V́ 'lợi ích quốc gia', Viện Virus học Vũ Hán đăng kư patent giành bảo hộ độc quyền thuốc remdesivir một sản phẩm đang thử nghiệm của hăng Gilead (Mỹ)

Trong nỗ lực t́m kiếm thuốc dập dịch viêm phổi Vũ Hán, Trung Quốc đăng kư bảo hộ độc quyền một loại thuốc được kỳ vọng có thể điều trị virus corona mới (nCoV), nhưng lại do một công ty Mỹ phát triển và đang trong quá tŕnh thử nghiệm.


Viện Virus học Vũ Hán, tại tâm dịch viêm phổi Trung Quốc, cùng với một pḥng thí nghiệm quân đội vào ngày 21.1 đă nộp đơn đăng kư bảo hộ độc quyền remdesivir, một loại thuốc chống virus do hăng Gilead phát triển và vẫn c̣n trong giai đoạn thử nghiệm, theo AFP dẫn thông tin đăng trên website của viện này hôm 4.2.
Viện Virus học Vũ Hán và Viện Dược lư học & Độc chất học Bắc Kinh phát hiện hợp chất gồm remdesivir và chloroquine - loại thuốc chống sốt rét đă hết thời hạn bảo hộ - đă chứng tỏ tác dụng tốt trong việc kiểm soát chứng viêm phổi do nCoV gây ra trong các thí nghiệm tiến hành bên ngoài cơ thể con người, theo báo cáo trên chuyên san Cell Research.
"V́ những loại thuốc này đều đă được sử dụng riêng rẽ trên bệnh nhân và chứng tỏ hiệu quả chống nhiều loại bệnh, chúng tôi đề nghị nên đánh giá hiệu quả của hỗn hợp thuốc trên bệnh nhân nhiễm nCoV", theo các nhà nghiên cứu Trung Quốc.


A medical officer collecting a sample to be tested for coronavirus in Wuhan on Feb 4, 2020.
The Wuhan Institute of Virology has applied for a patent in China for the use of Gilead's antiviral drug, known as remdesivir, in treating the ailment.
PHOTO: AFP

Hai ngày sau khi Viện Virus học Vũ Hán nộp đơn đăng kư, thành phố Vũ Hán gồm 11 triệu dân đă bị phong tỏa.
Trong khi đó, nhà khoa học trưởng của Gilead, Merdad Parsey, cho biết remdesivir chưa từng được nước nào trên thế giới cấp bảo hộ độc quyền hay chấp thuận, và cũng chưa chứng tỏ độ an toàn hoặc công hiệu cho bất kỳ quá tŕnh điều trị nào.
Công ty Gilead đang hợp tác với giới hữu trách Trung Quốc thử nghiệm lâm sàng đối với các bệnh nhân thể hiện triệu chứng viêm phổi để kiểm tra hiệu quả cũng như mức độ an toàn khi dùng thuốc.

Một phát ngôn viên của Gilead, trụ sở tại thành phố Foster tiểu bang California (Mỹ), cho hay hăng đă phát minh remdesivir và đăng kư bằng bảo hộ độc quyền sáng chế tại nhiều nước, bao gồm cả Trung Quốc vào năm 2016, để sử dụng loại thuốc này điều trị cho mọi loại bệnh có liên quan đến các chủng virus corona. Tuy nhiên, đến nay bằng sáng chế tại Trung Quốc vẫn chưa được duyệt.
"Chúng tôi có biết về thông tin Viện Virus học Vũ Hán đăng kư sản xuất thuốc", theo báo South China Morning Post dẫn lời Phó tổng giám đốc quan hệ công chúng của Gilead, bà Sonia Choi.
"Mối quan tâm của chúng tôi vào lúc này là nhanh chóng xác định tiềm năng của remdesivir trong việc điều trị nCoV và đẩy nhanh khâu sản xuất để đáp ứng nhu cầu tiềm năng trong tương lai", theo bà Choi.



Về câu hỏi liệu Gilead có kiện các nhà nghiên cứu Trung Quốc v́ đă đăng kư bằng sáng chế đối với remdesivir, một sản phẩm nghiên cứu của hăng và đang trong quá tŕnh thử nghiệm hay không, lănh đạo công ty này cho biết "hồ sơ đăng kư của Trung Quốc được nộp sau hồ sơ đăng kư của Gilead đến hơn 3 năm và sẽ được xem xét trên cơ sở những ǵ đă được biết về hợp chất và các đăng kư bảo hộ đang chờ phê duyệt. Chúng tôi không thể b́nh luận về các chi tiết liên quan đến giấy đăng kư (của viện Vũ Hán) v́ có một thời hạn 18 tháng chờ trước khi một hồ sơ đăng kư được công bố".

Động thái trên của viện Vũ Hán làm gợi nhớ những hành động tương tự trong quá khứ. Thái Lan lần lượt vào năm 2006 và 2007 quyết định sản xuất thuốc điều trị HIV và tim mạch hàng loạt mà không xin phép các hăng dược nước ngoài giữ bằng độc quyền bảo hộ sáng chế.
Các đại gia ngành dược, bao gồm Abbott Laboratories, đáp trả bằng cách rút mọi loại thuốc dùng để điều trị những căn bệnh khác mà họ có bằng sáng chế khỏi thị trường Thái Lan.
Hiện chưa rơ đăng kư của viện Vũ Hán có được giới chức bảo hộ sáng chế của Trung Quốc chấp thuận hay không. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc nói việc đăng kư này dựa trên "thông lệ quốc tế" và nhằm "bảo vệ lợi ích quốc gia", đồng thời khẳng định sẽ "tạm thời không thực thi bất kỳ quyền sở hữu trí tuệ nào nếu các hăng dược nước ngoài sẵn sàng đóng góp vào nỗ lực chống dịch bệnh ở Trung Quốc".
Kể cả trong trường hợp Viện Virus học Vũ Hán có được cấp bằng bảo hộ để sử dụng thuốc điều trị NcoV, viện này cũng không thể tránh được các bằng bảo hộ mà Gilead đă nộp hồ sơ đăng kư hoặc đă được cấp liên quan đến thuốc remdesivir, theo luật sư Andrew Cobden, chuyên về bảo hộ độc quyền và thương hiệu tại hăng luật Hogan Lovells ở Hong Kong
Sẽ mất từ 12 đến 18 tháng trước khi hồ sơ đăng kư của viện Vũ Hán được công bố công chúng biết rơ phạm vi áp dụng bảo hộ độc quyền. Thông thường, toàn bộ quá tŕnh xem xét cấp bằng có thể mất đến vài năm, luật sư Cobden cho biết.
TNonline