Lo âu cho chính tương lai của ḿnh, tối thứ Ba 04/06/2019,dân Hồng Kông tưởng niệm nạn nhân vụ thảm sát phong trào dân chủ Thiên An Môn cách nay 30 năm bằng đêm canh thức, tập hợp khoảng 180.000 người tại một công viên, theo số liệu của chính quyền được Asia News trích dẫn.
Đám đông, tay cầm nến, đồng ca những bài tranh đấu, lắng nghe các nhân chứng, theo tường thuật của AFP. Từ 29 năm qua, năm nào, Hồng Kông cũng tổ chức lễ canh thức tưởng nhớ các nạn nhân bị chế độ độc tài thảm sát.
Ba mươi năm sau, những đoạn phim quân đội Trung Quốc nổ súng vào sinh viên phản kháng không khỏi gây xúc động và lo ngại. Một người từ Hoa lục tham dự cho biết :
« Trung Quốc muốn xóa sự kiện, cấm sách báo nói đến, nhưng chúng tôi làm cho Thiên An Môn lưu truyền măi măi trong lịch sử ».
Hồng Kông là lănh địa duy nhất của Trung Quốc c̣n có thể tổ chức lễ tưởng niệm nạn nhân Thiên An Môn và tranh đấu cho nhân quyền.
Cũng theo AFP, đêm canh thức c̣n mang đầy ư nghĩa biểu tượng trong bối cảnh bản thân người dân Hồng Kông phải nỗ lực tranh đấu cho các quyền tự do của ḿnh đang bị Bắc Kinh t́m cách bóp nghẹt dần dần.
Theo hiệp định trao trả nhượng địa kư kết giữa Luân Đôn và Bắc Kinh năm 1997, Hồng Kông được bảo đảm các quyền tự do cho đến 2047. Nhưng chính quyền Hồng Kông, nằm trong tay phe thân Bắc Kinh đang chuẩn bị một dự luật cho phép dẫn độ
« nghi phạm Hồng Kông » sang Hoa lục xét xử. Dự luật này bị giới kinh tế và luật gia phản đối kịch liệt.
Ban tổ chức hy vọng, đêm tưởng niệm Thiên An Môn, sẽ tạo thêm thanh thế cho cuộc tuần hành chống dự luật dẫn độ vào Chủ Nhật 09/06. Nhiều người lo ngại Bắc Kinh sẽ lợi dụng dự luật này để truy bắt những nhà tranh đấu dân chủ.
Từ khi Tập Cận B́nh nắm quyền, rất nhiều công dân Hồng Kông bị mất tích bí ẩn để rồi sau đó xuất hiện trên truyền h́nh nhà nước Trung Quốc theo kịch bản
« thành khẩn khai báo và tự nguyện xin ra ṭa ».
(RFI)
Hàng chục ngh́n người dân Hồng Kông thắp nến tưởng nhớ nạn nhân vụ thảm sát Thiên An Môn cách đây 30 năm, tại công viên Victoria, Hồng Kông, ngày 04/06/2019. REUTERS/Tyrone Siu
Khách du lịch đổ về Quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh, hôm 4/6 giữa lúc an ninh được siết chặt hơn thường ngày, Reuters cho biết, mặc dù hầu hết du khách mà hăng thông tấn tiếp cận đều nói họ không biết ǵ về cuộc đàn áp đẫm máu để dẹp cuộc biểu t́nh do giới sinh viên lănh đạo 30 năm về trước, hoặc nếu biết, họ không muốn nói về biến cố này.
Ngày kỷ niệm cuộc đàn áp ở Thiên An Môn không được đề cập công khai ở Trung Quốc, ngày này không được chính quyền đánh dấu chính thức, mà ngược lại, c̣n bị nhà nước tăng cường kiểm duyệt.
Trong biến cố Thiên an môn, Bắc Kinh điều quân đội và xe tăng đến trấn áp các nhà hoạt động dân chủ vào ngày 4/6/1989.
Một người đàn ông 67 tuổi tên Li, ngồi trên băng ghế cách quảng trường khoảng 10 phút đi bộ vào ngày 4/6, nói với Reuters rằng ông vẫn nhớ như in sự kiện ngày 4/6/1989 và hậu quả của nó.
“Tôi đang trên đường đi làm về. Những chiếc xe bị đốt cháy nằm vương vải trên đại lộ Changan. Quân Giải phóng Nhân dân đă giết chết rất nhiều người. Đó là một cuộc tắm máu”, ông nói.
Được hỏi liệu theo ông, chính phủ có nên công khai toàn bộ vụ bạo lực này? Ông nói: “Để làm ǵ? Những sinh viên ấy đă chết mà không đạt được bất cứ điều ǵ”.
Trong số những đ̣i hỏi của giới sinh viên vào năm 1989, là báo chí tự do và tự do ngôn luận, công khai tài sản của các lănh đạo, và quyền tự do biểu t́nh.
Các cựu lănh đạo biểu t́nh lưu vong nói những mục tiêu đó vẫn xa vời hơn bao giờ hết ở Trung Quốc, bởi v́ trong thập niên qua chính phủ đă đàn áp một xă hội dân sự đă được nuôi dưỡng qua nhiều năm phát triển kinh tế.
Thiên An Môn vẫn là một vấn đề gây tranh căi giữa Trung Quốc và nhiều nước phương Tây. Các nước này luôn kêu gọi giới lănh đạo Trung Quốc phải nhận trách nhiệm về việc ra lệnh cho Quân Giải phóng Nhân dân nổ súng vào người dân của chính họ.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc giận dữ lên án những lời chỉ trích của Ngoại trưởng Mỹ, sau khi ông Mike Pompeo kêu gọi Trung Quốc thả tất cả các tù nhân chính trị, và vinh danh “những vị anh hùng của nhân dân Trung Quốc đă dũng cảm đứng lên 30 năm về trước tại Quảng trường Thiên An Môn để đ̣i các quyền của ḿnh”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói trong một cuộc họp báo thường nhật tại Bắc Kinh rằng ông Pompeo đă “tấn công một cách có ác ư vào hệ thống chính trị Trung Quốc”.
Người phát ngôn của Trung Quốc phản bác rằng, “một số người ở Mỹ đă quá quen với việc khua môi múa mép viện cớ dân chủ và nhân quyền, can thiệp vào chuyện nội bộ các nước khác, trong khi nhắm mắt làm ngơ trước những vấn đề của chính họ”.
“Người dân Trung Quốc đă thấy rơ thói đạo đức giả và động cơ xấu xa của họ”, Reuters dẫn lời ông Cảnh nói. “Những phát ngôn lố bịch này cuối cùng sẽ bị ném vào đống rác của lịch sử”.
Trung Quốc chưa bao giờ công bố số người chết trong sự kiện Thiên An Môn. Ước tính từ các nhóm nhân quyền và nhân chứng cho biết con sồ này dao động từ nhiều trăm đến nhiều ngh́n người.
An ninh được thắt chặt ở khu vực quảng trường. Không có dấu hiệu của bất kỳ cuộc biểu t́nh hay hoạt động tưởng niệm nào.
Hàng trăm cảnh sát mặc đồng phục và thường phục theo dơi quảng trường và khu vực xung quanh, tiến hành kiểm tra giấy tờ tại chỗ và kiểm tra các cốp xe. Hàng ngàn du khách xếp hàng tại các trạm kiểm soát an ninh để chờ vào quảng trường, nhiều người mang bảng hiệu của các tour du lịch.
Lực lượng an ninh kiểm tra nghiêm ngặt trước Quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh, vào ngày 04/6/ 2019.
Một nam du khách ở độ tuổi 30 đứng gần quảng trường cho biết anh không hề biết ǵ về ngày kỷ niệm biến cố Thiên An môn.
“Chưa bao giờ nghe nói về nó”, Reuters dẫn lời thanh niên họ Trương nói. “Tôi không biết chuyện này”.
Một phụ nữ lớn tuổi đang tô vữa tại một ṭa nhà gần lối vào phía nam của quảng trường nói: “Hôm nay à? Tôi đă quên mất rồi”.
Bà lập tức xua phóng viên của Reuters đi khi nhân viên an ninh sáp đến. Đồng nghiệp của bà, một người đàn ông trẻ tuổi, cho biết anh chưa bao giờ nghe về những sự cố xảy ra vào mùa xuân và mùa hè năm 1989.
Các nhóm nhân quyền cho biết nhà chức trách đă triệu tập các nhà bất đồng chính kiến trong thời gian dẫn tới ngày tưởng niệm.
Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết cảnh sát đă bắt giữ, quản thúc tại gia hoặc đe dọa hàng chục nhà hoạt động trong những tuần gần đây.
Trong khi mọi hoạt động đánh dấu ngày kỷ niệm Thiên An môn đều bị nghiêm cấm ở Hoa lục, sẽ có một lễ tưởng niệm lớn ở Hồng Kông, cựu thuộc địa của Anh đă được trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997, vào chiều tối thứ Ba. Lễ kỷ niệm vụ thảm sát Thiên An môn cũng sẽ diễn ra ở Đài Loan, tự trị và dân chủ, mà Bắc Kinh tuyên bố thuộc lănh thổ Trung Quốc.
Một nhà kiểm duyệt trực tuyến, làm việc trong ca kéo dài hơn 12 giờ cho đến sáng sớm thứ Ba cho trang mạng xă hội Weibo, cho biết những nội dung đă bị xóa bỏ bao gồm h́nh ảnh, tṛ chơi video và h́nh ảnh liên quan kể cả ngày thứ Ba 4/6.
Trong khi đó, Liên minh châu Âu vẫn tiếp tục thương tiếc các nạn nhân của vụ đàn áp đẫm máu ở Thiên An Môn, Reuters dẫn lời đại diện EU cho biết hôm thứ Ba.
Trong một tuyên bố được công bố cùng ngày, nhà ngoại giao hàng đầu EU Federica Mogherini nói điều quan trọng là phải thừa nhận những sự kiện xảy ra vào năm 1989, giải quyết theo đúng thủ tục pháp lư đối với những người bị giam giữ vào lúc đó, và kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho các nhà hoạt động nhân quyền và các luật sư có liên quan đến vụ Thiên An Môn.
(VOA)
Bookmarks