Thương chiến Mỹ-Trung : Thấm đòn, Bắc Kinh nhượng bộ

**BlackHole** · 13-12-2018, 03:52 AM

Thép ống xuất khẩu chồng chất tại Liên Vân Cảng (Lianyungang), tỉnh Giang Tô (Jiangsu) ngày 08/12/2018.
Mặt hàng thép của Trung Quốc bị Mỹ và châu Âu tố cáo là bán phá giá vì sản xuất thừa. REUTERS/Stringer

Les Echos hôm nay 12/12/2018 trong bài viết mang tựa đề « Chiến tranh thương mại : Bắc Kinh sẵn sàng nhượng bộ », cho rằng Trung Quốc có thể giảm mức thuế đánh vào xe hơi Mỹ, và sửa đổi một ít trong kế hoạch « Made in China 2025 ».

Tờ báo dẫn nguồn từ Wall Street Journal cho biết Bắc Kinh có thể giảm thuế cho xe hơi Mỹ nhập khẩu từ 40% còn 15%. Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (Liu He) dường như đã thông báo điều này cho đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer và bộ trưởng Tài Chính Steve Mnuchin tối thứ Hai. Trong vòng thương lượng mới, Trung Quốc có thể đề nghị nhập thêm hàng Mỹ, nhất là nông sản, và có những thay đổi trong chính sách kinh tế.
Bắc Kinh sẵn sàng sửa đổi kế hoạch « Made in China 2025 » - tập trung vào các lãnh vực mũi nhọn như tự động hóa, trí tuệ nhân tạo – vốn là một trong những điểm chính gây căng thẳng giữa hai nước. Hoa Kỳ thường xuyên tố cáo Trung Quốc cạnh tranh bất chính và đánh cắp sở hữu trí tuệ, và Washington có thể thúc đẩy Bắc Kinh thực hiện những thay đổi này càng sớm càng tốt.
Tuy vậy phía Trung Quốc vẫn chưa xác nhận những thông tin trên, bộ trưởng Thương Mại nước này chỉ nói chung chung là cuộc đàm phán nhằm « tiến nhanh sang giai đoạn mới, đưa ra một lộ trình ». Hãng tin Bloomberg hôm qua nói rằng Bắc Kinh vẫn chưa quyết định dứt khoát. Lưu Hạc sẽ sang Mỹ sau Tết dương lịch.
Các nhà quan sát tỏ ra thận trọng, vì đã nhiều lần, mỗi khi đôi bên tiến gần được một thỏa thuận, Bắc Kinh nói rằng sẽ nhượng bộ, nhưng trên thực tế chẳng có hành động gì cụ thể. Tổng thống Donald Trump khi trở về từ hội nghị G20 ở Buenos Aires cũng đã loan báo việc Trung Quốc giảm thuế cho xe hơi Mỹ, nhưng trong ván bài xì phé này, cũng không loại trừ một sự quay ngoắt lại.

Chiến tranh thương mại : Bắc Kinh thấm đòn

Trong bài « Tăng trưởng : Chờ đợi xung quanh các biện pháp của Trung Quốc », Les Echos nhận định để bù đắp những thiệt hại trong chiến tranh thương mại, Bắc Kinh sẽ phải tiếp tục tái thúc đẩy nền kinh tế, và như vậy sẽ tạo tác động tích cực lên tăng trưởng của thế giới.

Lần đầu tiên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào tháng 10 không dự báo tăng trưởng, mà là…sụt giảm 3,7% cho năm nay và năm tới. Những bất định địa chính trị, thương chiến Mỹ-Trung, những xáo trộn tại một số nước đang phát triển đã khiến ngoại thương, sản xuất và đầu tư sụt giảm trên thế giới.
Hiện nay, trong chiến tranh thương mại với Hoa Kỳ, Trung Quốc thiệt hại nhiều hơn. Theo các nhà kinh tế của Candriam, nếu cuộc chiến thuế quan bước sang giai đoạn ba (tăng 25% thuế lên 267 tỉ đô la hàng Trung Quốc), Bắc Kinh có thể mất đến 1,2% GDB trong năm 2019, còn Mỹ cao lắm chỉ thiệt 0,2 đến 0,3% GDB.
Do vậy ông Donald Trump ít có lý do để nhẹ tay. Đó cũng là nguyên nhân khiến Trung Quốc vội vã thỏa thuận hưu chiến với Hoa Kỳ tại G20, quay lại bàn đàm phán, cho dù đã lãnh một cái tát là vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu, giám đốc tài chính Hoa Vi tại Canada theo yêu cầu của Mỹ.
Kinh tế gia trưởng của Candriam, ông Anton Brender nhận định : « Bắc Kinh đã bị tấn công vào thời điểm tệ hại nhất, lúc họ vừa mới ngăn chận được đà tăng nợ công và bắt đầu kiểm soát tín dụng đen. Trung Quốc không còn cách nào khác hơn là đành để cho nợ công lại tăng cao ».
Linh hoạt hơn trong việc cấp tín dụng, giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc cho các ngân hàng, giảm thuế cho doanh nghiệp và cá nhân…những biện pháp này, theo Mathilde Lemoine, kinh tế gia trưởng của Edmond de Rothschild, không chỉ quan trọng đối với Trung Quốc mà cả cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Việc Bắc Kinh đầu tư vào cơ sở hạ tầng sẽ tác động đến giá nguyên vật liệu và sản xuất công nghiệp thế giới.

Vương Kỳ Sơn, trợ lý thân cận nhất của Tập Cận Bình, tham dự Diễn đàn Quốc tế Tùng Đô được xem là hiếm thấy, "chứng minh sự nghiêm trọng của tình hình địa chính trị hiện tại", nói Trung Quốc sẽ theo đuổi con đường của riêng họ và mở cửa rộng hơn nữa với thế giới bên ngoài, theo Tân Hoa Xã.
Vương không đề cập trực tiếp đến Mỹ hay Tổng thống Donald Trump, nhưng ám chỉ rằng Trung Quốc sẽ đồng ý kiểm soát lại mô hình phát triển của nước này.

Từ tháng 7, Trung Quốc và Mỹ đã áp đặt thuế quan lên hàng hóa của nhau. Tuy nhiên, cuộc gặp giữa ông Trump và ông Tập tại Argentina hôm 1/12 đã đưa đến kết quả hai bên tạm "đình chiến" 90 ngày để tiếp tục các đàm phán.
Dù Mỹ nỗ lực giảm thâm hụt, thặng dư thương mại của Trung Quốc và đã tăng lên mức cao mới 35,5 tỷ USD trong tháng 11. Trong khi đó, nền kinh tế Trung Quốc đang phát triển với tốc độ chậm nhất trong vòng một thập kỷ.
Phát biểu được ông Vương đưa ra giữa lúc có những đồn đoán rằng vụ bắt giữ Mạnh Vãn Châu, giám đốc tài chính tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc Huawei, có thể làm phức tạp thêm các cuộc đàm phán thương mại giữa Bắc Kinh và Washington.
Bắc Kinh nói họ tự tin sẽ đạt được một thỏa thuận với Mỹ trong thời gian 90 ngày, trong khi nhà đàm phán chính phía Mỹ Robert Lighthizer nói đây là "thời hạn cam go".

Một cuộc chiến kỳ lạ

Ở một góc nhìn khác, tác giả Philippe Escande trên Le Monde nhận định « Thương chiến Mỹ-Trung, một cuộc chiến kỳ lạ ».
Trong lúc Bắc Kinh kịch liệt phản đối vụ bắt giữ lãnh đạo Hoa Vi, thì tòa án Phúc Châu (Fuzhou) tỉnh Phúc Kiến lại đứng ra xử vụ kiện giữa nhà sản xuất chip điện tử Qualcomm và tập đoàn Apple, cả hai tập đoàn công nghệ hàng đầu Mỹ đều có trụ sở ở California. Tòa đã cấm Apple bán hầu hết các loại iPhone tại Trung Quốc. Thật là kỳ dị khi kẻ thù được mời đứng ra phân xử vụ tranh chấp giữa hai vị tướng (của !
Có thể phê phán hai tập đoàn Mỹ chẳng có mấy tinh thần ái quốc. Thực tế phức tạp hơn nhiều. Cả Qualcomm và Apple đều sản xuất chủ yếu tại Hoa lục, và số phận của họ cũng gắn với số phận của Trung Quốc.

RFI, ZingNews

**BlackHole** · 14-12-2018, 02:29 AM

Bắc Kinh hạ nhiệt trong việc thúc đẩy ‘Made in China 2025’

‘Made in China 2025’ vốn từ đầu đã là cái gai đối với Trump

Bắc Kinh dường như giảm nhẹ cường độ thúc đẩy chính sách công nghiệp ‘Made in China 2025’ vốn từ lâu đã là cái gai đối với Washington trong bối cảnh hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang nỗ lực làm giảm căng thẳng thương mại.

Trong một bản hướng dẫn mới cho chính quyền cơ sở, Bắc Kinh đã bỏ cụm từ ‘Made in China 2025’ – một sáng kiến nhằm đưa Trung Quốc bắt kịp với các đối thủ trên toàn cầu trong các lĩnh vực kinh tế then chốt và đã được thúc đẩy mạnh mẽ kể từ khi được đưa ra hồi năm 2015.

Chiến lược này là cốt lõi trong mục tiêu đưa Trung Quốc trở thành một siêu cường toàn cầu vào năm 2050 và sẽ có khả năng cạnh tranh cao hơn trong những lĩnh vực như tự động hóa, máy bay và xe hơi năng lượng sạch.
Tuy nhiên, những nỗ lực công khai của Bắc Kinh sử dụng nguồn lực và sự hỗ trợ của nhà nước để thu hẹp khoảng cách công nghệ với các nước đã phát triển khiến phương Tây cảnh giác và phản ứng mạnh mẽ của chính quyền Mỹ.
Trong bản hướng dẫn chính quyền cơ sở vào năm 2016, Quốc vụ viện nói rằng các chính quyền địa phương nào thúc đẩy thực hiện chính sách ‘Made in China 2025’ trong khi vẫn khuyến khích tăng trưởng công nghiệp và nâng cấp khả năng sản xuất nên được ưu tiên hỗ trợ.
Trong bản hướng dẫn mới nhất do truyền thông Nhà nước Trung Quốc tường thuật hôm 12/12, cụm từ ‘Made in China 2025’ đã bị bỏ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi đầu tháng 12 đã đồng ý đình lại cuộc chiến thuế quan giữa hai nước trong vòng 90 ngày để tìm giải pháp cho tranh chấp thương mại giữa hai nước. Theo đó, Mỹ sẽ không tăng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỷ đô la hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Trong bản hướng dẫn mới nhất cho chính quyền cơ sở, Quốc vụ viện cũng kêu gọi có thêm nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài.
Tờ Wall Street Journal hôm 12/12 đưa tin rằng Bắc Kinh có kế hoạch thay thế ‘Made in China 2025’ bằng một chính sách mới để làm giảm tham vọng của Bắc Kinh chiếm thế thượng phong trong ngành sản xuất và sẽ cởi mở hơn với sự tham gia của các công ty nước ngoài vào thị trường trong nước.
Cũng theo tờ báo này thì kế hoạch sẽ được thực thi vào đầu năm tới.
Cũng trong bản hướng dẫn này, Bắc Kinh cũng thay đổi các thứ tự ưu tiên để tập trung nhiều hơn vào cơ sở hạ tầng và xử lý ô nhiễm nguồn nước.
Các dự án cơ sở hạ tầng mới sẽ tập trung vào xây dựng đường sắt và đường bộ mới.
Quốc vụ viện sẽ dành sự hỗ trợ nhiều hơn cho các thành phố, nhất là các thành phố dựa vào các ngành công nghiệp cơ bản, để cải thiện môi trường.

VOA

**BlackHole** · 15-12-2018, 03:28 AM

Thế lưỡng nan của TQ : Nhượng bộ Mỹ mà không yếu đuối

Hình ảnh ông Tập và ông Trump tại cuộc họp ở Argentina xuất hiện trên trang nhất một tờ báo Trung Quốc. Ảnh: AFP.

Sau cuộc họp ở Argentina, Trung Quốc đang lâm vào thế tiến thoái lưỡng nan: Làm thế nào để nhượng bộ với Mỹ mà không tỏ ra yếu đuối trong mắt người dân cũng như cộng đồng quốc tế.

Khi các nhà lãnh đạo của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cùng ngồi xuống bàn ăn tối ở Buenos Aires ngày 1/12 với hy vọng đạt được thỏa thuận đình chiến cho cuộc chiến thương mại, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã mở đầu bằng màn độc thoại kéo dài 30 phút, theo lời kể của các quan chức Mỹ có mặt ngày hôm đó với South China Morning Post.
Tuy nhiên, vài ngày sau cuộc gặp, cộng đồng quốc tế, đặc biệt là người dân Trung Quốc, vẫn không biết gì nhiều về nội dung bài phát biểu của ông Tập, rằng liệu ông có giúp làm giảm leo thang cuộc chiến thuế quan giữa Bắc Kinh và Washington hay không. Cũng trong chính những ngày này, Trung Quốc rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan: Cần phải nhượng bộ nhưng không được tỏ ra yếu đuối trong mắt thế giới.

Thế khó của Trung Quốc

Trong khi Nhà Trắng ngay lập tức công bố danh sách các điều khoản nhượng bộ của Bắc Kinh, thì tới tận ngày 5/12, Trung Quốc mới thừa nhận đã đạt được thỏa thuận đình chiến kéo dài 90 ngày cho cuộc chiến tranh thương mại.
Tại thời điểm đó, nhóm đàm phán thương mại Trung Quốc vừa quay trở về từ thủ đô Argentina; chỉ số chứng khoán Dow Jones của 30 loại cổ phiếu phổ biến nhất thế giới đã tuột dốc vì bị bán tháo ồ ạt, mất 3,1% giá trị trước những bất an về kết quả của cuộc đàm phán song phương tại Buenos Aires.
Nhà Trắng cho biết Trung Quốc sẽ mua các sản phẩm nông nghiệp, năng lượng, công nghiệp và các sản phẩm khác từ Mỹ với số lượng lớn, đồng thời sẵn sàng đàm phán về vấn đề chuyển giao công nghệ của Mỹ và trộm cắp tài sản trí tuệ. Đến tận bốn ngày sau đó, với giọng điệu giảm nhẹ hơn nhiều mức độ nhượng bộ, Bắc Kinh cuối cùng cũng xác nhận những nội dung này thực sự là trọng tâm của cuộc đàm phán giữa hai bên.

Trong khi giới phân tích Trung Quốc và Mỹ hy vọng Bắc Kinh sẽ tiếp tục thận trọng trong việc tiết lộ tiến trình đàm phán, số đông lại cho rằng Trung Quốc cần khẳng định lại cam kết cải cách thị trường để phục vụ lợi ích của nước này. Tuy nhiên, đây không phải là việc dễ dàng khi Bắc Kinh đang đứng trước cơn gió ngược của chủ nghĩa dân tộc, vốn đã nổi lên từ những ngày đầu của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.
South China Morning Post dẫn lời Wang Yong, giám đốc Trung tâm Kinh tế Chính trị Quốc tế tại Đại học Bắc Kinh, cho rằng các cuộc đàm phán thương mại rất phức tạp và "cực kỳ nhạy cảm". "Sự nhượng bộ, nếu được diễn giải quá mức, có thể làm phát sinh những vấn đề chính trị trong nội bộ Trung Quốc và gây ra tranh cãi. Thời gian 3 tháng đàm phán khá ngắn, [vì vậy] không cần phải gây rắc rối không cần thiết trong dư luận", ông Wang nói.

Ngày 3/12, Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh đã đăng tải tuyên bố của Nhà Trắng về cuộc họp tại Argentina trên WeChat, mạng xã hội phổ biến nhất ở Trung Quốc. Tuy nhiên phía an ninh mạng Trung Quốc đã can thiệp để ngăn chặn nội dung này được chia sẻ rộng rãi, theo South China Morning Post.
Một nguồn thạo tin trong lĩnh vực truyền thông ở Bắc Kinh cho biết trên các mạng xã hội, tất cả bài viết liên quan đến thông cáo báo chí của Mỹ về thỏa thuận đình chiến đều được kiểm duyệt, ngoại trừ nội dung đăng trên website chính thức, tài khoản WeChat hoặc Weibo của Đại sứ quán Mỹ tại Trung Quốc.
Những động thái này gợi nhớ lại vụ việc cựu thủ tướng Chu Dung Cơ bị phe diều hâu của Trung Quốc chỉ trích và coi là "kẻ phản bội" khi ông nỗ lực đàm phán giúp Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào cuối những năm 1990. David Zweig, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong, nghi ngờ rằng Bắc Kinh "không muốn bất cứ ai biết về việc Trung Quốc đã nhượng bộ Mỹ những gì trong cuộc đàm phán mới đây".
"Chu Dung Cơ đã không muốn người dân Trung Quốc biết ông đã nhượng bộ những gì vào năm 1999 để Trung Quốc gia nhập WTO, và sau đó, khi Mỹ công khai nội dung điều khoản nhượng bộ này trên website của Cơ quan Đại diện Thương mại (USTR), ông Chu đã bị cách chức", giáo sư Zweig nói với South China Morning Post. "Họ biết rằng sẽ phải nhượng bộ nhiều, nhưng không muốn mọi người biết được điều này, nhất là khi quá trình đàm phán vẫn chưa kết thúc", ông Zweig nói thêm.

Trung Quốc đang rất cẩn trọng trong các tuyên bố liên quan đến vấn đề nhượng bộ trong cuộc chiến thương mại với Mỹ. Ảnh: AFP

Sức ép từ nội bộ

Wu Qiang, nhà phân tích chính trị tại Đại học Thanh Hoa, cho rằng lập trường cứng rắn của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại với Washington đã đặt Bắc Kinh vào tình thế khó xử. Mặc dù giọng điệu của Trung Quốc về cuộc chiến thương mại đã trở nên mềm mỏng hơn trong hai tháng qua, nhiều phát biểu cứng rắn của Bắc Kinh và các kênh truyền thông nhà nước vẫn tiếp tục gây tiếng vang.
Vài tuần sau khi Washington áp đặt mức thuế trừng phạt đầu tiên đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào tháng 7, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho rằng "một số người Mỹ" không nên chơi trò "Don Quixote ở thế kỷ 17". Thông điệp này mang nghĩa cảnh báo chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump cần chấm dứt những nỗ lực vô ích, giống như người anh hùng Don Quixote trong tiểu thuyết Tây Ban Nha những năm 1600.
Tuy nhiên, những tuyên bố này trái ngược hoàn toàn với chiến lược thực sự của Trung Quốc trong các cuộc đàm phán thương mại, mà như ông Wu miêu tả là "vụ kiện vì hòa bình", đã "trả giá cao để đổi lấy thỏa thuận đình chiến cuộc chiến thương mại". "Rất khó để lật ngược [một tình thế] như vậy", ông Wu nói.
Theo ông Wu, lập trường cứng rắn của Bắc Kinh cũng làm dấy lên sự phẫn nộ trong công chúng Trung Quốc. Những tháng gần đây, ngày càng có nhiều học giả, và thậm chí cả cựu quan chức, lên tiếng chống lại giải pháp của Bắc Kinh đối với cuộc chiến thương mại.

Sheng Hong, nhà nghiên cứu tự do thuộc nhóm nghiên cứu kinh tế do Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đồng sáng lập, cho rằng đây là cuộc chiến thương mại giữa một bên là nhóm lợi ích quyền lực nhất Trung Quốc, bên còn lại là "Mỹ và người dân Trung Quốc". Nhóm lợi ích mà Sheng đề cập đến bao gồm các doanh nghiệp nhà nước do Bắc Kinh kiểm soát.
Long Yongtu, nhà đàm phán có vai trò quan trọng giúp Trung Quốc gia nhập WTO, cũng chỉ trích Bắc Kinh trong việc áp thuế trừng phạt lên sản phẩm đậu nành nhập khẩu từ Mỹ, vốn có mục đích nhắm vào các khu vực bầu cử ủng hộ ông Trump. Chính quyền Trung Quốc cũng lưu tâm đến những phản hồi này, từ đó thận trọng điều chỉnh giọng điệu các tuyên bố về điều khoản nhượng bộ với Mỹ.
Mỗi lần gửi đi thông điệp về vấn đề này, Bắc Kinh đều nhắc lại rằng đó không phải là nhượng bộ. Việc nhập khẩu thêm sản phẩm nông nghiệp và năng lượng của Mỹ là để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân trong nước. Cách tiếp cận thị trường và chính sách bảo vệ sở hữu trí tuệ thay đổi là vì lợi ích của các công ty Trung Quốc và Mỹ.
Trong khi đó, Bắc Kinh đã đồng ý giảm mức thuế từ 40% xuống còn 15% đối với ôtô do Mỹ sản xuất, đồng thời cũng lên kế hoạch thay thế "Made in China 2025", chiến lược hiện đại hóa công nghiệp mà Washington nhắm tới, theo Wall Street Journal. Trung Quốc hiện vẫn chưa xác nhận hai chi tiết này.

Tập đang đối mặt với sức ép từ nội bộ Trung Quốc về vấn đề chính sách thương mại với Mỹ.

Cơ hội từ thách thức

Trong khi Bắc Kinh đang mải xoay vần với cách thức kể câu chuyện nhượng bộ của mình với thế giới và người dân trong nước, giới quan sát cho rằng Trung Quốc có thể nắm bắt cơ hội này để tiếp tục khích lệ cải cách thị trường cùng nhiều vấn đề quan trọng khác đối với phương Tây.
"Tuy phản hồi mang tính dân tộc chủ nghĩa cũng rất quan trọng đối với ông Tập Cận Bình, nhưng đó không phải là trọng tài cuối cùng cho các chính sách", Jude Blanchette, cố vấn cấp cao tại tập đoàn tư vấn và kinh doanh quốc tế Crumpton, nói với South China Morning Post.
"Có rất nhiều cơ hội cho Bắc Kinh gửi đi tín hiệu tới thế giới, rằng nước này nghiêm túc trong việc cải cách nhưng không phải do sức ép từ yêu cầu quốc tế. Mục tiêu tự do hóa thị trường có thể được công bố như là một phần của gói tự lực kinh tế nội địa. Việc kỷ niệm 40 năm cải cách và mở cửa mang lại một cơ hội rất tình cờ để thực hiện điều này", ông Jude nói.

Ngày 18/12 tới, Bắc Kinh sẽ kỷ niệm 40 năm ngày Trung Quốc mở cửa với phương Tây, mở đầu cho thời kỳ tăng trưởng kinh tế bùng nổ từ tàn dư của cuộc Cách mạng Văn hóa thời Mao Trạch Đông. Tương tự như trước đây, lễ kỷ niệm sẽ bao gồm cuộc gặp mặt giữa các quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc và công bố một số nghị quyết. Vào năm 2008, trong lễ kỷ niệm 30 năm, cựu chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã lặp lại cam kết của Bắc Kinh về cải cách thị trường trước 6.000 đại biểu đại diện cho giới tinh hoa trong lĩnh vực chính trị và kinh tế.
Lễ kỷ niệm năm nay sẽ trùng với hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương hàng năm của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Tại hội nghị, hàng trăm quan chức từ trung ương và chính quyền địa phương sẽ thảo luận để cùng xây dựng chính sách cho các vấn đề kinh tế quan trọng nhất của quốc gia, từ tăng trưởng cho tới cải cách cấu trúc.
Tuy nhiên Shi Yinhong, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân, đồng thời là cố vấn cho Bắc Kinh, cho rằng bất kể việc đình chiến trong 90 ngày sẽ kết thúc như thế nào, Trung Quốc vẫn không thể chỉ dựa vào lời nói để thuyết phục cho ý định mở cửa thị trường với phương Tây.
"Dù có hay không có chiến tranh thương mại, Trung Quốc cần đào sâu và mở rộng việc cải cách của nước này... Trung Quốc đã nói rất nhiều trong quá khứ. Nước này cũng hoàn thành vài mục tiêu nhất định, trong khi đó lại bỏ dở một số mục tiêu khác. Và Mỹ giờ đang thực sự theo dõi hành động của Trung Quốc", giáo sư Shi nhận định.

ZingNews

**BlackHole** · 28-12-2018, 04:47 AM

Trung Quốc công bố dự luật chống cưỡng bức chuyển giao công nghệ

Hôm nay, 27/12/2018, Trung Quốc công bố dự thảo về việc cấm cưỡng bức doanh nghiệp nước ngoài phải chuyển giao công nghệ. Đây là một trong những đòi hỏi chủ yếu mà Hoa Kỳ buộc Bắc Kinh phải đáp ứng, để chấm dứt cuộc chiến thương mại song phương.

Theo Reuters, toàn bộ dư luật gồm 39 điều khoản đã được Ủy Ban Thường Vụ Đại Hội Đại Biểu Nhân Dân Toàn Quốc, tức cơ quan cao cấp nhất của Quốc Hội Trung Quốc, công bố. Trong văn bản dự thảo có đoạn nói rõ : « Các cơ quan chính quyền và nhân viên chính quyền không được phép sử dụng các biện pháp hành chính để cưỡng bức chuyển giao công nghệ ». Hãng tin Reuters nhận định văn bản này có lập trường cứng rắn hơn rất nhiều về vấn đề bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, hơn hẳn so với một tuyên bố tương tự về chủ đề này, hồi năm 2015.
Cho dù Bắc Kinh liên tục phủ nhận việc cưỡng bức chuyển giao công nghệ, dự luật nói trên cho thấy chính quyền Trung Quốc dường như sẵn sàng mạnh tay hơn với các hoạt động bất chính này, để đáp ứng đòi hỏi của Mỹ. Một khi được thông qua, luật này sẽ thay thế ba luật đã có, điều chỉnh lĩnh vực các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài

Dự luật được đưa ra lấy ý kiến công luận từ nay đến 24/02. Theo một số đại biểu Quốc Hội Trung Quốc, được Tân Hoa Xã trích dẫn, dự luật có thể được đưa ra bỏ phiếu « sớm nhất có thể ». Một ủy viên Ủy Ban Thường Vụ của Quốc Hội Trung Quốc thậm chí cho rằng dự luật có thể được đưa ra bỏ phiếu ngay tại cuộc họp của Quốc Hội Trung Quốc đầu tháng Ba.
Tuy nhiên, một số chuyên gia về luật và nhà tư vấn thương mại tỏ ý nghi ngờ về các biện pháp mà dư luật được đưa ra nhằm bảo vệ các lợi ích của doanh nghiệp nước ngoài, do sự thiếu vắng Nhà nước pháp quyền tại Trung Quốc. Theo ông Dan Harris, phó giám đốc văn phòng luật Harris Bricken, ở Seattle, luật pháp Trung Quốc chỉ là trên giấy tờ, thực tế có thể hoàn toàn khác. Vị chuyên gia này cho rằng lịch sử 10 năm qua là bằng chứng rõ nhất cho thấy những gì sẽ diễn ra trong tương lai : « 10 năm trước, Trung Quốc tuyên bố muốn mở cửa, nhưng sau đó quá trình này đã chấm dứt cách nay 5 năm ».

Trước đó, ngày 23/12, bộ Thương Mại Trung Quốc thông báo « đạt được tiến bộ mới » trong đàm phán thương mại với Mỹ, vào lúc báo chí cho biết Quốc Hội Trung Quốc đang thảo luận một dự luật về đầu tư, trong đó có việc cấm ép buộc công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ, một trong những đòi hỏi của Washington.Phải chăng sức ép của Mỹ về thương mại bắt đầu có kết quả cụ thể ?
Theo hãng tin Anh Reuters, Trung Quốc đã quyết định điều chỉnh mức thuế quan kể từ ngày 01/01/2019 đối với nhiều mặt hàng nhập khẩu, đặc biệt là hủy bỏ thuế nhập khẩu đánh vào các sản phẩm thay thế cho đậu nành dùng làm thức ăn gia súc, hay một số thành phần dùng để chế tạo dược phẩm. Bắc Kinh cũng sẽ duy trì mức thuế nhập khẩu tương đối thấp đối với động cơ phản lực.
Về xuất khẩu, Trung Quốc sẽ không áp thuế đối với 94 sản phẩm, từ phân bón, quặng sắt, cho đến than đá, bột gỗ... Bắc Kinh cũng sẽ tiếp tục giảm thuế cho các sản phẩm liên quan đến công nghệ thông tin…
Đối với Reuters, việc điều chỉnh thuế quan là nhằm thúc đẩy ngoại thương, vào lúc nền kinh tế Trung Quốc gặp thêm khó khăn. Tăng trưởng kinh tế chỉ còn là 6,5% trong quý 3, một tỷ lệ thấp nhất kể từ năm 2008 đến nay, và được cho là sẽ còn giảm hơn nữa vào năm tới 2019 do tranh chấp thương mại với Mỹ.

Về cuộc chiến thương mại với Mỹ, bộ Thương Mại Trung Quốc hôm qua 23/12 cho biết là hai thứ trưởng Thương Mại Mỹ và Trung Quốc hôm 21/12 vừa qua đã có trao đổi quan điểm « sâu sắc » qua điện thoại về tình trạng mất cân bằng thương mại, cũng như việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, hai vấn đề mà Washington buộc Bắc Kinh phải sửa đổi.
Theo AFP, đáng chú ý nhất là hai yếu tố trong dự luật đầu tư này, ngăn chặn việc ép buộc chuyển giao công nghệ, đồng thời cho các doanh nghiệp nước ngoài được hưởng những quyền lợi như các doanh nghiệp Trung Quốc, trong hầu hết các lãnh vực, ngoại trừ một số lãnh vực then chốt nằm trong một danh sách cấm nước ngoài.
Theo AFP, Mỹ và Liên Hiệp Châu Âu lâu nay vẫn tố cáo Trung Quốc là không cho các công ty nước ngoài tiếp cận thị trường một cách công bằng như các doanh nghiệp Trung Quốc, cũng như tình trạng cưỡng ép chuyển giao công nghệ, « đánh cắp » tài sản sở hữu trí tuệ còn rất phổ biến.

Tổng hợp từ RFI

**BlackHole** · 29-12-2018, 03:51 AM

Nội bộ Trung Quốc căng thẳng vì áp lực của Donald Trump

Viễn cảnh chiến tranh thương mại với Mỹ và áp lực của Washington đã làm dao động tinh thần ban lãnh đạo Trung Quốc. Để siết chặt kiểm soát tư tưởng, chủ tịch Tập Cận Bình đã áp đặt lên bộ chính trị hai ngày học tập tự phê 25-26/12/2018. Điều đó cho thấy nội bộ Trung Quốc đang căng thẳng.

Bộ chính trị đảng Cộng Sản Trung Quốc đã được triệu tập để học tập trong hai ngày thứ Ba và thứ Tư vừa qua. Theo bản tin của AFP từ Bắc Kinh, các ủy viên được yêu cầu phải « nhanh chóng » học tập các bài diễn văn của chủ tịch Tập Cận Bình, tuân thủ kỷ luật cho bản thân, cho gia đình và những người cộng sự.
Ông Tập Cận Bình tái diễn những phương thức kiểm tra tư tưởng thời Mao Trạch Đông : những quan chức cao cấp phải tự kiểm điểm, tự phê dưới ánh sáng chỉ đạo của chủ tịch, theo bản tóm tắt nội dung được Tân Hoa Xã loan báo ngày 27/12/2018, một ngày sau khi cuộc họp mật kết thúc.

Căng thẳng ở thượng tầng lãnh đạo

Theo giáo sư Willy Lam (Lâm Hoà Lập), đại học Hồng Kông, Tập Cận Bình áp đặt một « cuộc trắc nghiệm » lòng trung thành của 24 ủy viên bộ chính trị. Nhưng qua biện pháp này, chủ tịch Trung Quốc mặc nhiên thừa nhận « có căng thẳng trong hàng ngũ lãnh đạo, một số vị không chứng tỏ họ hoàn toàn trung thành ». Cuộc họp bộ chính trị được triệu tập trong bối cảnh Trung Quốc đối đầu với cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ từ mùa hè năm nay và tình trạng kinh tế tăng trưởng chậm lại.
Trong cuộc họp bên lề G20 tại Achentina vào đầu tháng 12, ông Tập Cận Bình đã thuyết phục được tổng thống Donald Trump cho ba tháng để đàm phán một thỏa thuận thương mại. Theo nguồn tin của Bloomberg, phái đoàn thương thuyết Mỹ sẽ đến Bắc Kinh ngày 07/01/2019.

Từ đánh giá thấp đối thủ đến thiếu tự tin

Theo phân tích của chuyên gia Willy Lam, chủ tịch Tập Cận Bình bị nội bộ chỉ trích vì xem thường quyết tâm chính trị của Donald Trump, không ngờ tổng thống Mỹ nói là làm, tăng thuế đánh lên hàng Trung Quốc. Hệ quả là miền nam và đông Trung Quốc cũng như các ngành công nghệ xuất khẩu bị thiệt hại nặng nề. Do vậy, với tư cách là lãnh đạo tối cao, là « hạt nhân », Tập Cận Bình bị áp lực rất mạnh phải đạt được một thỏa hiệp với Mỹ vào đầu tháng Ba 2019, khi « tối hậu thư » đến kỳ hạn.
Thời điểm này trùng hợp với khóa họp khoáng đại của Quốc Hội Trung Quốc. Tập Cận Bình có nguy cơ bị đại biểu các địa phương chất vấn. Trong cuộc đọ sức Mỹ-Trung, tổng thống Donald Trump chiếm thế thượng phong, khai thác nhược điểm của lãnh đạo Trung Quốc.
Từ khi đưa « tư tưởng Tập » vào Hiến pháp, hủy bỏ giới hạn hai nhiệm kỳ, Tập Cận Bình được xem là lãnh đạo quyền uy số một như Mao. Nhưng vì không có uy thế của cha đẻ chế độ, nên ông Tập không cảm thấy an toàn, thiếu tự tin, luôn sợ người khác giành ghế, theo nhà phân tích chính trị độc lập (Hua Po) Hoa Pha ở Bắc Kinh. Do vậy, lãnh đạo Trung Quốc cần phải « tập trung thêm quyền lực » để đối phó với thách thức bên trong lẫn bên ngoài. Một dấu hiệu nữa cho thấy nội bộ chao đảo : Sự kiện đại hội Trung ương đảng định kỳ vào mùa thu năm nay đã bị hủy bỏ. Có lẽ Tập Cận Bình e ngại có nhiều câu hỏi gây khó cho ông.

Chính danh

Vì không có tính chính danh qua bầu cử dân chủ, đảng Cộng Sản cai trị dựa trên chiêu bài « Giấc mơ Trung Quốc » với hai điểm tựa : kinh tế và chủ nghĩa đại Hán. Người dân Hoa lục đã nhìn thấy những mặt yếu kém của mô hình Trung Quốc và điều này làm tổn hại tính chính danh của chế độ, theo ông Willy Lam.
Cho dù thống kê chính thức « không phát hiện dấu hiệu báo động », nhưng báo chí nhà nước bắt đầu đổi giọng, nhìn nhận « tình hình kinh tế rất nghiêm trọng ». Theo phân tích của giáo sư Hoa Pha : Nhiều xí nghiệp phá sản, số người thất nghiệp tăng nhanh. Tập Cận Bình đã làm nhiều người tin vào giấc mơ Trung Quốc « thất vọng » và « nỗi thất vọng này có thể trở thành nỗi tuyệt vọng ».

RFI

**BlackHole** · 29-12-2018, 05:07 AM

Chiến tranh thương mại : Mỹ thắng Trung Quốc hiệp đầu

Báo Pháp Les Echos có bài đáng chú ý về cuộc đọ sức Mỹ-Trung, vừa bước sang một khúc quanh mới. Bài « Thương mại : Trung Quốc quyết định có một số nhân nhượng với Mỹ » nhấn mạnh trước hết là tổng thống Mỹ Donald Trump « có thể khoe khoang là đã đạt được một số kết quả đầu tiên » trong cuộc chiến tranh thuế với Bắc Kinh.Cụ thể là Trung Quốc đã hạ bớt hàng rào thuế quan đối với một số hàng hóa của Mỹ, và tăng cường bảo vệ sở hữu trí tuệ, một đòi hòi hàng đầu của Hoa Kỳ. Kể từ đầu tháng Giêng năm tới, thuế xe hơi từ Mỹ sẽ giảm còn 15% (so với 40% trước đó), và biện pháp này được áp dụng trong ba tháng, tương đương với giai đoạn thương lượng song phương. Bắc Kinh cũng tặng cho Washington một món quà Noel khác, đó là điều chỉnh thuế tạm thời đối với hơn 700 loại hàng hóa Mỹ, nhằm tạo điều kiện cho hàng xuất khẩu Mỹ, trong đó có nhiều mặt hàng quan trọng với Mỹ, như động cơ máy bay, rô-bốt công nghiệp, uranium, đặc biệt là đậu tương, dầu mỏ, khí hóa lỏng. Thuế đối với các mặt hàng công nghệ tin học cũng dự kiến giảm.

Một nhân nhượng đáng kể khác là chính quyền Trung Quốc vừa công bố dự luật về tăng cường quản lý sở hữu trí tuệ, chống việc cưỡng bức chuyển giao công nghệ. Và ngay từ tuần lễ thứ hai của năm mới, một đoàn đàm phán Mỹ sẽ tới Bắc Kinh để thương lượng. Thời gian là một tuần. Theo Les Echos, Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ tiếp tục đàm phán cho đến ngày 1/3, tức hạn chót theo thỏa thuận giữa lãnh đạo hai bên.
Tuy nhiên, theo nhật báo kinh tế Pháp, thắng lợi tạm thời của Mỹ và triển vọng hai bên đạt thỏa thuận là khá mong manh. Trong thời gian tới, tổng thống Mỹ có thể ra một sắc lệnh cấm doanh nghiệp Mỹ mua thiết bị viễn thông của hai tập đoàn hàng đầu Trung Quốc, ZTE và Hoa Vi, với lý do đe dọa an ninh quốc gia.

Nội bộ Trung Quốc phân hóa

Về phản ứng trong nội bộ Trung Quốc, Les Echos ghi nhận là áp lực từ phía nước Mỹ đang đặt lãnh đạo tối cao Tập Cận Bình trước nhiều thách thức. Theo nhà Trung Quốc học Willy Lam (tức Lâm Hòa Lập), đại học Hồng Kông, ông Tập Cận Bình bị chỉ trích ngay trong nội bộ đảng Cộng Sản, với lý do đã « đánh giá thấp » quyết tâm của tổng thống Mỹ, cũng như không dự đoán được là việc thuế tăng sẽ ảnh hưởng mạnh đến các khu vực xuất khẩu ở miền đông và miền nam Trung Quốc, cũng như nhiều lĩnh vực công nghiệp trọng điểm khác. Ngay cả báo chí chính thống cũng thay đổi giọng điệu, khi thừa nhận rằng tình hình kinh tế Trung Quốc hiện nay là « rất nghiêm trọng », như ghi nhận của nhà nghiên cứu chính trị độc lập Hoa Pha (Hua Po), sống tại Bắc Kinh. Ông Hoa Pha cho biết nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa, thất nghiệp gia tăng.
Cũng về tình hình nội bộ Trung Quốc, bài « Chiến tranh thương mại khiến Trung Quốc chia rẽ » của Le Figaro nói đến mong muốn của nhiều doanh nhân nước này. Le Figaro dẫn lại nhận định của nhà phân tích Duncun Clark, theo đó, khá đông chủ doanh nghiệp hy vọng là tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ gây áp lực với Bắc Kinh, để tiếng nói của khu vực kinh tế tư nhân của Trung Quốc được chính quyền lắng nghe.

Đọc thêm : Nội bộ Trung Quốc căng thẳng vì áp lực của Donald Trump

Một dấu hiệu khác cho thấy sự lúng túng của Bắc Kinh là một hội nghị trung ương bàn về chiến lược kinh tế, dự kiến diễn ra vào mùa thu, đã bị dời lại, mà không hề có giải thích. Còn tại hội nghị công tác kinh tế trung ương thường niên, do Ban Chấp Hành Trung Ương đảng Cộng Sản, phối hợp với chính phủ Trung Quốc tổ chức, diễn ra hồi tuần trước, ban lãnh đạo Bắc Kinh đã để ngỏ khả năng thỏa hiệp với Mỹ, nhưng gạt sang một bên chiến lược cải tổ sâu sắc mô hình Nhà nước hiện nay. (từ RFI)

**BlackHole** · 20-01-2019, 07:59 AM

Trung Quốc nhượng bộ lớn với Mỹ?

Hãng tin Bloomberg hôm 18-1 dẫn nhiều nguồn tin tiết lộ Trung Quốc đề nghị một kế hoạch mua sắm khủng trong vòng 6 năm để tăng cường nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ.

Cụ thể, Trung Quốc dự kiến thu hẹp thặng dư thương mại với Mỹ bằng cách tăng lượng hàng hóa nhập khẩu hằng năm từ nền kinh tế số một thế giới, với tổng giá trị tăng thêm là hơn 1.000 tỉ USD. Với kế hoạch này, Trung Quốc cho rằng thặng dư thương mại giữa 2 nước sẽ từ mốc 323 tỉ USD của năm ngoái xuống con số 0 vào năm 2024.
Như vậy, nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump tái đắc cử vào năm sau, hố sâu thương mại Mỹ - Trung sẽ được lấp đầy vào cuối nhiệm kỳ thứ hai của ông.

Trung Quốc và Mỹ đang tích cực đàm phán để tháo ngòi cuộc chiến tranh thương mại sau khi ông Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đạt thỏa thuận tạm đình chiến hôm 1-12-2018. Theo báo Wall Street Journal hôm 17-1, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đang thảo luận việc dỡ bỏ một số hoặc tất cả thuế quan nhằm vào hàng nhập khẩu Trung Quốc.
Tuy nhiên, do vấp phải phản đối của Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer nên đề xuất này chưa được trình lên ông chủ Nhà Trắng. Theo kế hoạch, từ ngày 2-3, chính quyền ông Trump sẽ tăng thuế nhằm vào số hàng hóa trị giá 200 tỉ USD của Trung Quốc, từ mức 10% lên 25%.

Trong khi đó, các nguồn tin của Reuters cho hay Mỹ đang yêu cầu áp dụng việc đánh giá định kỳ đối với các cam kết cải cách thương mại của Trung Quốc và xem đây là một điều kiện của bất kỳ thỏa thuận thương mại nào. Nếu Trung Quốc vi phạm thỏa thuận, Mỹ sẽ lại "phạt" bằng thuế quan. Thông tin này cho thấy ngay cả khi hai nền kinh tế hàng đầu đạt được thỏa thuận thương mại thì mối đe dọa thuế quan vẫn treo lơ lửng.

Việc "xét lại" kể trên không phải là chuyện thường thấy trong các thỏa thuận thương mại mà na ná với quy trình áp đặt trừng phạt kinh tế nhằm vào Triều Tiên và Iran. "Yêu cầu này xuất phát từ thực tế Trung Quốc từng nhiều lần không giữ lời hứa" - một nguồn tin của Reuters giải thích.
Các yêu cầu khác bao gồm Trung Quốc phải thay đổi chính sách về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ, trợ cấp công nghiệp cùng nhiều rào cản thương mại khác. Mỗi vấn đề có thể cần tiến trình đàm phán và thỏa thuận riêng rẽ.

NLĐ dẫn nguồn Bloomberg, Reuters)