Huỳnh Ngọc Chênh -
Những đoàn người nông dân ít học ngày ngày kéo lên cơ quan công quyền khiếu kiện đ̣i lại quyền sở hữu đất đai chính đáng của ḿnh tức là họ đang đi trên con đường ấy. Những blogger lập ra các blog để tự do nói lên suy nghĩ của ḿnh tức là đang đi trên con đường đó. Những người bị bắt tội oan, khiếu kiện đ̣i được xét xử trong một phiên ṭa công khai đúng luật định là đang đi trên con đường đó. Những người yêu nước vượt qua mọi ngăn cấm của nhà cầm quyền tập trung đi biểu t́nh chống Trung cộng xâm lược là đang đi trên con đường ấy.
Nhóm Thức Long Định khởi xướng ra phong trào con đường Việt Nam là đang đi trên con đường đó. Nhóm Điếu Cày, Tạ Phong Tần, Anh Ba Sài G̣n lập ra Câu Lạc Bộ Báo chí tự do là đang đi trên con đường đó. Bà Lê Hiền Đức ngày ngày đi giúp đỡ dân oan là đang đi trên con đường đó. Nhà thơ Bùi Chát lập ra nhà xuất bản Giấy Vụn là đang đi trên con đường đó. Anh em Đoàn Văn Vươn nổ ḿn tự chế chống lại lũ người cướp đất là đang đi trên con đường đó. Những người Cộng sản tiến bộ đấu tranh trong đảng, đ̣i hỏi thay đổi là cũng đang đi trên con đường đó...
*
Con đường của chúng ta không phải do một cá nhân nào đó hay một nhóm nào đó, qua một đêm trở dạ đẻ ra. Ấy là con đường mà dân tộc ta đă đổ biết bao máu xương trong hơn 100 năm qua để vạch nên.
Con đường ấy bắt đầu h́nh thành khi người dân thấy rằng bên cạnh cái ách áp bức đă quen chấp nhận của chủ nghĩa độc tài phong kiến lại xuất hiện thêm một ách áp bức khốc liệt hơn nữa của chủ nghĩa thực dân phương Tây. Quyền làm người của người dân Việt Nam dưới chế độ độc tài phong kiến vốn đă bị tước đoạt lại bị tước đoạt đến không c̣n ǵ khi phải tṛng lên đầu một ách thống trị nữa.
Con đường đi t́m lại một phần quyền con người đă h́nh thành, khi Tôn Thất Thuyết pḥ vua Hàm Nghi chạy vào vùng rừng núi phía Tây Quảng B́nh lập chiến khu và ra Hịch Cần Vương kêu gọi toàn dân đánh Pháp. Con đường của dân tộc Việt Nam bắt đầu từ đó.
Rồi con đường ấy được nối tiếp bởi nhiều phong trào kháng chiến khác nổ ra khắp mọi nơi thu hút ngày càng nhiều người dân tham gia. Đó là các phong trào lănh đạo bởi Nguyễn Trung Trực 1860-1868, Trương Công Định 1861-1864, Nguyễn Hữu Huân 1863-1868, Vơ Duy Dương 1865-1866, Trần Văn Thành 1865-1873, Đinh Công Tráng 1866-1867, Nguyễn Thiện Thuật 1885-1889, Phan Đ́nh Phùng 1885-1895, Hoàng Hoa Thám 1887-1913.
Những phong trào đó hầu như đều bị dập tắt nhưng con đường họ tiếp nối và vạch ra vẫn c̣n đó và tiếp tục phát triển theo một hướng mới khi các sĩ phu yêu nước Việt Nam dần dần tiếp cận với ánh sáng văn minh nhân loại do chính người Pháp mang vào.
Các sĩ phu Việt Nam dần hiểu ra thế nào là quyền con người. Đó là cái quyền thiêng liêng tự nhiên đă có khi con người được h́nh thành chứ không phải do ai ban phát. Đó là các quyền được sống, quyền được mưu cầu hạnh phúc, quyền tư hữu, quyền riêng tư, quyền tự do đi lại, tự do nói ra điều ḿnh muốn nói, tự do tin vào thần linh của ḿnh, tự do lập đảng... Những quyền nầy bị nhà cầm quyền độc tài phong kiến tước đoạt trong thời gian quá lâu dài nên người dân mất quyền làm người đi mà không hay. Các sĩ phu Việt Nam dần hiểu ra rằng nếu chỉ chống Pháp mà phù phong kiến th́ quyền làm người cũng không dành lại trọn vẹn.
Trong hoàn cảnh mới, con đường được tiếp nối bởi phong trào Đông Du và Việt Nam Quang Phục Hội của nhà nho Phan Bội Châu. Ban đầu, cụ Phan vẫn c̣n muốn pḥ vua chống Pháp nhưng rồi dần dần cụ hiểu ra không thể nào duy tŕ nhà nước độc tài phong kiến thối nát đồng thời với việc mưu cầu hạnh phúc cho nhân dân. Một con đường đưa dân tộc thoát ra khỏi vùng tăm tối u mê đă lờ mờ thành h́nh.
Và khi sự xuất hiện của cụ Phan Chu Trinh với phong trào Duy Tân được khởi xướng từ vùng đất Quảng Nam th́ con đường đi tới của dân tộc mới được vạch ra sáng rơ.
Nhà cách mạng dân chủ đầu tiên của Việt Nam đă chỉ ra rằng cần phải khai dân trí để cho người dân nâng tầm hiểu biết, để thấy rằng ḿnh đă bị cướp mất đi quyền làm người, phải chấn dân khí để người dân trở nên tự tin đấu tranh với kẻ áp bức để dành lại quyền làm người, xây dựng một nhà nước do chính họ làm chủ và hậu dân sinh là nhắm đến mục tiêu nâng cao đời sống người dân và đưa đất nước tiến lên giàu mạnh văn minh. Cụ Phan nói đến việc xây dựng nhà nước pháp quyền với định chế dân chủ để từ đó đưa đất nước vươn lên với năm châu.
Trên một hướng đi được vạch ra rơ ràng như vậy, Phan chu Trinh, Trần Quư Cáp, Huỳnh Thúc Kháng, Phan Bội Châu rồi Nguyễn Thái Học ... đă tiếp nối nhau dẫn dắt nhân dân đi theo con đường đó.
Nhưng trên con đường giành lại quyền làm người, mỗi nhóm có một cách của ḿnh. Thực ra cũng chỉ có 2 cách cơ bản là đấu tranh ôn ḥa và đấu tranh bạo động. Phan Chu Trinh, Trần Quư Cáp, Huỳnh Thúc Kháng đă chủ trương ôn ḥa. Phan Bội Châu và tiếp theo sau đó là Nguyễn Thái Học rồi Hồ Chí Minh chọn giải pháp bạo động. Muốn bạo động th́ dân ta không đủ sức nên phải t́m dựa vào nước ngoài. Phan Bội Châu muốn dựa vào Nhật, Nguyễn Thái Học th́ dựa vào Trung Hoa Dân Quốc c̣n Hồ Chí Minh và các đồng chí của ông th́ dựa vào Quốc tế Cộng sản.
Giải pháp ôn ḥa của cụ Phan đang tiếp tục tiến triển nhưng cần nhiều thời gian. Giải pháp bạo động của Phan Bội Châu rồi Nguyễn Thái Học đều lần lượt thất bại. Hồ Chí Minh làm bạo động đúng thời cơ vào năm 1945 là ngay lúc Nhật đầu hàng. Thật ra lúc nổi lên bạo động cướp chính quyền nhóm của ông Hồ Chí Minh chưa nhờ ǵ vào ngoại bang mà nhờ vào sự liên minh với nhiều nhóm yêu nước khác trong nước. Những nhóm nầy dần dần bị loại trừ sau khi chính quyền được cướp thành công.
Đúng theo con đường đă vạch ra, sau khi giành được độc lập, giành lại quyền làm người cho người dân th́ phải xây dựng ngay nhà nước pháp quyền theo định chế dân chủ. Ban đầu Hồ Chí Minh đă tỏ ra như vậy nhưng sau đó ngấm ngầm hướng nhà nước theo cơ chế độc đảng. Mọi chuyện tai hại phát sinh ra từ đây. Anh- Mỹ ủng hộ Pháp quay lại để dẹp đi nhà nước nhuốm màu cộng sản theo kiểu độc tài Xô viết nầy. Nhân dân Việt Nam chưa kịp lấy lại quyền làm người đă phải sa vào cuộc chiến tranh 30 năm vô cùng khốc liệt và tai hại.
Nhà nước cộng sản của Hồ nhờ dựa vào thế lực đang lên của Liên Xô và Tàu Cộng nên đă chiến thắng.
Chiến thắng to lớn ấy đă làm cho những người cộng sản vốn đă kiêu ngạo càng trở nên kiêu ngạo hơn để quyết liệt xây dựng một nhà nước chuyên chính cộng sản. Quyền làm người của người dân được hiến pháp công nhận nhưng trong thực tế đă bị tước đoạt.
Chưa bao giờ những quyền tự do cơ bản của người dân Việt Nam lại bị xâm phạm nghiêm trọng như trong chế độ cộng sản. Những năm c̣n bao cấp đến những quyền tự do tối thiểu của người dân như quyền được sống, quyền riêng tư, quyền tư hữu, quyền đi lại, quyền cư trú, quyền mưu sinh hầu như đều bị hạn chế hoặc cấm đoán.
Khi chế độ cộng sản sụp đổ hàng loạt ở Đông Âu và đứng trên bờ vực sụp đổ ở Châu Á, th́ người cộng sản Việt Nam buộc phải nhân nhượng để tồn tại. Họ chấp nhận cơ chế thị trường và trả bớt lại cho dân một số quyền như: tự do mưu sinh, đi lại, cư trú, riêng tư, và một phần quyền tư hữu.
Nhưng hiện nay một số quyền để làm người nữa vẫn chưa được giao trả như quyền tự do ngôn luận, quyền tự do lập hội, tự do biểu t́nh...
C̣n tiếp...
Bookmarks