Đón tiếp ông Nguyễn Phú Trọng, Mỹ tìm đồng minh chống Trung Quốc

[Lang Du]

Đón tiếp ông Nguyễn Phú Trọng, Mỹ tìm đồng minh chống Trung Quốc

Tú Anh



Tổng thống Obama trong cuộc họp báo chung với tổng thống Brazil tại Nhà trắng ngày 30/06/2015.Reuters


Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam được tổng thống Mỹ đón tiếp một cách vinh dự trong Phòng Bầu dục. Cuộc gặp gỡ lịch sử giữa lãnh đạo một siêu cường tự do và lãnh đạo một chế độ độc tài, không được chính giới và công luận Mỹ đồng tình. Nhưng tình hình địa chính trị tại châu Á Thái Bình dương buộc Washington và Hà Nội phải gạt qua những dị biệt để đương đầu với nguy hiểm chung.

Theo phân tích của AFP từ Washington, 40 năm sau ngày « Sài-gòn thất thủ » và 20 năm sau khi bình thường hóa quan hệ ngoại giao, Tổng thống Mỹ sẽ nhân cuộc gặp gỡ với lãnh đạo đảng Cộng sản Việt nam để thông báo chuyến công du sắp tới tại Việt Nam. Năm 2000, tổng thống Bill Clinton, sau khi thiết lập bang giao với Hà Nội, đã đến Việt Nam trong động thái hòa giải lịch sử và tổng thống Obama sẽ tiếp nối chiến lược này.
Chính quyền Obama xem châu Á Thái Bình dương là mục tiêu chiến lược trong chính sách đối ngoại, không che dấu quyết tâm cải thiện và tăng cường quan hệ với Việt Nam. Hà Nội cũng muốn phát triển hợp tác kinh tế lẫn quân sự với Mỹ trong bối cảnh các nước Đông Nam Á đứng trước tham vọng biển đảo càng ngày càng lộ rõ và thái độ hung hăng lộ liễu của Bắc Kinh.
Tuy nhiên, bản chất độc tài của Hà Nội đã gây phản ứng không thuận lợi trong công luận Mỹ. Trong một bức thư ngõ gửi tổng thống Obama, khoảng một chục đại biểu của Lưỡng viện Quốc hội Mỹ chỉ trích tổng thống mời ông Nguyễn Phú Trọng vào Nhà Trắng, trong khi ông không phải là nguyên thủ quốc gia, cũng không phải là đại diện một chính phủ do dân bầu. Các nhà dân cử Mỹ lên án « chế độ độc đảng là cội nguồn gây thảm họa cho nhân quyền tại Việt Nam » và họ kêu gọi tổng thống « yêu cầu Hà Nội trả tự do cho các tù nhân chính trị, chỉ vì phát biểu ôn hòa mà đã bị tù giam ».
Phía hành pháp Mỹ cũng công nhận là nghi thức đón tiếp ông Nguyễn Phú Trọng không theo thủ tục « truyền thống ». Tuy nhiên, một viên chức cao cấp, được AFP trích dẫn, lưu ý : lãnh đạo đảng Cộng sản là người nắm thực quyền tại Việt Nam. Cuộc gặp gỡ này là cơ hội để hai bên thắt chặc quan hệ.
Quan điểm của hành pháp không được giới bảo vệ nhân quyền chia sẻ. Ông John Sifton, thuộc Tổ chức Human Rights Watch, nhận định là Hà Nội không có tiến bộ nhiều « để có thể được tưởng thưởng đón tiếp trong Phòng Bầu dục ». Human Rights Watch nhìn nhận tổng thống Obama đã nhiều lần lên tiếng bênh vực cho các nhà tranh đấu tại Việt Nam, nhưng các thông điệp này ít được Hà Nội đáp ứng.
Theo AFP, trong quan hệ Mỹ-Việt, có hai hồ sơ quan trong sẽ được lãnh đạo Mỹ và Việt Nam bàn thảo: cấm vận vũ khí và hiệp định thương mại xuyên Thái bình dương TPP.
Cả hai hồ sơ này đều gắn liền với tình trạng nhân quyền tại Việt Nam. Tháng 10 năm 2014, Hoa Kỳ đã bãi bỏ một phần cấm vận vũ khí và đã cho phép bán cho Việt Nam trang thiết bị phòng thủ biến đảo như tàu tuần tra có võ trang. Tuy nhiên, một viên chức của bộ Ngoại giao cảnh báo: mọi biện pháp cung cấp vũ khí cho chế độ cộng sản Việt Nam cho đến bây giờ vẫn còn bị cấm và Hoa kỳ đã lưu ý Hà Nội là mọi quyết định mới tùy thuộc vào tình trạng nhân quyền.
Kế hoạch thiết lập vùng trao đổi mậu dịch tự do xuyên Thái Bình dương TPP đang thương thuyết cũng có điều kiện tôn trọng quyền tự do thành lập công đoàn độc lập mà Hà Nội rất e ngại.
Trong 6 năm qua, tổng thống Obama đã không ngừng tiến hành một chính sách ngoại giao mới, bắt tay hòa giải với kẻ thù cũ, chứng tỏ siêu cường số một thay đổi để các chính quyền độc tài tin cậy và noi gương. Ông đã chứng minh, lời nói đi đôi với việc làm, qua chính sách Miến Điện và Cuba, được công luận quốc tế, dân chúng và chính quyền hai quốc gia này hoan nghênh.
Liệu Việt Nam sẽ nắm lấy bàn tay thân thiện của Mỹ hay tự cho mình là một trường hợp ngoại lệ ?
Nhật báo Washington Post nhận định thẳng thừng : Barack Obama nỗ lực lôi kéo Việt Nam làm đồng minh chống Trung Quốc. Một viên chức Mỹ xin ẩn danh phân tích : Ông Nguyễn Phú Trọng là đại diện của phe bảo thủ, nhưng tổng thống Mỹ có « bùa ». Cuộc gặp gỡ này là tín hiệu « chốt chận cứng cõi cuối cùng » bên trong ban lãnh đạo Việt Nam đã được bứng đi .

Nguồn: RFI

[Nguyễn Kiến-Hưng]

Nửa thế kỷ trước, Hoa Kỳ liên minh với Việt Nam Cộng Hòa để ngăn chặn làn sóng đỏ ở Đông Dương, cuộc chiến do Hồ Chí Minh cùng Đảng Công Sản Việt Nam theo lệnh của Nga-Tàu phát động. Xương máu người Việt hai miền Nam Bắc đã hy sinh oan uổng và kéo theo sự bại hoại của nhiều thế hệ tiếp theo vì hậu quả của chiến tranh và nhất là chủ thuyết Cộng Sản.

Ngày nay Hoa Kỳ muốn liên minh với CSVN để ngăn chặn Tàu Cộng mộng bá chủ Biển Đông và vùng Đông Nam Á.

Nếu CSVN tiếp tục ngả theo Tàu: Biển đảo do xương máu tổ tiên gây dựng sẽ lần lượt rơi vào tay giặc Tàu. Việc này sẽ khiến quân đội và dân chúng nổi lên chống lại. Những đảng viên trong Bộ Chính Trị Trung Ương khó mà ngồi yên. Khi xưa từng có Lữ Gia giết mẹ con Cù thị — Triệu Ai Vương khi hai kẻ này định đem nước dâng cho Hán Tặc. Một khi chiến lược của Hoa Kỳ bằng mọi cách phải ngăn chặn Tàu Cộng khống chế Biển Đông, nếu từ chối hợp tác với Hoa Kỳ thì khó tránh khỏi một cuộc đảo chánh như thời Đệ Nhất Công Hòa.

Hoa Kỳ cần Việt Nam vì là dân tộc có chiều dài lịch sử chống Giặc Tàu từ thời lập quốc cho tới giờ, và từng có nhiều chiến công oanh liệt khiến chúng phải kinh hồn bạt vía. Hơn nữa Việt Nam là nước duy nhất có đầy đủ dữ kiện để chứng minh chủ quyền ở Hoàng Sa và Trường Sa. Hoa Kỳ thừa hiểu rằng dù không có liên minh với họ thì khi Tàu Cộng xâm lấn thì Việt Nam buộc phải chống trả, nhưng với khả năng của Hải và Không Quân Việt Nam hiện nay thì không chống cự được bao lâu. Nếu Tàu Cộng khống chế được Biển Đông, địa vị siêu cường và lợi ích kinh tế Hoa Kỳ sẽ khó giữ.

Việt Nam có cần Hoa Kỳ không? Dĩ nhiên là cần, nhưng không phải để khi chiến tranh Việt-Tàu nếu xảy ra Hoa Kỳ sẽ "phò Nguyễn diệt Tập". Không thể vì một vài hòn đảo ở Biển Đông mà Hoa Kỳ lâm chiến với Tàu Cộng; và cũng không thể vì Việt Nam có hợp tác quân sự với Hoa Kỳ mà Tàu Cộng không dám thừa cơ hội khi thế giới có biến động mà ra tay chiếm thêm một hòn đảo ở Trường Sa hay đem giàn khoan lấn thêm vài chục hải lý.

Nếu ngả theo Hoa Kỳ: Mục đích của hợp tác hay xích lại gần hơn với Hoa Kỳ sẽ cho Việt Nam có cơ hội trỗi dậy về mọi mặt để có thể đối trọng với Tàu Cộng. Hoa Kỳ muốn giúp Việt Nam "thoát Á" để trở thành một cường quốc trong vùng ngõ hầu chặn đứng mộng bành trướng của Hán Tộc. Điều này cả hai cùng có lợi: Việt Nam có thêm sức mạnh để bảo vệ lãnh hải; Hoa Kỳ tránh khỏi đối đầu bằng quân sự trực tiếp với Tàu Cộng nhưng vẫn giữ được quyền kiểm soát ở Biển Đông và con đường huyết mạch kinh tế thế giới.

Tuy nhiên, nếu cuộc chiến Hoa Kỳ - Tàu Cộng không thể tránh khỏi thì quân dân Việt Nam vẫn phải gánh trách nhiệm làm "tiên phong". Hiệu quả và khả năng tác chiến của quân đội Việt Nam càng cao thì càng dễ dàng hơn cho Hoa Kỳ khi nhập cuộc. Vì vậy, TT Obama buộc phải phá lệ mời TBT Nguyễn Phú Trọng và tiếp trong Phòng Bầu Dục cho dù vấn đề Nhân Quyền không có tiến bộ.