Nguyễn Hưng Quốc
Gần đây, các cơ quan truyền thông tiếng Việt ở khắp nơi loan tin, theo bảng xếp hạng “chỉ số hành tinh hạnh phúc” của New Economics Foundation, Việt Nam là quốc gia có chỉ số “hạnh phúc” đứng nhất ở châu Á và đứng nh́ trên thế giới, chỉ sau Costa Rica; và bỏ xa các quốc gia phát triển và giàu có khác,
như Nhật (thứ 45), Đức (46), Pháp (50), Hàn Quốc (63), Canada (65), Mỹ (105), v.v.:p
Trước đây, Viện dư luận BVA và tổ chức Gallup cũng xếp hạng Việt Nam là nước lạc quan nhất thế giới (nước đứng cuối bảng là Pháp, được xem là bi quan nhất.)
Đọc những bản tin như thế, thoạt đầu, bao giờ tôi cũng thấy vui; sau, thấy vui vui. Và cuối cùng, lần nào cũng thế, lại nhớ đến một bà d́ họ của tôi. D́ Mười.
Trong giới phụ nữ thuộc bên ngoại của tôi, d́ Mười suưt nữa là người đẹp nhất. So với những người khác, d́ cao hơn hẳn, da trắng hơn hẳn, mũi thẳng hơn hẳn, và đặc biệt, mắt lớn và sáng hơn hẳn. Tiếc, d́ bị một khuyết tật khiến tôi phải dùng chữ “suưt” ở trên: Hồi nhỏ không biết d́ bị bệnh ǵ đó khiến một chân và một tay của d́ hơi bị rút lại, c̣n miệng th́ hơi bị méo đi một chút. D́ đi theo kiểu chấm phẩy, một chân bước ngay ngắn, c̣n một chân th́ hơi hụt, kéo lê trên mặt đất, v́ vậy ống quần ở chân ấy bao giờ cũng dính đầy bụi đất, dày cộm lên, trông rất dơ bẩn.
Mà d́ bẩn thật. Lúc nào cũng bẩn. Quần áo của d́, trong kư ức của tôi, suốt mấy chục năm, hầu như lúc nào cũng màu đen, và lúc nào cũng cũ kỹ, rách rưới, vá chằng vá đụp. D́ lại ăn trầu và hút thuốc, thường là thuốc Cẩm Lệ vấn sâu kèn, lâu lâu lại phun nước miếng phèn phẹt xuống nền đất. Hồi nhỏ, tôi thương d́, nhưng lại cảm thấy ghê ghê, không dám gần d́. H́nh như tôi chưa bao giờ bước vào nhà d́, lúc nào cũng là một túp nhà lụp xụp, chật chội, tối tăm, nằm đâu đó ở ngoài ŕa làng. Tôi chỉ gặp d́ những lúc d́ đến nhà tôi. Cũng không thường xuyên lắm. Khoảng vài ba tháng một lần. Thường, đến nhà, d́ nói về tướng số người này người nọ, kể chuyện tiếu lâm, không ngần ngại phun ra những chữ rất tục. D́ nói chuyện rất vui và có duyên. D́ nhớ rất nhiều ca dao, tục ngữ, thơ cổ và đặc biệt sấm Trạng Tŕnh.
Những lần d́ đến chơi như thế, nói chuyện được một lát, bao giờ mẹ tôi cũng rầy d́. Chuyện tướng số, mẹ tôi không tin, rầy d́ nói nhảm. Rồi lại rầy d́ không tắm giặt cho sạch sẽ, không bới tóc cho gọn gàng, không chịu làm ăn cho tử tế. Rồi hai chị em căi nhau. Rồi d́ đứng phắt dậy, cầm chiếc nón lá ngoe nguẩy ra về. Với một bàn chân lẹt quẹt kéo lê dưới đất.
Thường, mẹ tôi lại kéo d́ lại, dúi vào tay d́ ít tiền hoặc kéo ra sau, đưa cho d́ ít kư gạo.
Mẹ tôi biết d́ và các con d́ đang đói.
Có lẽ d́ thường xuyên đói. Chồng d́ đi lính, chết trận. D́ một ḿnh nuôi bốn năm đứa con nhỏ xíu. Lại tàn tật. Tôi thực t́nh không biết d́ làm ǵ để sống. Có lẽ chỉ làm thuê làm mướn những việc không quá nặng nề. Và có lẽ bằng việc coi bói. D́ nổi tiếng coi bói hay. Nhưng cũng chỉ nổi tiếng trong làng. Mà làng lại nghèo. Nên có lẽ d́ không thể sống hẳn bằng cái nghề ấy được. Coi xong, người ta thương t́nh tặng cho d́ ít tiền hoặc ít lúa gạo. Vậy thôi.
Nhưng d́ lúc nào cũng cười. Cũng vui. Khi ai hỏi về đời sống của d́ như thế nào, bao giờ d́ cũng đáp lại bằng một câu, một câu duy nhất: “Khỏe re như ḅ kéo xe!” Rồi lại cười hê hê.
Sau năm 1975, d́ cũng kéo được mấy đứa con vào Nam, sống ở Đồng Nai. Cả gia đ́nh d́ làm rẫy. Nhưng lúc ấy con d́ vẫn c̣n nhỏ, c̣n d́ th́ tàn tật nên sức canh tác và thu hoạch chắc cũng chẳng được bao nhiêu. Lâu lâu d́ lại lẹt quẹt kéo lê bàn chân đầy bụi đất đến nhà tôi. Lại nói chuyện bói toán. Lại kể chuyện tiếu lâm. Lại cười hê hê. Khi ai hỏi về đời sống của d́, d́ cũng lại đáp: “Khỏe re như ḅ kéo xe!”
Gần đây, anh tôi về Việt Nam, lại gặp d́. Con cái d́ đă lớn, và may mắn, có một đứa làm ăn tương đối khá, d́ không c̣n đói nữa. Nhưng vẫn nghèo. Và già yếu. Bàn chân tật nguyền vẫn lê lẹt quẹt trên đường, lúc nào cũng dính đầy bụi đất. D́ vẫn say sưa với chuyện bói toán, vẫn đoán hậu vận người này kẻ khác, vẫn thích nói chuyện tiếu lâm. Và vẫn cười hê hê.
Hỏi về đời sống của d́, d́ vẫn đáp: “Khỏe re như ḅ kéo xe!”
Nguồn:
Blog Nguyễn Hưng Quốc
Bookmarks