Xin quư độc giả tham khảo các góp ư của DK6 về “Ai ngụy biện?” (góp ư # 151, 171 và 232). Hôm nay DK6 xin tŕnh bày với các bạn thêm 1 lọai ngụy biện mà các “tranh luận gia” của “phe ta” dùng nhiều nhất để đả kích nghị viên Madison Nguyễn tại sao không dùng tên Little Saigon đặt tên cho khu thương mại trên đường Story: ngụy biện Lạm Dụng Thống Kê (Statistical Fallacy).
Ngụy biện lạm dụng thống kê (Statistical Fallacy, c̣n được gọi là Biased Statistics): Khi lập luận dựa vào các bản thống kê có nhiều sai số (Biased Statistics) để giải thích kết quả bản thống kê có lợi cho ḿnh th́ lập luận đó được gọi là ngụy biện lạm dụng thống kê (Statistical Fallacy). Thống kê thường được giới ngụy biện sử dụng tối đa để đánh lừa và khích động quần chúng.
Sau đây là 2 ví dụ về ngụy biện lạm dụng thống kê mà các “tranh luận gia” của “phe ta” hay dùng:
Ví dụ 1: Thời gian tiền recall (3/3/2009), đài của nhóm "Little Saigon" cứ ra ră nói cái tên "Little Saigon" được 92% dân chúng chọn, tại sao bà nghị viên lại chọn cái tên Saigon Business District!
Mới đây, trên diễn đàn này, 1 “tranh luận gia” của “phe ta” đă viết:
Ví dụ 2: “Ngay cả khi Sở Kế Họach TP gởi tờ "flyer" góp ư cho việc chọn lựa một trong những cái tên điển h́nh, Little Saigon vẫn là cái tên đứng đầu mà cư dân trong khu vực được hỏi, đă chọn lựa. Sao bà Nghị viên lại lật ngược, moi cái tên hạng bét "Saigon Business District" để áp đặt lên đầu. Hành động như vậy có phản DÂN CHỦ KHÔNG?”
Trước hết chúng ta cần phải hiểu rơ về thống kê (statistics) và thăm ḍ dư luận (survey) là ǵ. Cần phải hiểu rơ 1 cách cặn kẻ th́ mới thấy được tính chất ngụy biện của các ví dụ nêu ở trên.
Thống kê là khoa học thu gom, tổ chức sắp xếp và giải thích dữ liệu (data).
Thăm ḍ dư luận là dùng 1 bản câu hỏi (hay gọi điện thoại trực tiếp) để đánh giá thái độ của quần chúng đối với 1 vấn đề nào đó. Thăm ḍ dư luận là 1 trong nhiều phương tiện được dùng để tạo lập các bản thống kê.
Có 2 lọai thăm ḍ dư luận: thăm ḍ dư luận với các mẫu (người được hỏi) được thu thập theo khoa học xác suất (probability samples) và thăm ḍ dư luận với các mẫu không được thu thập theo khoa học xác suất (non-probability samples).
Thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập theo khoa học xác suất (c̣n được gọi là chọn mẫu theo 1 cách ngẫu nhiên hay 1 cách khoa học): phương pháp này được các công ty lớn như CNN, ABC, viện Gallup v.v... xử dụng để, ví dụ, thăm ḍ mức tín nhiệm của dân Mỹ đối với tổng thống là bao nhiêu %. Tuy chỉ thăm ḍ khỏang vài ngàn người, nhưng kết quả thăm ḍ có thể được suy rộng ra cho ṭan dân Mỹ v́ cách lấy mẫu dựa vào phép tính xác suất 1 cách khoa học. Đây là đặc tính của lọai thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập theo khoa học xác suất.
Thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất: phương pháp này được các công ty nhỏ (dùng để thăm ḍ sự hưởng ứng của các khách hàng ở 1 khu vực nào đó đối với 1 mặt hàng nào đó) hay 1 ban ngành của thành phố xử dụng (dùng để thăm ḍ thái độ của các cư dân ở 1 khu vực nào đó với 1 vấn đề nào đó).
Các poll của các diễn đàn trên internet dùng để thăm ḍ thái độ đọc giả của ḿnh về 1 sự kiện nào đó cũng thuộc loại này.
Ví dụ: cuộc thăm ḍ dư luận của Cơ Quan Tái Phát Triển Thành Phố San Jose, tức Redevelopment Agency, gọi tắt là RDA, thực hiện khỏang tháng 9/2007 dọc theo đường Story Rd để t́m hiểu xem cư dân dọc theo đường này thích chọn tên nào cho khu phố của ḿnh là lọai thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất. Các mẫu (người được hỏi) ở đây được chọn theo địa chỉ tất cả cư dân hay doanh nghiệp tư nhân cư trú 1000 feet dọc theo đường Story Rd trên 1 đoạn đường dài chừng 2 cây số (1.3 mile) từ xa lộ 101 đến đường Senter Rd. V́ các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất, kết quả của các cuộc thăm ḍ dư luận lọai này không bao giờ đuợc suy rộng ra cho tất cả cư dân của ṭan thành phố San Jose. Kết quả của các cuộc thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất chỉ được dùng để giải thích thái độ của cư dân ở trong khu vực của những người đă tham dự vào cuộc thăm ḍ dư luận mà thôi. Đây là đặc tính của lọai thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất.
Trong các cuộc thăm ḍ dư luận dù là theo phương pháp nào, số các gia đ́nh không trả lời các câu hỏi (bằng cách không gởi trả lại bản trả lời câu hỏi) có ảnh hưởng rất lớn đến mức độ chính xác của cuộc thăm ḍ; độ sai lệch do không trả lời phiếu thăm ḍ (Non-response bias) càng lớn khi tỉ lệ số phiếu không gởi trả lại bản trả lời câu hỏi càng lớn! (Xin xem tài liệu tham khảo 1)
Bây giờ xin trở lại với các ví dụ về ngụy biện lạm dụng thống kê nêu ở trên.
Trước hết là ví dụ 1. Nếu tôi không lầm th́ nhóm Little Saigon đă dựa vào cuộc bỏ phiếu trên mạng vào thời gian đó (khỏang đầu năm 2008) của nhật báo San Jose Mercury News để nói rằng tên "Little Saigon" được 92% dân chúng chọn. Quả thật, lúc đó cái poll trên SJMN cho kết quả 92% đọc giả của SJMN chọn "Little Saigon".
Ta cần biết là cuộc thăm ḍ dư luận của SJMN trên internet thuộc lọai thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất, do đó kết quả 92% này chỉ áp dụng cho các đọc giả của SJMN mà thôi. Kết quả 92% này không thể được suy rộng ra cho toàn thể dân chúng ở San Jose được v́ đó là đặc tính của lọai thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất. Các bạn cũng đă thấy sự khác biệt cực kỳ lớn giữa kết quả trong cuộc bầu cử sơ bộ ngày 8 tháng 6/2010 vừa qua giữa thị trưởng Chuck Reed (76.85%) và ƯV Thomas Nguyễn (9.94%) và kết quả của cái poll trên Vietland là như thế nào (Poll trên Vietland: Thomas Nguyễn (~90%) Chuck Reed (~10%), con số chính xác tôi không nhớ rơ). Sở dĩ có sự sai biệt lớn như vậy v́ kết quả của cái poll trên Vietland chỉ đúng trong phạm vi của tất cả các đọc giả của Vietland mà thôi; kết quả này không thể được suy rộng ra cho toàn thể dân chúng ở San Jose được.
Quan trọng hơn nữa, báo San Jose Mercury News nói rằng các cuộc thăm ḍ dư luận trên SJMN "are just for fun" (chỉ để cho vui thôi, chữ dùng của báo này. Rất tiếc là SJMN đă xóa cái poll này trong kho dữ liệu (database) của họ, nên không có đường link để các bạn xem tận mắt). V́ sao họ nói như thế? V́ lúc đó các cuộc thăm ḍ dư luận trên SJMN không có 1 biện pháp nào để ngăn chặn 1 độc giả chọn nhiều lần 1 cái tên nào đó! Cụ thể là bất kỳ 1 đọc giả nào của nhóm Little Saigon cũng có thể chọn thỏai mái tên "Little Saigon" mấy lần cũng được! (Trang mạng Take2Tango, “internet chỉ”: http://www.take2tango.com/, đang có cái poll về kết quả cuộc bầu cử ngày 2 tháng 11/2010 cho các ứng cử viên ở nam Cali “h́nh như” cũng thuộc lọai này). Về sau, khi SJMN mở 1 cuộc thăm ḍ về việc ông Lư Tống tuyệt thực có phải là "good idea" hay không, SJMN mới giới hạn mỗi account (hồ sơ đăng kư tham dự vào diễn đàn) chỉ được bầu có 1 lần, nhưng họ cũng không làm sao ngăn được 1 độc giả có thể tạo ra nhiều accounts để được bầu nhiều lần. V́ các lư do này SJMN gọi các thăm ḍ dư luận của họ là chỉ để cho vui thôi!
Tóm lại, cái thống kê 92% trên SJMN là 1 cái thống kê dơm (biased statistic, biased là sai lệch, thiên vị). Dựa và cái thống kê dơm này để nói rằng “tên "Little Saigon" được 92% dân chúng chọn, tại sao bà nghị viên lại chọn cái tên Saigon Business District?” là ngụy biện lạm dụng thống kê, được dùng để đánh lừa và khích động quần chúng!
Bây giờ xin trở lại cuộc thăm ḍ dư luận của Cơ Quan Tái Phát Triển Thành Phố San Jose (RDA) đề cập trong ví dụ 2. Bà Debra Figone, Quản Lư Viên thành phố và ông Harry S Mavrogenes, Giám Đốc điều hành đệ tŕnh kết quả cuộc thăm ḍ dư luận này lên HĐTP ngày 6 tháng 11/2007.
Bản đúc kết ghi nhận trong tổng số 1336 lá thư thăm ḍ dân ư được gởi đến những cư dân và cơ sở thương mại trong ṿng bán kính 1000 feet quanh khu vực thương mại liên hệ có 200 thư bị ḥan trả lại v́ sai địa chỉ và như thế chỉ có 10.29% số người được thăm ḍ (117 trong tổng số 1136) trả lời và số người được thăm ḍ không trả lời là 89.71% (1019 trong tổng số 1136)!
Trong tổng số 117 ư kiến trả lời, tức 10.29% số người được thăm ḍ, kết quả như sau:
- 44 trong tổng số 117 ư kiến (tức 44/117 hay 37.6%) muốn danh xưng “Little Saigon”,
- 16 trong tổng số 117 ư kiến (tức 13.7%) chọn “Vietnamese-American Business District”,
- 16 trong tổng số 117 ư kiến (tức 13.7%) chọn “No Name/Other”,
- 15 trong tổng số 117 ư kiến (tức 12.8%) muốn danh xưng “Saigon Town”,
- 12 trong tổng số 117 ư kiến (tức 10.3%) chọn “Vietnamese Business District”,
- 8 trong tổng số 117 ư kiến (tức 6.8%) chọn “New Saigon Business District” và
- 6 trong tổng số 117 ư kiến (tức 5.1%) muốn danh xưng “Saigon Business District”.
(Xin xem tài liệu tham khảo 2)
Trước hết, cuộc thăm ḍ dư luận của RDA thuộc lọai thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất, do đó kết quả trên chỉ áp dụng cho cư dân hay doanh nghiệp tư nhân cư trú 1000 feet dọc theo đường Story Rd từ xa lộ 101 đến đường Senter Rd mà thôi. Kết quả trên không thể được suy rộng ra cho toàn thể dân chúng ở San Jose được, v́ đó là đặc tính của lọai thăm ḍ dư luận với các mẫu được thu thập không theo khoa học xác suất.
Quan trọng hơn nữa, v́ số người được thăm ḍ không trả lời là 89.71% (1019 trong tổng số 1136) quá lớn, nên độ sai lệch do không trả lời phiếu thăm ḍ (Non-response bias) là quá lớn! Trong trường hợp này, ta có thể nói các kết quả nêu ở trên là các thống kê có quá nhiều sai số (over biased statistics); các thống kê lọai này không phản ảnh chân thực thái độ của cư dân!
Ư nghĩa thực tế của cuộc thăm ḍ dư luận của RDA là trên 1 đoạn đường dài chừng 2 cây số có 1336 đơn vị gia cư và cơ sở thương mại, trong đó chỉ có 44 đơn vị gia cư và cơ sở thương mại thích chọn tên “Little Saigon”. Điều này không nói lên được là đa số cư dân trong 1336 đơn vị gia cư và cơ sở thương mại trên đọan đường này thích tên “Little Saigon”! Chính v́ độ sai lệch do không trả lời phiếu thăm ḍ (Non-response bias) quá lớn, nên ta thực sự không thể nói được là đa số 1336 đơn vị gia cư và cơ sở thương mại dọc theo đường Story Rd họ thích chọn tên ǵ!
Mặt khác chỉ có kết quả bầu cử và kết quả trưng cầu dân ư (ví dụ dự luật trưng cầu dân ư (proposition) “Dự luật 19 – Hợp thức hóa chất cần sa” sẽ được ṭan bang Cali bầu vào ngày bầu cử 2 tháng 11/2010 này) là có tính pháp lư, có nghĩa là kết quả luôn luôn được pháp luật công nhận. Mục đích của bầu cử và trưng cầu dân ư là t́m ứng cử viên nào, hay trả lời nào “Yes” hay “No”, được số phiếu cao nhất, nên dù với tỉ lệ cử tri đi bầu thấp đến đâu kết quả vẫn luôn luôn được pháp luật công nhận. Ví dụ như trong ngày bầu cử 2 tháng 11/2010 ƯV nghị viên Madison Nguyễn chỉ được 3 phiếu và ƯV Minh D chỉ được 2 phiếu, pháp luật cũng sẽ công nhận nghị viên Madison Nguyễn đắc cử, mặc dù tỉ lệ cử tri đi bầu cực kỳ thấp! Trong bầu cử và trưng cầu dân ư, ai không đi bầu th́ có bị lỗ cũng phải ráng mà chịu. Chẳng hạn trong kỳ bầu cử tổng thống Mỷ vừa qua, nếu bạn thích ƯV McCain nhưng bạn làm biếng không chịu đi bầu nên Obama (mà bạn không thích) đă đắc cử th́ bạn cũng phải ráng mà chịu!
Ngược lại, kết quả thăm ḍ dư luận không có tính pháp lư, có nghĩa là kết quả không được pháp luật công nhận. Do đó thăm ḍ dư luận chỉ được dùng để HDTP tham khảo; HDTP không nhất thiết phải tuân theo, nhất là lọai thăm ḍ dư luận có quá nhiều sai lệch như cuộc thăm ḍ dư luận của RDA trên đường Story Rd. Mục đích chính của thăm ḍ dư luận là xem xét thái độ của đa số các cư dân ở trên đường Story Rd thích chọn tên ǵ nhất; ở đây tên ǵ được chọn nhiều nhất chỉ là thứ yếu. V́ mục đích chính của thăm ḍ dư luận là xem xét thái độ, nên số người được thăm ḍ không gởi trả lại bản trả lời các câu hỏi phải được xem xét đến, v́ không trả lời cũng là 1 h́nh thức thể hiện thái độ. Thái độ của 1 người không gởi trả lại bản trả lời các câu hỏi có thể được lư giải như sau: "Ôi, mấy ông muốn đặt tên ǵ th́ đặt, tôi không có ke (care)"!
V́ các lí do đă nêu ở trên, trong phiên họp ngày 20/11/2007 để biểu quyết chọn tên cho khu thương mại trên đường Story Rd, 8/11 nghị viên của HDTP đă không dựa vào kết quả của thống kê do RDA thực hiện. Hôm đó HDTP đă chọn Saigon Business District, mặc dầu đứng chót trong thống kê của RDA, v́ tinh thần dung ḥa giữa tên Little Saigon và New Saigon theo giải thích của nghị viên Madison Nguyễn (Xin quư độc giả xem góp ư # 205, “V́ sao nghị viên Madison Nguyễn không chọn tên Little Saigon?”). Nếu HDTP đă chọn 1 cái tên nào đó không có trong danh sách của RDA th́ cũng OK, huống chi "moi cái tên hạng bét "Saigon Business District" để áp đặt lên đầu"! Nếu có ít nhất 669 (đa số quá bán trong tổng số 1336) chọn Little Saigon trong thống kê do RDA thực hiện, th́ theo ư tôi không 1 nghị viên nào dám chống lại tên Little Saigon!
Trở lại với ví dụ 2, “tranh luận gia” của “phe ta” đă dựa vào con số 37.6% và giải thích có lợi cho “phe ta” như sau: “Little Saigon vẫn là cái tên đứng đầu mà cư dân trong khu vực được hỏi, đă chọn lựa. Sao bà Nghị viên lại lật ngược, moi cái tên hạng bét "Saigon Business District" để áp đặt lên đầu. Hành động như vậy có phản DÂN CHỦ KHÔNG?” Bao nhiêu “cư dân”? 50%, 100%, đa số “cư dân”? Xin thưa chỉ có 10.29% (117/1136) “cư dân trong khu vực được hỏi, đă chọn lựa” thôi! Trong câu này “tranh luận gia” đă lờ đi cái tỉ lệ 10.29%, là tỉ lệ số cư dân trả lời phiếu thăm ḍ. Con số 37.6% chỉ nói lên là trong tổng số 117 ư kiến trả lời, tức 10.29% số người được thăm ḍ, 37.6% thích chọn tên “Little Saigon”. Con số 37.6% này, tuy là đứng đầu, không nói lên là đa số của 1336 đơn vị gia cư và cơ sở thương mại trên đoạn đường Story Rd dài chừng 2 cây số thích chọn tên “Little Saigon”!
Dựa vào con số thống kê 37.6% có quá nhiều sai lệch do RDA thực hiện để nói rằng “Little Saigon vẫn là cái tên đứng đầu mà cư dân trong khu vực được hỏi, đă chọn lựa.” là ngụy biện lạm dụng thống kê, được dùng để đánh lừa và khích động quần chúng. Khích động quần chúng đi biểu t́nh để dạy cho thành phố 1 bài học về … dân chủ!
Tài liệu tham khảo:
1. Tài liệu về thăm ḍ dư luận:
http://en.wikipedia.org/wiki/Survey_sampling
2. Kết quả thăm ḍ dư luận của Cơ Quan Tái Phát Triển Thành Phố San Jose:
http://www.vietnamdaily.com/index.php?c=article& p=38811
Bookmarks