Giải mă cuộc biểu t́nh của người Hmong tại miền Tây Bắc Việt Nam
Từ hơn một tuần nay, ngày càng có nhiều thông tin có lúc trái ngược nhau về cuộc tập hợp của hàng ngàn người thuộc sắc tộc Hmong ở miền Tây Bắc Việt Nam thuộc tỉnh Điện Biên, giáp giới với Lào, không xa Trung Quốc. Đây là một sự kiện nghiêm trọng v́ chính quyền đă điều động thêm quân đội đến tận nơi để giải tán đám đông, đồng thời phong tỏa khu vực, không cho báo chí ngoại quốc lên t́m hiểu.
Người tỵ nạn Hmong ở vùng giáp giới với Lào (AFP)
Chính v́ sự kiện thông tin bị khống chế kể trên mà cho đến lúc này, thực hư vẫn chưa rơ về nguyên do dẫn đến cuộc biểu t́nh rầm rộ đó của người Hmong, cũng như quy mô của chiến dịch trấn áp, với một số nguồn tin chưa được kiểm chứng nói đến hàng chục người thiệt mạng, và hàng trăm người bị bắt.
Theo các thông tin từ các phương tiện truyền thông ngoại quốc, th́ người Hmong đă tụ tập lại từ ngày 30/04/2011, tại huyện Mường Nhé, vùng đồi núi tỉnh Điện Biên, nằm trên ngă ba biên giới giữa Việt Nam với Trung Quốc và Lào. Số lượng người tập hợp, tùy theo các nguồn tin, gồm từ 5000 đến hơn 8000 người, hầu hết theo đạo Tin lành.
Về nguyên nhân tập hợp của hàng ngàn người Hmong này, nhiều giả thuyết khác nhau đă được đưa ra. Quan điểm chính thức của Nhà nước Việt Nam, là những người Hmong v́ mê tín dị đoan nên đă bị xúi giục.
Ông Mùa A Sơn, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên chẳng hạn, đă nói với TTXVN như sau : « Một số phần tử xấu đă có hành vi lừa gạt, lôi kéo bằng những luận điệu mê tín dị đoan, thậm chí c̣n khống chế bà con người Mông, chủ yếu là phụ nữ, người già và trẻ em ở bản Huổi Khon và một số bản lân cận ở huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, tụ tập trong rừng, rêu rao về cái gọi là ‘thành lập vương quốc Mông’ ».
Trước đó, chính phủ Việt Nam đă cho rằng những người Hmong tụ tập lại v́ tin rằng một thế lực siêu nhiên sẽ hạ thế tại vùng này để ban phát hạnh phúc cho tất cả mọi người. Theo chính phủ Việt Nam, các thế lực bên ngoài đă kích động người Hmong để họ hành động chống lại chính phủ và thiết lập một vùng tự trị.
Một số nhà ngoại giao nước ngoài ở Hà Nội cũng cho phóng viên báo Anh Financial Times biết là trong khu vực có những giáo phái rao giảng rằng Chúa Giêsu có thể hiện xuống ở đây vào hạ tuần tháng này và đó là lư do tại sao người Hmong bắt đầu tụ tập và không chịu về nhà, buộc chính phủ Việt Nam phải gửi lực lượng an ninh đến nơi khuyến khích người dân giải tán.
Theo hăng tin Mỹ AP, mục sư Nguyễn Hữu Mạc, Hội Trưởng Hội Thánh Tin Lành Miền Bắc Việt Nam nói rằng một số tín hữu của ông cho biết là trong vụ việc vừa qua, có tới 5.000 người Hmong tề tựu lại, đợi Đức Chúa xuất hiện và đưa họ đến vùng đất hứa vào ngày 21 tháng 5.
Một số nguồn tin khác, đặc biệt là từ các tổ chức bảo vệ nhân quyền hay đấu tranh cho quyền lợi của người Hmong, th́ những người biểu t́nh đ̣i quyền tự do tôn giáo, quyền sở hữu đất đai tốt hơn. Phải nói là Mường Nhé là một trong những huyện nghèo nhất nước. Thống kê của chính quyền công nhận là hơn 60% cư dân huyện này bị nghèo đói. Tổng số dân của cả huyện Mường Nhé khoảng 52 600 người trong đó có đến 36 800 là người Hmong.
Dù xuất phát từ nguyên nhân nào đi nữa, th́ cuộc tập hợp đă bị giải tán. Tổ chức mang tên Trung Tâm Phân tích Chính sách công – CPPA, trụ sở tại Mỹ, đă đưa ra con số 49 người chết trong các cuộc đàn áp biểu t́nh do quân đội Việt Nam. Thông tin này không thể phối kiểm được trong t́nh h́nh hiện nay.
Chính phủ Việt Nam hôm 6/05 khẳng định là t́nh h́nh ở Mường Nhé đă ổn định nhưng không nói rơ ổn định như thế nào. Một nguồn tin chính quyền tiết lộ là một số người biểu t́nh đă bắt đầu về nhà, tuy nhiên tin này cũng không thể kiểm chứng.
Cuộc tập hợp của hàng ngàn người Hmong đă thu hút sự chú ư của dư luận về cộng đồng sắc tộc này, và nhất là về quan hệ có lúc không thuận thảo lắm giữa người Hmong với chính quyền của đa số người Kinh. Để hiểu rơ thêm về vấn đề này, RFI đă phỏng vấn nhà báo Nguyễn Văn Huy, nguyên giảng viên Đại học Paris 7, chuyên nghiên cứu về dân tộc thiểu số tại Việt Nam.
Phỏng vấn: Ông Nguyễn Văn Huy tại Paris
[AUDIO]http://telechargement.rfi.f r.edgesuite.net/rfi/vietnamien/audio/modules/actu/201105/QR_Pr_MAGVN_NVH.mp3 [/AUDIO]
Trọng Nghĩa
viet.rfi.fr
Bookmarks