Bầu trời xám xịt, gió ở đâu mà gió lộng bốn bề, mưa không thành hột mà đan kín bầu trời một màng bụi nước…Gió Đông Bắc phải đến cấp 3, cơn gió rét buốt như có ngàn mũi kim nhọn châm chích vào da mặt, tôi nh́n thấy mặt thằng Minh xanh đen, thằng bạn tù đang cùng tôi sang mai đống đất nằm giữa sân trống trải, hai thằng phải sang cho hết bánh đất nầy để kịp có đất chạy máy chiều nay.
Đội làm gạch bây giờ chỉ c̣n có 12 nhân mạng. Trung sĩ Từ làm cán bộ quản giáo thay thế thượng úy Đào Thường.Trước đây đội làm gạch trên 50 tù, cùng cấp bậc trung úy, cùng từ trại Mỹ Phước Tây chuyển ra đây. 50 trung úy người miền Nam, trừ Phan văn Ḥa và Hoàng Trọng Hanh là người miền Bắc. Hanh được chuyển qua đội rau của Phạm Thái. Ḥa th́ ở tại buồng làm trực sinh, v́ toàn trại Hà Tây (vào năm 1978) chỉ có đội gạch có hiện trường ngoài ṿng rào trại, hiện trường bên kia đường đối diện với cổng ra vào, cạnh đội nông nghiệp và đội rau xanh do nhóm tù h́nh sự đăm trách.Cách khoảng trăm thước là văn pḥng ủy ban nhân dân xă Mỹ Hương.
Bởi nhân sự ít mà công việc vẫn như cũ, nên trong lao động hàng ngày anh em tù hết sức vất vả, một phần v́ thời tiết quá lạnh chưa quen được với đám dân miền Nam, một phần do ăn uống thiếu thốn quá, sức khỏe của hầu hết anh em đều giảm sút, dù mới có 3 năm tù và cũng là mùa đông đầu tiên trên đất Bắc.
Bánh đất phải sang mai cho nhuần nhuyển, khi hoàn thành bánh đất dưới dạng h́nh chữ nhật khoảng 4m x 8m x 5tấc, dùng kéo cắt đất thành những cục vuông cho vào xe cải tiến đẩy tới pḥng máy chạy ra gạch mộc.Sang mai không nhuần nhuyển, cục gạch mộc ra khỏi họng máy nh́n là biết liền, bởi nó bị bộng, bị rổ. Nhớ lúc mới ra đội, quản giáo bảo tôi vào kho lấy kéo cắt đất, tôi vào t́m hoài không thấy kéo đâu cả…th́ ra kéo là một khung sắ tgần bằng ngón tay út,có h́nh chữ U, mỗi cạnh khoảng 3 gang tay, hai đầu chữ U là 2 mũi nhọn, có căng một sợi dây cước thật thẳng, khi sử dụng, một đầu cấm lút vào khối đất, dùng tay xoay đầu kia thành một góc 180 độ, thế là cục đất rời ra khỏi khối đất có thể tích 3 gang tay, mỗi cục đất cắt ra đều đặn bằng nhau.
Ngày đầu mới ra ḷ gạch, anh em nh́n thấy đống đất đều lắc đầu ngao ngán, nh́n đất cao to gắp đôi ḷ gạch, chân đế gắp 4 cây rơm ở miền Nam, anh em cười bảo làm xong đống đất nầy th́ về.. Lại có ư kiến khác:
-Chừng nào có Bao Công tới, chừng nào có Con Trốt hốt măo Bao Công, chừng đó Lư Thần Phi mới được giải oan…
Rồi đống đất cao nầy cũng lần lượt biến thành gạch, loại gạch thẻ.Khi nguồn đất cạn kiệt, ḷ gạch cũng đóng cửa, tù chuyển qua lao động trồng rau xanh.
Đất sang mai nhuần nhuyển được chỡ tới dàn máy nằm trong một nhà lều cất bằng sườn tre che giấy dầu, loại máy thô sơ, gồm một phểu ăn đất, mỗi lần ăn khoảng 3 tấc khối đất, đất xoay đều chạy ra ống máng có h́nh chữ nhật, có cần gạt tay, cắt dây đất ra mỗi lần thành 4 viên gạch, gạch ra có một anh đứng trước họng máy dùng tay bê xuống vĩ, một anh khác cho lên xe đầy ra sân phơi…, cục gạch mộc nặng khoảng 2,3 kilô, nắng phơi, mưa che, tối đậy cho đến khi cục gạch khô cứng th́ được chuyển vào kho chờ ngày đủ số chuyển chất vô ḷ…Chất vô và ra ḷ mới gian nan, gạch gánh theo chỉ tiêu, mỗi tù mỗi ngày phải gánh mấy ngàn viên gạch, cửa ḷ nằm cao hơn mặt đất khoảng 3 thước, đi lên bằng một con dốc thoai thoải, vào cửa ḷ lại phải xuống con dốc .. Ra được mấy ḷ gạch, anh em trông xơ xác đi nhiều.
Gạch ra ḷ thành phẩm được chất thành từng kiêu, mỗi kiêu 200 viên gạch, gạch nầy được chuyển giao cho họp tác xă của xă, của huyện đổi lấy lương thực hay tiền mặt tùy từng khi.Viên gạch đặc ruột gần giống như viên gạch thẻ trong Nam, nung chín rồi vẫn rất nặng. Khi đội c̣n đủ tù số, tôi thuộc hạng yếu nên được phân công xếp gạch, cũng như lấy gạch khi ra ḷ chất cho anh em gánh..Một lần đi dở phên che gạch buổi sáng tôi nh́n thấy một con ếch to bằng bàn tay, đây là lần đầu tiên trong đời tôi bắt được con ếch, tay cầm chặc con ếch, tôi không biết phải làm sao đây, chặt đầu ếch? Tôi chưa dám, nhờ bạn làm giùm th́ phải chia phần… Tôi cầm con ếch mà ḷng cứ phân vân lưỡng lự, sau cùng cái thèm cái đói đă thắng, tôi run run cầm dao chặt mạnh xuống đầu con ếch, nh́n hai bàn tay ếch chấp lại, tôi thấy ḷng nao nao…Con ếch được tôi lột da nướng trên lửa than đá… Tôi ăn con ếch nướng, một cảm giác ngon chưa từng có…tôi cảm thấy như tôi khỏe ra dù h́nh ảnh con ếch chấp hai tay như van như lạy vẫn c̣n ám ảnh .. và h́nh ảnh nầy vẫn c̣n măi trong tâm trí tôi mỗi khi hồi tưởng lại…cũng như vị ngọt, dai thơm ngon của đùi ếch nướng.
Thời gian nầy tôi nằm kế bên Hậu ở từng trên, Hậu thọat nh́n trông rất vô tư…Dáng người vừa phải, không muốn nói là hơi ốm yếu,anh xuất thân khóa 23 Đà Lạt, cái ăn dù rất ít ỏi nhưng anh h́nh như không bao giờ phàn nàn, phát sao anh ăn vậy. Trại phát quần tà lỏn nhưng không có giây thun, anh mặc vận lên hai cục hai bên, mỗi lần anh đi lại, đồng hồ dù pin đă yếu nhiều vẫn lắc lư nh́n khêu gợi lắm. Anh cũng ít giao tiếp chuyện văn với các anh em khác, anh chỉ biết tên vài người nằm cạnh anh, chung tổ anh, gánh gạch anh gánh vừa sức anh, đội trưởng, quản giáo có bảo gánh thêm anh cũng thản nhiên như không nghe, việc anh anh cứ gánh Tôi nằm cạnh bên anh, có muốn bắt chuyện với anh cũng rất khó, hỏi ǵ anh trả lời nấy, rồi anh ngủ kḥ… Tánh anh tốt chẳng mít ḷng ai trong đội, trừ đội trưởng và quản giáo.Khi hết đất làm gạch, đội chuyển qua bàn giao đội rau xanh trước đây h́nh sự phụ trách.Thượng Úy Đào Thường không c̣n làm quản giáo mà thay bằng tên Trung Úy Bội, tên nầy c̣n trẻ hắc ám vô cùng, ngày nào cũng tập họp thuyết giảng.. Chỉ tiêu trồng rau rất nặng nề, nhất là mỗi khi thu họach. Đội chủ yếu là trồng rau muống, một vài khoảnh trồng dưa, trồng rau mùi, vành đai trồng bí đao…Thời kỳ nầy rất gian nan v́ có rất nhiều anh em rất tin vào chính sách khoan dùi của nhà nước, cố sức làm tốt để được cứu xét cho về sớm.Trung Úy Nguyễn Phú Cường khóa 1 Thẩm sát viên làm đội trưởng, thi hành đúng lệnh của quản giáo, ngoài ra c̣n vô số ăn ten, báo cáo ngầm báo cáo nổi lung tung, một trái ớt, một cọng rau không dám lận đem về, có lận được trái ớt về ăn cũng vất vả lắm, phải len lén nh́n trước ngó sau thảy ngay vào họng, trời đất, ớt mà làm như chuối nhai lần nguyên trái, tôi đă một lần chảy nước mắt mà không dám hít hà..!
Đội rau nằm cạnh đội nông nghiệp, trước đây là đội làm ngói, anh em tù viên đều cùng cấp thiếu úy,phân chủ yếu dùng tưới rau là một hầm phân người, mỗi ngày có tù h́nh sự gánh ra từ các buồng, mổi ngày đi lao động có tám anh luân phiên gánh 8 gánh nước tiều, mỗi đầu gánh là 2 cái thúng, thúng đan bằng tre, lâu ngày sứt vành, rách bể, tù phải tự lấy đất trét bít mấy chỗ rách, gánh gánh không đă nặng rồi, đổ đầy nước tiểu, nước sóng sánh lao chao, vừa nặng vừa khó đi…Nước tiểu lấy từ các hố thông cầu sau mỗi buồng, con đường từ buồng ngủ ra tới hiện trường khoảng trên trăm thước, tôi rất ngán việc nầy, nhưng rồi cũng phải gánh như các anh em.. Tôi thường gánh khoảng một phần ba đoạn đường th́ làm bộ vấp té… Chịu dơ chút mà khỏe người…Bởi gánh ra tới nơi rồi c̣n phải lội xuống ruộng rau muống tưới đều, gặp anh chủ ruộng phe ta c̣n đở, ḿnh chỉ lội vài bước là tưới hết gánh, gặp mấy tay lấy điểm, bắt lội nguyên ṿng ruộng tưới cho đều, mùa hè c̣n đở tới mùa đông thật là gian nan…ruộng rau muống th́ đĩa lội đặc lềnh…ngày nào không bị đĩa hút máu là ngày đó không vui,.trời th́ lạnh thấu xương…Cha mẹ ở nhà xót xa cho thằng con tù tội cũng phải thôi!
Đúng 3 năm vào tù, Hâu không thèm đi lao động nữa, và yêu cầu được thi hành hiệp định Ba Lê. Tôi c̣n nhớ tên quản giáo nghiến răng trả lời Hậu
-Các anh thua bỏ mẹ mà đ̣i th́ hành cái đéo ǵ…Anh mà ngang bướng trại sẽ cùm anh mọt gông.
Mấy tuần lễ đầu, đêm nào về buồng, đội trưởng đều bắt anh em họp đội, phê b́nh và đă thông tư tưởng cho anh Hậu.. Đă đói, đă mệt mà c̣n phải ngồi đồng, lắm anh vô tư, v́ quá mệt mỏi, chỉ ngồi chốc lát là cất cao tiếng ngái .. Anh Trần Thượng nguyên phân chi khu trưởng ở Mỹ Tho, anh có hỗn danh là Thượng đầu láng ( V́ đầu hói), thế là lại thêm màn mổ xẽ anh vô ư ngủ trong buổi họp…Đêm nào, buổi họp cũng kéo dài lê thê, cũng mấy tay lấy điểm thay phiên nhau đấu tố anh Hâu hết lời. Tôi nh́n thấy Hậu mặt tỉnh queo, dưới mắt Hậu, những tay mổ xẽ Hậu chỉ là trùng là dế,…Hậu bị cùm biệt giam 1 tuần, xă cùm viết kiểm điểm nhận tội, không bao giờ Hậu nhận tội ( Có tội đâu mà nhận) và lúc nào trong bản kiểm điểm cũng có câu
-Chế độ Cộng Sản là chế độ dă man, mà Cộng Sản Việt nam càng dă man hơn nữa.
Cuối cùng Trại chuyển Hậu qua đội Rau của Phạm Thái làm đội trưởng để ông “Đội Thái” ( anh em tù gọi Phạm Thái ) trị. Phạm Thái là một đội trưởng khét tiếng trại Hà tây. Lúc nào báo cáo, ông cũng đứng nghiêm thẳng người, trông rất giống thằnh lính bằng ch́, ông theo dơi từng ly từng tư mọi hành động, lời nói của tù viên. Hâu vẫn chẳng xem Đội Thái( đừng nói lái) ra ǵ, vẫn ở nhà không đi lao động. Bên đội nầy rất nhiều tay từng giữ những chức vụ cao, cũng như đă hưởng nhiều bổng lộc trong chế độ Sài G̣n, nhưng khi sa cơ, sống trong tù lại tỏ ra quá hèn nhác, chính những tay nầy cùng với Phạm Thái thay nhau đấu tố Hậu, Hậu bị nhốt kỷ luật, cùm hai chân, sau nữa tháng thả ra, tôi có gặp Hậu xuống bệnh xá khai bệnh, một thanh niên, một sĩ quan xuất thân vơ bị với tuổi đời mới ngoài 30 mà phải chống gậy, da xanh như tàu lá… Ở tuổi nầy, nếu đường đời bằng phẳng, Hâu ít ra cũng là một tiểu đoàn trưởng..Những năm đầu tại trại Hà Tây, thời Đổ Công Thành ( Quốc Gia Hành Chánh, phó quận h́nh như thuộc tỉnh Hà Tiên) làm trưởng ban thi đua… cảnh sống của anh em trong tù ngoài sự đói khát, lao động vất vă, c̣n phải chịu tai ách của lũ ăn ten.Công Thành tổ chức mạng lưới ăn ten dày đặc, hầu hết các anh trực sinh đều phài báo cáo t́nh h́nh trong đêm ….Tùy mức độ hiểu biết cùa các anh trực sinh mà lời báo cáo có nguy hại đến anh em trong buồng. Trực sinh dù sao cũng nhẹ nhàng hơn đi lao động bên ngoài, có nhiều anh không muốn làm an ten, nhưng v́ quyền lợi cũng đành phải báo cáo, nhưng chỉ báo những việc vô thưởng vô phạt, không nguy hại tới người bị báo cáo…
Hậu được anh em c̣n máu quốc gia rất thương mến, nhưng hoàn cảnh khó khăn quá không ai dám tiếp xúc và giúp đở ǵ hết… Hậu qua đời tại bệnh xá dưới thời Bác Sĩ thạc sĩ Trần Vỹ, Hoa Đà có tái thế, với cách ăn uống quá đơn sơ và bệnh xá chỉ độc nhất một loại thuốc xuyên tâm liên th́… thầy của Trần Vỹ cũng bó tay.
Ở đội Phạm Thái cũng có 3 anh bị đề nghị đày lên trại Cổng Trời đó là Trung úy Hoàng Trọng Hanh, Thiếu Tá Nguyễn Thái Quân ( anh Quân từng bị biệt giam vô thời hạn tại trại Mỹ Phước Tây, anh phục vụ tại đơn vị Pḥng Vệ Phủ Tổng Thống) và Anh dân biểu thiếu tá không quân Tiếp .( khoảng năm 1982, anh chín Khương, phó đào Côn Sơn, chuyển từ trại Cổng Trời, về nằm cạnh tôi, anh có kể sơ cho tôi biết về cái chết của dân biểu Tiếp trong vụ vượt trại cùng với Cha Lễ trong một đêm trên bờ sông Mă, anh bị bắt và bị đánh tới chết cùng với mấy người bạn tâm phúc khác.
Từ ngày trại Hà Tây cho tù được người nhà ra thăm nuôi, tin tức bên ngoài theo nhiều khe hở lọt tai tù…tin Mỹ sẽ can thiệp để anh em tù ra đi có trật tự đă làm nức ḷng tù nhân, một niềm tin được thắp sáng để anh em vin vào đó mà níu lấy sự sống chứ không c̣n thái độ bi quan như những năm tháng đầu,cán bộ quản giáo cũng tỏ ra chút ít dễ dăi với anh em trong việc lao động, nhờ tí quà cáp, tí tiền lẻ…qua trung gian anh đội trưởng dấm dúi cho. Người tù thăm nuôi đầu tiên của dội 3 rau xanh là anh Trần Công Hoan ( Hiện tạm cư tại Cali), anh Hoan xuất thân khóa 6/69 Thủ Đức, anh nằm trong đại đội bị 2 trái ḿn claymore nổ ở cầu Bến Nọc, đại đội nầy có rất nhiều sinh viên gốc người G̣ Công, khi nhập ngũ đă bắt tay nhau vào cùng đại đội, Hoan là trung úy thuộc hải quân vùng IV, ngày sập tiệm, dưới sự chỉ huy của Đại tá Mây, cả bầu đàn thê tử cho tàu cặp đảo tŕnh diện mấy tên du kích để được đầu hàng… Ba anh từ G̣ Công ra thăm, quà cáp cũng vừa phải, anh có được 200$ tiền tươi( Vé xe lửa từ Nam ra Bắc lúc đó khoảng 50$), số tiền khá lớn lúc bấy giờ. .Lúc đó anh đang chăm sóc miếng vườn quanh nhà lô của quản giáo, xới xới vun vun mấy luống rau mùi, cà rốt…tên quản giáo biết anh có tiền, nhờ Cường đội trưởng bắn tiếng mượn, dù cá nằm trên thớt anh khẳn khái từ chối… để rồi mấy ngày sau nhận sự vụ lệnh ra vùng một…Anh ra chăm sóc một miếng ruộng rau muống, anh than thở với tôi phải cố gắng làm sợ bị quản giáo trả thù... Trời hại mới chết… tôi thấy thật là đúng. Sau nầy tên Bội từ khó khăn trở nên phè phởn, Bội thu lợi từ việc mua giùm hàng cho anh em , năm đó ( 1979-80) sữa bột nhập cảng ở đâu nhiều quá, có lẽ từ các nước Âu Châu viện trợ cho VN. Sau mấy năm vắng mặt con em tù tội, nay được cho gặp, thân nhân trong Nam dù nghèo túng cũng phải vay mượn, góp nhóm chút ít vượt hàng ngàn cây số ra thăm con em, chồng …để nhỡ rủi một mai không thấy mặt, sẽ ân hận suốt đời...
Từ chiếc xe đạp, Bội lên honda dame xanh… Hút thuốc liền miệng, nói cười vui vẽ, mất hẵn nét đằng đằng sát khí thuở nào, câu nói của Bội lúc mới về đội rau tôi c̣n nhớ
-Các anh mà cải tạo ǵ, có bửa đầu các anh, rửa sạch óc cũng không bỏ được tư tưởng Mỹ Ngụy…Có lẽ trâu cột ghét trâu ăn, Bội mất chức quản giáo, Bội bịn rịn từ giă anh em.. vây mà cũng có nhiều anh tù trong đội tỏ ra cảm động thương mến Bội.Thời của Bội, tôi c̣n nhớ có một lần tan tầm, tiện tay đi gần giàn bí đao, tôi bẻ một trái non cho vào miệng, từ trong nhà lô, Bội đứng cách xa tôi cả trăm mét mà nó thấy, tôi bị nó xài xể, viết kiểm điểm, bị một đêm ngồi đồng, một lần tôi đang cuốc đất trở đất ruộng, Cường đội trưởng đến bên tôi:
-Quản giáo kêu tôi ra đây bắt con chim đậu trên cuốc anh nè….
Thời Bội mới làm quản giáo, có một lần mưa lũ ngập cả hiện trường, nhiều chỗ nước lên tới ngực.. Không c̣n đào cuốc ǵ được, Bội bắt anh em mỗi ngày phải nộp 500 kí cỏ về ủ phân xanh. Anh em phải tầm nghịt dưới nước vơ vét từ cọng cỏ, Cường đứng coi nghiệm thu, anh em gian nan cả mươi ngày vừa đói, vừa lạnh, vừa bị điă cắn, Anh Chín thùng, nguyên là c̣ mủ đỏ bị đĩa chui tọt vào họng súng luôn, về tới đội trước khi ngủ anh mới phát hiện.
Thế Bội là hạ sĩ Hiệp, tên công an nầy c̣n trẻ, anh nầy lúc mới làm quản giáo, cũng thường núp ŕnh anh em lao động, đặc biệt về đội mấy tháng Hiệp thuộc hết hỗn danh của từng anh, Hiệp thích gọi anh em tù bằng hỗn danh như Sĩ C̣, Thượng đầu láng, Sơn nhí, Sơn mỏng…Có một lần trong vụ thu đông cuốc hốc trồng cải bắp, chỉ tiêu quá nặng, không thể nào tôi làm xong được, chiều đó tan tầm, Hiệp cho đội về trại, giữ lại 5 người gốm tôi, Sĩ C̣ ( tiểu đoàn trưởng sư đoàn 9, Ngà, chi đoàn trưởng thiết giáp, Đức, phó quận hành chánh quận Ḥa Đồng, Thượng đầu láng ( PCKT).. Khi nào Hiệp đứng gần th́ cuốc, Hiệp đikhỏi, tù lại chống cuốc chuyện tṛ, trăng lên, rồi Hiệp cũng phải dẫn về trại…Trong đội có nhiều anh thăm nuôi, người không có thân nhân cũng được gửi quà ké, nên dù không phải tỉa lông mũi, anh em cũng thấy dễ thở.. sau tên Hiệp là Đại Úy Văng, tên đại úy già, đầu đội nón cối, hàm răng cải mă, trông không khác ǵ tấm h́nh trên tấm bia ngày nào ở quân trường, anh em nh́n Văng đều có cảm giác khoái chí. Anh em không tiếc lời khen anh họa sĩ nào đă vẽ h́nh tên VC trên tấm bia quân trường.Bây giờ có dịp đối mặt với Việt Cộng mới thấy thật giống. Văng ăn ngủ tại nhà lô luôn.. Dù là quản giáo đội rau, Văng không bao giờ hái rau của đội ăn, Văng chỉ hái rau hoang, lấy lá bí lá bầu luộc làm thức ăn, tên công an già nầy có lẽ bị thất sũng, mới ra làm quản giáo trong khi tên Thượng Úy Nhận làm trại phó.
Mỗi lần Văng ra hiện trường, vừa thấy bóngVăng, anh em thông báo cho nhau:
- Bia lên
Sau tên Văng là Trung Úy Thảo, Thảo tuổi trung niên,Thảo cũng dễ chịu, câu Thảo thường hay nói với anh em tù, mỗi khi nh́n thấy anh em tụ tập hút thuốc, ngồi trên bờ con lâu không xuống làm
-Làm ǵ mà ngồi như c̣ núp băo thế, xuống làm đi..Thảo vừa nói hai tay vừa quơ lên trời
Thảo về mấy tháng tôi thuyên chuyển qua đội chăn nuôi.
Về đội chăn nuôi tương đối dễ chịu, đội nầy chia ra làm hai nhóm, một nhóm nuôi heo, lao động tại nhà lô đội, cán bộ quản giáo là Trung Úy Cúc, chị cán bộ nầy cũng dễ chịu, bên nuôi cá do Thượng úy Bạch Công Lại làm quản giáo, tên công an gốc Thượng nầy rất có t́nh người...tôi nằm trong nhóm nuôi cá, đội trưởng là Nguyễn Kim Giai, sĩ quan An ninh quân đội tiểu khu G̣ Công,anh em thường gọi tụi tôi là dân đội cá, chúng tôi trông coi 6 ao cá của trại, ao nuôi cá chép, trắm cỏ, cá trôi và cá mè, hàng ngày chúng tôi có nhiệm vụ cắt cỏ, lấy rong cho cá ăn, nhóm cá có 10 tù, mỗi 2 người một xe cải tiến, cứ lấy rong cỏ đầy xe về thả xuống ao cho cá ăn là xong việc, khi nào có khách đến thăm trại, thường là nhân viên bộ nội vụ đến trại làm việc, th́ toán cá phải xách lưới xuống ao đánh bắt cá... những ngày lễ lớn, nhất là ngày tết chúng tôi phải kéo cá dầm ḿnh dưới nước cả ngày để bắt cho đủ số ấn định, đủ cho anh em tù và cán bộ ăn trong dịp tết, mùa tết đất Hà Tây nhiệt độ thường trên dưới 5 độ C., mới ngâm ḿnh xuống nước là răng đă đánh bù cạp, vậy mà vùng vẫy đi lại một lúc cũng quên đi cái lạnh.. Những chị ra thăm nuôi trong những ngày cuối năm, nh́n chúng tôi lặn hụp dưới nước trong thời tiết buốt giá, nhiều chị đă không cầm được nước mắt, h́nh ảnh tuấn tú oai hùng của những sĩ quan trẻ ngày nào mà ngày nay...
Ở đội chăn nuôi nầy có 5 tù gốc G̣ Công, C̣ Hên, tiểu đội trưởng Quân cảnh tư pháp G̣ Công, Lê Bích Lâu, an ninh quân đội quận Ḥa tân, Tôi và Giai ở toán cá, Phạm văn Quư thuộc phi đoàn Thần Phong ở toán heo , Quư, Sơn, Lâu, Giai đều là cựu học sinh Trung học G̣ Công...nên việc lao động, cũng dễ dàng , nặng nhẹ chia sớt nhau, trong t́nh anh em ḥa thuận rất vui vẽ...Nhóm G̣ Công chúng tôi cùng ăn chung mâm hàng ngày...
Trung uư Cúc đi, Trung úy Liên đến thay, đây cũng là người Việt gốc thiểu số, tên nầy cao lớn đẹp trai, nhưng tính t́nh bủn xỉn đối với tù, không biết gia đ́nh tên nầy có ăn bom B52 hay không, trong công việc lao động hàng ngày nó luôn theo sát anh em, bắt khoan, bắt nhặc, lúc tên nầy coi đội xây dựng, trong một lần ăn nói hỗn hào với tù, Trần văn Minh, pháo đội trưởng G̣ Công, nhào tới định đập cho một trận, may nhờ anh em can kịp thời..
Nhở những xe cải tiến, cắt cỏ ṿng sân trại, chúng tôi đi qua hiện trường của nhiều đội, Đội mộc, rèn, cưa xẻ, mỹ nghệ, xay xát làm trong rào doanh trại, qua mộc xin củi qua đội rau xin rau... Thằng Giai rất giỏi, ao đầy nước nó vẫn bắt được cá.. Múa đông đi ra ngoài trại, có lúc phải đi năm mười cây số, lên tới Thường Tín, mắt được nh́n nhiều cảnh lạ, h́nh ảnh ngôi làng trong tiểu thuyết Thanh Thủy được đọc thời c̣n đi học, nay được nh́n tận mắt. Trên đường di chuyển, gặp đám tang, Giai chỉ huy vào đội h́nh hàng ngang., cùng đứng nghiêm cùng chào tay. Những người dân, kể cả tên vơ trang đều nh́n chúng tôi bằng cặp mắt ngưỡng mộ, dân chúng rất có cảm t́nh với tù, họ thường chỉ cho chúng tôi nơi nào có nhiều cỏ, nhiều rong, bắt liên lạc, cho thuốc vơ trang hút, chúng tôi mang áo quần ra bán, mua đường( loại đường phên mà ngày trước tôi chưa hề trông thấy), trà về trại bán lại cho anh em, món đường phên được anh em chiếu cố gửi mua nhiều nhất, đi về vài chuyến trót lọt , rồi cũng có chuyến bị bắt, thực ra tụi an ninh cổng biết hết, có điều làm lơ hay là bắt.Trao đổi ngặt nghèo nhất là gửi thơ chui, mỗi lá thư phải trả cho dân 1$ ( 5 hào 1 kí lô gạo) ... Vụ nầy mà bị bắt dễ bị cùm chân biệt giam, anh em phải thật kỷ lưởng, v́ chưa tới đợt viết thơ, sao lại có nhiều người cậm cụi viết thư như thế nầy, tụi ăn ten biết được là phiền.Trả tiền công 1 đồng một lá công việc lại nguy hiểm, làm sao có lời đây, đêm tôi vô mùng, tôi xé khéo các thư ra, cứ 2 hay 3 ruột thư cho vào một phong b́, rồi viết rơ địa chỉ nhờ người nhận chuyển tiếp, trong cùng cảnh ngộ, người nhận nào cũng chuyển giúp, nên anh em rất tín nhiệm, cũng may, chuyển thư năm bảy lần đều trót lọt...
Tù nào bắt cua cá, rắn dở th́ vớt rong, cho tù kia đi bắt cá...kẹt lắm cũng có con óc con rắn... nhờ vậy mà anh em đội cá dù ít có thăm nuôi mà vẫn no đủ, nhờ chất tươi nên sức khỏe có phần b́nh phục ..
Cuối năm 1981, đội chăn nuôi giao lại cho h́nh sự trông coi, tụi tôi được phân chia về hai đội rau và đội xây dựng, tôi về đội ( trại có 3 đội rau, đội 3 là đội rau trẻ do Trung Úy Cường cảnh sát làm đội trưởng, đội rau sồn sồn mà chức vụ thường rất cao do anh Hải trưởng E vùng 2 làm đội trưởng và đội rau già, đa số là đảng phái do Quốc Vụ Khanh Phạm Thái làm đội trưởng. Tôi, Giai, Lâu, Điều văn Nghệ,T́nh,Củ, Nghĩa... về đội anh Hải, ở đội nầy tụi tôi là những tên cấp nhí ... đa số anh em trong đội là nhân viên Phủ đặc Ủy Trung Ương T́nh Báo, sĩ quan cảnh sát cấp trưởng D, trưởng E, Trưởng F..
Trung Tá Nguyễn Hữu Hải, có cách làm việc rất dễ chịu, vừa được ḷng quản giáo, vừa thuận ư anh em..Đầu năm 1982, những anh em từ đội chăn nuôi qua đây đều được thả, trừ tôi và Trung sĩ nhất cảnh sát đặc biệt T́nh c̣n sót lại..
Từ ngày về đội nầy tôi rất nhàn nhă, các chú các anh xem tôi như em út trong nhà, tuổi đời, tuổi lính c̣n quá nhỏ mà phải chịu án quằn vai...
Rồi trại Hà tây giải tán, tù chuyển qua trại Nam Hà, vào tháng 3 năm 1983, sau một tháng, hơn 500 anh em chuyển về Nam, tôi vẫn ở đội rau, Anh Hải về Nam, anh đội phó Lê Chí Tín( Phủ đặc ủy đặc trách sinh viên vụ) làm đội trưởng... Tháng 6 năm 1983, có trên 90 anh em được đọc tên thả, trong đó có tôi
Tính từ ngày vô trại dến ngày ra khỏi trại, tôi chịu án 8 năm 4 ngày, qua 4 trại tù .
Bây giờ trên xứ người, mười chín năm chưa lần về lại quê hương, ḷng tôi chua xót lắm, Ba tôi qua đời lúc tôi c̣n ở trại Hà-Tây, mẹ tôi mấ, lúc tôi qua Mỹ được 9 năm, tôi cũng không về được, trong đời có hai đại tang mà tôi không được đội khăn tang...
Ngày ra đi theo diện HO, tôi đă nh́n thấy cảnh biệt ly rất rơ... Làm sao tôi có thể bước đi dưới lá cờ sao, lá cờ nhuộm máu của biết bao nhiêu chiến hữu, bao nhiêu dân lành vô tội, lá cờ của bọn cầm quyền chỉ biết hà hiếp dân, bọn lănh đạo luôn khum lưng quỳ mọp trước kia là Liên Sô, bây giờ là Tàu Cộng
Sông có khúc, người có lúc, con đường tôi đi gian nan đă nhiều, ḷng tôi luôn tin sẽ có ngày tôi về lại, chân bước lại trên những con đường quen thuộc... Tôi sẽ đi thăm lại các trại tù xưa, những bạn rù đă rũ xác, oan hồn c̣n vương vấn đâu đây...Tôi nhớ tới Phan Chí Sĩ, người bạn cùng khóa, chung đội rau xanh, tuổi lính tuy nhỏ mà huy chương quá nhiều, có lẽ khóa tôi chỉ có nó là được gắn đệ ngũ đằng bảo quốc Huân chương.. khi mới vừa 6 tuổi lính. tôi nghiệp nó nằm xuống lúc tuổi đời mới ngoài 30..
Cờ vàng rồi sẽ bay trên khắp nẻo đường đất nước, những đứa con của tổ quốc đă làm mất nước, sẽ trở về gặp nhau lại trên quê hương đầy t́nh người trong niềm hoan lạc vô biên...
Viết tại Kỳ Đà Động quư đông năm 2010
THỦY LAN VY
Reply With Quote
Bookmarks