CÂU CHUYỆN AN SINH XĂ HỘI VÀ BẢO HIỂM Y TẾ
https://diendantraichieu.blogspot.co...hiều+%29
https://nuocnha.blogspot.com/2021/06...b-ao-hiem.html
Bài quà dài, phải cắt bớt nhiều chỗ. Xin coi từ 2 đường dẫn trên
BÀI 180: CÂU CHUYỆN AN SINH XĂ HỘI VÀ BẢO HIỂM Y TẾ
Trong một bài tham luận mới đây của cụ Chu Tất Tiến, cụ đă viết đại ư đảng CH mỗi lần nắm quyền đều cắt bớt các trợ cấp, bảo hiểm y tế và cả tiền già của thiên hạ. Kẻ này xin cụ cho biết một ví dụ cụ thể nào, cho biết ông tổng thống CH nào đă cắt, khi nào, bao nhiêu,… nhưng dĩ nhiên cụ tảng lờ, làm thinh.
DĐTC đă vạch ra nhiều lần đây là loại bài ca con cá vàng mà phe cấp tiến đă nhai đi nhai lại để hù dọa thiên hạ từ cả mấy chục năm nay mà không thấy nhàm chán. Mà cái lạ là họ nhai không biết bao nhiêu lần trong nhiều năm qua, trong khi trong thực tế từ hồi ra đời đến giờ, những trợ cấp hay bảo hiểm y tế nêu trên trên chưa hề bị cắt một xu nào dưới bất cứ ông tổng thống CH nào. Hiển nhiên, họ chỉ là những tên học tṛ chăm chỉ nhưng thiếu sáng kiến của Goebbels, tay tổ tuyên truyền của Hitler, nhai miết có ngày sẽ có người tin là thật.
Dù sao, đây cũng là dịp ta xem lại những chương tŕnh giúp đỡ này.
Bài quà dài, phải cắt bớt
TIỀN GIÀ
Trước hết ta bàn về chuyện thiên hạ thường gọi là tiền già.
Cuộc khủng hoảng tài chánh lớn nhất lịch sử Mỹ trong những năm cuối thập niên 1920, đầu thập niên 1930, đă mang ra ánh sáng quá nhiều lỗ hổng của chính sách dân sinh của chính phủ Mỹ. TT Roosevelt, một vị tổng thống được coi như một trong những tổng thống vĩ đại nhất Mỹ, đă phải đối phó với đại khủng hoảng tài chánh này, nên đă thấy rơ những kẽ hở, và t́m cách cải tiến.
Một trong những khám phá của ông là dân Mỹ chẳng có tiền hưu dưỡng ǵ, đến khi về già không đi làm nữa đều có cuộc sống hết sức chật vật. Chỉ có một số rất nhỏ các đại công ty mới có các chương tŕnh cấp tiền hưu cho nhân viên về hưu.
TT Roosevelt ra luật tạo ra một chế độ hưu dưỡng do Nhà Nước quản trị, có tên là Social Security Act 1935. Tóm tắt lại, mỗi người khi đi làm, bị bắt buộc phải để dành ít tiền cho ngày về hưu, và các công ty thuê họ làm, cũng phải có một đóng góp vào tiền hưu đó. Số tiền đóng góp sẽ được gửi cho Nhà Nước giữ, đến khi về hưu, 65 tuổi, sẽ được lănh tiền mỗi tháng để sống cho đến khi qua đời. Đó là nguyên tắc tổng quát chứ trên thực tế, suốt gần 100 năm qua, chế độ hưu dưỡng này đă có rất nhiều thay đổi trong chi tiết.
Ngay từ nguyên tắc thành lập quỹ hưu, ta cũng thấy ngay đó phản ảnh quan điểm Nhà Nước Vú Em của đảng DC: Nhà Nước bắt buộc mọi người phải để dành tiền cho ngày hưu, và Nhà Nước giữ giùm số tiền đố, rồi trả lại dần dần luôn. Nói trắng, ra, Nhà Nước không tin mọi cá nhân biết tự lo cho ḿnh, nên lo giùm, từ đầu vào tới đầu ra.
Hiện nay, chương tŕnh hưu dưỡng có một số đặc điểm:
- Chương tŕnh được quản lư bởi cơ quan Social Security Administration -SSA-, nên thường được gọi là tiền SSA. Ở đây, cần phải hiểu rơ chương tŕnh này khác xa chương tŕnh SSI, tức là chương tŕnh Supplemental Security Income, trợ cấp những người già yếu, bệnh tật, không có lợi tức hay lợi tức rất thấp. Một số khá lớn dân HO qua đây, sống bằng tiền SSI.
- Mỗi người đi làm bị khấu trừ trong phiếu lương khoảng 6% và hăng cũng phải đóng thêm 6%. Những con số này có thể thay đổi ít nhiều, tùy chính sách của tổng thống và đảng nắm quyền. Số tiền này cho vào quỹ Social Security, tức là quỹ an sinh xă hội, mà nhiều người bôi bác là quỹ ‘ăn xin’ xă hội, dùng để trả tiền hưu sau khi người đóng tiền đă về hưu ở tuổi chính thức 65. Số tiền thuế này được gọi là ‘payroll tax’.
- Thực tế, payroll tax cao hơn mức 6%, v́ c̣n phải đóng thêm khoảng 1,5% lương cho quỹ bảo hiểm y tế Medicare, là bảo hiểm y tế dành cho người 65 tuổi trở lên.
- Đóng góp này giới hạn mức lương tối đa nào đó, hiện nay là 142.800 đô một năm, nghĩa là mức lương cao hơn sẽ không bị đóng thêm thuế payroll. Tùy tổng số tiền đóng góp, khi đến tuổi hưu, sẽ nhận lại được ‘tiền già’ mỗi tháng, xấp xỉ đâu từ 800 đến hơn 2.000 đô một tháng, lănh cho tới chết. Những giới hạn này có nghĩa đây chỉ là tiền già tối thiểu Nhà Nước bắt mọi người phải có để giúp đỡ phần nào thôi, không có nghĩa là có thể bảo đảm một cuộc sống thoải mái về già. Muốn về già được khấm khá hơn, tất nhiên mỗi người tự ư tiết kiệm, dành dụm thêm cho chính ḿnh.
- Mọi người đều có quyền về hưu non, lănh tiền già sớm hơn, từ 62 tuổi, tuy lănh mỗi tháng ít hơn là nếu chờ đến đúng 65 tuổi. Nếu về hưu non, th́ có thể được đi làm lănh thêm ít tiền, nhưng số lương lănh thêm này bị giới hạn ở mức tối đa (mức tối đa của năm 2021 là 18.960 đô một năm), nếu làm hơn th́ sẽ phải đóng thuế payroll phạt khá nặng, làm 2 đô đóng 1 đô. Nếu muốn tránh thuế ‘phạt’ này th́ phải hoàn trả lại tất cả số tiền hưu non đă nhận được trước khi đi làm việc, trả một lần một. Qua 65 tuổi th́ không c̣n giới hạn, lănh đủ tiền già mà vẫn có quyền đi làm kiếm thêm bao nhiêu lợi tức cũng được.
- Hai vợ chồng cùng lănh tiền già, nếu một người qua đời, người c̣n lại sẽ hưởng một phần tiền già của người quá văng.
- Những người làm nghề độc lập, trên căn bản phải tự nguyện đóng payroll tax, nhưng trên thực tế, rất nhiều người không đóng, với hậu quả dĩ nhiên, khi về hưu sẽ không nhận được bao nhiêu tiền già.
Thuế payroll lúc sau này, đă trở thành một thứ công cụ cho chính sách kinh tế. Khi muốn kích cầu, tức là muốn cho người dân có thêm tiền trong túi để xài, kích động sản xuất kinh tế, th́ Nhà Nước cho phép giảm tỷ lệ 6% đóng góp vào payroll, hay miễn luôn, như TT Bush con và TT Obama đă làm. Dân bớt phải đóng ít tiền thuế, mừng rỡ mà quên mất quỹ hưu của ḿnh cũng sẽ bớt đi ít tiền, về già lănh ít hơn.
Quỹ tiền già này đang gặp nạn lớn. Nếu tiếp tục không có thay đổi ǵ, th́ quỹ sẽ giảm lần trong vài năm tới, và trong hai ba chục năm tới có thể sẽ cạn, hết tiền và thiên hạ sẽ lănh ngày một ít đi, cho đến khi cạn quỹ, không c̣n ai lănh đồng nào nữa.
Có hai yếu tố gây nên khủng hoảng dài hạn này:
- Thứ nhất, t́nh trạng dân số Mỹ thay đổi, đi đến t́nh trạng nhờ những tiến bộ y khoa cũng như lối sống, cách ăn uống, tập thể dục,… số người già ngày càng nhiều, càng sống lâu, trong khi giới trẻ ham vui, ngày càng ít chịu đẻ. Nói cách khác, số người lănh tiền già càng ngày càng nhiều, lănh tiền càng lâu năm, trong khi những người đóng tiền vào quỹ ngày càng ít đi.
- Thứ nh́, tiền quỹ được quản trị một cách cực kỳ bảo thủ, muốn tránh rủi ro tối đa để bảo đảm không bị mất tiền, tránh việc nhiều người mất tiền dành dụm oan. Tiền trong quỹ được đầu tư vào công khố phiếu quốc gia -US Treasury bonds- với lăi suất hết sức thấp, khoảng 2% cho công khố phiếu dài hạn 30 năm, hay 0,13% cho công khố phiếu ngắn hạn 2 năm (lăi suất hiện hành). Trong khi đó, số tiền hưu mỗi người nhận được lại tự động được điều chỉnh theo chỉ số lạm phát do Nhà Nước ấn định, mỗi năm tăng một ít, khoảng vài chục đồng một tháng. Trong vấn đề này, TT Bush con trước đây đă có ư định cho phép mỗi người trích ra một phần tiền của ḿnh để tự đầu tư vào những chỗ lăi suất cao hơn, với hy vọng khi về già sẽ lănh được nhiều tiền hơn, nhưng ư kiến không được ủng hộ v́ có quá nhiều rủi ro.
Vấn nạn này cho đến nay, vẫn chưa ai có giải pháp. Không phải v́ thực sự không có giải pháp, mà chỉ v́ mọi giải pháp đều đ̣i hỏi một sự hy sinh nào đó của dân chúng, chẳng hạn như tăng tuổi lănh tiền già lên (chẳng hạn 67 hay 70 tuổi mới được lănh đầy đủ), hay giảm số tiền mỗi người được lănh, hay tăng số tiền mỗi người phải đóng mỗi tháng,… Trong thể chế chính trị dân chủ của Mỹ, mỵ dân là phương cách hữu hiệu nhất để được cử tri bầu, cho nên không có một chính trị gia nào, tổng thống hay dân biểu hay nghị sĩ nào có cái gan bằng trời, dám đề nghị những giải pháp 'mích ḷng' trên. TT Bush con chỉ đề nghị một giải pháp tương đối rất nhẹ, mà cũng bị đánh tơi bời đến độ không dám đưa đề nghị ra trước quốc hội để làm luật nữa.
Dù muốn hay không, cải tổ hệ thống tiền già SSA bắt buộc sẽ phải thực hiện nếu không muốn thấy chương tŕnh này xập tiệm hoàn toàn trong hai ba chục năm nữa.
Một vấn đề khá đặc biệt của payroll tax. Các đại gia Mỹ thích thuê di dân lậu làm người giúp việc trong nhà như tài xế, vú em, đầu bếp,… Lương rất rẻ mà di dân lậu rất siêng năng, phần lớn khá lương thiện, v́ sợ phạm luật sẽ bị bắt và trục xuất. Các đại gia, nhất là tại Cali, thuê di dân lậu thường không khai báo và không trả thuế payroll 6% cho Nhà Nước, và di dân lậu dĩ nhiên cũng không khai báo và đóng thuế, do đó về già th́ trắng tay, không có tiền hưu ǵ.
Cái mánh này của các đại gia nổi bật dưới thời TT Clinton khi hai bà bộ trưởng của ông bị bắt quả tang đă thuê di dân lậu không khai báo và không đóng payroll tax, khiến cả hai bà đều phải rút lui trước khi thượng viện phê chuẩn.
Chẳng phải các đại gia không mà nhiều cơ sở kinh doanh nhỏ, kiểu như các tiệm phở Việt, cũng thích thuê di dân lậu, không khai báo, khỏi cấp bảo hiểm cũng chẳng đóng thuế payroll tax ǵ hết.
https://en.wikipedia.org/wiki/Social...ration#History
BẢO HIỂM Y TẾ
Đây là chương tŕnh bảo hiểm y tế do Nhà Nước cung cấp và quản trị. Có hai loại: Medicaid và Medicare. Dưới đây là tóm lược sơ sài về hai chương tŕnh, một cách tổng quát. Muốn biết chi tiết, quư độc giả phải tham khảo chuyên gia, nhất là về Medicaid, luật lệ có nhiều khác biệt tùy tiểu bang.
Dĩ nhiên đây là hai chương tŕnh đặc biệt cho người nghèo và người cao niên, những người khác có thể có bảo hiểm tập thể của công ty ḿnh làm việc, nếu không có th́ phải tự mua qua các công ty bảo hiểm y tế tư nhân, hay qua hệ thống Obamacare.
Cả hai chương tŕnh Medicaid và Medicare đều ra đời năm 1965, dưới thời TT Johnson. Điều mỉa mai lớn là ngày nay, đảng DC luôn luôn hù dọa dân chúng là các tổng thống CH sẽ cắt bớt cả Medicare lẫn Medicaid, trong khi phe DC lại là phe trước đây chống các luật này rất mạnh, và TT Johnson đă phải trông cậy vào hậu thuẫn của đảng CH mới ra được những luật này.
Cả hai chương tŕnh đều là bảo hiểm y tế, có bệnh mới được chữa trị qua hai chương tŕnh này, chứ không có ai sống bằng Medicaid hay Medicare hết.
MEDICAID
Là chương tŕnh bảo hiểm y tế cho những người có lợi tức thấp. Chương tŕnh này có hai phần, một phần do liên bang gánh chịu và phần c̣n lại do tiểu bang nhận. Ở cấp liên bang, gọi chung là Medicaid, trong khi ở cấp tiểu bang có thể là Medicaid, nhưng cũng có thể có tên khác như MediCal của Cali chẳng hạn.
Tiêu chuẩn được nhận có thể khác biệt khá nhiều, tùy tiểu bang, nhất là sau khi có Obamacare, v́ Obamacare muốn mở rộng tiêu chuẩn, nhận nhiều người vào hơn, nhưng có nhiều tiểu bang không chấp nhận làm chuyện này v́ tiểu bang không có đủ tiền, nhất là những tiểu bang nghèo miền nam nước Mỹ.
Một khi được nhận, Medicaid đáp ứng hầu hết nhu cầu y tế, kể cả việc trả tiền cho các bệnh tinh thần, răng và mắt, mang bầu và sanh đẻ, nằm bệnh viện lâu dài,…
Chương tŕnh Medicaid thực tế đă giúp rất nhiều người có lợi tức thấp, nhưng bù lại cũng bị lạm dụng, khai thác, gian lận nhiều nhất.
https://en.wikipedia.org/wiki/Medicaid
MEDICARE
Một cách tổng quát, đây là bảo hiểm y tế cho tất cả công dân từ 65 tuổi trở lên, bất kể t́nh trạng giàu nghèo. Không cần xin ǵ, khi đến tuổi là tự động có, tuy cũng phải làm thủ tục giấy tờ cần thiết. Tuy nhiên, dân đại gia nhiều tiền thường không cần v́ dư tiền tự lo cho ḿnh đi bác sĩ và nhà thương đắt tiền, tốt hơn.
Đây là chương tŕnh của chính phủ liên bang, áp dụng đồng loạt cho tất cả công dân, bất kể tiểu bang nào.
Medicare trên căn bản có 4 phần:
- Part A: căn bản là trả tiền bệnh viện, các trung tâm phục hồi -rehab- lâu dài, tiền chữa trị tại gia, và các y tá chuyên môn.
- Part B: căn bản là trả tiền bác sĩ, dụng cụ trợ giúp như xe lăn, máy móc tại gia, việc pḥng bệnh như chích ngừa.
- Part C: chương tŕnh này bao gồm cả hai chương tŕnh trên.
- Part D: giúp trả tiền thuốc. Chương tŕnh này do các công ty bảo hiểm tư phụ trách dưới sự chỉ đạo của luật y tế của Nhà Nước.
Medicare một phần do mỗi người tự trả bằng cách đóng phụ thu thuế payroll mỗi lần lănh lương, khoảng 1,5% số tiền lương.
Một chuyện ít người biết v́ được giấu nhẹm khá kỹ, Medicare thật ra là sáng kiến của tổng thống CH, Eisenhower. Ông bắt đầu thử nghiệm bằng cách sáng chế ra loại bảo hiểm do Nhà Nước quản lư này để áp dụng với gia đ́nh các quân nhân Mỹ. V́ thành công lớn, nên sau đó, TT Johnson bành trướng cho tất cả dân cao niên. Thế mới nói những người nói các chương tŕnh ‘dân sinh là của đảng DC’ chỉ là những người không biết ǵ mà thích nói bừa.
https://en.wikipedia.org/wiki/Medica...tates)#History
-------------
Nhân đây, DĐTC xin phép bàn thêm về các chương tŕnh trên.
Bài quà dài, phải cắt bớt
Đây là nguyên văn tiết mục này (chữ nghiêng là nguyên văn của cụ CTT, chữ thẳng là lời bàn của VL).
1. Đảng [CH] không muốn người nghèo cứ dựa dẫm măi vào sự yểm trợ của chính phủ, do đó, trong thời kỳ mà đảng cầm quyền, các chính sách về Medical, tiền hưu dưỡng cho người già đều bị cắt bớt.
MediCal là chương tŕnh bảo hiểm y tế cho những người có lợi tức thấp của tiểu bang Cali, nằm trong chương tŕnh chung của liên bang gọi là Medicaid. Tên MediCal là tên riêng của tiểu bang Cali, các tiểu bang khác có thể có những tên khác. Kẻ này chưa bao giờ nhận được Medicaid hay MediCal, cũng mới nhận được tiền già được ít năm nên không rơ tiến tŕnh lịch sử của hai thứ này. Xin cụ CTT vui ḷng liệt kê giùm cho thiên hạ biết các tổng thống CH nào đă ‘cắt bớt’ tiền Medical và hưu dưỡng được không? Medicaid ra đời 1965, từ đó tới nay đă có 6 tổng thống CH: Nixon, Ford, Reagan, Bush cha, Bush con, và Trump, xin cụ CTT vui ḷng cho biết ông nào hay tất cả 6 ông đều đă cắt bao nhiêu, qua luật nào, ngày nào. Nếu cụ không nêu ra được th́ xin phép hỏi có phải cụ đang tung fake news không?
Cái anh chàng LMTú này phản bác bằng cách đưa ra một cái link của một bản tin nào đó, cho thấy trong ngân sách của năm 2020, TT Trump đă đề nghị cắt cả mấy trăm tỷ tiền Medicare và Medicaid, có luôn cả đề nghị cắt giảm ngân sách của quỹ tiền già, trong mục đích chứng minh VL đă viết sai, TT Trump đă cắt Medicare, Medicaid, và SSA/SSI.
Hiển nhiên, cái phản bác này không những chẳng phản bác được ǵ mà c̣n phơi bày sự thiếu hiểu biết căn bản của tác giả phản bác.
Không sai là trong đề nghị ngân sách 2020, TT Trump có đề nghị cắt ngân sách các chương tŕnh trên. Tuy nhiên có nhiều chuyện tác giả LMT không biết hay cố t́nh không nêu ra, mà kẻ này phải bàn thêm để mọi người hiểu rơ hơn.
- Thứ nhất, đây chỉ là đề nghị, chưa được thảo luận ǵ với quốc hội th́ ông Trump đă không c̣n làm tổng thống nữa, đề nghị này bị vào thùng rác. Moi một đề nghị nằm trong thùng rác ra để tranh căi thấy có vẻ… thật gượng ép, có lẽ v́ quá bí.
- Thứ nh́, tác giả hiển nhiên không hiểu ǵ nhiều về khác biệt giữa ngân sách nói chung và những quyền lợi thực tế người dân được hưởng. Cái anh ta tŕnh làng là đề nghị về ngân sách, tuyệt đối không đụng chạm ǵ đến quyền lợi của mỗi người dân trong các chương tŕnh đó.
Trong cả 3 ngân sách cho Medicare, Medicaid, và tiền an sinh xă hội, đều có hai phần tiền: một là tiền thật sự dùng để giúp thiên hạ, mà thiên hạ được hưởng, gọi là ‘benefits’, chẳng hạn tiền hoàn trả bệnh viện, thuốc men, số tiền già lănh mỗi tháng; và hai là chi tiêu chung có tính cách hành chánh, như tiền lương cho công chức lo những chuyện này, tiền giấy tờ, thủ tục này nọ,… Ngoài ra c̣n có một số tiền rất lớn mà lại vô h́nh, không ai có con số chính xác, đó là tiền do gian lận, khai gian, biển thủ, lạm dụng, phí phạm trong các thủ tục hành chánh,…
Điều TT Trump đề nghị cắt bỏ bớt là ‘ngân sách’ chứ không phải ‘benefits’, nghĩa là cắt bớt tiền thuộc nhóm tiền cuối cùng trên. Nói trắng ra, TT Trump muốn thanh lọc để giảm lạm dụng, bớt gian lận,… Số tiền lớn nhất là tiền hoàn trả cho các bệnh viện và bác sĩ, mà TT Trump muốn cắt giảm bớt qua một số thủ tục chi trả mới, v́ hầu hết các bệnh viện và bác sĩ đều tính tiền chính phủ quá cao -overcharged-. Nói cho rơ, Ủy Ban Kiểm Tra Ngân Sách viết TT Trump đề nghị giảm ‘chi phí’ chứ không cắt quyền lợi (nguyên văn “Committee for a Responsible Federal Budget said the Medicare proposals “represent reductions in costs not cuts to benefits.”)
T́nh trạng overcharged đă có thật và kéo dài từ đời này qua đời nọ cả mấy chục năm nay, nhưng v́ tiền Medicare và Medicaid là loại tiền ‘cha chung chết, không ai khóc’ nên chẳng ai để ư, hay có để ư nhưng cũng không đi đến đâu, chẳng làm được ǵ. Các bác sĩ và bệnh viện rất giàu đă đấm mơm các dân biểu, nghị sĩ quá kỹ khiến đám này không dám hó hé làm luật cắt quyền lợi của bệnh viện và bác sĩ.
Bài quà dài, phải cắt bớt
Một điều quan trọng cuối cùng không thể không nói tới: quỹ Medicare Part A được dự tính là sẽ kẹt tiền kể từ năm 2026, trên căn bản v́ đóng góp thuế với 1,5% lương như đă bàn ở trên, quá ít. Trong tương lai rất gần, sẽ cần phải cải tổ, kiểu như tăng thuế hay giảm benefits. Để xem tổng thống nào có gan làm chuyện này.
Tóm lại, nói TT Trump cắt giảm Medicare, Medicaid và tiền già là xuyên tạc, nói láo, hay nói bừa mà chẳng hiểu ǵ rơ ràng.
ĐỌC THÊM:
Bài quà dài, phải cắt bớt
Bookmarks