CHƯƠNG XIV - Một Bức Tranh
Nhưng sáu năm, sáu năm ṛng bặt vắng tin tức nay bỗng lại có bức thư của Lộc?
Chắc trong đời Lộc, đă xảy ra sự ǵ phi thường.
Thực vậy.
Hôm Lộc nhận được bức thư gửi cho Mai trong đựng cái giấy bạc hai chục, th́ chàng căm tức đến mất ăn mất ngủ. Chàng không ngờ một người chàng yêu thương chiều chuộng, kính trọng đến thế mà lại nỡ lừa dối chàng một cách khốn nạn, đê hèn đến thế.
Song chàng cũng chỉ mới ghen tuông, ngờ vực mà thôi. Đương tra xét ḍ la, th́ thốt nhiên Mai và Huy bỏ nhà trốn đi. Mai đi đâu? Chàng tự hỏi rồi lại tự trà lời: "C̣n đi đâu nữa? Đi với t́nh nhân, đi với người gửi cho hai chục bạc chứ c̣n đi đâu?'
Trong ḷng chàng bỗng nảy ra sự thù ghét, thù ghét cả loài người. Loài người trời ơi! Cái người mà chàng tưởng chỉ có t́nh yêu trong sạch, ai ngờ lại tà dâm đến như thế.
Lộc giận quá, uất lên bực tức muốn khóc mà không khóc được. Chàng cũng chẳng nghĩ ǵ đi t́m kiếm.
Chàng cười chua chát nói một ḿnh: "T́m1... Khốn nạn!"
Chiều hôm ấy, chàng cáo ốm, xin phép nghỉ ở nhà. Bữa cơm chiều chàng không ăn. Rồi bảy giờ tối lại phố H. thăm mẹ.
Nhác thấy hai con mắt sâu hoắm, đen quầng, hai má hốc hác, th́ bà Án chạnh ḷng thương và hối hận rằng ḿnh đă quá tàn nhẫn. Song nghĩ đến cái diệu kế vừa thi hành đă có kết quả ngay, th́ không thể không mừng thầm trong dạ. Bà vờ hỏi Lộc:
- Con sao thế?
Lộc không nghe rơ... Bà lại hỏi:
- Con ốm đấy à?
Lộc ngồi phịch xuồng ghế bưng mặt khóc nức nở:
- Bẩm mẹ... con...
Bà Án lại gần an ủi:
- Con có điều ǵ cứ nói cho mẹ hay, can chi lại để bụng cho thêm khổ.
Rồi bà để cho Lộc khóc, v́ bà biết rằng khóc được như thế th́ sự đau đớn sẽ theo ḍng lệ mà tiêu tan đi. Một lát sau, bà vờ hỏi:
- Mẹ nghe nói độ này con ham mê cờ bạc. Hay con lại thua thay, rồi mang mắc nợ vào đấy?
Lộc lau nước mắt rồi ngẫm nghĩ:
- Bẩm mẹ... con có... đánh bạc bao giờ đâu!
Rồi Lộc đem đầu đuôi câu chuyện kể với mẹ câu chuyện mà bà Án đă biết, từ bức thư đựng tờ giấy bạc hai chục cho đến khi Mai đi trốn. Bà Án ngồi nghe con, chốc chốc lại thở dài. Cái thở dài của người mẹ thương con, hay cái thở dài của người đàn bà bị lương tâm cắn rứt? Bà để Lộc nói... nói nữa... thỉnh thoảng chỉ thêm một câu!
- Khôn nạn!
Lộc đăm đăm nh́n mẹ, nói tiếp:
- Con xin mẹ tha tội cho con. Chỉ v́ con không vâng lời mẹ...
Ba tháng sau, Lộc cưới vợ. V́ bổn phận mới, Lộc mỗi ngày quên t́nh ái xưa.
Chẳng bao lâu h́nh ảnh Mai đă xóa nḥa trong ư nghĩ, đến nỗi hôm gặp Mai ở nhà họa sĩ Bạch Hải đi ra, chàng không c̣n cảm thấy ḿnh ghen tuông, mà sự khinh bỉ lănh đạm đối với kẻ đă lừa dối ḿnh, càng ăn sâu vào tâm hồn.
Ngày qua.... tháng qua.... năm qua.... thời giờ lạnh lùng qua. Và cũng thời giờ lạnh lùng qua những mẫu đời vô vị của Lộc. Vô vị và trông rỗng.
Mà Lộc vẫn yêu vợ, yêu v́ bổn phận. Song ái t́nh của con người ta chỉ một lần có... Ái t́nh thứ nhất, Mai đă mang đi, nó đă bị chôn sâu trong tim, trong linh hồn kẻ mà chàng không thể không yêu được nữa, mà khốn thay! Chàng vẫn không thể yêu được.
Ái t́nh v́ bổn phận ba năm đầu đă đem đến cho vợ chồng Lộc hai thằng con. Song có sinh mà không có dưỡng, chúng đều chết cả.
Cuộc đời nhạt nhẽo càng thêm nhạt nhẽo. Đối với bà án th́ đó lại là một cuộc đời hết hy vọng. Tập quán bắt buộc bà luôn luôn nghĩ tới những ư tưởng nối dơi tông đường, đầy đàn cháu chắt. Thế mà hai đứa thừa trọng tôn của bà lại kế tiếp nhau mà chết. Đau đớn cho bà biết bao!
Bà sinh ra lo sợ, lo sợ tương lai... Đă hai năm nay, con dâu bà không thấy thai nghén nữa... Hai đứa cháu bà chết, sự đó xảy ra, biết đâu lại không bởi ḷng quả báo.... ḷng oán giận của linh hồn.... Xưa nay bà thường nghe chuyện nhiều người rẫy vợ, bỏ con, rồi sau không thể có con với người vợ khác được nữa. Bà cố t́m chứng cớ cho cái thuyết lư ấy, và thấy có nhiều người ở vào t́nh cảnh đó thật.
Nào có thế thôi đâu! Con dâu bà, bà tự kén chọn lấy, trước kia ngoan ngoăn nết na là thế, mà mấy tháng nay v́ buồn bực, khổ sở, sinh ra gắt gỏng, hỗn xược với bà. Bà là người tôn trọng Khổng giáo và những điều ngũ luân ngũ thường, bà chịu sao nổi sự bất hiếu, bất mục ấy của con dâu? Đến nỗi nhiều khi bà nghĩ lẩn thẩn nói một ḿnh:
- Chỉ thương hại con Mai.
Câu ấy đă một vài lần lọt vào tai Lộc, khiến chàng sinh nghi hoặc, ngờ rằng có sự bí mật ǵ mà mẹ giấu ḿnh.
Chàng đương để ư ḍ xét th́ t́nh cờ một hôm về chơi Hà Nội (Lộc vừa được bổ tri huyện Thạch Hà) chàng đến xem những bức tranh các nhà danh họa bày bán ở trường Mỹ Thuật. Đứng trước bức tranh sơn một mỹ nhân mơ mộng chàng ngây ngất như bị thôi miên. Chàng nghĩ thầm: "Mai? Đích Mai rồi".
Cái nhan sắc t́nh tứ, dịu dàng, e lệ, âu yếm được nét bút nhà danh họa vờn chải càng thêm t́nh tứ, dịu dàng, e lệ, âu yếm, khiến Lộc lặng người đứng ngắm, mơ màng trong giấc mộng xưa.
Đống than hồng phủ tro tàn bị cái que cời rẽ ra, lại bùng bùng bốc lửa nóng rực hơn xưa. T́nh yêu thương đă hầu như vùi sâu, như nguội lạnh ở trong ḷng, nay đứng trước ảnh người xưa, Lộc bỗng lại thấy nồng nàn, ngùn ngụt...
Bao t́nh cảm của năm, sáu năm về trước đă hầu như chết hẳn trong ky ức, nay thốt nhiên ngổn ngang sống lại.
Lộc ngắm bức tranh rất lâu, mà chàng cũng chỉ ngắm có một bức tranh ấy...
Tiếng ai cười ở sau lưng, khiến chàng quay vội lại. Một người ngả đầu chào hỏi.
- Thưa ông, bức tranh có được không?
- Thưa ông, đẹp lắm!... Bức tranh này của ông?
- Vâng, của tôi.
Lộc vụt nhớ hôm gặp Mai cũng vận bộ quần áo vẽ trong tranh nhà một người phố B... đi ra. Chàng đăm đăm nh́n họa sĩ, hỏi:
- Ông ở phố B... thưa ông, có phải không?
- Vâng, tôi là Bạch Hải ở phố B... ông có thư thả mời lại chơi.
Lộc mỉm cười, khen:
- Chắc người làm kiều mẫu cho ông cũng đẹp lắm!
Mắt Bạch Hải long lanh chớp sau cặp kính sáng trong:
- Đẹp lắm1 Đẹp hơn người trong bức tranh nhiều!
Lộc hỏi lẩn thẩn:
- Chắc là người yêu của ông?
Bạch Hải thở dài:
- Người yêu trong mộng!
Lộc tỏ ư kinh ngạc:
- Sao vậy, thưa ông?
- V́ cô Mai tôi vẽ đây là một người có trái tim sắt đá, không ai làm chuyển nổi.
Lộc mỉm cười. Chàng mỉm cười v́ câu nói của họa sĩ có vẻ cầu kỳ, bóng bẩy, hay v́ một lẽ khác, v́ lẽ khoái lạc! chàng vui Vẻ hỏi họa sĩ:
- Thưa ông bức tranh này ông bán bao nhiêu tiền? Sao không thấy để giá như ở các bức khác?
Câu trả lời lạnh lùng khô khan như nhát búa gơ xuống bàn:
- Tôi không bán!
Thất vọng, Lộc hỏi gạn:
- Sao đă bày ở đây, ông lại không bán?
- Không, không thể bán được.
- Đáng tiếc! Giá ông cho tôi bức tranh này, th́ bao nhiêu tôi cũng mua.
- Không, thưa ông, ông trả bao nhiêu tôi cũng không bán.
Họa sĩ cố t́m được một câu ư vị:
- Ai lại bán một kỷ niệm êm đềm của đời ḿnh bao giờ? Trừ khi ông là ông Lộc.
Mặt Lộc tái dần.... Bạch Hải đăm đăm nh́n chàng như đem hết khoa tâm lư ra mà quan sát diện mạo. Thốt nhiên, họa sĩ hỏi Lộc:
- V́ cớ ǵ, ông lại cần mua bức tranh ấy?... C̣n chán bức họa khác đẹp hơn, sao ông không mua?
- Hay chính ông là ông Lộc?
Lộc cười gượng, chối:
- Không.
Rồi ngả đầu chào:
- Kính chào ông, chắc ông c̣n nhiều tranh ở nhà. Chiều nay ông có cho phép tôi lại xem không?
Bạch Hải vui mừng:
- Tôi lấy làm hân hạnh mời ông lại chơi.
Chàng giơ tay bắt tay Lộc Và nói tiếp:
- Vậy chiều nay năm giờ tôi chờ ông đấy. Thế nào ông cũng lại nhé?
- Xin vâng.
Năm giờ kém một khắc, Lộc đă tới cổng nhà Bạch Hải kéo chuông. Một người đầy tớ gái xinh xắn, y phục gọn gàng dễ trông, ra mở cổng, Lộc hỏi:
- Có phải đây là nhà họa sĩ Bạch Hải không?
Lộc hỏi thế cho có câu hỏi, v́ chàng thấy người đầy tớ gái cứ trừng trừng nh́n ḿnh mỉm cười, chứ cái cổng nhà Bạch Hải th́ không bao giờ chàng quên được. Nó đă in hẳn vào tâm tư chàng cùng với cái h́nh ảnh của Mai lững thững từ trong nhà đi ra, năm năm về trước.
- Tôi hỏi có phải đây là nhà ông Bạch Hải không?
- Vâng, thưa ông hỏi ǵ? Ông tôi đi vắng.
Lộc chau mày ngẫm nghĩ đă toan quay gót. Chàng tru trừ mở đông hồ ra xem giờ và nói :
- Ông Bạch Hải hẹn tôi năm giờ hôm nay lại chơi.
Người đây tớ gái, nét mặt vẫn tươi như bông hoa, hỏi lại:
- Thưa ông, thế đă đến năm giờ chưa?
- C̣n mười phút nữa.
- Thế th́ mời ông vào ngồi chờ ông tôi ở buồng khách. Chắc ông tôi cũng sắp về...
Lộc theo vào pḥng khách, một gian pḥng nhỏ hẹp, bài trí theo kiểu Tàu.
Trên tường chính giữa, treo từ gần sát trần đến tận chạm mặt bệ ḷ sưởi, một bức tranh chấm phá bằng mực tầu, và bồi vải theo kiểu Tầu. Mới thoạt trông, Lộc cho là một bức thuỷ họa cổ, bồi lại. Nhưng người mỹ nữ ôm cây đàn tỳ bà, Cặp mắt đăm đăm, buồn rượi, chàng ṭ ṃ ngắm kỷ th́ té ra đó là ảnh Mai vận y phục Tàu. Càng nh́n, Lộc càng bứt rứt khó chịu, trong ḷng thấy áy náy, hồi hộp. Rồi bức tranh ấy, Lộc ngắm tới những bức nhỏ vẽ phác nét ch́ và đóng khung gỗ treo khắp bốn phía tường toàn thấy vẽ Mai trong các dáng điệu khác nhau, hoặc ngồi tư lự, hoặc đứng bên hồ, hoặc nghiêng ḿnh trên kỷ dài, mỉm cười mơ mộng.
- Mời ông xơi nước ạ, ông tôi đă về.
Lộc quay lại, người đầy tớ gái đặt xuống bàn cái khay: trong đựng hai chén nước.
- Cám ơn... chị, ông Bạch Hải đă về đấy à?
- Vâng, Xin mời ông xơi nước, ông tôi sắp ra... Ḱa! ông tôi ḱa.
Họa sĩ ở buồng bên kia mở cửa bước ra, giơ tay bắt tay khách và xin lỗi. Đông hồ treo trên tường thong thả buông năm tiếng. Lộc ngước mắt nh́n mỉm cười:
- Thưa ông, ông có lỗi ǵ? Chính tôi mới có lỗi v́ đă đến sớm quá. Ông hẹn năm giờ, mà năm giờ kém mười lăm tôi có ở đây.
- Mời ông xơi nước rồi ta lên pḥng hội họa.
Thấy Lộc ṭ ṃ đưa mắt nh́n tranh, Bạch Hải vờ như không để ư tới. Kỳ thực, Chàng đương ngấm ngầm quan sát diện mạo người ngồi trước mặt mà chàng đoán chắc là Lộc, đột ngột chàng hỏi:
- Thưa ông, ông trông có giống không?
Vô t́nh Lộc đáp:
- Thưa ông, giống lắm.
Thấy họa sĩ mỉm cười, Lộc nói chữa liền.
- Giống như hệt bức tranh ông bày ở trường Mỹ Thuật.
- Trừ bức tranh chấm phá ra, xin ông chọn lấy một bức. Ông ưng bức nào , tôi xin biếu.
Lộc lộ vẻ vui mừng:
- Xin cám ơn ông. Tôi toan hỏi mua một bức.
Bạch Hải tỏ ư không bằng ḷng:
- Tôi đă nói với ông rằng những bức tiêu tượng của cô Mai, không bao giờ tôi bán.
Rồi họa sĩ nói lang sang chuyện khác ngay, phàn nàn người Việt Nam không biết chuộng mỹ thuật, không có con mắt my thuật. Bỏ hàng trăm ra mua bộ pḥng khách lố lăng, hay cái thông, cái bát cổ đời Khang Hy, Thành Hóa th́ không tiếc, chứ giá có đứng trước một bức danh họa của chàng, và trông thấy cái phiếu mă giá trăm rưởi, hai trăm đă kêu la rằng đắt. Chàng nói:
- Bao giờ cho ḿnh dám trả một bức tranh tới hàng vạn bạc như người Âu Mỹ?
Lộc ngồi tiếp chuyện đưa đà để chờ dịp gợi nói đến Mai. Nhưng nào họa sĩ có để cho chàng kịp hỏi. Hết phàn nàn, họa sĩ lại b́nh phẩm tranh, b́nh phẩm người, nào người Âu, người Tàu, người Việt Nam, người đời xưa, người đời nay. Lộc sốt ruột, đưa mắt nh́n đồng hồ. Kim đă chỉ gần sáu giờ. Chàng đứng dậy cáo biệt.
Hoa sĩ vội mời:
- Ấy! Ta c̣n lên gác xem pḥng hội họa chứ, đấy mới có nhiều tranh đẹp... Và tôi c̣n kể chuyện cô Mai cho ông nghe kia mà!
Lộc thở mạnh, khoan khoái, mỉm cười. Chàng đến chơi chỉ cột có một việc: nghe chuyện Mai.
Chương XIV còn tiếp
Bookmarks