Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung tăng thêm cường độ, Donald Trump đă giữ lời hứa. Do Bắc Kinh không chịu nhượng bộ trong việc mở cửa thị trường Trung Quốc, tổng thống Mỹ hôm qua 17/09/2018 chính thức loan báo đánh thuế 10% lên 200 tỉ đô la hàng Trung Quốc nhập khẩu kể từ ngày 24/9 tới. Đến đầu năm 2019, thuế suất đánh vào lượng hàng này sẽ lên đến 25%.
Theo Bloomberg, hôm 17/9, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo mức thuế 10% sẽ có hiệu lực từ 24/9 và có thể tăng hơn 2 lần vào năm 2019. Động thái được cho là có thể làm gia tăng xung đột thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trong khi Trung Quốc chắc chắn sẽ đáp trả.
“Nếu Trung Quốc có hành động đáp trả với người nông dân hoặc các ngành khác của chúng tôi, chúng tôi sẽ ngay lập tức chuyển đến giai đoạn 3, áp thuế lên khoảng 267 tỷ hàng nhập khẩu nữa”, CNBC trích lời Tổng thống Trump.
Việc áp thuế thêm với 267 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc đồng nghĩa với việc gần như mọi thứ Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ đều bị đánh thuế. Ông nói khoản thuế này "đă sẵn sàng để áp dụng trong ngắn hạn", nhưng chính quyền vẫn chưa công bố để lấy ư kiến công chúng.
Danh sách do Đại Diện Thương Mại Mỹ công bố dài đến 193 trang. Sau khi lấy ư kiến công chúng, chính quyền Donald Trump quyết định đợt này không áp thuế lên khoảng 300 mặt hàng tiêu dùng phổ thông như hàng dệt may, nông sản, ghế em bé…Cộng thêm 50 tỉ đô la trong đợt đầu, như vậy có đến phân nửa số hàng Trung Quốc nhập vào Mỹ bị đánh thuế.
Khoản thuế mới được đưa ra sau khi Mỹ đă tiến hành áp thuế 25% đối với 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Bắc Kinh trả đũa bằng khoản thuế giá trị tương đương đối với hàng hóa Mỹ và tuyên bố sẽ không lùi bước trước Washington.
Trước đó, ông Trump đă "khoe" trên Twitter rằng ông "ở thế tay trên" trong căng thẳng thương mại với Trung Quốc và "không cảm thấy có bất kỳ áp lực nào" trong việc giải quyết tranh chấp.
Những nỗ lực để chấm dứt chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đến nay vẫn chưa có kết quả. Các quan chức hai bên đă gặp nhau bốn lần cho các cuộc đàm phán chính thức, gần nhất là vào tháng 8 khi Thứ trưởng Thương mại Mỹ phụ trách các vấn đề quốc tế, David Malpass, chủ tŕ cuộc gặp với Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Thụ Văn ở Washington.
Nhà Trắng đă cố gây sức ép với Bắc Kinh để giảm thâm hụt thương mại mà Mỹ đang chịu với Trung Quốc, cũng như bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của các công ty Mỹ mà Washington cho rằng đang bị lạm dụng tại Trung Quốc.
Từ Washington, thông tín viên Pierre-Yves Dugas của RFI nhận định:
« Chấp nhận rủi ro làm thất bại cuộc thương lượng sắp diễn ra với Bắc Kinh, ông Donald Trump không chỉ thách thức Trung Quốc qua việc loan báo đánh thuế trên 200 tỉ đô la hàng Trung Quốc nhập khẩu. Ông c̣n nhạo báng cả giới kinh doanh và Wall Street, vốn phản đối chính sách mà theo họ là phản tác dụng, và khiến người tiêu dùng Mỹ chịu thiệt hại.
Nhưng khi nâng danh sách các sản phẩm bị đánh thuế từ 50 tỉ lên 200 tỉ đô la, tổng thống Trump tin rằng ông sẽ buộc được Bắc Kinh phải thảo luận nghiêm túc về việc mở cửa thị trường Trung Quốc.
Ṭa Bạch Cung cũng cho rằng trước mắt, Hoa Kỳ có thể chịu đựng được việc hàng Trung Quốc tăng giá. Đó là v́ kinh tế Mỹ đang vững mạnh, c̣n Trung Quốc sẽ thiệt tḥi nhiều hơn do đang lệ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ. Các biện pháp mới được Nhà Trắng loan báo lại c̣n mang tính khiêu khích hơn, với một danh sách khác lên đến 267 tỉ đô la đang được chuẩn bị nếu Bắc Kinh dám trả đũa ».
Bộ Thương Mại Trung Quốc hôm nay loan báo sẽ « có biện pháp đáp trả » để « bảo vệ các quyền lợi chính đáng của ḿnh và tự do mậu dịch thế giới » ; đồng thời tỏ ra lo ngại đợt đánh thuế mới này sẽ ảnh hưởng đến quá tŕnh đàm phán hiện nay giữa đôi bên nhằm giải quyết cuộc chiến tranh thương mại.
South China Morning Post hôm nay cho biết có thể Trung Quốc sẽ không gởi phái đoàn đàm phán thương mại do phó thủ tướng Lưu Hạc (Liu He) dẫn đầu đến Washington như dự kiến.
Zing, RFI
Bookmarks