Ngô Minh
CAND online 09-01-2011
Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ trong một lần soạn lại sách vở tư liệu gia đ́nh, đă phát hiện ra trong một thùng đựng ảnh cũ của gia đ́nh bức ảnh Thầy giáo Siêu h́nh học Trường Quốc Học Huế Hoàng Phủ Ngọc Tường đang diễn thuyết trong một cuộc đấu tranh, với câu khẩu hiệu rất “ác chiến” sau lưng “CHÚNG TÔI THÁCH ĐỐ MỌI SỰ ĐÀN ÁP CỦA THIỆU – KỲ”.
Hoàng Phủ Ngọc Tường (người đứng giữa) thời sinh viên Huế kêu gọi sinh viên xuống đường đấu tranh.
Thấy bức ảnh giá trị, Mỹ Dạ bèn ra phố scan lại rồi phóng to treo đầu giường anh Tường nằm. Trong ảnh có rất nhiều sinh viên và “cán bộ phong trào” đứng cạnh anh Tường. Trong ảnh c̣n có một người mặc xê-vin trắng, thắt cà vạt đứng phiá tay trái anh Tường, mắt nh́n xuống.
Tôi hỏi anh Tường: "Người này là ai ?”
Tường bảo: "Đó là một vị đại diện bên Ty cảnh sát cử sang để “theo dơi” cuộc mít –tinh”.
Mới hay, chính quyền Thừa Thiên Huế những ngày đó cũng rất ngại lực lượng sinh viên xuống đường, nên họ đă không ra tay đàn áp cuộc “xuống đường”, mà chỉ “theo dơi” !
Theo nhà thơ Trần Hữu Lục, thời kỳ đó có nhiều “tổ chức” sinh viên Huế độc lập với nhau xuống đường đấu tranh lắm. Ngô Kha cùng Trần Quang Long lập ra nhóm đấu tranh, gọi là “Nhóm thanh niên chống xa hoa phóng đăng” và “Quán bạn”, tham gia xuất bản tờ tin “lực lượng” kêu gọi tuổi trẻ đấu tranh, đ̣i ḥa b́nh dân chủ.
Họ luôn bám trụ ở Trụ sở Tổng hội Sinh viên (22 Trương Định, Huế) để phát động đấu tranh. Họ xuất bản tập san “Tự quyết”, thành lập Mặt trận văn hóa dân tộc miền Trung do Ngô Kha làm chủ tịch, tổ chức triễn lăm tội ác của Mỹ tại Huế.
Có một nhóm sinh viên yêu nước khác gọi là NHÓM VIỆT, hoạt động công khai Những năm 1967, 1968, đang là sinh viên đại học, Trần Hữu Lục, Trần Duy Phiên, Lê Văn Ngăn, Trịnh Công Sơn… đă ra tờ báo Thân Hữu ( ĐHSP Huế, 1967), Sinh viên Huế (1968) do Trần Hữu Lục làm chủ biên.
Nhóm Việt sau Mậu Thân 1968 vẫn hoạt động công khai bằng cách phối hợp làm trang văn nghệ cho tạp chí Đối Diện , luôn chủ trương t́m về nguồn cội dân tộc, chống lại khuynh hướng lai căng, vong bản. Đến năm 1975, Nhóm Việt mới giải tán.
Hoàng Phủ Ngọc Tường hăng hái làm chủ bút, phóng viên, biên tập viên của nhiều tờ báo như Dân (Tiếng nói đấu tranh của Trí thức Huế), Tiếng nói sinh viên, Việt Nam, Niệt Nam; Cứu lấy quê hương (Liên minh Huế).
Tất cả các nhóm sinh viên xuống đường đều do cách mạng chỉ đạo. Họ đấu tranh bằng thơ và bằng cả những đêm không ngủ:
Tôi muốn hát cho cây cỏ nghe/ Lời giun dế khóc trong đêm lửa cháy...(Thái Ngọc San); Bị bắt vô tù, họ vẫn sục sôi:
Thừa Phủ ơi! Ḷng ta hồng biển lửa ( Vơ Quê)… Bị địch đàn áp, bắt bớ, bị lộ, nhiều trí thức sinh viên Huế đă “lên xanh” và trở thành những cây bút xuất sắc của cách mạng như Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Đắc Xuân, Trần Vàng Sao…
Nh́n tấm ảnh Hoàng Phủ Ngọc Tường đứng dơng dạc kêu gọi đấu tranh đ̣i hoà b́nh, chống Thiệu - Kỳ ngay giữa đường phố Huế ban ngày ta h́nh dung được phần nào sự “quyết tử”, sự “dấn thân” của một thế hệ trí thức sinh viên Huế xuống đường đấu tranh v́ hoà b́nh và độc lập của dân tộc.
Ngô Minh
http://cadn.com.vn/News/Van-Hoa/Van-Hoa-Van-Nghe/2010/1/8/36612.ca
Bookmarks