Chỉ trong hơn một tháng Hà Nội đă lần lượt thả 5 tù nhân lương tâm gồm thầy giáo Đinh Đăng Định, Ông Nguyễn Hữu Cầu, TS luật Cù Huy Hà Vũ, thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung và ông Vi Đức Hồi, tất cả đều được phóng thích trước thời hạn. Việt Nam muốn gửi một thông điệp ǵ đến với quốc tế qua hành động rất đáng ngạc nhiên này
Năm 2006 sau khi Việt Nam gia nhập WTO người ta những tưởng khi đă bước chân vào cuộc chơi ṣng phẳng với thế giới trên thương trường th́ chính quyền Việt Nam sẽ nới lỏng hay ít ra không làm cho thế giới chú ư tới vấn đề nhân quyền trong nước nữa, thế nhưng chỉ vài tháng sau hàng loạt các cuộc bắt giữ những người bất đồng chính kiến và tới năm 2007 khi những cuộc biểu t́nh chống Trung Quốc diễn ra th́ các cuộc bắt bớ ngày một dày đặc thêm. Tám năm sau ngày kư kết WTO trong các nhà giam của Việt Nam con số từ nhân lương tâm đă lên hơn 200 người.
Sức ép hay là một cuộc mặc cả?
Những hứa hẹn mà Hà Nội đưa ra trong vấn đề nhân quyền từ trước tới nay không bao giờ là đáng tin cậy và thế giới hiểu rơ việc này hơn bao giờ hết. Tuy nhiên các tổ chức nhân quyền, nghị sĩ dân cử của Hoa Kỳ, EU, Canada hay Úc hầu như không bỏ cuộc. Cho tới khi Việt Nam chính thức được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc th́ không c̣n là hứa hẹn nữa mà phải thực hiện một cách công khai, minh bạch chứng tỏ thiện chí của ḿnh. Thiện chí ấy đă được thế giới hoan nghênh khi các tù nhân lần lượt được ra tù do được đặc xá, mặc dù giấy đặc xá không ghi lư do mà người tù được hưởng.
Việc TS luật Cù Huy Hà Vũ sang Hoa kỳ được dư luận vui mừng chia sẻ khi thấy người tù nhân đặc biệt này sang Mỹ, như một tin nhắn của Hà Nội gửi cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về thiện chí của ḿnh. Thiện chí ấy dù tự nguyện hoặc do sức ép hay tệ hơn là một cuộc mặc cả th́ cũng cho thấy Hà Nội đă có một bước lùi đáng kể.
Nếu là mặc cả th́ những người tù nặng kư như Hà Vũ bị buộc phải thả ra là một cuộc mặc cả thua thiệt. Nếu là sức ép th́ quốc tế đă chiến thắng sau nhiều năm kiên nhẫn đối với chính sách không chấp nhận phê phán của Việt Nam và nếu là tự nguyện th́ người dân có quyền nghĩ tới một tương lai khác, mặc dù c̣n chậm chạp nhưng nhân quyền sẽ được cải thiện.
Nói với Trà Mi của VOA, ông Bob Dietz, Điều phối viên Chương tŕnh Châu Á của Ủy ban Bảo vệ Kư giả quốc tế (CPJ) cho rằng dù ông hoan nghênh việc tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ được trả tự do, nhưng CPJ rất lo ngại trước chính sách của Hà Nội là bắt giam, đàn áp, ngược đăi các nhà bất đồng chính kiến, và dùng họ như những con tin để đổi chác TRANG CHÍNH | THỜI SỰ
Chỉ trong hơn một tháng Hà Nội đă lần lượt thả 5 tù nhân lương tâm gồm thầy giáo Đinh Đăng Định, Ông Nguyễn Hữu Cầu, TS luật Cù Huy Hà Vũ, thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung và ông Vi Đức Hồi, tất cả đều được phóng thích trước thời hạn. Việt Nam muốn gửi một thông điệp ǵ đến với quốc tế qua hành động rất đáng ngạc nhiên này
Năm 2006 sau khi Việt Nam gia nhập WTO người ta những tưởng khi đă bước chân vào cuộc chơi ṣng phẳng với thế giới trên thương trường th́ chính quyền Việt Nam sẽ nới lỏng hay ít ra không làm cho thế giới chú ư tới vấn đề nhân quyền trong nước nữa, thế nhưng chỉ vài tháng sau hàng loạt các cuộc bắt giữ những người bất đồng chính kiến và tới năm 2007 khi những cuộc biểu t́nh chống Trung Quốc diễn ra th́ các cuộc bắt bớ ngày một dày đặc thêm. Tám năm sau ngày kư kết WTO trong các nhà giam của Việt Nam con số từ nhân lương tâm đă lên hơn 200 người.
Sức ép hay là một cuộc mặc cả?
Những hứa hẹn mà Hà Nội đưa ra trong vấn đề nhân quyền từ trước tới nay không bao giờ là đáng tin cậy và thế giới hiểu rơ việc này hơn bao giờ hết. Tuy nhiên các tổ chức nhân quyền, nghị sĩ dân cử của Hoa Kỳ, EU, Canada hay Úc hầu như không bỏ cuộc. Cho tới khi Việt Nam chính thức được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc th́ không c̣n là hứa hẹn nữa mà phải thực hiện một cách công khai, minh bạch chứng tỏ thiện chí của ḿnh. Thiện chí ấy đă được thế giới hoan nghênh khi các tù nhân lần lượt được ra tù do được đặc xá, mặc dù giấy đặc xá không ghi lư do mà người tù được hưởng.
Việc TS luật Cù Huy Hà Vũ sang Hoa kỳ được dư luận vui mừng chia sẻ khi thấy người tù nhân đặc biệt này sang Mỹ, như một tin nhắn của Hà Nội gửi cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về thiện chí của ḿnh. Thiện chí ấy dù tự nguyện hoặc do sức ép hay tệ hơn là một cuộc mặc cả th́ cũng cho thấy Hà Nội đă có một bước lùi đáng kể.
Nếu là mặc cả th́ những người tù nặng kư như Hà Vũ bị buộc phải thả ra là một cuộc mặc cả thua thiệt. Nếu là sức ép th́ quốc tế đă chiến thắng sau nhiều năm kiên nhẫn đối với chính sách không chấp nhận phê phán của Việt Nam và nếu là tự nguyện th́ người dân có quyền nghĩ tới một tương lai khác, mặc dù c̣n chậm chạp nhưng nhân quyền sẽ được cải thiện.
Nói với Trà Mi của VOA, ông Bob Dietz, Điều phối viên Chương tŕnh Châu Á của Ủy ban Bảo vệ Kư giả quốc tế (CPJ) cho rằng dù ông hoan nghênh việc tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ được trả tự do, nhưng CPJ rất lo ngại trước chính sách của Hà Nội là bắt giam, đàn áp, ngược đăi các nhà bất đồng chính kiến, và dùng họ như những con tin để đổi chác với quốc tế.
Giảng viên Phạm Minh Hoàng chia sẻ ư kiến này khi chính ông cũng là một nhà bất đồng chính kiến và từng bị bắt giam trước đây v́ đă hoạt động trong đảng Việt Tân, ông nói:
-Tôi đồng t́nh với chuyện đó tại v́ những diễn tiến trong hơn một tháng vừa qua từ hồi thả thầy Đinh Đăng Định cho đến ông Nguyễn Hữu Cầu rồi Nguyễn Tiến Trung, đây là sự kiện bất thường chưa từng có tiền lệ xảy ra. Thả 5 người trong ṿng 5 tuần cá nhân tôi đối với chế độ cộng sản chắc chắn là lúc nào họ cũng có chủ đích nào đấy.
Trong cả ba trường hợp, Việt Nam đă gửi một thông điệp là Hà Nội đang hợp tác, hay cố hợp tác để cải thiện h́nh ảnh nhân quyền trong cái nh́n của quốc tế và ngay cả với người dân trong nước, một thông điệp tương tự cũng được người dân đón nhận mặc dù hết sức bỡ ngỡ.
Mọi sự việc đều có chủ đích
Một vài ngày sau khi TS luật Cù Huy Hà Vũ được thả sang Mỹ, hai tù nhân lương tâm khác là Vi Đức Hồi và Nguyễn Tiến Trung cũng được đặc xá. Ngay cả trong tù ông Vi Đức Hồi cũng cảm nhận một cách sâu sắc rằng ông được tha v́ áp lực của quốc tế chứ không phải là thiện chí của Việt Nam. Vốn là một giảng viên trường Đảng ông hiểu thế nào là sự nhượng bộ khi đảng cộng sản phải chấp nhận, ông nói với chúng tôi ngay khi vừa ra khỏi nhà tù:.
Trong cả ba trường hợp, Việt Nam đă gửi một thông điệp là Hà Nội đang hợp tác, hay cố hợp tác để cải thiện h́nh ảnh nhân quyền trong cái nh́n của quốc tế và ngay cả với người dân trong nước, một thông điệp tương tự cũng được người dân đón nhận mặc dù hết sức bỡ ngỡ.
Một vài ngày sau khi TS luật Cù Huy Hà Vũ được thả sang Mỹ, hai tù nhân lương tâm khác là Vi Đức Hồi và Nguyễn Tiến Trung cũng được đặc xá. Ngay cả trong tù ông Vi Đức Hồi cũng cảm nhận một cách sâu sắc rằng ông được tha v́ áp lực của quốc tế chứ không phải là thiện chí của Việt Nam. Vốn là một giảng viên trường Đảng ông hiểu thế nào là sự nhượng bộ khi đảng cộng sản phải chấp nhận, ông nói với chúng tôi ngay khi vừa ra khỏi nhà tù:
-Không! đây là do áp lực quốc tế gây áp lực buộc nhà cầm quyền Việt Nam phải thả tôi trước thời hạn chứ không có bệnh tật hay là ǵ cả.
Tôi mặc dù ở trong tù nhưng mà cũng có thể nhận biết được bởi v́ bản chất của chế độ này không bao giờ có thương hại ǵ đối với những người như chúng tôi cả. Tôi hiều điều đó và bản thân tôi từ lúc ra ṭa cho đến khi được thả tôi khằng định chưa bao giờ tôi có tội cả cho nên họ rất là cay cú với tôi. Không bao giờ có chuyện là họ t́m cách để mà giảm án cho tôi, điều đó là không có. Tôi hiều rằng đây là tác động ở bên ngoài, anh em bên ngoài quan tâm và thúc đẩy gây áp lực buộc giới chức cộng sản Việt Nam phải tha cho tôi trước thời hạn đó là chắc chắn, tôi xin khẳng định như vậy mặc dù tôi không có thông tin ǵ về điều đó.
Một tù nhân lương tâm khác là Luật sư Nguyễn Văn Đài th́ nh́n động thái này của Hà Nội dưới một góc khác, ông phấn khởi v́ người tranh đấu trong nước có thêm niềm tin vào sự hỗ trợ của quốc tế nhưng ông cũng cho rằng mọi việc phải do trong nước tự đảm đương v́ quốc tế không thề làm hơn:
Vâng điều ấy là chắc chắn rồi anh. Điều này nó cổ vũ rất lớn cho phong trào dân chủ trong nước anh có thể thấy thông tin trên các trang mạng xă hội và tôi đă gặp gỡ rất nhiều nhóm bạn trẻ anh em sinh viên họ được khích lệ rất lớn, nó sẽ như những liều dopping cho những người đấu tranh nhưng chúng ta phải nh́n nhận một cách rơ ràng là vai tṛ quốc tế cũng chỉ đặt một điểm nhất định c̣n để thay đổi thực sự t́nh trạng nhân quyền, có thể dân chủ hóa Việt Nam hay không từ thể chế độc đang sang nền dân chủ đa đàng hay không th́ phải do yếu tố trong nước quyết định.
Nếu lực lượng trong nước không đủ sức mạnh để chính quyền phải tiến đến thỏa hiệp hay chấp nhận một nền dân chủ th́ nỗ lực của quốc tế cũng chỉ dừng lại ở mức độ làm cho họ không bắt người, trả tự do cho người nào bị bắt thế thôi chứ không có tính chất quyết định thay đổi nền chính trị Việt Nam.
Mọi cuộc tranh đấu ở nước ngoài để Hà Nội chấp nhận trả tự do cho tù nhân chính trị Việt Nam không hề là việc dễ dàng. Trước đây 24 năm vào ngày 5 tháng 1 năm 1990 những người tù cải tạo đầu tiên quá cảnh Thái Lan để sang Mỹ là nỗ lực của nhiều người trong đó bà Khúc Minh Thơ là người theo đuổi đến cùng những việc mà bà cho là phải làm mặc dù chưa có tiền lệ như thế, bà Khúc Minh Thơ chia sẻ:
-Thật sự không ai nghĩ tới chính phủ Hoa Kỳ chấp nhận chương tŕnh này đâu. Chương tŕnh tù nhân chính trị là chương tŕnh duy nhất của lịch sử Hoa kỳ. Khi tôi qua tới đây giống như con đường tăm tối mà tôi phải đi v́ t́nh thương của gia đ́nh, t́nh thương của bạn bè mà tôi cùng với anh chị em trong hội Tù nhân chính trị để mà làm. Làm mà không có hy vọng nhưng không bao giờ nghĩ tới là ḿnh sẽ thành công. Nhưng v́ không thể nào nh́n những người thân yêu ruột thịt chết trong tù mà ḿnh không làm ǵ được. Tôi không chấp nhận ngồi khóc hay là than văn ǵ hết mà ḿnh phải tranh đấu mà thôi.
Hàng trăm ngàn tù nhân cải tạo đă tới Mỹ và họ vẫn tiếp tục tranh đấu cho Việt Nam bằng cách này hay cách khác. Giờ đây nếu Hà Nội chấp nhân đối thoại và thực hiện những ǵ mà họ hứa cũng là điều b́nh thường như trước đây 24 năm. Áp lực nào nếu đủ mạnh sẽ luôn nhận được sự phản hồi của chính nó, kể cả áp lực nhân quyền cho Việt Nam.
* Nghe Audio bài trên: http://www.rfa.org/vietnamese/in_dep...014054556.html
* Video Link: http://www.voatiengviet.com/section/viet-nam/2514.html
Reply With Quote
Bookmarks