muộn màng câu hỏi
phải chi ?
Hồn tôi đã chết
từ khi biết người
Ngọt ngào tiếng nói
đầu môi
Trái tim chẳng phải
khóc cười cho tôi
Đường đời
ngắn lắm em ơi !
Quay đi
ngoảnh lại
là thôi
hết rồi

Linh Phương

[Camlydalat]

Nỗi buồn
biết gởi vào đâu?
Mỏng manh một mối
tình sầu thiên thu

Cũng là thế ấy
thế thôi!
Trái tim thơ khóc
đâu lời tiễn đưa

Tiếc hoài
sợi nắng
nhành mưa
Ru anh ngủ hết
bốn mùa đau thương

Chẳng hề chi
những bão giông
Dẫu bao nhiêu sóng
muôn trùng bủa vây

Ly tan
chỉ có một ngày
Ước mơ chết
giữa
bàn tay anh rồi

Linh Phương

[Camlydalat]

Ngỡ ngàng
nắm lấy bàn tay
Người xưa nay đã
khác ngày xưa xa
Sài Gòn áo lụa
hôm qua
Chỉ còn là giấc
mơ hoa ngọt ngào
Mùa mưa
sân cũ
Trúc Đào
Mười năm thương nhớ
tình đầu dở dang
Chẳng còn
thu tím
lá vàng
Cho nên
áo lụa Sài Gòn nhạt phai
Thôi thì
cứ nắm bàn tay
Dẫu người xưa đã
khác ngày xưa xa

Linh Phương

[Camlydalat]

Tóc thêm sợi trắng
nữa rồi
Sáng mai ngồi đếm
tuổi đời buồn tênh

Đường tình sao cứ
chông chênh
Bao nhiêu năm
mộng
hóa thành khói sương

Bao nhiêu năm
vẫn nồng nàn
Trái tim
của thuở anh còn
yêu em

Linh Phương

[Camlydalat]

Xoè tay buồn
hứng giọt mưa
Sợ rơi lên áo người xưa
phai màu
Xót xa
một mối tình đầu
Vàng như lá úa
hôm nào bên hiên
Phố buồn
vì tại anh quên
Ra đi chẳng hẹn về .
Nên bây giờ
Sài Gòn đứng đó
ngẩn ngơ
Tìm trong thiên hạ
đôi bờ vai em

Linh Phương