Posted on 13/12/2010 by danlambaoblog
“Đừng đợi ai mang niềm tin tới cho ḿnh, đừng đợi ai dâng tặng tự do cho ḿnh, đừng đợi ai mang nhân quyền tới cho ḿnh nếu quyền tối thiểu của ḿnh mà chính ḿnh không dám công nhận, không dám sử dụng th́ rồi t́nh h́nh sẽ tệ hơn. Hôm nay người ta đối xử tệ bạc với người này, ḿnh đứng đó khoanh tay mỉm cười, ngày mai sẽ đến lượt ḿnh đó. Vậy nên mọi người cần biết rằng ḿnh phải có trách nhiệm thừa nhận sự thật. Đừng sợ hăi. Trên hết hăy dâng nhân quyền cho chính ḿnh, thế thôi”– Vơ Thị Hảo
Vân Anh, thông tín viên RFA - Nhà văn nữ Vơ Thị Hảo, được cho là một người thẳng thắn, nổi tiếng khẳng khái, không né tránh những đề tài nhạy cảm tại Việt Nam.
Nhân dịp quá cảnh Ba Lan, sau chuyến làm việc tại Đức, để về lại Việt Nam, bà dành cho phóng viên Vân Anh của Đài Á Châu Tự Do, câu chuyện sau đây; trong đó bà đề cập đến nỗi sợ, niềm tin, vai tṛ người Việt ở nước ngoài với vận mệnh đất nước.
Tránh né v́ sợ hăi
Vân Anh: Thưa chị Vơ Thị Hảo, xin cảm ơn chị đă dành thời gian quá cảnh ở Ba Lan cho RFA cuộc phỏng vấn. Thưa chị ở Việt Nam c̣n rất nhiều người kể cả giới trí thức vẫn c̣n giữ thái độ né tránh nói về những điều khó nói, nhạy cảm. Theo chị làm thế nào để có thể vượt qua?
Nhà văn Vơ Thị Hảo: Thái độ né tránh của rất nhiều người, kể cả những người được gọi là người của công chúng, những người được gọi là trí thức, văn nghệ sĩ, nhà báo, chính khách và rất nhiều người nữa ở Việt Nam là quá phổ biến.
Người ta né tránh nói về những suy nghĩ của ḿnh, tránh nói về những sự thật hiển nhiên vốn đă nhiều người biết. Điều đó rất là dở, nó khiến cho người Việt Nam ngày càng khổ hơn và làm cho t́nh h́nh tồi tệ đi. Tất cả sẽ xấu đi, tệ hơn nếu không được sửa chữa, không có sự khởi đầu là sự minh bạch. Bản thân tôi ở trong nước tôi biết quá nhiều và tôi cũng thông cảm với sự sợ hăi của mọi người.
Hiện nay có một sự tan ră từ trong ḷng. Bởi quá sợ hăi, quá bị đe dọa và nhiều người đă mất rất nhiều rồi bị bắt bớ. Tan ră ở trong ḷng mà thậm chí mọi người c̣n không tin nhau nữa. Người này sợ người kia là công an ch́m, nên không ai dám tin nhau nữa. Mà sự thật có thể không đến mức đó.
Tôi biết trong quân đội hay công an cũng có người có tấm ḷng, và họ biết sự thật chứ không phải không biết. Tôi thấy sự sợ hăi của người Việt nhiều khi bị thổi phồng quá. Mọi người quá sợ hăi nên t́nh h́nh ngày càng tệ. Để vượt qua điều đó, mỗi người hăy tự làm điều tối thiểu là lên tiếng. Nếu ḿnh đau hăy nói là đau đi. Nếu thấy có người bị đánh th́ hăy nói người ta bị đánh, nếu có người đang chết đuối ḿnh phải cứu người ta chứ lờ đi là đồng nghĩa với tiếp tay giết chết người ta đó thôi.
Vân Anh: Nhưng để đi tới hành động cụ thể người ta cần có niềm tin, điểm tựa. Theo chị th́ người Việt có thể dựa vào điều ǵ cơ bản nhất để có niềm tin?
Nhà văn Vơ Thị Hảo: Trước hết đừng đợi ai mang niềm tin tới cho ḿnh, đừng đợi ai dâng tặng tự do cho ḿnh, đừng đợi ai mang nhân quyền tới cho ḿnh nếu quyền tối thiểu của ḿnh mà chính ḿnh không dám công nhận, không dám sử dụng th́ rồi t́nh h́nh sẽ tệ hơn.
Hôm nay người ta đối xử tệ bạc với người này, ḿnh đứng đó khoanh tay mỉm cười, ngày mai sẽ đến lượt ḿnh đó. Vậy nên mọi người cần biết rằng ḿnh phải có trách nhiệm thừa nhận sự thật. Đừng sợ hăi. Trên hết hăy dâng nhân quyền cho chính ḿnh, thế thôi.
Vân Anh: C̣n trường hợp của chị, tới một lúc nào đó chị cảm thấy phải lên tiếng và chị đă lên tiếng một cách mạnh mẽ. Điều ǵ đă khiến chị có tiếng nói mạnh mẽ như vậy?
Nhà văn Vơ Thị Hảo: Đấy là hơi thở thôi. Đấy là sự hồn nhiên của người thấy trắng th́ nói trắng, thấy đen th́ nói đen. Và tôi thấy hồn nhiên, không dối trá là việc đầu tiên con người phải làm.
Không quên đất nước
Vân Anh: Xin chị cho biết người Việt trong nước nh́n nhận người Việt ở nước ngoài như thế nào? Người Việt ở nước ngoài có được nh́n nhận như một lực lượng hỗ trợ hay không?
Nhà văn Vơ Thị Hảo: Có nhiều điều báo trong nước không đăng bởi đăng sẽ bị kỷ luật chẳng hạn, hoặc bị đóng cửa ṭa báo. Có những sự thật báo trong nước không đăng th́ người Việt lại t́m chúng ở báo nước ngoài. Đó là một điều đáng buồn nhưng cũng đáng mừng là hệ thống truyền thông ở nước ngoài đă quan tâm đến vận mệnh của đất nước, đến số phận của người trong nước – là điều mà người trong nước rất cảm ơn.
Người Việt Nam ḿnh có cái hay là dù ở nước ngoài, dù có no ấm đầy đủ ở những quốc gia đảm bảo nhân quyền, đầy đủ tự do nhưng họ không quên nước ḿnh. Họ không quên. Họ vẫn ngày đêm trăn trở và họ gắng làm ǵ đó cho đất nước. Và đó là điều rất tuyệt vời.
Nhưng cũng có điều rất lạ tôi thấy ở nước ngoài là có nhiều trường hợp ở nước ngoài rồi mà vẫn sợ hăi, vẫn e dè người này người kia là công an ch́m. Điều này thật đáng thương cho người Việt Nam nhưng cũng phản ánh hiện thực là nhiều khi có những tan ră tự đáy ḷng. Điều này rất rơ ở người Việt Nam.
Bởi vậy mà nhiều người nói người Việt Nam hèn, người Việt Nam nô lệ. Vậy ráng mà chịu thôi. Có một lịch sử rất dài về vấn đề này. Nhưng tôi nghĩ người Việt Nam vốn không hèn, người Việt vốn không phải sinh ra để chịu làm nô lệ.
Tôi muốn trước hết mọi người hăy dâng tặng niềm tin cho chính ḿnh. Niềm tin ấy không có ǵ cao xa cả. Mà hăy tin rằng tôi trong sáng, tôi tin rằng tôi tôn trọng sự thật, tôi tin rằng tôi muốn điều tốt cho chính bản thân tôi và đồng bào của tôi, thế thôi. Và chúng ta sẽ mạnh hơn.
Vân Anh: Xin hỏi chị câu cuối cảm nhận của chị về Ba Lan, chị đă kịp cảm nhận ǵ chưa?
Nhà văn Vơ Thị Hảo: Ồ, tôi có mấy tiếng đồng hồ quá cảnh tại Ba Lan và tôi sẽ lên đường bay về Việt Nam. Đây cũng là điều bất ngờ. Tôi thấy tuyết đọng trên ngọn cây rất đẹp, rất long lanh. Tôi được bạn bè đưa vào thành cổ của Ba Lan, nh́n thấy cây thông nô-en, tôi được gặp một số bạn Việt ở đây tôi rất là vui. Tôi thấy các bạn trẻ, đầy nhiệt huyết, quan tâm đến Việt Nam. Tôi thấy rất vui. Tôi không ngờ người Việt Nam lại thành công ở Ba Lan như vậy.
Vân Anh, thông tín viên RFA tại Ba Lan.
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/Interview-with-outspoken-writer-vo-thi-hao-vanh-12122010130831.html
Reply With Quote
Bookmarks