TT Donald thông báo hạ sát tướng hàng đầu của Iran Qassem Soleimani đă làm đảo lộn ưu tiên của Quốc hội Mỹ
Việc Tổng thống Mỹ Donald quyết định không kích để hạ sát ông Qassem Soleimani, vị tướng hàng đầu của Iran, đă làm đảo lộn hết ưu tiên của Quốc hội Mỹ, khiến chuyện chiến tranh và ḥa b́nh giờ trở thành tâm điểm được quan tâm nhất.
Khi Quốc hội Mỹ họp lại trong ngày hôm nay, bóng ma căng thẳng leo thang với Iran và cuộc tranh luận nóng bỏng về tính pháp lư đằng sau quyết định của ông Trump sẽ là chủ đề chính được bàn tới ở đồi Capitol. Bước ngoặt bất ngờ của các sự kiện đă bổ sung một yếu tố mới đầy biến động cho cuộc đấu tranh gay gắt về phiên ṭa luận tội ông Trump tại Thượng viện.
Đối với phe Cộng ḥa, viết giết tướng Soleimani, tư lệnh lực lượng tinh nhuệ của Iran, tạo nên tuyến pḥng thủ mới cho tổng thống, v́ họ lập luận rằng việc đảng Dân chủ cố lật đổ ông Trump trong khi ông đang xử lư vấn đề an ninh quốc gia là việc làm vô trách nhiệm.
“Trong khi phe Dân chủ đang cố loại bỏ ông Trump, Tổng thống đang tập trung loại bỏ những kẻ khủng bố khỏi bề mặt trái đất”, Hạ nghị sĩ Kevin McCarthy thuộc đảng Cộng ḥa, hôm qua viết trên Twitter.
Các lănh đạo của phe Dân chủ khẳng định không nên lẫn lộn hai vấn đề này, và rằng các nhà làm luật có nghĩa vụ tuân thủ tiến tŕnh luận tội ngay cả khi họ đang tranh luận về vấn đề Iran. Nhưng nhiều ư kiến cho rằng ông Trump chỉ đạo vụ tấn công lần này là nhằm làm phân tán sự chú ư khỏi phiên ṭa luận tội mà ông đang đối mặt.
Dù hai chuyện có liên quan với nhau hay không th́ những diễn biến nhanh chóng trong những ngày gần đây cho thấy Quốc hội Mỹ trong những ngày tới sẽ phải xử lư 2 vấn đề quan trọng nhất: luận tội và chiến tranh. Kết quả thảo luận đó sẽ làm sáng tỏ sự khao khát của nhánh hành pháp về kiểm soát quyền lực của tổng thống và cũng cũng có thể sẽ đóng vai tṛ trong nỗ lực tái tranh cử của ông Trump.
Thời điểm và kết quả phiên ṭa luận tội tổng thống đến giờ đă bị lu mờ. Trong đôi cuộc bỏ phiếu vào tháng 12, Hạ viện Mỹ quyết định luận tội ông Trump với 2 cáo buộc lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội, xuất phát từ nỗ lực của ông Trump nhằm ép Ukraine điều tra đối thủ chính trị của ḿnh bằng cách giữ lại khoản viện trợ quân sự gần 400 triệu USD.
Giờ đây, câu hỏi được đặt ra là liệu cuộc thảo luận sắp tới về Iran có ảnh hưởng đến tính toán của phe Dân chủ và Cộng ḥa về các điều khoản và độ dài của phiên ṭa luận tội.
Phe Dân chủ cho rằng xung lực khiến ông Trump tấn công Tướng Suleimani chính là căn cứ để ông bị phế truất.
“Những vấn đề này liên quan đến nhau. Nó cùng cho thấy một kiểu ra quyết định liều lĩnh như ông ấy làm với Ukraine. Đó không c̣n là chuyện bảo vệ pháp quyền và hiến pháp. Đây là vấn đề bảo vệ an ninh quốc gia và ḥa b́nh v́ một tổng thống bất chấp quy tŕnh hiến pháp có thể tạo nên rủi ro lớn cho ổn định và ḥa b́nh”, Hạ nghị sĩ Ro Khanna, thành viên đảng Dân chủ, hôm qua viết trên Twitter. Ông Khanna là người đồng bảo trợ dự luật nhằm cấm ông Trump triển khai bất kỳ cuộc tấn công vào vào Iran mà không được Quốc hội cho phép.
Các nhà làm luật và trợ lư thân cận của bà Pelosi nói rằng bà vẫn chưa quyết định về cách thức và thời gian tŕnh hồ sơ luận tội lên Thượng viện, và rằng chính sách đối ngoại sẽ không ảnh hưởng đến suy nghĩ của bà. Quyết định dự kiến sẽ được đưa ra trong tuần này, khi các Hạ nghị sĩ họp lại trong ngày mai và Chủ tịch Hạ viện điều hành hàng loạt cuộc họp với nhóm lănh đạo của bà.
Nhưng cuộc không kích nhắm vào tướng Iran đang lấn át suy nghĩ của nhiều nghị sĩ. Cho rằng quyết định của ông Trump là không đúng thẩm quyền và trái phép, một số nghị sĩ Dân chủ cuối tuần qua tuyên bố họ sẽ cố gắng ngăn ông Trump tấn công Iran trong tương lai. Sau khi Nhà trắng hôm 4/1 gửi cho Quốc hội bản thông báo bất thường về vụ không kích, bà Pelosi nói rằng nó làm dấy lên “những câu hỏi nghiêm trọng và cấp bách” về quyết định của tổng thống.
“Quốc hội và tôi sẽ làm mọi thứ có thể để khẳng định quyền của ḿnh. Chúng tôi không cần tổng thống lao vào hoặc đưa cả chúng tôi vào một cuộc chiến lớn”, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, lănh đạo phe Dân chủ ở Thượng viện, hôm qua nói trên đài ABC.
Giữa tháng này, các Thượng nghị sĩ có thể sẽ bỏ phiếu về quyền của tổng thống có được ra quyết định chiến tranh với Iran. Hạ viện Mỹ cũng có động thái tương tự.
Thời gian đó có thể trùng với lịch diễn ra phiên ṭa luận tội, một tiến tŕnh tiêu tốn thời gian và công sức khiến các công việc khác của Thượng viện ngưng trệ.
Dù không công khai hết nối hai vấn đề, phe Cộng ḥa đang t́m cách trói tay bà Pelosi.
Trong cuộc phóng vấn tối qua, Hạ nghị sĩ Steve Scalise, nhân vật số hai của phe Cộng ḥa trong Hạ viện, nói rằng cuộc không kích “gây thêm sức ép” với bà Pelosi phải gạt chuyện luận tội sang một bên và tập trung vào “những thứ thực sự có ư nghĩa”.
oOo
Chính trường Mỹ bị xáo trộn v́ vụ hạ sát tướng Iran Soleimani. Ngày 05/01/2020, một cuộc đấu khẩu gián tiếp giữa chủ nhân Nhà Trắng và Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện đă diễn ra liên quan đến quyền hạn khởi động chiến tranh của tổng thống. Tranh căi xảy ra trong bối cảnh, Donald Trump liên tiếp đe dọa « đánh mạnh » Iran nếu Teheran trả đũa.
Từ New York, thông tín viên RFI Loubna Anaki tường thuật :
« Đây là một cuộc đọ sức gián tiếp giữa tổng thống Mỹ và Ủy Ban Đối Ngọai Hạ Viện. Đầu tiên, trên Twitter, Donald Trump đánh tiếng là những thông điệp mà ông gởi đi trên mạng xă hội đủ để báo trước cho Quốc Hội về những biện pháp sắp tới đối với Iran.
Một cách rơ ràng, ông hàm ư không cần xin phép Quốc Hội để hành động. Ngay lập tức Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện đáp trả, cũng trên Twitter : Tin nhắn này là một lời nhắc nhở rằng quyền khởi động chiến tranh nằm trong tay Quốc Hội; và kết thúc bằng: Chúng tôi xin nhắc ngài rằng ngài không phải là một nhà độc tài !
Phải nói là kể từ hôm 03/01/2020 và vụ oanh kích cướp đi sinh mạng của chỉ huy Vệ Binh Cách Mạng Iran, ông Donald Trump liên tiếp đưa ra các lời đe dọa nhắm vào Iran.
Tổng thống Mỹ khẳng định khoảng 52 mục tiêu đă được xác định, chủ yếu là các địa điểm văn hóa của Iran. Chi tiết này làm dấy lên các lời chỉ trích nhắm vào bộ máy chính quyền của ông và giới chức quân sự Mỹ. Nhưng điều đó không ngăn cản nguyên thủ Mỹ nhắc lại lập trường của ḿnh trước giới báo chí tối ngày 05/01 đi cùng chuyên cơ đưa ông về Washington.
Donald Trump tuyên bố : Họ có quyền giết hại và tra tấn công dân của chúng ta, chẳng lẽ chúng ta không được quyền đụng chạm đến các điểm văn hóa của họ à ? Chỉ có điều, theo luật quốc tế, một biện pháp như thế sẽ bị xem như là tội ác chiến tranh. »
Trump impeachment: What happens next with US on brink of war with Iran and Senate trial in limbo?
Theo đó, nghị quyết này sẽ "tái thiết lập trách nhiệm lâu dài của Quốc hội thông qua luật định rằng nếu không có sự cho phép của Quốc hội, mọi hành động thù địch của chính quyền ông Trump liên quan tới Iran sẽ phải chấm dứt trong ṿng 30 ngày".
Bức thư này được gửi đi giữa lúc Mỹ đang triển khai thêm hàng ngh́n binh sĩ tới Trung Đông sau khi đợt không kích của Mỹ khiến thiếu tướng Iran Qassem Soleimani thiệt mạng. Sáng ngày 5/1, tổng thống Donald Trump lại tiếp tục đe dọa tấn công những địa danh văn hóa của Iran.
"Tuần trước, chính quyền ông Trump đă thực hiện một vụ không kích mang tính kích động và bất hợp lư nhằm vào quan chức quân sự cấp cao của Iran. Hành động này đă đem tới sự nguy hiểm cho các binh sĩ, nhà ngoại giao và các công dân của chúng ta khi ông Trump đẩy căng thẳng với Iran leo thang tới đỉnh điểm," bà Pelosi viết.
Bà Pelosi nói Nghị sĩ Elissa Slotkin sẽ là người phụ trách nghị quyết này. Bà Slotkin trước đây từng làm việc cho CIA và là nhà phân tích của Bộ Quốc pḥng Mỹ chuyên nghiên cứu về Trung Đông.
"Là thành viên Quốc hội, nhiệm vụ của chúng tôi là giữ an toàn cho người dân Mỹ. V́ lẽ đó, chúng tôi lo ngại về việc chính quyền ông Trump thực hiện hành động quân sự mà không thông qua Quốc hội và không tôn trọng quyền lực chiến tranh mà Hiến pháp đă cấp cho Quốc hội".
Trong một diễn biến khác, ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ Elizabeth Warren cho rằng tổng thống Trump ra lệnh giết hại tướng Iran Qassem Soleimani để đánh lạc hướng chú ư của Washington khỏi cuộc luận tội. Bà Warren cho rằng ông Trump cũng đă t́m cách đánh lạc hướng tương tự giữa cuộc bê bối liên quan tới cuộc gọi của ông Trump với tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky.
"Chúng ta không hề an toàn hơn khi Donald Trump giết hại Soleimani. Chúng ta đang ở bên bờ chiến tranh. Câu hỏi là tại sao lại là ngay lúc này? Tại sao không phải là một tháng trước, không phải là một tháng sau? Chính quyền ông Trump không thể trả lời đúng trọng tâm mà đều t́m cách nói sang những vấn đề khác," bà Warren nói.
Bà Warren từng là ứng cử viên sáng giá nhất của Đảng Dân chủ nhưng đă đánh mất lợi thế vào tay những ứng viên khác trong những tuần gần đây.
"Nhiệm vụ của tổng thống Mỹ là phải bảo vệ người dân Mỹ và tôi thấy đó không phải điều ông Trump làm".RFI, SohaNews
Reply With Quote
Bookmarks