Sài G̣n- “Trên thế gian này, mọi cuộc cách mạng đều bắt đầu bằng một sự giải phóng con người và đều kết thúc bằng một sự nô lệ hóa con người. Cuối cùng chỉ có Chúa mới làm cuộc cách mạng thường xuyên giải phóng chúng ta”, đó là một lời trích từ bài giảng hôm qua, 25 tháng 5, của cha Mátthêu Vũ Khởi Phụng trong thánh lễ cầu nguyện cho Công lư và Hoà b́nh tại Ḍng Chúa Cứu Thế Sài G̣n.
Vẫn như mọi khi, những ngọn nến lại được thắp lên để cầu nguyện cho một đất nước Việt Nam được thật sự hoà b́nh và phồn thịnh. Nhưng điểm nhấn của tối qua là niềm vui mừng của các tín hữu tham dự thánh lễ khi được đón chào một người anh em mới vào gia đ́nh Công Giáo, nhạc sĩ Tô Hải.
Tưởng cũng nên nhắc lại một vài nét về cuộc đời của nhạc sĩ này. Tên đầy đủ của ông là Tô Đ́nh Hải, sinh ngày 24 tháng 9 năm 1927 tại Hà Nội, quê ở Tiền Hải – Thái B́nh, hiện sống tại quận B́nh Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.
Tô Hải học nhạc lư và tham gia Ban đồng ca Saint-Joseph từ nhỏ, từng đoạt giải thưởng âm nhạc “Chim sơn ca” tại Rallye Kiến An của Hướng đạo sinh toàn Đông dương. Sau Cách mạng tháng Tám, ông tham gia vệ quốc đoàn, năm 1949 ông được kết nạp thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. Năm 1951 ông về Đoàn văn công khu IV, năm 1954, ông làm trưởng đoàn.Từ năm 1961 ông về công tác tại Nhà xuất bản âm nhạc và mỹ thuật.
Tô Hải là nhạc sỹ đa phong cách, sáng tác nhiều thể loại như ca khúc, hành khúc, hợp xướng, nhạc kịch, nhạc phim, khí nhạc. Ngoài ra ông c̣n viết nhiều tiểu luận, và viết báo về âm nhạc.
Ông là một nhà cách mạng lăo thành, nhận được rất nhiều huân chương của Nhà Nước, như: Huân chương Chiến công hạng Nh́, Ba; Huân chương Chiến thắng hạng Ba, Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Ba, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Nhất.
Sau khi từ bỏ Đảng Cộng Sản Việt Nam, Ông cho ra đời một cuốn hồi kư nổi tiếng được xuất bản ở Mỹ có tên Hồi kư của một thằng hèn. Cuốn sách này gây ra nhiều tranh căi và ngay sau đó đă trở thành một cuốn sách được t́m kiếm đọc nhiều qua Internet.
Tập hồi kư này được nhà xuất bản Tiếng Quê Hương ở Virginia, Hoa Kỳ in ra năm 2009 dưới bản quyền của chính tác giả.
Một bài hát rất nổi của ông là “Nụ Cười Sơn Cước”. Trong đó có đoạn viết: “Tôi nhớ măi một chiều xuân.. chia phôi, mây mờ buông xuống núi đồi, và trong ḷng mưa hơn cả ngoài trời.”
Có lẽ ḷng của người nhạc sĩ tự gọi ḿnh là “thằng hèn” này đă “mưa hơn cả ngoài trời” vào tối qua. Cả cộng đồng đă chứng kiến cảnh nhạc sĩ Tô Hải xúc động như thế nào khi được quay trở về quê nhà Giáo Hội của ḿnh ở tuổi 87.
‘Trên chúng ta c̣n một thế giới lớn hơn’ giúp chúng ta dám đứng lên để nói điều phải và đúng
Người đỡ đầu cho nhạc sĩ Tô Hải, với vai tṛ nâng đỡ ông trong đời sống tâm linh là cha Mátthêu Vũ Khởi Phụng, cũng là linh mục giảng lễ hôm qua.
Chào đón nhạc sĩ Tô Hải vào gia đ́nh chung Công Giáo, và nói về những trải nghiệm của ông trước khi nhận phép rửa tội, cha giảng lễ phát biểu dựa trên bài đọc sách Thánh:
“Thần ô uế là ǵ? Là thấy điều đúng không dám nói, thấy điều phải không dám bênh. Hay gian dối, thấy sự thật không dám nói. Không phải ḿnh xấu đâu. Có những lúc ḿnh sợ….Tự nhiên có lúc được ơn trong đời, mà ḿnh thoát khỏi ḿnh, thần sợ hăi, gian dối, ích kỷ đi khỏi ḿnh. Khi đó ḿnh nhận ra Chúa Giêsu và vui mừng đi theo người. Bắt đầu t́m thấy niềm tin lớn hơn ḿnh và cứ con đường đó mà đi. Mỗi ngày thấy ḿnh sinh hoa trái thêm.”
Linh mục Mátthêu Phụng nói tiếp: “Hôm nay, chúng ta tụ họp nhau đông đúc, cầu nguyện cho công lư cho hoà b́nh, cho sự thật, cho quê hương, tôi trộm nghĩ không phải tất cả chúng ta đều mạnh đâu….chống lại như châu chấu đá xe. Nhưng tại sao lại có những con người dám đứng lên chịu bao bách hại chỉ để nói lên những điều ḿnh cho là phải và đúng.”
“Tại sao? Bởi v́ chúng ta nhận ra rằng: không chỉ cá nhân chúng ta với sức mạnh riêng tư mà trên chúng ta c̣n một cái lớn hơn bản thân chúng ta và các thế lực đang chi phối ở thế gian này.”
“Trên chúng ta có một thế giới mà chúng ta khám phá ra,“ vị linh mục nhấn mạnh: “đó là thế giới của Chúa Giêsu. Chúng ta vui mừng mà đi theo người.”
“Sự lành, sự chết, công lư, sự thật, không chỉ là cái máu anh hùng riêng tư của mỗi một người trong chúng ta mà nó là thế giới của Chúa.”
Một điểm rất đáng lưu ư nữa trong bài giảng này mà mỗi người trong chúng ta phải suy ngẫm một cách nghiêm túc và sâu sắc là thách thức nào đặt ra cho chúng ta trong thời đại này? Linh mục Mátthêu trả lời: “Thách thức thời đại ngày nay là với sự tiến bộ của thế giới ngày nay về mọi mặt, hỏi rằng tập thể cộng đồng xă hội của chúng ta có đủ sức để chấp nhận một thách thức, không phải là đi t́m chiến tranh, không phải là đi t́m đổ máu, nhưng là một cuộc đấu tranh hoà b́nh, v́ công lư, một cuộc đấu tranh v́ lẽ phải, trong sự hiệp nhất với tất cả những người thiện chí ở trên thế gian này. Thách thức này đặt ra trước lương tâm của nhân loại.”
“Và chúng ta tin rằng: cuối cùng lẽ phải và công lư và quyền sống của con người tuy có lẽ là nhỏ bé hơn người khác, tuy có thể là yếu hơn người khác nhưng không phải v́ thế mà người mạnh có quyền chà đạp quyền sống và nhân phẩm của người yếu.”
Chúng ta phải hướng đến một thế giới mà theo linh mục Mátthêu Phụng, là một thế giới mà con người ta không c̣n lệ thuộc vào sự bắt nạt của kẻ mạnh. Con người ta không c̣n phải cúi đầu trước những nguyên tắc và chân lư áp đặt, nguỵ tạo của kẻ mạnh.
Đặt ra câu hỏi: liệu chúng ta có thể làm được hay không, câu hỏi trên cũng đă từng đưa nhạc sĩ Tô Hải rơi vào t́nh trạng mất hết niềm tin, kể cả niềm tin vào sự thay đổi của dân tộc Việt Nam.
Nhạc sĩ Tô Hải, có niềm tin th́ ḿnh sẽ phấn đấu để sống cho đến ngày cái ác nó phải đi
Cũng nên nhắc lại về câu chuyện của người con Tô Hải và con đường đưa ông về với Mẹ Hội Thánh, với Chúa Giêsu.
Linh mục Phụng gọi ông là con người đă đi cho đến cùng con đường của ḿnh khi nhắc lại lời của linh mục quá cố Chân Tín: “Trên thế gian này, mọi cuộc cách mạng đều bắt đầu bằng một sự giải phóng con người và đều kết thúc bằng một sự nô lệ hóa con người. Cuối cùng chỉ có Chúa mới làm cuộc cách mạng thường xuyên giải phóng chúng ta”.
“Ông Tô Hải đă khởi đi từ những cuộc cách mạng giải phóng con người, nhưng những cuộc cách mạng chính trị xă hội ấy của thế gian cũng giống như ông Adam và bà Eva trong vườn địa đàng: đang vui vẻ, tự nhiên ăn trái cấm vào và sự vui vẻ mất hết. Nhiều công tŕnh thế gian cũng giống như vậy.”
Sau một thời gian phát hiện ra con đường ḿnh đi cùng Đảng Cộng Sản Việt Nam là con đường sai lầm, ông Tô Hải đă muốn thoát khỏi nó nhưng vẫn e ngại, mà đúng hơn là lo sợ đến sự an nguy và sự nghiệp của bản thân và gia đ́nh. Ông giằng co trong cái sự mất niềm tin to lớn, cho đến khi tưởng chừng như tuyệt vọng. Ông từng tâm sự:
“Sự mất niềm tin càng bám tôi. Tôi quay lại và hỏi tại sao ḿnh không t́m ra một niềm tin ǵ? Một niềm tin mà ngày xưa ḿnh nghĩ nó trừu tượng quá, nó khó với tới quá, th́ ngay hôm nay, ḿnh thấy rằng có cái niềm tin đó, niềm tin mà tôi viết trong bài hát này (ông đang nói đến bài hát do ông sáng tác: Lạy Chúa Cứu Vớt Kẻ Lạc Đường), rằng tôi là kẻ lạc đường, nếu mà có được cái niềm tin th́ ḿnh sẽ phấn đấu để sống cho đến ngày cái ác nó phải đi.”
Và sự chuyển đổi này không bao giờ là dễ dàng. Nó được ghi dấu bằng một quá tŕnh đấu tranh kịch liệt trong ông mà về sau ông đă kể lại trong tập hồi kư của ḿnh.
Xin đăng lại đoạn mở đầu trong tác phẩm “Hồi Kư một thằng hèn” để bạn đọc có thể hiểu được đôi chút về chặng đường khó khăn ông Tô Hải đă đi qua và những đấu tranh nội tâm mà ông đă vượt lên để lấy lại niềm tin vào cuộc sống ở cái tuổi ngoài tám mươi.
“Tới năm 2003, mang bản thảo ra đọc lại, thấy ng̣i bút của ḿnh sao vẫn c̣n rụt rè, vẫn c̣n lấp lửng. Mới biết ḿnh vẫn c̣n chưa hết sợ sức mạnh tàn bạo của nền ‘chuyên chính vô sản’ mà ḿnh từng nếm trải. Nhất là sợ rồi đây vợ con ḿnh sẽ phải chịu đựng những đ̣n thù bẩn thỉu của bầy dă thú đội lốt người, nếu chẳng may những ǵ ḿnh viết ra rơi vào tay chúng.
“Tôi thấy ḿnh cần phải sửa lại cuốn sách – từ cách viết, từ cái nh́n chưa đủ tinh tường về những sự kiện lịch sử – và viết thêm về những con người cần được nhắc tới, mỗi người là một mảnh gương nhỏ, nhưng gộp lại người đọc có thể thấy h́nh ảnh một thời đại.”
“Và viết thêm một chương ‘TÔI ĐĂ HẾT HÈN’!”
“Nhưng đă đến chưa, cái thời cơ có thể đưa cuốn sách mà tôi ấp ủ bấy lâu ra tŕnh diện người đọc? Vẫn c̣n chưa phải lúc chăng? Ngẫm ra, tuy viết là ‘Tôi đă hết hèn’, nhưng trong thực tế cái hèn vẫn c̣n đó, nó vẫn bám chằng chằng, như một bộ phận của cơ thể, cái sự ḿnh khẳng định với ḿnh rằng đă hết hèn mới chỉ là sự mạnh dạn với bản thân khi cầm bút mà thôi!”
“C̣n đấu tranh trực diện với cái sức mạnh tăm tối đang cai trị đất nước, ḱm hăm sự phát triển của cả một dân tộc là chuyện khác, không phải là điều ai cũng dám làm!”
Reply With Quote
Bookmarks