Cách nay đúng 52 năm, Tàu đỏ mở cái gọi là “Đại cách mạng văn hóa”
https://vi.wikipedia.org/wiki/Wikipe...a/Th%C3%A1ng_5
Ngày 16 tháng 05, 1966
• 1966 – Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc ban bố "Thông tri 16/5", Đại Cách mạng vǎn hoá vô sản bắt đầu tại Trung Quốc.
https://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A...4%83n_h%C3%B3a
https://en.wikipedia.org/wiki/Cultural_Revolution
https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A...ion_culturelle
https://nuocnha.blogspot.com/2018/05...o-ai-cach.html
Cách mạng Văn hóa
Đại Cách mạng Văn hóa Giai cấp Vô sản (chữ Hán giản thể: 无产阶级文化大革命; chữ Hán phồn thể: 無產階級文化大革命; Bính âm: Wúchǎn Jiējí Wénhuà Dà Géḿng; Hán-Việt: Vô sản Giai cấp Văn hóa Đại Cách mạng; thường gọi tắt là Đại Cách mạng Văn hóa 文化大革命 wénhuà dà géḿng, hay vắn tắt hơn là Văn Cách 文革, wéngé) là một phong trào chính trị xă hội tại Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa diễn ra trong 10 năm từ tháng 5/1966 tới tháng 10/1976, gây tác động rộng lớn và sâu sắc lên mọi mặt của cuộc sống chính trị, văn hóa, xă hội ở Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa nên cũng được gọi là "10 năm hỗn loạn", "10 năm thảm họa" (tiếng Trung: 十年动乱, 十年浩劫, Thập niên động loạn, thập niên hạo kiếp). Ngoài ra, cuộc cách mạng này đă làm thay đổi quan niệm xă hội, chính trị và đạo đức của quốc gia này một cách sâu sắc và toàn diện.
Cultural Revolution propaganda poster. It depicts Mao Zedong, above a group of soldiers from the People's Liberation Army.
The caption says, "The Chinese People's Liberation Army is the great school of Mao Zedong Thought."
Cuộc cách mạng này được Mao Trạch Đông khởi xướng và lănh đạo từ ngày 16 tháng 5 năm 1966, với mục tiêu chính thức là "đấu tranh với giai cấp tư sản trong lĩnh vực tư tưởng và sử dụng những tư tưởng và lề thói mới của giai cấp vô sản để thay đổi diện mạo tinh thần của toàn bộ xă hội". Tuy nhiên, mục đích chính của cách mạng này được một số người cho là một cách để Mao Trạch Đông lấy lại quyền kiểm soát Đảng Cộng sản Trung Quốc sau cuộc Đại nhảy vọt bị thất bại dẫn đến sự tổn thất quyền lực đáng kể của Mao Trạch Đông so với đối thủ chính trị là Lưu Thiếu Kỳ và cũng để loại bỏ những người bất đồng ư kiến như Đặng Tiểu B́nh, Bành Đức Hoài,...
Lưu Thiếu Kỳ
Đặng Tiểu B́nh năm 1979
Nguyên soái Bành Đức Hoài
Dù Mao Trạch Đông tự tuyên bố chính thức là Văn cách kết thúc năm 1969, ngày nay người ta vẫn cho rằng cuộc cách mạng này c̣n bao gồm cả giai đoạn từ 1969 đến 1976 khi Tứ nhân bang (Giang Thanh, Trương Xuân Kiều, Vương Hồng Văn và Diêu Văn Nguyên) bị bắt giữ.
Giang Thanh (chữ Hán: 江青; bính âm: Jiang Qing; nghệ danh là Lam B́nh; 1914–1991) là người vợ thứ ba của Mao Trạch Đông, Chủ tịch nước Cộng ḥa Nhân dân Trung hoa.( Jiang Qing)
Trương Xuân Kiều (tiếng Trung giản thể: 张春桥; phồn thể: 張春橋; bính âm: Zhāng Chūnqiáo; Wade-Giles: Chang Ch'un-chiao) (1917–21 tháng 4 năm 2005). Ông nguyên là ủy viên Bộ chính trị Đảng cộng sản Trung Quốc một trong bốn người thuộc tứ nhân bang một thời gian dài làm bất ổn t́nh h́nh kinh tế, chính trị Trung Quốc.( Zhang Chunqiao)
Vương Hồng Văn (tháng 12 năm 1935-3 tháng 8 năm 1992) (tiếng Trung: 王洪文) là một nhà chính trị, đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc. Ông là một trong 4 thành viên của nhóm Tứ nhân bang trong thời kỳ Cách mạng văn hóa (1966-1976) của Cộng ḥa Nhân dân Trung Hoa.( Wang Hongwen)
Diêu Văn Nguyên (chữ Hán: 姚文元; bính âm: Yáo Wényuán) (1931 – 23 tháng 12 năm 2005) (tiếng Trung: 姚文元) là một nhà phê b́nh văn học và là một nhà chính trị, đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc.( Yao Wenyuan)
Tổng cộng 1,5 đến 1,8 triệu người bị giết chết hay tự sát, khoảng 20 triệu người bị đưa về nông thôn lao động cưỡng bức trong nhiều năm. Khoảng 200 triệu người bị thiếu ăn thường xuyên.
Bối cảnh
Sau khi Cộng ḥa Nhân dân Trung Quốc được thành lập, Mao Trạch Đông muốn áp dụng mô h́nh của Stalin để xây dựng đất nước. Mao Trạch Đông tin rằng mô h́nh của Stalin là phương thức tiến hành cải tạo chủ nghĩa cộng sản tại Trung Quốc.
https://s20.postimg.cc/o45bqtwkt/Backyardfurnace5.jpg
People in the countryside working at night to produce steel during the Great Leap Forward.
Dưới thời kỳ Khrushchev lănh đạo Đảng Cộng sản Liên Xô bắt đầu phủ nhận mô h́nh của Stalin, c̣n được gọi là chủ nghĩa xét lại.
Mao Trạch Đông chống lại chủ nghĩa hữu khuynh, mở rộng đấu tranh giai cấp, bác bỏ chủ nghĩa xét lại về Stalin.
Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa ra quan điểm Mao Trạch Đông phát động Đại Cách mạng Văn hóa để bắt đầu ngăn chặn chủ nghĩa tư bản phục hồi, duy tŕ Đảng trong sạch và t́m con đường xây dựng chủ nghĩa xă hội bằng chính ḿnh.
Trong Đảng, Mao Trạch Đông chỉ trích đối lập, Chủ tịch nước Lưu Thiếu Kỳ, Tổng Bí thư Đặng Tiểu B́nh và chính sách khác là "sai lầm", mâu thuẫn giữa Lưu Thiếu Kỳ và Mao Trạch Đông gia tăng, về con đường xây dựng chủ nghĩa xă hội, Lưu Thiếu Kỳ và Đặng Tiểu B́nh đưa ra quan điểm trái ngược với Mao Trạch Đông, để phát triển quan điểm của ḿnh họ đă lập các nhóm nhỏ mà không cần thông báo trước với Mao Trạch Đông.
Chính trong thời điểm này, Ủy ban Trung ương Đảng và Mao Trạch Đông đề xuất chủ nghĩa sửa đổi, Đảng và Nhà nước đang đối mặt với chủ nghĩa tư bản phục hồi hết sức nguy hiểm, vài năm trước tại nông thôn thực hiện chính sách "bốn sạch" (tiếng Trung: 四清, tứ thanh), và tại thành thị là "năm diệt" (tiếng Trung: 五反, ngũ phiên) và thể hiện sự phê phán các tư tưởng, vận động quần chúng ra sức đấu tranh bảo vệ Đảng và Nhà nước.
Phong trào bốn sạch
Bài chi tiết: Phong trào giáo dục xă hội chủ nghĩa
Năm 1956, Đại hội Đảng lần thứ 20 Đảng Cộng sản Liên Xô chỉ trích Stalin, Mao Trạch Đông phản đối đưa ra quan điểm trái chiều.
Tháng 4/1959, tại Hội nghị Trung ương 7 khóa VIII Đảng Cộng sản Trung Quốc, Mao Trạch Đông đưa ra quan điểm, nhấn mạnh sức mạnh được tập trung vào Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương do ông lănh đạo.
Ngày 2/7/1959, Hội nghị Bộ Chính trị mở rộng và Hội nghị Trung ương 8 khóa VIII họp tại Lư Sơn, tại Hội nghị này đă đưa ra quan điểm "đánh đổ tập đoàn phản động Bành" và "bảo vệ con đường đúng đắn của Đảng, đập tan chủ nghĩa cơ hội xét lại".
Hội nghị Lư Sơn ban đầu dự định khắc phục sai lầm cực "tả" có tính thuyết phục xuất hiện trong Đại nhảy vọt năm 1958, nhưng đề xuất không được đồng ư trong cuộc họp.
Ngày 14/7, Bộ trưởng Quốc pḥng Bành Đức Hoài gửi thư cho Mao Trạch Đông "Thư gửi Chủ tịch tham khảo", chỉ trích Mao Trạch Đông rằng Đại nhảy vọt là "tính chất cuồng tín của giai cấp tiểu tư sản" và "cần phải ngăn chặn sự nguy hiểm của chủ nghĩa Stalin".
Những lời chỉ trích của Bành Đức Hoài tương tự như những lời lẽ của Khrushchev, Bí thư thứ nhất Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô cách đây một năm, khi mối quan hệ Trung-Xô sụp đổ.
Sau khi Mao Trạch Đông nhận được bức thư đă phân phát trong cuộc thảo luận, Hoàng Khắc Thành, Trương Văn Thiên, Chu Tiểu Chu và nhiều người khác đồng ư.
https://s20.postimg.cc/vglumqyel/Hua...Kh_c_Th_nh.jpg
Hoàng Khắc Thành (giản thể: 黄克诚; phồn thể: 黃克誠; bính âm: Huáng Kèchéng; sinh ngày 1 tháng 10 năm 1902 mất ngày 28 tháng 12 năm 1986) là đại tướng Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc và là trong 10 người được phong quân hàm Đại tướng trong Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
https://s20.postimg.cc/5l243krfx/Zha..._V_n_Thi_n.jpg
Lạc Phủ (chữ Hán: 洛甫; 1900 - 1976) tên thật Trương Văn Thiên (Tiếng Trung giản thể: 张闻天; Tiếng Trung phồn thể: 張聞天; bính âm: Zhang Wéntiān) là Tổng Bí thư thứ VI của Đảng Cộng sản Trung Quốc từ năm 1935 đến năm 1943.
Bài quá dài, phải cắt bớt
Đại nhảy vọt
Bài chi tiết: Đại nhảy vọt
Năm 1958, sau kế hoạch Năm năm lần thứ nhất, Mao Trạch Đông kêu gọi phát triển một "chủ nghĩa xă hội triệt để" trong nỗ lực đưa đất nước sang xă hội cộng sản tự cung tự cấp.
Để đạt được mục tiêu này, Mao khởi xướng kế hoạch Đại nhảy vọt, thiết lập các "Xă Nhân dân đặc biệt" (thường gọi là Công xă nhân dân) ở nông thôn thông qua việc sử dụng lao động tập thể và vận động quần chúng.
Nhiều cộng đồng dân cư đă được huy động để sản xuất một mặt hàng duy nhất-đó là thép.
Mao Trạch Đông tuyên bố sẽ tăng sản lượng nông nghiệp lên gấp đôi mức năm 1957.
hưng trên thực tế,sản lượng nông nghiệp thời ḱ đó của Trung Quốc c̣n không bằng thời vua Càn Long và thời nhà Thanh.[cần dẫn nguồn]
Bài quá dài, phải cắt bớt
Trong lúc Hội nghị Lư Sơn đóng vai tṛ như một hồi chuông báo tử cho nguyên soái Bành, cũng là nhà phê b́nh lớn tiếng nhất của Mao, điều này đă dẫn đến một sự chuyển giao quyền lực vào tay những người thuộc phái ôn ḥa cầm đầu là Lưu Thiếu Kỳ và Đặng Tiểu B́nh, những người nắm quyền kiểm soát chính phủ.
Sau Hội nghị, Mao Trạch Đông đă t́m cách tước bỏ các chức vụ chính thức của Bành Đức Hoài và buộc tội ông ta là kẻ "cơ hội cánh hữu".
Bành Đức Hoài bị thay bởi Lâm Bưu, một vị tướng khác trong lực lượng quân cách mạng và sau này là người đóng vai tṛ chủ đạo trong việc thực hiện các chính sách của Chủ nghĩa Mao Trạch Đông.
https://s20.postimg.cc/hdouheh4t/Lam_Buu.jpg
Nguyên soái Lâm Bưu
Xung đột giữa Lưu Thiếu Kỳ và Mao Trạch Đông
Vào đầu những năm 1960, mặc dù Mao Trạch Đông vẫn c̣n giữ chức Chủ tịch Đảng, trách nhiệm chính trong sự thất bại của cuộc Đại nhảy vọt đă buộc ông ta phải giam ḿnh khỏi những vấn đề thường nhật của nhà nước và chính phủ.
Nhiều chính sách Đại nhảy vọt của ông ta bị đảo ngược, các tác động tiêu cực của chúng giảm nhẹ và dần dần biến mất. Trong số những cải cách của Lưu Thiếu Kỳ và Đặng Tiểu B́nh th́ việc xóa bỏ phần nào t́nh trạng sản xuất tập thể được xem là thực dụng và hiệu quả hơn.
Trong suốt quá tŕnh này, Lưu Thiếu Kỳ đặt ra cụm từ nổi tiếng, "Mua tốt hơn tự sản xuất, và cho thuê tốt hơn so với đi mua".
Điều này đă mở ra một biên giới mới trong kinh tế Trung Quốc và đối lập với lư thuyết "tự cung tự cấp" của Mao Trạch Đông.
Bài quá dài, phải cắt bớt
Khẩu chiến chính trị
Cuối năm 1959, nhà sử học và cũng là Phó Thị trưởng Bắc Kinh Ngô Hàm xuất bản phiên bản đầu tiên của bộ kịch lịch sử tựa đề Hải Thụy băi quan (海瑞罢官).
Trong vở kịch, một viên quan trung thành tên Hải Thụy bị sa thải bởi một tên hoàng đế biến chất. Trong khi vở kịch nhận được sự ca ngợi từ phía Mao th́ năm 1965 vợ Mao Trạch Đông là Giang Thanh và đồng minh của bà ta là Diêu Văn Nguyên, biên tập viên cho một tờ báo ở Thượng Hải, đă viết bài báo công kích vở kịch.
Diêu gọi vở kịch là "một thứ cỏ độc" hăm hại Mao với ngụ ư Mao như một tên hoàng đế suy đồi và Bành Đức Hoài như một công chức trung thực.
Bài quá dài, phải cắt bớt
Diễn biến
1966
Ngày 8 tháng 8 năm 1966, Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thông qua "quyết định liên quan đến Cuộc Cách mạng Văn hóa Vô sản" (c̣n gọi là "Thông cáo 16 điểm"). Quyết định này quy định rằng Cuộc Cách mạng văn hóa Vô sản là "một cuộc cách mạng lớn đụng chạm đến tất cả mọi người và thiết lập một giai đoạn mới trong sự phát triển của cách mạng xă hội chủ nghĩa trong nước, một giai đoạn sâu rộng hơn".
Bài quá dài, phải cắt bớt
Thế giới này là của các bạn, cũng như của chung chúng ta, nhưng xét cho cùng th́ nó vẫn là của các bạn. Các bạn, những người trẻ tuổi tràn đầy nhiệt huyết, đang ở độ thăng hoa của cuộc đời giống như mặt trời lúc tám hoặc chín giờ sáng. Chúng tôi hy vọng vào các bạn. Thế giới thuộc về các bạn. Tương lai Trung Quốc thuộc về các bạn.
https://s20.postimg.cc/4z22h3525/Lit...ok_English.jpg
Hồng bảo thư, ấn bản tiếng Anh
Bài quá dài, phải cắt bớt
1967
Ngày 3 tháng 1 năm 1967, Lâm Bưu và Giang Thanh đă sử dụng truyền thông và cán bộ địa phương để tạo ra cái gọi là "Băo táp tháng Giêng", trong đó nhiều quan chức cấp cao Thượng Hải cũng bị chỉ trích nặng nề và bị đem ra truy tố.
Điều này đă mở đường cho Vương Hồng Văn nắm quyền quản lư thành phố với chức danh người đứng đầu Ủy ban Cách mạng thành phố. Do đó, chính quyền thành phố bị băi bỏ.
Ở Bắc Kinh, Lưu Thiếu Kỳ và Đặng Tiểu B́nh một lần nữa trở thành mục tiêu của sự chỉ trích, nhưng những chỉ trích khác cũng nhắm vào các việc làm sai trái của Phó thủ tướng Trần Vân.
Các quan chức chính phủ hay đảng viên địa phương cũng nhân cơ hội này để cáo buộc địch thủ tội "phản cách mạng".
Bài quá dài, phải cắt bớt
1968
https://s20.postimg.cc/4z22h7ut9/Cha..._Biao_1967.jpg
Là cánh tay đắc lực của Mao, quyền lực của Lâm Bưu chỉ dưới Mao.
Mùa xuân 1968, một chiến dịch lớn nổ ra nhằm mục đích đẩy mạnh tôn sùng Mao Trạch Đông lên mức ngang thần thánh. Ngày 27 tháng 7 năm 1968, sự lấn quyền quân đội của Hồng vệ binh chính thức kết thúc và chính quyền trung ương gửi các đơn vị quân đội tới để bảo vệ nhiều khu vực là mục tiêu của Hồng vệ binh.
Mao ủng hộ và thúc đẩy ư tưởng cho phép quần chúng lắng nghe một trong những chỉ dẫn tối cao của ḿnh.
Một năm sau đó, các nhóm Hồng vệ binh hoàn toàn tan ră v́ Mao sợ rằng sự hỗn loạn do họ gây ra có thể làm hại nền tảng căn bản của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Trong bất kỳ trường hợp nào th́ mục tiêu của Hồng vệ binh đă đạt được và Mao đă củng cố được quyền lực chính trị của ḿnh.
Bài quá dài, phải cắt bớt
1969
Đại hội Đảng IX được tổ chức vào tháng 4 năm 1969, và phục vụ như là một phương tiện để "hồi sinh" đảng với tư duy mới và cán bộ mới sau khi nhiều thành phần lănh đạo cũ đă bị loại trừ trong các cuộc đấu tranh của những năm trước đó.
Khuôn khổ thể chế của Đảng thành lập hai thập kỷ trước đó đă bị hư hại gần như hoàn toàn: cho nên đại biểu Quốc hội lần này thực ra đă được lựa chọn bởi Ủy ban cách mạng chứ không phải thông qua bầu cử của đảng viên .
Con số đại diện của quân đội tăng lên nhiều so với đại hội trước đó (28% các đại biểu là thành viên PLA), và việc bầu cử thêm nhiều thành viên PLA vào ủy ban Trung ương mới phản ánh sự gia tăng này.
Nhiều sĩ quan quân đội được lên chức trung thành với thống soái PLA Lâm Bưu, thành h́nh một phe phái mới phân chia giữa lănh đạo quân đội và dân sự.
Hậu quả
Cách mạng văn hóa ở Trung Quốc đă để lại những hậu quả nghiêm trọng không chỉ về kinh tế, xă hội mà cả về văn hóa.
Trước khi Mao Trạch Đông qua đời, người ta có ước tính rằng có khoảng 12 đến 20 triệu người, gồm 5,4 triệu Hồng vệ binh, đi lao động nặng nhọc ở nông thôn, trong đó là 1 triệu người dân Thượng Hải, tức là 18% dân số của thành phố lúc đó.
Số nạn nhân bị chết trong giai đoạn này có nhiều ước tính khác nhau, nhưng chắc chắn là rất lớn.
Theo nhà nghiên cứu Rudolph Rummel, từ năm 1964 đến năm 1975, khoảng 7,7 triệu người Trung Quốc bị giết và 1,5 triệu người chết do đói kém và xung đột dân sự , tổng cộng là 9,2 triệu người đă chết.
Khoảng 3 triệu Đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc bị kỷ luật và cầm tù, 60% Đảng viên bị khai trừ, nhiều người trong số họ phải lao động nặng nhọc trong thời gian diễn ra Cách mạng văn hóa.
Về mặt xă hội, trong thời Cách mạng văn hóa, nhiều trường đại học ở Trung Quốc đă bị đóng cửa, dẫn đến hậu quả là cả một thế hệ không được tiếp cận với giáo dục đại học. Trong thập niên 1980, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc khi đó là Hồ Diệu Bang đă nhận xét rằng khoảng 100 triệu người Trung Quốc chịu đau khổ của thời kỳ này.
[img] https://s20.postimg.cc/6e3n5z671/Ho_Dieu_Bang.jpg [/img]
Hồ Diệu Bang (tiếng Trung Quốc: 胡耀邦 Bính âm: Hú Yàobāng, Wade-Giles: Hu Yao-pang; 20 tháng 11 năm 1915 – 15 tháng 4 năm 1989)
Văn hóa Trung Quốc, một nền văn hóa có truyền thống lịch sử 5000 năm, gần như bị hủy hoại hoàn toàn trong Cách mạng văn hóa. Có một thực tế đáng buồn là bạn bè quốc tế gần như khó có thể cảm nhận được giá trị cốt lơi của văn hóa cổ truyền này.
Đáng buồn hơn nữa đó là muốn t́m hiểu văn hóa Trung Hoa thật sự, ta phải t́m hiểu bên ngoài Trung Quốc.
The Cemetery of Confucius was attacked by Red Guards in November 1966
Nhận định
Đặng Tiểu B́nh đă nhận định như sau:
"Cách mạng Văn Hóa là một sai lầm. Chúng ta phải mạnh dạn chối bỏ sai lầm này của Mao trong những năm tháng cuối đời của ông. Nhưng cũng cần nh́n vào sự thật. Sự thật là không phải mọi sai lầm và quá đáng trong cuộc Cách mạng Văn Hóa đều do Mao." .
Trong nghị quyết năm 1981 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Cách mạng văn hóa được nêu lên với kết quả là "gây ra bất ổn định xă hội, và gây ra thảm họa cho Đảng, nhà nước, và nhân dân".
Bookmarks