Việt-Long phỏng vấn dân biểu Ed Royce- RFA photo
Hai dân biểu liên bang Hoa Kỳ Chris Smith và Ed Royce đă đính kèm tu chính án nhân quyền và điều khoản đề nghị đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC vào Dự luật chuẩn chi cho Bộ ngoại giao Hoa Kỳ. Dân biểu Edward Randall Royce, đại diện 600 ngàn dân của đơn vị tuyển cử liên bang 44, ở gần Little Saigon của California, trả lời Việt-Long về việc này.

Việt-Long: Được biết ông đă giữ được điều khoản đề nghị đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, trong dự luật chuẩn chi cho bộ ngoại giao để Hạ viện biểu quyết. Như vậy là đă có chuyện muốn bỏ điều khoản đó ra. V́ sao như vậy?

Dân biểu Ed Royce: Không phải dân biểu Mỹ nào cũng thấy rơ thực trạng nơi chính quyền Hà Nội. Có người không hiểu Việt Nam là một quốc gia Cộng Sản độc đảng, vẫn thường xâm phạm nhân quyền và tự do tôn giáo. Đây là một vấn đề rất quan trọng v́ nước Mỹ đứng trên nền tảng quyền tự do của từng cá nhân, do đó Hoa Kỳ
được coi là có nhiệm vụ lên tiếng với quốc tế một khi có sự xâm phạm nhân quyền và quyền tự do tôn giáo trên thế giới.


V́ thế việc đưa Việt Nam trở lại danh sách các quốc gia cần được quan tâm về vấn đề tự do tôn giáo là điều rất quan trọng. Cho nên tôi đă đứng ra tranh luận về việc đó, và dựa vào một đa số áp đảo mà tu chính án Ed Royce đă được Ủy ban ngoại giao thông qua để đưa vào Dự luật chuẩn chi cho bộ ngoại giao, hầu chỉ thị cho bộ này đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC.


Tuy nhiên đây mới là thành tựu giai đoạn đầu, v́ dự luật c̣n phải qua Thượng Viện, nơi đó nghị sĩ John Kerry là chủ tịch Ủy ban ngoại giao. Sẽ có tranh đấu tiếp ở Thượng Viện v́ nội dung dự luật của Ủy ban này không có tu chính án nhân quyền như tại Hạ viện. Hai Ủy ban ngoại giao hai viện sẽ phải họp để đi đến một kết quả chung.

Việt-Long: Việc giữ điều khoản đề nghị này trong dự luật chuẩn chi đó có ư nghĩa thế nào đối với Việt Nam, trong bối cảnh mối quan hệ với Hoa kỳ?


Dân biểu Ed Royce: Đó là một thông điệp rất mạnh mẽ với Việt Nam. Chính quyền Việt Nam rất nhạy cảm đối với những lời chỉ trích của quốc tế. V́ thế chúng tôi cần sử dụng những đ̣n bẩy đang có. Việt Nam không muốn có tên trong danh sách CPC, là danh sách những nước độc tài có chế độ đàn áp người dân.


Do đó đây chính là đ̣n bẩy để giúp chính quyền Việt Nam thay đổi chính sách. Qua chuyến thăm Việt Nam tôi hiểu t́nh cảnh của những người bị giam hăm v́ quản chế tại nhà, nên cần phải phổ biến thông điệp này cho quốc tế, cho chính quyền Việt Nam hiểu rằng không thể dung thứ t́nh trạng ấy, Việt Nam phải chấm dứt nếu
không sẽ phải chịu hậu quả.


Chúng tôi c̣n có thể thúc đấy Việt Nam xét lại điều 88 của bộ luật h́nh sự, đ̣i họ trả tự do cho những người tù chính trị... Đó là những điều cần làm ngay.


Việt-Long: Là người chú ư đến lĩnh vực nhân quyền và tôn giáo tại Việt Nam, ông cũng biết linh mục Nguyễn Văn Lư vừa bị bắt giam trở lại. Ông đă có hành động ra sao trước sự kiện đó?

Dân biểu Ed Royce: Tôi đă viết thư cho chính phủ Việt Nam kêu gọi họ trả tự do cho vị linh mục, và tôi cũng có dịp cổ động dư luận quốc tế về vấn đề này. Trong cuộc điều trần của Ủy ban ngoại giao Hạ viện tôi đă trưng ra cho các đồng viện thấy bức ảnh lớn của cha Lư trong phiên ṭa sai trái khi ông phát biểu và bị bịt miệng, cho mọi người thấy một phiên ṭa Kangaroo là một màn kịch mà thôi.


Tôi cũng mang bức ảnh ấy dơ cao lên trong cuộc phản đối của cộng đồng Việt Nam trước ṭa Bạch ốc. Chúng tôi đă nỗ lực và lôi cuốn được sự chú ư khá nhiều của công luận quốc tế. Và như đă nói, Hà Nội rất nhạy cảm trước những sự chỉ trích, với một bức h́nh bằng cả ngàn lời nói.


Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục và sẽ nói chuyện với Đại sứ Việt Nam tại Washington, nhấn mạnh rằng cha Lư là một người già 64 tuổi, đang bệnh nặng, tại sao lại đem giam tù ông trở lại?


Việt-Long: Nếu có dịp nói với nhà cầm quyền Việt Nam về đề tài bang giao Việt Mỹ, ông sẽ khuyên họ điều ǵ để tăng tiến mối quan hệ ấy?

Dân biểu Ed Royce: Việc đầu tiên là hăy phóng thích các tù nhân v́ tự do tôn giáo , phóng thích các bloggers là những người chỉ làm công việc soi rọi cho mọi người thấy những dữ kiện thực tế. Việt Nam hăy phóng thích những người bị giam giữ chỉ v́ muốn bảo vệ môi trường ở Tây Nguyên, nơi công ty Trung Quốc khai thác khoáng sản.


Hăy trả tự do cho những người trẻ lên tiếng v́ quyền tự do chính trị. Và tất nhiên, hăy thả những người biểu t́nh v́ họ có quyền biểu t́nh.


Tôi muốn nhấn mạnh thêm đến những tín đồ Phật giáo, Công giáo, Tin Lành, Cao đài, Ḥa hảo.. những người khó thích hợp với chính quyền Mác xít chỉ v́ họ muốn bảo tồn tín ngưỡng của riêng ḿnh.


Họ đứng trước nguy cơ bị tước đoạt cơ sở tôn giáo, bị côn đồ gây gián đoạn những buổi lễ tôn giáo. Tóm lại Việt Nam muốn tăng tiến quan hệ với Mỹ th́ chỉ cần phóng thích tù nhân tôn giáo, tù nhân chính trị, hủy bỏ điều 88 luật h́nh sự, và để cho nền chính trị được tiến hóa.

Việt-Long: Cám ơn dân biểu Edward Ramdall Royce đă dành cho chúng tôi cuộc phỏng vấn này.

Dân biểu Ed Royce: Việc đầu tiên là hăy phóng thích các tù nhân v́ tự do tôn giáo , phóng thích các bloggers là những người chỉ làm công việc soi rọi cho mọi người thấy những dữ kiện thực tế. Việt Nam hăy phóng thích những người bị giam giữ chỉ v́ muốn bảo vệ môi trường ở Tây Nguyên, nơi công ty Trung Quốc khai thác khoáng sản.


Hăy trả tự do cho những người trẻ lên tiếng v́ quyền tự do chính trị. Và tất nhiên, hăy thả những người biểu t́nh v́ họ có quyền biểu t́nh.


Tôi muốn nhấn mạnh thêm đến những tín đồ Phật giáo, Công giáo, Tin Lành, Cao đài, Ḥa hảo.. những người khó thích hợp với chính quyền Mác xít chỉ v́ họ muốn bảo tồn tín ngưỡng của riêng ḿnh.


Họ đứng trước nguy cơ bị tước đoạt cơ sở tôn giáo, bị côn đồ gây gián đoạn những buổi lễ tôn giáo. Tóm lại Việt Nam muốn tăng tiến quan hệ với Mỹ th́ chỉ cần phóng thích tù nhân tôn giáo, tù nhân chính trị, hủy bỏ điều 88 luật h́nh sự, và để cho nền chính trị được tiến hóa.

Việt-Long: Cám ơn dân biểu Edward Ramdall Royce đă dành cho chúng tôi cuộc phỏng vấn này.
Việt-Long
RFA