Gia đ́nh, bản án và tuổi trẻ
Thản nhiên, dấn thân và nhói đau trong ḷng là cảm nhận tôi có được khi gặp anh Linh, chị Nhung, bố mẹ nữ sinh viên Nguyễn Phương Uyên, và chị Liên, em Như, em Uy, mẹ, chị và anh của sinh viên Đinh Nguyên Kha.
Khi Kha và Uyên bị bắt, tháng 10.2012, chị Nguyễn Thị Nhung cùng với anh Linh đă nhanh chóng thông tin sự việc con của ḿnh bị bắt cóc, rồi bị vu cho đủ thứ tội, hoàn toàn không có căn cứ pháp luật đến các hăng thông tấn báo chí Việt ngữ của người Việt và quốc tế, không bị nhà cầm quyền cộng sản khống chế. C̣n chị Nguyễn Thị Kim Liên th́ cẩn thận hơn, e dè hơn với việc cung cấp thông tin về Kha và gia đ́nh cho quảng đại quần chúng biết, v́ sợ như thế sẽ hại cho con nhiều hơn là lợi. Tâm trạng này, chính chị Liên nói với tôi khi nhận ra ở nơi Kha, vào lúc gặp lần đầu sau hơn 7 tháng bị bắt giam, 15.05.2013. Chị nói: “Kha nó bị đe dọa nhiều nên sợ. Nó nói với tui công an bảo má quậy quá, con sẽ bị nhốt lâu, v́ con mà anh con sạt nghiệp”. Chị không trách con, nhưng thương con, và tội cho con đă bị người ta dùng má và anh để khống chế, để lừa và lung lay chọn lựa.
Nếu khởi đầu chỉ gia đ́nh Phương Uyên sớm đồng điệu với chọn lựa của con cái ḿnh, th́ với phiên xử sơ thẩm hôm qua, cả gia đ́nh chị Liên cũng đă đồng hành với con của ḿnh. Trong thâm tâm của người mẹ, tôi cảm nhận, chị Liên muốn con ḿnh hiên ngang hơn nữa. Bố Kha im lặng, ít nói, nhưng khôg một chút nao núng v́ bản án nặng nề cho con ḿnh. em Như, chị lớn của Kha nói với tôi: “Mọi người ít biết con, v́ con ở hậu phương”. Em Uy th́ ngay từ đầu đă đồng hành với em Kha, và chấp nhận v́ em đóng cửa công ty để công an không có “tóc” mà nắm, có muốn khống chế cũng không làm được.
Hai ông bố của hai gia đ́nh điềm đạm, ít nói. Tôi hỏi anh có buồn không, anh Linh nói: “Không buồn! Tôi theo dơi phiên ṭa từ bên ngoài, tôi thấy mọi người đón nhận và yêu mến con tôi”. Tôi không có cơ hội hỏi chuyện ba của Kha, nhưng nh́n trên khuôn mặt ông, tôi không thấy chút buồn phiền.
Uy, Như và cậu của Uyên thản nhiên và thích thú với cách em/cháu ḿnh trả lời với thẩm phán chủ tọa phiên ṭa. Uy nói: “Thằng Kha và con Uyên nói quá trời. Chủ tọa hỏi một câu, tụi nó trả lời ba câu. Họ cứ phải nhắc không được nói những câu không hỏi. Họ sợ Kha và Uyên nói rơ sự việc, nói rơ nội dung các tờ rơi, và ư nghĩa của việc học sử thật sự, và nhất là chuyện phản đối Trung Quốc xâm chiếm Hoàng Sa, Trường Sa”.
Tôi nhớ lại, những năm sau 1975, mỗi lần nghe có ai đó phạm đến tội gọi là “chính trị” th́ ai cũng sợ, và lúc đó thái độ “khôn ngoan nhất” là đồng tỏ thái độ lên án theo đúng khuôn mẫu của nhà cầm quyền. Ngay người nhà của những nạn nhân này cũng sẵn sàng lên án họ gay gắt, không thua nhà nước chút nào. T́nh trạng này kéo dài đến khoảng năm 1985.
Sau năm 1985, khi nghe ai phạm tội chính trị th́ đa số thấy người đó đáng tội nhiều, nhưng cũng có chút đáng thương, chắc là ngông cuồng hay khùng khùng ǵ chăng. Gia đ́nh cũng nhận người thân ḿnh phạm tội, nhưng không lên án, v́ “nó/con/cháu/cha/chồng/vợ” phạm tội với nhà nước chứ có phạm tội với ḿnh đâu. T́nh trạng này kéo dài thêm 10 năm nữa.
Đến sau năm 1995, có một sự thay đổi suy nghĩ rộng trong cộng đồng. Khi nghe ai phạm các tội chính trị th́ những người trưởng thành về lư trí và tâm lư cho rằng “hơi sớm, chưa đến thời cơ”, chứ không c̣n xem đó là tội nữa. Gia đ́nh th́ hoàn toàn không xem người thân của ḿnh là tội phạm nữa, mà chỉ xem người nhà ḿnh “sinh ra không đúng thời”.
Đến năm 2005, tức 10 năm sau, th́ nhận thức và t́nh cảm của người dân khác rất nhiều. Trên internet bắt đầu bàn với nhau đủ thứ chuyện, từ cờ vàng cờ đỏ cho đến ông nào đá ông nào, hoặc ông lớn nào đáng tội. Rồi những bằng chứng đưa ra, chẳng để thuyết phục ai, cũng chẳng buộc ai phải đọc, nhưng rồi ai đọc cũng biết. Trừ công an. Một trung tá công an, ngay sau sự kiện Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt bị đài truyền h́nh cắt xén phát biểu, và vu khống nói với tôi: “Vụ ông Kiệt làm sao?” Tôi hỏi lại, em đă đọc nguyên văn bài phát biểu của ngài chưa? Tôi gọi em với ông trung tá này, v́ khi em ở tuổi mới lớn, em thường theo chúng tôi để học kỹ năng sinh hoạt ngoài trời. Em trả lời: “có nghe, ở trên các trang mạng phản động có, nhưng không dám lên đọc, lỡ bị phát hiện là chết”.
Tức là người nào bị kết án tội chính trị th́ dân t́m hiểu về người đó, thậm chí có người nghiên cứu về người đó xem tầm vóc của họ thế nào. Cái sợ hăi chỉ c̣n chút bên ngoài, để đối phó với công an mà thôi.
Đặc biệt là sau mùa hè biểu t́nh, năm 2011, th́ tội phạm chính trị đối với nhà cầm quyền và các tay chân thuộc hạ vẫn rất nguy hiểm, thậm chí nguy hiểm hơn rất nhiều. Nhưng đối với dân th́ đó là tội do nhà nước độc tài, đảng trị đặt ra để áp đặt trên những người bất đồng chính kiến, những người không muốn “ngửa tay xin ơn” của đảng mà thôi. Thậm chí những người đó được rất đông người tán đồng ủng hộ như tiến sĩ luật Cù Huy hà Vũ, kỹ sư Trần Huỳnh Duy Thức, bác sĩ Phạm Hồng Sơn, luật sư Đài, luật sư Quân.
C̣n đối với gia đ́nh của những nạn nhân đó, th́ họ luôn khẳng định công khai là người nhà của ḿnh đúng, không có ǵ sai. Những khẩu hiệu “Tự do cho người vô tội” được in trên áo mặc, và trên nhiều chất liệu khác để cầm trên tay. Phiên xử sơ thẩm các thanh niên Nghệ An, làn sóng người ủng hộ rất lớn. So với Nguyễn Thái B́nh, Nguyễn Văn Trỗi trước kia th́ số người ủng hộ công khai đông gắp trăm lần.
Chị Nhung, anh Linh nói về con của ḿnh: “Là người mẹ sinh ra Phương Uyên, tôi rất măn nguyện và hănh diện về con của tôi. Con tôi xứng đáng với những ǵ đă làm. Tôi hạnh phúc v́ con tôi”.
Tuy nhiên, khi nh́n kỹ từng người trong gia đ́nh, tôi cũng thoáng nhận ra đôi lúc họ cũng nhói đau trong ḷng. Có thể họ tự trách ḿnh đă không gần con cái, nên khi con cái lâm vào nguy cảnh, con cái lại sợ cha mẹ không cảm thông đủ. Hoặc họ cảm thấy ḿnh quá nhỏ nhoi với lực lượng công an đông như kiến, không thể làm ǵ tốt hơn cho con. Hoặc cũng có thể họ đau v́ cả xă hội đă quá biết quá rơ nhà cầm quyền đang đẩy tuổi trẻ vào đường cùng, báo trước tương lai của một dân tộc bị mất linh khí Lạc Hồng, mà vẫn c̣n cố “ngậm miệng ăn tiền”.
Nhưng không sao, với phát biểu tại ṭa án nhân dân tỉnh Long An sáng hôm qua, 16.05.2013: “Tôi là sinh viên yêu nước, nếu phiên ṭa hôm nay kết tội tôi, th́ những người trẻ khác sẽ sợ hăi và không c̣n dám bảo vệ chủ quyền của đất nước. Nếu một sinh viên, tuổi trẻ như tôi mà bị kết án tù v́ yêu nước th́ thật sự tôi không cam tâm” (Nguyễn Phương Uyên), và “Tôi trước sau vẫn là một người yêu nước, yêu dân tộc tôi. Tôi không hề chống dân tộc tôi, tôi chỉ chống đảng cộng sản. Mà chống đảng th́ không phải là tội” (Đinh Nguyên Kha), th́ dù người lớn có im lặng để ḷng yêu nước và trách nhiệm với quốc gia bị bào ṃn v́ món lợi hời hay một chút cơ hội rút rỉa tài sản của dân, giới trẻ cũng sẽ hành động.
Hơn 7 tháng qua, người trẻ đă mong đợi ngày hôm nay, và từ lúc lời của hai sinh viên trẻ này được hai bà mẹ công bố, những người lớn thành tâm thiện chí đă “bỏ nón” cúi chào, c̣n giới trẻ th́ như được thêm thuốc tăng lực để chọn lựa và dấn thân.
Tại sao ḿnh không thể là Phương Uyên hay Nguyên Kha?
Hiên ngang, ngẩng cao đầu – Nguồn h́nh: Facebook
http://tienggoicongdan.com/2013/05/1...n-va-tuoi-tre/
Bookmarks