Sau phiên điều trần luận tội tổng thống công khai đầu tiên hôm 13/11, một b́nh luận viên nổi tiếng của CNN, một trong những cơ quan truyền thông đối lập với TT Trump, đă chỉ ra “vấn đề” của Đảng Dân chủ tại Hạ viện là nhân chứng mà họ triệu tập khai chứng chưa từng gặp trực tiếp Tổng thống Donald Trump.
George Kent, left, and William Taylor, right, are sworn in for a House Intelligence Committee impeachment hearing on Nov. 13, 2019 in Washington, DC. (Washington Post photo by Matt McClain)
Click on image for large
Nhà ngoại giao Bill Taylor và quan chức Bộ Ngoại giao George Kent là những nhân chứng đầu tiên tham gia phiên điều trần công khai hôm 13/11 và họ đă trả lời chất vấn nhiều giờ trước các thành viên cả hai đảng của Ủy ban T́nh báo Hạ viện liên quan tới hiểu biết của họ về hành xử của ông Trump với Ukraine.
Các nhà lập pháp của Đảng Cộng ḥa đặc biệt chất vấn hai nhân chứng về lời khai chứng trước đó của họ trong các buổi điều trần kín, trong đó phần lớn thông tin mà họ đưa ra là lấy từ nguồn tin thứ hai hoặc thứ ba.Sau buổi điều trần, Phân tích Pháp lư Trưởng của CNN Jeffrey Toobin cho rằng tiếng nói giám sát của những người bảo vệ ông Trump là “
chính đáng”.“
Một chỉ trích đối với hai nhân chứng này, tôi nghĩ là rất chính đáng. Nó không thực sự là lời chỉ trích, đó là một tuyên bố thực tế, là rằng không ai trong số hai nhân chứng này đă từng liên hệ trực tiếp với tổng thống [Trump],” ông Toobin nói.Chuyên gia phân tích pháp lư của CNN nhấn mạnh rằng: “
Đó là vấn đề nếu quư vị sẽ luận tội tổng thống [Trump]”.Đảng Cộng ḥa đă chỉ trích toàn bộ tiến tŕnh điều tra luận tội tổng thống mà Đảng Dân chủ đang đơn phương tiến hành là “
phần rẻ mạt tiếp theo” của cuộc điều tra chiến dịch Trump thông đồng với Nga và khẳng định các cáo buộc đều chỉ ở dạng “
tin đồn”.Trong buổi điều trần, các Dân biểu Cộng ḥa đă nhanh chóng chỉ ra rằng ông Bill Taylor đă không cung cấp thông tin trực tiếp. Ông Taylor cũng thừa nhận: “
Tôi không biết những ǵ mà Tổng thống hay ứng viên Trump nghĩ về những người Ukraine”.Khi Dân biểu Cộng ḥa John Ratcliffe hỏi hai nhân chứng rằng liệu họ có tin ông Trump đă phạm tội đáng bị luận tội. Không nhân chứng nào trả lời trực tiếp câu hỏi này. Ông Taylor nói: “
Đó không phải là điều mà hai chúng tôi ở đây để làm. Đó là việc của các ông”.Trong khi đó, Ṭa Bạch Ốc lập luận thêm rằng ông Taylor đă đưa ra “
tin đồn của tin đồn”. Thư kư báo chí Ṭa Bạch Ốc Stephanie Grisham đă lên án phiên khai chứng hôm 13/11 là “
giả mạo” và “
lăng phí rất lớn thời gian và tiền bạc của người nộp thuế [Mỹ]“.
"Điều mà tôi không đánh giá cao là nhiều dân biểu và thượng nghị sỹ dường như đă đưa ra quyết định trước khi họ nh́n thấy bằng chứng và có cơ hội thảo luận về nó trong bối cảnh thích hợp", Amy Hussar, 42 tuổi, cựu quân nhân tới từ Michigan cho biết.
Về phần ḿnh, Tổng thống Trump cho biết ông bận rộn cả ngày đón tiếp Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan nên không xem phiên khai chứng lịch sử này.Thay vào đó, Tổng thống Trump cho công phố một video ngắn tuyên bố rằng: “
Họ [Đảng Dân chủ] đang cố gắng ngăn chặn tôi v́ tôi đang chiến đấu v́ các bạn. Và tôi sẽ không bao giờ để điều đó xảy ra.”
oOo
Gánh nặng của việc t́m ra bằng chứng đặt lên vai Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi và Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ viện Adam Schiff. Họ cần dẫn dắt các phiên điều trần theo hướng có thể xoay chuyển dư luận và làm dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ đến mức mở ra khả năng Thượng viện kết tội Tổng thống.
Để làm được điều này, phe Dân chủ cần cung cấp cho các thượng nghị sĩ Cộng ḥa những bằng chứng đủ thuyết phục để thay đổi quan điểm của họ về hành vi của Trump trong chính sách đối ngoại với Ukraine. Những cáo buộc hiện nay có thể khiến nhiều thành viên đảng Cộng ḥa khó chịu, nhưng không tới mức khiến họ phải yêu cầu Trump rời nhiệm sở, b́nh luận viên Jennings nhận xét.
Trong phiên điều trần, Taylor kể lại những ǵ phụ tá của ḿnh nghe được về cuộc tṛ chuyện giữa Trump với đại sứ Mỹ tại EU Gordon Sondland, c̣n Kent cung cấp lời khai và nêu ư kiến dựa trên những lần trao đổi với các quan chức khác. Điều đó có nghĩa là họ không có mối liên hệ trực tiếp với những cuộc tṛ chuyện của Trump, cũng không trao đổi trực tiếp với Tổng thống.
"Những ǵ tôi có thể làm tại đây hôm nay là kể lại điều ḿnh được nghe từ người khác", Taylor phát biểu trước quốc hội. Theo Jennings, những bằng chứng kiểu gián tiếp này khó có thể thuyết phục được người dân Mỹ rằng hành động của Trump khiến ông đáng bị phế truất. Taylor cũng nói rằng ông không đứng về bên nào trong cuộc tranh luận này, nhưng Jennings nhận định phe Dân chủ rơ ràng hy vọng người dân Mỹ coi cựu đại sứ là nhân chứng hữu ích thúc đẩy cuộc điều tra luận tội.
Quang cảnh phiên điều trần. (Ảnh: NYTimes)
Một trong những lời biện hộ mạnh mẽ nhất giúp Trump chống lại các cáo buộc là Tổng thống Zelensky từng tuyên bố ông không cảm thấy bị gây áp lực trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Mỹ hôm 25/7. Trả lời câu hỏi của nghị sĩ Cộng ḥa John Ratcliffe trong phiên điều trần, Taylor cũng cho biết ông "không có lư do ǵ để nghi ngờ" phát biểu của Zelensky.
Ratcliffe c̣n "ghi điểm" giúp Trump bằng cách hỏi cả hai nhân chứng rằng họ đă bao giờ báo cáo bất kỳ sai phạm nào trong cuộc điện đàm Trump - Zelensky hay chưa. Không ai trả lời "có", khiến phe Dân chủ dường như chùng xuống.
Nghị sĩ Elise Stefanik, một thành viên khác của đảng Cộng ḥa tham gia phiên điều trần hôm 13/11, cũng bảo vệ Tổng thống bằng cách đề cập tới chính sách ngoại giao giữa Mỹ và Ukraine. Cô dẫn lại lời của Kent rằng vấn đề tham nhũng là một phần trong đối thoại cấp cao giữa các lănh đạo Mỹ và Ukraine, bất kể ai đang giữ chức tổng thống, nhằm chứng minh hành động của Trump là b́nh thường.
Trump nghi ngờ Biden dùng quyền lực khi c̣n tại nhiệm để giúp công ty năng lượng Ukraine Burisma, nơi con trai Hunter của ông từng làm việc, không bị điều tra tham nhũng. V́ vậy, Tổng thống muốn người đồng cấp Ukraine xem xét vấn đề này, theo bản ghi chép nội dung cuộc điện đàm hôm 25/7 do Bộ Tư pháp Mỹ công bố.
Stefanik lập luận rằng Burisma nổi tiếng v́ vấn đề tham nhũng, nên việc Trump muốn điều tra công ty này và vai tṛ của cha con Biden là đúng đắn. Cô c̣n lưu ư Washington hồi năm 2014 từng cam kết sẽ cố gắng chuyển lại cho Kiev hàng chục tỷ USD tài sản tham nhũng được cho là của Mykola Zlochevsky, người sáng lập Burisma. Yêu cầu điều tra Zlochevsky của Washington cũng được đưa ra dưới thời chính quyền cựu tổng thống Barack Obama.
Trump bị cáo buộc dùng khoản viện trợ quân sự gần 400 triệu USD để gây sức ép buộc Zelensky mở cuộc điều tra cha con Biden, dù Tổng thống Mỹ giải thích rằng ông hoăn viện trợ v́ muốn các nước châu Âu khác cũng phải đóng góp cho Ukraine.
Tuy nhiên, b́nh luận viên Jennings cho biết Trump cuối cùng cũng cấp viện trợ, điều mà chính quyền Obama không thực hiện như một động thái nhằm chống lại Nga. Taylor và Kent cũng thừa nhận quyết định này tốt hơn so với chính quyền tiền nhiệm.
Đối với nhiều người ủng hộ Trump, cuộc điều tra luận tội chỉ là một nỗ lực mang tính đảng phái của phe Dân chủ nhằm lật đổ người mà họ không thể đánh bại hồi năm 2016. Joe D'Ambrosio, một thợ cắt tóc 76 tuổi tại thành phố Bethlehem, bang Pennsylvania, cho biết quan điểm của ông sẽ không bị tác động bởi các phiên điều trần như vậy.
"Tôi hoàn toàn ủng hộ Tổng thống. Rất nhiều người hài ḷng với chính sách hưu trí cũng như công việc của họ. Nhưng đảng Dân chủ không muốn nói về điều đó. Tôi nghĩ họ sẽ phải trả giá", D'Ambrosio nói.
"Điều mà tôi không đánh giá cao là nhiều dân biểu và thượng nghị sỹ dường như đă đưa ra quyết định trước khi họ nh́n thấy bằng chứng và có cơ hội thảo luận về nó trong bối cảnh thích hợp", Amy Hussar, 42 tuổi, cựu quân nhân tới từ Michigan cho biết.
Ngay cả các cử tri đang phân vân có nên bầu cho ông Trump vào năm tới không cũng không tin rằng tiến tŕnh luận tội sẽ giúp họ quyết định.
"Nó chỉ giống như một buổi tŕnh diễn. Mọi người đều biết tất cả sự thật và họ đă có quyết định của riêng ḿnh. Tiến tŕnh tố tụng sẽ chẳng thể thay đổi điều ǵ", Kurt Zuhlke, chủ doanh nghiệp 64 tuổi ở quận Northampton, tiểu bang Pennsylvania nói.
oOo
Theo
Bloomberg, khoảng 13 triệu người Mỹ theo dơi phiên điều trần luận tội đầu tiên. Con số này kém xa so với 19,5 triệu lượt xem phiên điều trần trước Quốc hội của cựu Giám đốc FBI James Comey năm 2017.
Đảng Dân chủ hy vọng các phiên điều trần công khai sẽ giúp họ thuyết phục người Mỹ rằng Tổng thống Trump xứng đáng bị luận tội và phải rời khỏi văn pḥng.
Nhưng các cuộc phỏng vấn với người dân ở Michigan và Pennsylvania, 2 trong số các bang nắm giữ những lá phiếu quan trọng trong cuộc bầu cử năm tới cho thấy cử tri ở cả 2 bang này đều đă đưa ra quyết định.
Cuộc thăm ḍ hồi đầu tháng 11 của Pennsylvania cho thấy 75% cử tri Dân chủ ủng hộ luận tội trong khi 79% cử tri đảng Cộng ḥa phản đối.
Đối với người ủng hộ Tổng thống Trump, cuộc điều tra luận tội không ǵ hơn một âm mưu đảng phái của đảng Dân chủ nhằm hạ bệ vị Tổng thống Cộng ḥa mà họ từng không thể đánh bại năm 2016.
"Đối với tôi, đó là một cuộc đảo chính", Frank Buchualt, 70 tuổi, công nhân xây dựng về hưu nói khi ngồi trong tiệm cắt tóc của D'Ambrosio.
Một số cử tri bày tỏ thất vọng khi cho rằng các nghị sỹ dường như đă mang trong ḿnh sẵn các định kiến về Tổng thống Trump.
Theo b́nh luận viên Scott Jennings của
LA Times, không có chi tiết nào trong buổi điều trần này có thể làm thay đổi quan điểm của công chúng về cuộc điều tra luận tội Trump. Những người nung nấu mong muốn luận tội Trump kể từ khi ông đắc cử Tổng thống vẫn giữ nguyên ư kiến, trong khi những người ủng hộ ông chủ Nhà Trắng sẽ không thay đổi quan điểm. Nói cách khác, đây là một ngày thất bại của đảng Dân chủ.
Gánh nặng của việc t́m ra bằng chứng đặt lên vai Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi và Chủ tịch Ủy ban T́nh báo Hạ viện Adam Schiff. Họ cần dẫn dắt các phiên điều trần theo hướng có thể xoay chuyển dư luận và làm dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ đến mức mở ra khả năng Thượng viện kết tội Tổng thống.
Trithuctre, SohaNews, VnExpress (dẫn từ các nguồn CNN, LA Times, WWNY-TV, Reuters)
Bookmarks